Wenyan
| Klassisk kinesisk | |
|---|---|
| Med Hànzì-teikn | 古文 |
| Pīnyīn-transkipsjon: | gǔwén |
| Direkte tyding | 'antikt skriftspråk' |
Wenyan eller klassisk kinesisk (kinesisk skrift 文言文, pinyin wényánwén, 'litteraturspråk') skil seg sterkt frå moderne kinesisk standardtalemål både i grammatikk og ordforråd. Det bygger på korleis kinesisk blei skrive og talt for over 2000 år sidan. Språket er brukt i klassisk kinesisk litteratur og blei brukt som administrasjonsspråk i Kina, Korea, Japan og Vietnam fram til 1900-talet. Grundig kjennskap til klassisk kinesisk var ein føresetnad for å kunna bestå dei svært krevjande embetseksamenane som til og med Qīng-dynastiet regulerte rekrutteringa til administrative stillingar i Kina. Derfor er det illustrerande å samanlikna rolla til dette språket i Aust-Asia med den dominerande rolla som latin spelte i same tidsspenn i historia til Vest-Europa.
Etter revolusjonen i 1912 blei det sett i gang fleire moderniseringsprogram for å bringa kinesisk meir i samsvar med moderne talespråk.
Klassisk kinesisk utanfor Kina
[endre | endre wikiteksten]- I Korea er klassisk kinesisk kjent som hanmun
- I Japan er det omtalt som kanbun (漢文)
- I Vietnam brukar ein omgrepet chữ nho (字儒)
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Wenyan» frå Wikipedia på bokmål, den 30. mars 2023.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Universitetet i Oslo tilbyr studiet KIN2111 – Klassisk kinesisk språk
- Intervju med Professor i Klassisk kinesisk ved UiO, Christoph Harbsmeier: Klassisk kinesisk taper mot det moderne