MediaWiki: Różnice pomiędzy wersjami

MediaWiki
	; Logo programu
Autor	Wikimedia Foundation
Pierwsze wydanie	25 stycznia 2002; ponad 23 lat temu
Aktualna wersja stabilna	1.43.0; (21 grudnia 2024) [±]
Język programowania	PHP
Rodzaj	wiki
Licencja	GNU GPL
	Książki w Wikibooks
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 16:33, 23 gru 2024

MediaWiki – otwartoźródłowe^[1] oprogramowanie typu wiki wykorzystywane przede wszystkim przez wszystkie wersje językowe Wikipedii i szereg innych projektów Wikimedia Foundation^[2], jak również innych serwisów działających w pełni niezależnie.

MediaWiki zostało napisane w PHP i jest rozpowszechniane na licencji GNU GPL^[3]; jako silnika bazy danych może używać systemów MySQL/MariaDB, PostgreSQL lub SQLite^[4]. Do prezentacji wzorów matematycznych korzysta z silnika i języka TeX^[5].

Oprogramowanie MediaWiki ma modułową strukturę i bez większych kłopotów może być modyfikowane i ulepszane przez rozszerzenia (ang. extensions), które dodają nowe funkcje widoczne dla użytkownika systemu jako nowe strony specjalne lub nowe możliwości znaczników wiki.

Osoby chcące stworzyć serwis wykorzystujący MediaWiki mogą ją pobrać z repozytorium oprogramowania. Z MediaWiki korzysta wiele znanych serwisów niezwiązanych z Wikimedia Foundation. Często są one prowadzone przez środowiska związane z ruchem otwartego oprogramowania. Można też stworzyć dla własnych celów lokalne środowisko wiki.

Historia oprogramowania Wikipedii

Pierwotnie, od 10 stycznia 2001, Wikipedia korzystała z UseModWiki, napisanego przez Clifforda Adamsa (Faza I) i stosowała system łączy CamelCase. Po roku, w styczniu 2002 (Faza II) zastosowano silnik oparty na PHP (napisany przez Magnusa Manske), z MySQL-em jako bazą danych i Apache’em jako serwerem WWW. Zrezygnowano w nim z CamelCase. Wkrótce jednak zaczęły się kłopoty z wydajnością, które praktycznie uniemożliwiały edytowanie artykułów. Lee Daniel Cocker napisał oprogramowanie od nowa (Faza III) i mechanizm znany jako MediaWiki rozpoczął pracę w lipcu 2002. Pracę nad jego doskonaleniem przejął Brion Vibber^[6].

W 2016 wydano wersję 1.27. Była to wersja z długoterminowym wsparciem (trzyletnim)^[7], które wygasło w czerwcu 2019 roku^[8] wraz z wydaniem 1.27.7. Aktualną wersją z długoterminowym wsparciem jest 1.31 wydana w czerwcu 2018 roku^[9].

Funkcje

Wsparcie lokalizacji
Wstawianie grafik i szablonów
Obsługa stron dyskusji
Strony specjalne tworzące listy stron lub dodające inne funkcje
API
Mechanizm Ostatnich Zmian i historii wraz z rejestrami
Mechanizm rozszerzeń (m.in. interwiki)
Mechanizm skórek i edycji interfejsu
Wsparcie dla przestrzeni nazw i kategorii
Możliwość nadawania uprawnień dla grup

Zobacz też

Wikitekst

Przypisy

↑ ^a ^b Oficjalne repozytorium oprogramowania w serwisie GitHub. github.com. [dostęp 2021-08-16]. (ang.).
↑ MediaWiki o Wikimedia Foundation. Oficjalna strona MediaWiki. (ang.).
↑ Licencja oprogramowania. Oficjalna strona MediaWiki. (ang.).
↑ Manual:Installation requirements. mediawiki.org. [dostęp 2022-08-09]. (niem. • ang. • hiszp. • fr. • wł. • pol. • port. • ros.).
↑ MediaWiki o języku TeX. Oficjalna strona MediaWiki. (ang.).
↑ Historia powstania MediaWiki. Oficjalna strona MediaWiki. (ang.).
↑ MediaWiki 1.27 [online], mediawiki.org [dostęp 2016-08-16] .
↑ Maintenance release: 1.27.7 [online], lists.wikimedia.org [dostęp 2019-06-23] .
↑ MediaWiki 1.31 [online] [dostęp 2019-06-23] .

