organiseren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  organiseren    (hulp, bestand)
• IPA: / ˌɔrɣaniˈzerə(n) / (5 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˌɔrχɑniˈzɪːrə(n)/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˌɔrɣɑniˈzeːrə(n)/

Woordafbreking

• or·ga·ni·se·ren

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘regelen’ voor het eerst aangetroffen in 1862
• Ontleend aan het Franse organiser met het achtervoegsel -iseren. Het Middelnederlands kende het woord in de betekenis "orgelspelen" (Latijn organizare). Later ontleende betekenissen zijn achtereenvolgens "van organen/hulpmiddelen voorzien" en "regelen, structureren".

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
organiseren	organiseerde	georganiseerd
zwak -d	volledig

Werkwoord

organiseren

1. overgankelijk een bepaalde structuur aanbrengen
2. overgankelijk iets, vaak een evenement, tot stand brengen

   • Met enige regelmaat organiseert het Museum Hengelo ook bijeenkomsten over de plaatselijke pophistorie. Hans ten Brummelhuis draait dan muziek, toont illustratiemateriaal en vertelt wetenswaardigheden. 

3. regelen

   ▸ SNP Natuurreizen biedt dit arrangement helaas nog niet aan, dus je zult het zelf moeten organiseren.

Schrijfwijzen

• Oude schrijfwijze: organiseeren (voor 1946/47)

Afgeleide begrippen

• georganiseer, organisatie, organisator, organisatrice

Verwante begrippen

• regelen, uitschrijven

Vertalingen

    1. een bepaalde structuur aanbrengen   

Duits: organisieren (de) Engels: organize (en) Frans: organiser (fr)

Papiaments: organisá Spaans: organizar (es)

    2. iets, vaak een evenement, tot stand brengen   

Duits: organisieren (de) Engels: organize (en) Frans: organiser (fr)

Papiaments: organisá Spaans: organizar (es)

Gangbaarheid

• Het woord organiseren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "organiseren" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.