Mohshard
De Mohshard oder ok Mohs-Skala is en Begreep, de in de Mineralogie un Geologie bruukt warrt. Dat is en relativ Angaav, wo hart en Mineral is.
Grundlaag vör disse Indeelen weer dat Weten, dat hardere Stoffen wekere inritzen künnt. De Geoloog Friedrich Mohs hett dorüm ünnerscheedlich Mineralen hernahmen un versocht jüm gegensietig intoritzen. Dordör künn he jüm na jümmer Hard sorteeren. Bispeelhaft hett he denn Mineralen en sünnerlich Tall toordent, worut denn de Skala entstahn is, de denn ok na ehm nöömt worrn is. Angaaven to de Harden vun Mineralen sünd jümmer op de Mohs-Skala betogen, wenn nix anners seggt warrt.
De Tabelle wiest de tein Hardenstopen op tohopen mit Mineralen as Bispelen. To’n Vergliek is dor ok de Sliephard na Rosiwal angeven, de ok afsluut Hard nömmt warrt, un den Opwand bi’n Sliepen vun den jeweilig Stoff inordent un’n wat beteren Indruck gifft över dat naue Verhollen von de Harden. Beid Skalen sünd ahn Eenheit. Toletzt steiht in de Tabell noch de Hard na dat Vickersverfohren, de de besten Betog op de hüütigen Maatverfohren bi de Harden weddergifft.
| Mineral | Hard (Mohs) | afsluut Hard | Vickershard in HV | Anmarken |
|---|---|---|---|---|
| Talk | 1 | 0,03 | 2,4 | kann mit’n Fingernagel schaven warrn |
| Gips oder Halit | 2 | 1,25 | 36 | kann mit’n Fingernagel ritzt warrn |
| Calcit | 3 | 4,5 | 109 | kann mit’n Koppermünten ritzt warrn. |
| Fluorit | 4 | 5,0 | 189 | kann mit’n Knief licht ritzt warrn |
| Apatit oder Mangan | 5 | 6,5 | 536 | kann mit’n Knief jüst noch ritzt warrn |
| Orthoklas | 6 | 37 | 795 | kann mit’n Stahlfiel ritzt warrn |
| Quarz | 7 | 120 | 1.120 | ritzt Finsterglas |
| Topas | 8 | 175 | 1.427 | |
| Korund | 9 | 1.000 | 2.060 | |
| Demant | 10 | 140.000 | 10.060 | is dat hardste natürlich vörkommend Mineral; kann blots vun sik sülvst un (ünner Inwarken vun Hitt) vun Bornitrid ritzt warrn |