Zbigniew
imię męskie
Zbigniew – męskie imię pochodzenia słowiańskiego[1]. Złożone jest z dwóch członów: Zby- („zbyć, zbyć się, pozbyć się”) i -gniew („gniew”)[2]. Mogło oznaczać „tego, który się zbył (pozbył) gniewu”. Właściwie powinno ono brzmieć Zbygniew, a Zbigniew to wynik zniekształcenia, które nastąpiło przy odczycie imion słowiańskich przez pierwszych badaczy. W Polsce imię to po raz pierwszy odnotowano jako Zbygniew[3]. Do końca XV wieku imię Zbygniew zanotowano u około 1000 osób[4].
Jedną z form pochodnych tego imienia jest Zbyszek[5].
Zbigniew imieniny obchodzi: 17 lutego[1][6][7], 17 marca[1][6][7], 1 kwietnia[1][6][7], 7 czerwca (wspomnienie bł. Zbigniewa Strzałkowskiego).
Podobne imiona staropolskie: Zbylut, Zbysław, Zbywoj.
Osoby o imieniu Zbigniew
edytuj- Zbigniew – książę Wielkopolski, Mazowsza i Kujaw między 1102 a 1107, najstarszy syn Władysława I Hermana
- Zbigniew Adamek (ur. 1946) – polski ksiądz rzymskokatolicki, publicysta i reżyser
- Zbigniew Bajek (ur. 1958) – polski artysta współczesny, profesor ASP w Krakowie
- Zbigniew Bartman (ur. 1987) – siatkarz, reprezentant Polski, Mistrz Europy 2009
- Zbigniew Bąkiewicz (1912–1996) – polski oficer zawodowy w Wojsku Polskim w okresie międzywojennym, porucznik cichociemny, dubler dowódcy III Odcinka Wachlarza i instruktor wyszkolenia, żołnierz batalionu Ostoja w powstaniu warszawskim, major piechoty.
- Zbigniew Białek (ur. 1982) – koszykarz, zawodnik King Wilki Morskie Szczecin
- Zbigniew Blukacz (ur. 1961) – polski malarz, grafik, profesor ASP w Katowicach
- Zbigniew Boniek (ur. 1956) – piłkarz, gracz m.in. Juventusu
- Zbigniew Brym (1919–2006) – polski wojskowy, fotografik i publicysta
- Zbigniew Bródka (ur. 1984) – polski łyżwiarz, mistrz olimpijski w Soczi 2014
- Zbigniew Brzeziński (1928–2017) – politolog amerykański polskiego pochodzenia
- Zbigniew Buczkowski (ur. 1951) – aktor
- Zbigniew Bujak (ur. 1954) – jeden z najbardziej znanych działaczy opozycji w PRL
- Zbigniew Chlebowski (ur. 1964) – polski polityk
- Zbigniew Chmielewski (1926–2009) – polski reżyser
- Zbigniew Chmielowiec (ur. 1954) – poseł
- Zbigniew Chudzikiewicz (1909–1991) – polski architekt, profesor ASP w Krakowie
- Zbigniew Cebula (ur. 1961) – polski malarz, profesor ASP w Krakowie
- Zbigniew Cebulak (ur. 1929) – polski bokser
- Zbigniew Ciesielski (ur. 1934) – polski matematyk
- Zbigniew Cybulski (1927–1967) – aktor
- Zbigniew Danek (ur. 1956) – filolog klasyczny
- Zbigniew Dłubak (1921–2005) – polski malarz
- Zbigniew Doda (1931–2013) – polski szachista
- Zbigniew Dolata (ur. 1965) – poseł
- Zbigniew Dudek (ur. 1957) – polski rzeźbiarz, profesor ASP w Łodzi
- Zbigniew Dunin-Wąsowicz (1882–1915) – polski wojskowy
- Zbigniew Drela (1931–2015) – polityk, związkowiec, działacz KIK, poseł na Sejm X kadencji
- Zbigniew Fil (ur. 1977) – wokalista i multiinstrumentalista, gitarzysta
- Zbigniew Frączkiewicz (1946) – polski rzeźbiarz
- Zbigniew Girzyński (ur. 1973) – poseł
- Zbigniew Gertych (1922–2008) – polski polityk, ekonomista
- Zbigniew Gołąb (1923–1994) – polski językoznawca i slawista
- Zbigniew Gorlak (ur. 1955) – polski grafik, profesor ASP w Gdańsku
- Zbigniew Gostomski (ur. 1932) – polski malarz
- Zbigniew Gugniewicz (1936–2011) – polski bokser, medalista mistrzostw Europy
- Zbigniew Gut (1949–2010) – piłkarz polski
