Nike z Delos
| |
| Autor |
Archermos (?) |
|---|---|
| Data powstania |
ok. 550 p.n.e. |
| Medium | |
| Wymiary |
0,90 m |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Nike z Delos – starożytna grecka rzeźba z okresu archaicznego, będąca jednym z najstarszych znanych przedstawień bogini Nike[1][2]. Znajduje się w zbiorach Narodowego Muzeum Archeologicznego w Atenach[3][4].
Mierząca 90 cm wysokości[4][5] rzeźba wykonana została z marmuru paryjskiego[3][5]. Datowana na około 550 rok p.n.e.[1][2][4], odnaleziona została w 1877 roku na wyspie Delos[4][5] na terenie sanktuarium Apollina[1] i w obecnym kształcie stanowi rekonstrukcję złożoną z wielu fragmentów[1]. Ubytki obejmują prawą rękę postaci od połowy przedramienia, fragment lewej ręki powyżej nadgarstka, prawą nogę poniżej kostki i lewą poniżej kolana[5].
Na podstawie znalezionej nieopodal bazy z inskrypcją dedykacyjną jest tradycyjnie przypisywana Archermosowi z Chios[1][3][5]. Treść inskrypcji głosi: Uderzający z daleka [Apollinie, przyjmij tę] piękną statuę, dzieło zręcznego Achermosa, od Mikiadesa z Chios...[2] Nie ma jednak pewności, czy baza pochodzi z tego właśnie posągu[1][5]. Istnieją także wątpliwości co do tożsamości przedstawionej postaci[4], która zdaniem części badaczy może być Gorgoną[1].
Rzeźba przedstawia uskrzydloną postać kobiecą ukazaną w biegu, z charakterystycznym dla sztuki okresu archaicznego przyklęknięciem[1][3]. Odziana jest w chiton i peplos[3][5], spięte tarczowatymi broszami[2]. Budowę ciała zaakcentowano wcięciem w talii podkreślonym dodatkowo przez pasek[1]. Kończyny górne są zgięte w stawach łokciowych, jedna skierowana jest ku dołowi, druga uniesiona w górę[1]. Na plecach i piętach wyrastają jej skrzydła[2]. Nike zwrócona jest w lewo, jednak głowę i tors ukazano przodem do oglądającego[1][3]. W uszach postaci oraz wieńczącym czoło diademie widoczne są otwory, w których najprawdopodobniej kiedyś umieszczone były metalowe ozdoby[4][5].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Alfred Twardecki: Mały słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa: Unia wydawnicza Verum, 1998, s. 142. ISBN 83-85921-75-3.
- ↑ a b c d e John Boardman: Sztuka grecka. Toruń: Wydawnictwo Via, 1999, s. 91. ISBN 83-86642-92-0.
- ↑ a b c d e f Ewdoksia Papuci-Władyka: Sztuka starożytnej Grecji. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 135. ISBN 83-01-13525-5.
- ↑ a b c d e f Greek Art of the Aegean Islands. New York: The Metropolitan Museum of Art, 1979, s. 199. ISBN 0-8076-0947-1.
- ↑ a b c d e f g h Nikolaos Kaltsas: Sculpture in the National Archaeological Museum, Athens. Los Angeles: J. Paul Getty Museum, 2002, s. 54. ISBN 0-89236-686-9.