Linki zewnętrzne

Oficjalna wiki MediaWiki (instrukcje, dyskusje, dokumentacja)
Polska wersja oficjalnej wiki MediaWiki
Strona projektu MediaWiki na serwisie SourceForge (ang.)

[github-repo-1] Oficjalne repozytorium oprogramowania w serwisie GitHub. github.com. [dostęp 2021-08-16]. (ang.).

[2] MediaWiki o Wikimedia Foundation. Oficjalna strona MediaWiki. (ang.).

[3] Licencja oprogramowania. Oficjalna strona MediaWiki. (ang.).

[4] Manual:Installation requirements. mediawiki.org. [dostęp 2022-08-09]. (niem. • ang. • hiszp. • fr. • wł. • pol. • port. • ros.).

[5] MediaWiki o języku TeX. Oficjalna strona MediaWiki. (ang.).

[6] Historia powstania MediaWiki. Oficjalna strona MediaWiki. (ang.).

[7] MediaWiki 1.27 [online], mediawiki.org [dostęp 2016-08-16] .

[8] Maintenance release: 1.27.7 [online], lists.wikimedia.org [dostęp 2019-06-23] .

[9] MediaWiki 1.31 [online] [dostęp 2019-06-23] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-{{Software infobox
+{{Oprogramowanie infobox
- | nazwa               = MediaWiki
+ |nazwa               = MediaWiki
- | rodzaj              = [[wiki]]
+ |rodzaj              = [[wiki]]
- | logo                = MediaWiki-smaller-logo.png
+ |logo                = MediaWiki-2020-logo.svg
- | wielkość_loga       = 100px
+ |grafika             =
- | grafika             =
+ |opis grafiki        =
+ |autor               = [[Wikimedia Foundation]]
- | wielkość grafika    =
+ |platforma sprzętowa =
- | nazwa grafika       =
+ |system operacyjny   =
- | producent           = [[Wikimedia Foundation]]
+ |język programowania = [[PHP]]<ref name="github-repo">{{cytuj stronę |url = https://github.com/wikimedia/mediawiki |tytuł = Oficjalne repozytorium oprogramowania w serwisie GitHub |opublikowany = github.com |język = en |data dostępu = 2021-08-16}}</ref>
- | platforma           =
+ |pierwsze wydanie    = {{Data wydania|2002|01|25}}
- | system              =
+ |licencja            = [[GNU General Public License|GNU GPL]]
- | język programowania = [[PHP]]
- | data                =
+ |wikibooks           = MediaWiki w obrazkach
- | wersja              = 1.22.2<br /><small>({{Data wydania|2014|01|28}})</small>
+ |commons             = MediaWiki
- | wersja testowa      = 1.23 alpha
+ |www                 = https://mediawiki.org
- | licencja            = [[GNU General Public License|GNU GPL]]
- | wikibooks           = MediaWiki_w_obrazkach/Okładka
- | commons             = MediaWiki
- | www                 = [https://mediawiki.org www.mediawiki.org]
 }}
-'''MediaWiki''' − [[oprogramowanie]] typu [[wiki]] wykorzystywane przede wszystkim przez wszystkie [[Wikipedia|Wikipedie]] i szereg innych projektów znajdujących się pod kuratelą [[Wikimedia Foundation]], jak również innych projektów działających w pełni niezależnie.
+'''MediaWiki''' – [[Otwarte oprogramowanie|otwartoźródłowe]]{{r|github-repo}} [[oprogramowanie]] typu [[wiki]] wykorzystywane przede wszystkim przez wszystkie wersje językowe [[Wikipedia|Wikipedii]] i szereg innych projektów [[Wikimedia Foundation]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Foundation#Wikimedia |tytuł = MediaWiki o Wikimedia Foundation |opublikowany = Oficjalna strona MediaWiki |język = en}}</ref>, jak również innych serwisów działających w pełni niezależnie.
-MediaWiki zostało napisane w [[PHP]] i jest rozpowszechniane na licencji [[GNU General Public License|GNU GPL]]; jako silnika bazy danych używa bazy danych [[MySQL]], [[PostgreSQL]] lub [[Ingres (baza danych)|Ingres]]. Do prezentacji wzorów matematycznych korzysta z silnika i języka [[TeX]].