- Zbigniew Gryglas (ur. 1965) – polski przedsiębiorca, polityk, poseł
- Zbigniew Grzybowski (1926–2012) – polski malarz, profesor ASP w Krakowie
- Zbigniew Herbert (1924–1998) – polski poeta
- Zbigniew Horbowy (1935–2019) – plastyk, rektor Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu w latach 1999–2005
- Zbigniew Hołdys (ur. 1951) – polski muzyk
- Zbigniew Izdebski (ur. 1956) – polski seksuolog
- Zbigniew Janas (ur. 1953) – polski polityk, działacz opozycji w PRL
- Zbigniew Jankowski (ur. 1931) – polski poeta
- Zbigniew Jankowski (ur. 1955) – polski lekkoatleta
- Zbigniew Jarzyński (1920–1992) – polski fotografik
- Zbigniew Jąder (ur. 1943) – polski żużlowiec
- Zbigniew Kaja (1924–1983) – polski grafik, plakacista, jeden z twórców tzw. polskiej szkoły plakatu
- Zbigniew Kamykowski (1921–1998) – polski fotografik
- Zbigniew Klimowski (ur. 1967) – polski skoczek narciarski
- Zbigniew Kiciński (1953–2011) – komandor
- Zbigniew Kicka (ur. 1950) – polski bokser i trener
- Zbigniew Kiwert (ur. 1939) – litewski narciarz i kierowca rajdowy polskiego pochodzenia
- Zbigniew Kiernikowski (ur. 1946) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor
- Zbigniew Kołaczkowski (ur. 1933) – polski ekonomista
- Zbigniew Konopka (ur. 1964) – polski aktor teatralny
- Zbigniew Korosadowicz (1907–1983) – polski geograf, taternik, naczelnik TOPR
- Zbigniew Kowalewski (1914–2000), polski malarz, profesor ASP w Krakowie
- Zbigniew Marcin Kowalewski (ur. 1943), polski aktywista lewicowy
- Zbigniew Kowalewski (ur. 1950), polski geodeta i himalaista
- Zbigniew Kowalewski (ur. 1953), polski reżyser
- Zbigniew Kowalski (ur. 1916), polski bokser
- Zbigniew Kozak (ur. 1961), poseł
- Zbigniew Kresowaty (ur. 1951) – polski poeta, rysownik,
- Zbigniew Antoni Kruszewski (ur. 1928) – polski politolog
- Zbigniew Kruszewski (ur. 1949) – były senator RP, prezes Towarzystwa Naukowego Płockiego
- Zbigniew Kulak (ur. 1953) – polski polityk
- Zbigniew Kurtycz (1919–2015) – polski piosenkarz, gitarzysta i kompozytor
- Zbigniew Kuźmiński (1921–2005) – polski reżyser filmowy i scenarzysta
- Zbigniew Kuźmiuk (ur. 1956) – polityk
- Zbigniew Lengren (1919–2003) – polski grafik, rysownik, karykaturzysta
- Zbigniew Lesień (ur. 1947) – polski aktor
- Zbigniew Lew-Starowicz (ur. 1943) – polski lekarz psychiatra i psychoterapeuta
- Zbigniew Libera (ur. 1959) – artysta
- Zbigniew Libera (ur. 1958) – etnolog i antropolog
- Zbigniew Lutomski (ur. 1934) – polski grafik, profesor UA w Poznaniu i ASP w Krakowie
- Zbigniew Łagocki (1927–2009) – polski fotografik
- Zbigniew Łuc (ur. 1963) – polski akordeonista
- Zbigniew Majkowski (1946–2011) – polski artysta projektant, profesor ASP w Krakowie
- Zbigniew Maleszewski (1924–2017) – polski rzeźbiarz i architekt
- Zbigniew Mikołajewski (ur. 1966) – polski przemytnik, gangster
- Zbigniew Mikołejko (ur. 1951) – polski filozof i historyk religii, eseista
- Zbigniew Musiał (ur. 1936) – polski filozof
- Zbigniew Namysłowski (ur. 1939) – polski saksofonista jazzowy
- Zbigniew Nowek (ur. 1959) – polski oficer wywiadu
- Zbigniew Nienacki (1929–1994) – polski pisarz
- Zbigniew Olech (1940–2008) – polski bokser
- Zbigniew Oleśnicki (1389–1455) – polski biskup katolicki, kardynał
- Zbigniew Oleśnicki (1430–1493) – prymas Polski
- Zbigniew Pakleza (ur. 1986) – polski szachista, arcymistrz od 2014 roku.
