horzel

Nederlands

Een paardenhorzel.

Uitspraak

• Geluid:  horzel    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈhɔrzəl / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈɦɔrzəɫ/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈɦɔrzəɫ/

Woordafbreking

• hor·zel

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘hoornaar; vliegsoort’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1180.
• erfwoord: Middelnederlands horsel(e), ontwikkeld uit Oergermaans *hursla-, door r/l-wisseling bij Indo-Europees *ḱr̥h₂sro- ‘hoornaar’, waartoe ook Latijn crābrō, Litouws širšė, širšuõ en Russisch šéršenʹ behoren.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	horzel	horzels
verkleinwoord	horzeltje	horzeltjes

Zelfstandig naamwoord

de horzel v / m

1. (tweevleugeligen) benaming voor een groep middelgrote tot grote, stevige, niet stekende vliegen uit de familie Oestridae  en waarvan de larven parasiteren op zoogdieren (paarden, runderen, schapen).
2. (vliesvleugeligen) hoornaar

Synoniemen

• [1] brems
• [2] hoornaar, hoorntje

Hyperoniemen

• horzels, vliegen, tweevleugeligen

Verwante begrippen

• edelherthorzel, paardenhorzel, reeënhorzel, runderhorzel, schapenhorzel

Afgeleide begrippen

• horzelfunctie, horzelvlinder

Vertalingen

    1. parasitaire vliegsoort   

Duits: Dasselfliege (de) v Engels: botfly (en) Frans: œstre (fr) m Fries: bau (fy), baumich (fy), brims (fy) Grieks: οίστρος (el) (ístros) m Indonesisch: lalat liang (id) Italiaans: estro (it) m

Pools: giez (pl) m Portugees: mosca-varejeira (pt) v, mosca-berneira (pt) v Russisch: о́вод (ru) (óvod) m Spaans: estro (es) m, éstrido (es) m

Gangbaarheid

• Het woord horzel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "horzel" herkend door:

96 %	van de Nederlanders;
77 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.