+MediaWiki zostało napisane w [[PHP]] i jest rozpowszechniane na licencji [[GNU General Public License|GNU GPL]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.mediawiki.org/wiki/GNU_Free_Documentation_License |tytuł = Licencja oprogramowania |opublikowany = Oficjalna strona MediaWiki |język = en}}</ref>; jako silnika bazy danych może używać systemów [[MySQL]]/[[MariaDB]], [[PostgreSQL]] lub [[SQLite]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.mediawiki.org/wiki/Manual:Installation_requirements#Database_server | tytuł = Manual:Installation requirements | opublikowany = mediawiki.org | język = de en es fr it pl pt ru | data dostępu = 2022-08-09}}</ref>. Do prezentacji wzorów matematycznych korzysta z silnika i języka [[TeX]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.mediawiki.org/wiki/TeX |tytuł = MediaWiki o języku TeX |opublikowany = Oficjalna strona MediaWiki |język = en}}</ref>.
-Oprogramowanie MediaWiki ma strukturę modułową i bez większych kłopotów może być modyfikowane i ulepszane przez rozszerzenia ([[język angielski|ang.]] ''extensions''), które dodają nowe funkcje widoczne dla użytkownika systemu jako nowe strony specjalne lub nowe możliwości znaczników wiki.
+Oprogramowanie MediaWiki ma modułową strukturę i bez większych kłopotów może być modyfikowane i ulepszane przez rozszerzenia ({{ang.|extensions}}), które dodają nowe funkcje widoczne dla użytkownika systemu jako nowe strony specjalne lub nowe możliwości znaczników wiki.
-Osoby chcące stworzyć serwis w oparciu o MediaWiki mogą ją pobrać z repozytorium oprogramowania. Z MediaWiki korzysta wiele znanych serwisów niezwiązanych z [[Wikimedia Foundation|Fundacją Wikimedia]]. Bardzo często są one prowadzone przez środowiska związane z ruchem [[Otwarte oprogramowanie|Open Source]]. Można też stworzyć dla własnych celów lokalne środowisko wiki (zobacz: [[Wikipedia:Własna wiki|informacje na stronach technicznych Wikipedii]]).
+Osoby chcące stworzyć serwis wykorzystujący MediaWiki mogą ją pobrać z repozytorium oprogramowania. Z MediaWiki korzysta wiele znanych serwisów niezwiązanych z Wikimedia Foundation. Często są one prowadzone przez środowiska związane z ruchem [[Otwarte oprogramowanie|otwartego oprogramowania]]. Można też stworzyć dla własnych celów lokalne środowisko wiki.
 == Historia oprogramowania Wikipedii ==
-Pierwotnie, od 10 stycznia 2001 roku, Wikipedia korzystała z [[UseModWiki]], napisanego przez Clifforda Adamsa ('''Faza I''') i stosowała system łączy [[CamelCase]]. Po roku, w styczniu 2002 roku ('''Faza II''') zastosowano [[silnik (informatyka)|silnik]] oparty na [[PHP]] (napisany przez Magnusa Manske), z [[MySQL]]-em jako bazą danych i [[Apache HTTP Server|Apache’em]] jako serwerem WWW. Zrezygnowano w nim z CamelCase. Wkrótce jednak zaczęły się kłopoty z wydajnością, które praktycznie uniemożliwiały edytowanie haseł. Lee Daniel Cocker napisał oprogramowanie od nowa ('''Faza III''') i mechanizm znany dziś jako MediaWiki rozpoczął pracę w lipcu 2002 roku. Pracę nad jego doskonaleniem przejął [[Brion Vibber]].