- Zbigniew Paterak (ur. 1963) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny
- Zbigniew Pieczykolan (ur. 1943) – polski malarz, grafik, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach
- Zbigniew Pierzynka (ur. 1951) – polski lekkoatleta
- Zbigniew Pietrzykowski (1934–2014) – polski bokser, olimpijczyk
- Zbigniew Piórkowski (1929–1994) – polski bokser, olimpijczyk
- Zbigniew Preisner (ur. 1955) – polski kompozytor
- Zbigniew Pronaszko (1885–1958), polski malarz, rzeźbiarz, współtwórca teatru awangardowego Cricot
- Zbigniew Promiński (ur. 1978) ps. „Inferno” – polski perkusista deathmetalowy
- Zbigniew Przybyszewski (1907–1952) – polski komandor porucznik
- Zbigniew Puzewicz (ur. 1930) – polski wojskowy, nauczyciel akademicki
- Zbigniew Rabsztyn (ur. 1958) – polski malarz, grafik
- Zbigniew Raubo (ur. 1957) – polski bokser, trener
- Zbigniew Raubo (ur. 1969) – polski pianista
- Zbigniew Religa (1938–2009) – polski kardiochirurg
- Zbigniew Resich (1915–1989) – prawnik, prezes Sądu Najwyższego, koszykarz
- Zbigniew Rogalski (ur. 1974) – polski artysta wizualny
- Zbigniew Rokita (ur. 1989) – polski pisarz, dziennikarz i reporter
- Zbigniew Rybczyński (ur. 1949) – polski reżyser filmów animowanych, zdobywca Oscara za film Tango
- Zbigniew Rybka (ur. 1958) – poseł, były prezydent Głogowa
- Zbigniew Rudnicki (1949–2022) – polski politolog
- Zbigniew Sałaj (ur. 1961) – polski artysta współczesny, profesor ASP w Krakowie
- Zbigniew Sekulski (ur. 1947) – polski działacz opozycyjny w PRL
- Zbigniew Semadeni (ur. 1934) – polski matematyk, profesor UW
- Zbigniew Siemiątkowski (ur. 1957) – polski polityk
- Zbigniew Sobotka (ur. 1952) – polski polityk
- Zbigniew Sosnowski (ur. 1963) – poseł
- Zbigniew Spruch (ur. 1965) – polski kolarz
- Zbigniew Sprycha (ur. 1959) – polski malarz, profesor Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
- Zbigniew Stonoga (ur. 1974) – polski przedsiębiorca, videobloger, działacz społeczny i polityczny
- Zbigniew Stryj (ur. 1968) – polski aktor
- Zbigniew Strzałkowski (1958–1991), polski franciszkanin, misjonarz w Peru, męczennik, błogosławiony katolicki
- Zbigniew Ścibor-Rylski (1917–2018) – polski lotnik, oficer Armii Krajowej, generał brygady WP.
