Buah
Dalam bidang pertanian, buah (Jawi: بواه; kata ganda: buah-buahan بواه-بواهن) merupakan bahagian dari sesebuah tumbuhan yang mengandungi biji benih terjadi daripada ovari bunga atau putik tumbuhan tersebut[1] selepas berbunga. Kebanyakan buah mengandungi air tetapi juga mempunyai serat makanan pada kulit buah.
Buah adalah cara tumbuhan berbunga menyebarkan benih yang menjadi makanan untuk hidupan lain seperti haiwan dan manusia. Buah-buahan yang boleh dimakan khususnya, dibiakkan melalui pergerakan dan perhubungan simbiotik dengan hidupan-hidupan tersebut yang banyak bergantung kepada buah-buahan sebagai sumber makanan.[2] Oleh yang demikian, buah-buahan menyumbangkan sebahagian besar daripada hasil pertanian di seluruh dunia dan sesetengahnya (seperti epal dan delima) telah memperolehi maksud lambang dan budaya yang penting.
Dari segi masakan dan konteks penggunaan bahasa am, "buah" biasanya bermaksud struktur tumbuhan (atau hasil) berkaitan dengan biji yang biasanya mempunyai rasa yang manis atau masam dan boleh dimakan mentah begitu sahaja seperti epal, pisang, anggur, lemon, oren dan strawberi. Dari konteks penggunaan botani pula, istilah "buah" turut merangkumi banyak struktur yang selalunya tidak disebut sebagai "buah" misalnya lenggai kekacang dan kacang, isirong jagung, tomato, dan bijirin gandum;[3][4] malah sebahagian buah-buahan ini juga dimasak sebagai sayur-sayuran.
Bahagian
[sunting | sunting sumber]Sebiji buah terdiri daripada biji benih yang akan menumbuhkan tumbuhan baru, isi buah, dan kulit di luarnya. Kulit buah juga dipanggil eksokarpa. Isi buah dipanggil mesokarpa iaitu lapisan tisu dalam yang menutupi benih tumbuhan;[5] mesokarpa buah-buah pokok palma seperti sabut kelapa kering dan kasar.[6]
Kegunaan buah
[sunting | sunting sumber]Khasiat
[sunting | sunting sumber]Khasiat buah-buahan adalah berbeza berdasarkan faktor-faktor berikut:
- Jenis buah, bukan sahaja dari segi spesies tetapi juga pada peringkat kultivar atau varieti.
- Kesegaran buah.
- Buah muda, ranum atau terlalu ranum.
- Baja atau nutrien yang terdapat di dalam tanah di sekitar akar pokok.
- Keadaan cuaca, sama ada mencukupi atau tidak mencukupi keperluan pokok.
- Cara penyediaan buah:
- Dimakan segar atau mentah.
- Dimakan bersama kulit atau tidak.
- Jangka masa buah dimakan; dibiarkan dahulu atau terus dimakan setelah dikupas.
- Jika dibuat jus segar, perlu dikenal pasti sama ada jus diminum terus atau disimpan berjam-jam di dalam peti sejuk sebelum diminum.
- Jika bukan buah segar, perlu dikenal pasti cara penyediaan, berapa lama disimpan serta keadaan di sekeliling tempat simpanan.
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ "buah". Kamus Dewan (ed. ke-4). Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia. 2017.
- ^ Lewis, Robert A. (2002). CRC Dictionary of Agricultural Sciences. CRC Press. ISBN 978-0-8493-2327-0.
- ^ Schlegel, Rolf H J (2003). Encyclopedic Dictionary of Plant Breeding and Related Subjects. Haworth Press. m/s. 177. ISBN 978-1-56022-950-6.
- ^ Mauseth, James D. (2003). Botany: An Introduction to Plant Biology. Jones and Bartlett. m/s. 271–72. ISBN 978-0-7637-2134-3.
- ^ Noresah Baharom, Hasnah Mohamed & Nor Rashidah Johari 1990, m/s. 134.
- ^ Noresah Baharom, Hasnah Mohamed & Nor Rashidah Johari 1990, m/s. 35.
Sumber utama
[sunting | sunting sumber]- Noresah Baharom; Hasnah Mohamed; Nor Rashidah Johari, penyunting (1990). Kamus Biologi KBSM. Kuala Lumpur, Malaysia: Dewan Bahasa dan Pustaka. ISBN 983-62-1868-8.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]- California Rare Fruit Growers
- Fruit and Veggie Diarkibkan 1 September 2018 di Wayback Machine
 | Rencana berkaitan hortikultur ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya. |