+Pierwotnie, od 10 stycznia 2001, Wikipedia korzystała z [[UseModWiki]], napisanego przez Clifforda Adamsa (Faza I) i stosowała system łączy [[CamelCase]]. Po roku, w styczniu 2002 (Faza II) zastosowano [[silnik (informatyka)|silnik]] oparty na [[PHP]] (napisany przez Magnusa Manske), z [[MySQL]]-em jako bazą danych i [[Apache HTTP Server|Apache’em]] jako serwerem WWW. Zrezygnowano w nim z CamelCase. Wkrótce jednak zaczęły się kłopoty z wydajnością, które praktycznie uniemożliwiały edytowanie artykułów. Lee Daniel Cocker napisał oprogramowanie od nowa (Faza III) i mechanizm znany jako MediaWiki rozpoczął pracę w lipcu 2002. Pracę nad jego doskonaleniem przejął [[Brion Vibber]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.mediawiki.org/wiki/History |tytuł = Historia powstania MediaWiki |opublikowany = Oficjalna strona MediaWiki |język = en}}</ref>.
+W 2016 wydano wersję 1.27. Była to wersja z długoterminowym wsparciem (trzyletnim)<ref>{{Cytuj |tytuł = MediaWiki 1.27 |data dostępu = 2016-08-16 |opublikowany = mediawiki.org |url = https://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki_1.27}}</ref>, które wygasło w czerwcu 2019 roku<ref>{{Cytuj |tytuł = Maintenance release: 1.27.7 |data dostępu = 2019-06-23 |opublikowany = lists.wikimedia.org |url = https://lists.wikimedia.org/pipermail/mediawiki-announce/2019-June/000232.html}}</ref> wraz z wydaniem 1.27.7. Aktualną wersją z długoterminowym wsparciem jest 1.31 wydana w czerwcu 2018 roku<ref>{{Cytuj |tytuł = MediaWiki 1.31 |data dostępu = 2019-06-23 |url = https://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki_1.31}}</ref>.
-marca 2005 roku wydano wersję 1.4, a 5 października wersję 1.5 oprogramowania. 5 kwietnia 2006 roku wydano pierwszą wersję z serii 1.6. Ostatnimi wersjami z poprzednich serii były w połowie kwietnia 2006 roku wersje 1.5.8 oraz 1.4.15.
+== Funkcje ==
+* Wsparcie lokalizacji
+* Wstawianie grafik i szablonów
+* Obsługa stron dyskusji
+* Strony specjalne tworzące listy stron lub dodające inne funkcje
+* API
+* Mechanizm Ostatnich Zmian i historii wraz z rejestrami
+* Mechanizm rozszerzeń (m.in. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Interwiki|interwiki]])
+* Mechanizm skórek i edycji interfejsu
+* Wsparcie dla przestrzeni nazw i kategorii
+* Możliwość nadawania uprawnień dla grup
 == Zobacz też ==
+* [[Wikitekst]]
-{{Meta|MediaWiki}}
-* [[Wikitekst|Składnia wiki]]
+== Przypisy ==
-* [[Pomoc:Przestrzeń nazw/MediaWiki|Przestrzeń nazw MediaWiki]]
+{{Przypisy}}
 == Linki zewnętrzne ==
+{{Meta|MediaWiki}}
 * [[mw:MediaWiki|Oficjalna wiki MediaWiki]] (instrukcje, dyskusje, dokumentacja)
 * [[mw:MediaWiki/pl|Polska wersja oficjalnej wiki MediaWiki]]
 * [http://sourceforge.net/projects/wikipedia/ Strona projektu MediaWiki na serwisie SourceForge] {{lang|en}}
-* [https://bugzilla.wikimedia.org/ Zgłaszanie błędów w oprogramowaniu MediaWiki] {{lang|en}}
+{{Ruch Wikimedia}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
 [[Kategoria:Wiki]]

Serwisy	Wikipedia Wikibooks Wikijunior Wikidane Wikicytaty Wikinews Wikipodróże Wikisłownik Wikispecies Wikiwersytet Wikiźródła Wikimedia Commons Wikifunkcje
Serwisy niezależne	Citizendium Deletionpedia WikiScanner Fandom (Wikia)
Organizacje	Wikimedia Foundation Wikimedia Deutschland Wikimedia Polska
Społeczność	społeczność wikipedystów Wikimania Meta-Wiki
Ludzie	Sue Gardner Mike Godwin Katherine Maher Larry Sanger Lila Tretikov Jimmy Wales Dariusz Jemielniak Wikimedianin Roku
Różne	Bomis (spółka internetowa) Henryk Batuta Interpedia Kennisnet krytyka Wikipedii MediaWiki (Wikipedia:Meta-Wiki) Nupedia pomnik Wikipedii QRpedia WikiReader Wiki-Watch Wapedia