roeren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  roeren    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• roe·ren

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘dooreenmengen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
roeren	roerde	geroerd
zwak -d	volledig

Werkwoord

roeren

1. overgankelijk een vloeistof met een spaan in ronde beweging brengen
2. overgankelijk een emotie in iemand oproepen

   • Dat roerde hem zeer. 

3. wederkerend: zich ~: zich bewegen

   • Het konijn roerde zich niet en wachtte geduldig tot de vos verdwenen was. 

4. wederkerend: zich ~: in opstand komen

   • De bergbewoners van de Kaukasus roeren zich weer als vanouds. 

5. wederkerend: zich ~: geluid (herrie) maken

   • De ongeduldige jongelui roerden zich tijdens het concert met boegeroep en andere ongein. 

Hyponiemen

• aanroeren, beroeren, doorroeren, grondroeren, omroeren, ontroeren, oproeren, overroeren, verroeren

Afgeleide begrippen

   

geroer leenroerig roerbakken roerder roerdraad roerei roerig roering roerkruid roerlings roerloos roerom roeroven roersel roerspaan roerwerk roerzeef

Vertalingen

    1. een vloeistof met een spaan in ronde beweging brengen   

Deens: røre (da) Duits: rühren (de) Engels: stir (en)

Frans: touiller (fr) Russisch: мешать (ru) Spaans: remover (es)

    2. een emotie in iemand oproepen   

Engels: move (en)

Frans: remuer (fr) Spaans: conmover (es)

    4. in opstand komen   

Engels: stir (en)

Frans: bouger (fr) Spaans: alborotarse (es)

    5. geluid (herrie) maken   

Engels: rise (en)

Frans: s'opposer à (fr)

Spreekwoorden

• tot tranen toe geroerd zijn
• zeer sterk ontroerd zijn
• de trom roeren
• op de trommel slaan
• maart roert zijn staart
• de laatste dagen van maart kunnen nog guur en koud weer geven
• zich niet kunnen roeren
• zich niet kunnen bewegen

Zelfstandig naamwoord

de roeren mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord roer

Gangbaarheid

• Het woord roeren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "roeren" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.