- Zbigniew Taszycki (ur. 1955) – polski artysta
- Zbigniew Tyszka (1933–2003) – polski socjolog
- Zbigniew Tomaszczuk (ur. 1949) – polski fotografik, teoretyk fotografii
- Zbigniew Waleryś (ur. 1957) – polski aktor
- Zbigniew Warpechowski (ur. 1938) – polski artysta, performer
- Zbigniew Wassermann (1949–2010) – minister-członek Rady Ministrów, koordynator służb specjalnych
- Zbigniew Witkowski (ur. 1953) – polski prawnik, pedagog
- Zbigniew Włodkowski (1961) – poseł
- Zbigniew Wodecki (1950–2017) – polski muzyk
- Zbigniew Wrona (ur. 1961) – polski działacz państwowy
- Zbigniew Zamachowski (1961) – polski aktor
- Zbigniew Zapasiewicz (1934–2009) – polski aktor i reżyser
- Zbigniew Zegan (ur. 1943) – polski fotografik, profesor krakowskiej ASP
- Zbigniew Ziomecki (ur. 1930) – polski rysownik
- Zbigniew Ziobro (ur. 1970) – polski polityk
- Zbigniew Zugaj (1933–2012) – polski fotografik
- Zbigniew Żakiewicz (1932–2010) – polski pisarz, publicysta, rusycysta i historyk literatury rosyjskiej
- Zbigniew Żmudzki (ur. 1950) – polski producent filmowy, w tym nagrodzonego Oscarem animowanego Piotrusia i wilka
Zobacz też
edytuj- Borzygniew, Borzgniew, Dobiegniew, Dobrogniewa, Dobrzegniew, Gniewomir, Izbygniew, Izbygniewa, Jarogniew, Jerogniew, Lutogniew, Minigniew, Mirogniew, Mścigniew, Nasięgniew, Ninogniew, Osięgniew, Ostrogniew, Przybygniew, Rościgniew, Sęczygniew, Sięgniew, Sjęgniew, Spycigniew, Stoigniew, Stojgniew, Suligniewa, Świegniew, Śwsiegniew, Toligniew, Wszegniew, Zbygniew, Zbyhniew, Zbygniewa, Zbynek
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Zbigniew (Zbygniew) [online], deon.pl [dostęp 2024-02-18] (pol.).
- ↑ Stanisław Rosik: Zbigniew i jego czasy. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2002, s. 4. ISBN 83-7023-914-5.
- ↑ Maria Malec , Słownik staropolskich nazw osobowych, Witold Taszycki (red.), Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź: Zakład narodowy im. Ossolińskich, 1984, s. 291, ISBN 978-83-04-00475-7 [dostęp 2024-02-18] (pol.), z. 2, Wojsław - Zimnowodski.
- ↑ Por. średniowieczna frekwencja imion Więcesław, Więc (s)ław, Stanisław, Jarosław, Władzisław, Bogusław, Świętosław, Sędziwuj, B. Raszewska-Żurek, Najstarsze ślady asymilacji osadników niemieckich do kultury polskiej zachowane w ich imionach, [w:] Z. Kaleta [red.], Nazwy własne a kultura. Polska i inne kraje słowiańskie, Warszawa 2003, ISBN 83-89191-14-8
- ↑ Jan Grzenia, Nasze imiona, Katowice 2010, s. 258 .
- ↑ a b c Skorowidz imion, [w:] Donat Chruścicki , Skarbczyk imion, Ewa Wieczorek, wyd. II, Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1986, s. 12. nlb, prawa kolumna, ISBN 83-217-2374-8, OCLC 833927072 , Książka liczy 128 stron, z których żadnej nie ponumerowano. Na stronie 1. umieszczono logotyp wydawnictwa, str. 3. to strona tytułowa, na stronie 4. wydrukowano numer ISBN, który powtórzono na 3. stronie okładki. Nakład 100 tysięcy egz. Na stronie 4. pozostawiono jako rok wydania 1983, zaś na stronie 128., obok informacji, że jest to drugie wydanie z diapozytywów wydania pierwszego, jako rok wydania wydrukowano 1986.
- ↑ a b c Mike Campbell , Name Days for the name Zbigniew [online], Behind the Name [dostęp 2024-02-18] (ang.).