Petteri Orpo

Petteri Orpo
Data i miejsce urodzenia	3 listopada 1969 ; Köyliö
	Premier Finlandii
Okres	od 20 czerwca 2023
Przynależność polityczna	Kok.
Poprzednik	Sanna Marin
	Minister rolnictwa i leśnictwa Finlandii
Okres	od 24 czerwca 2014; do 29 maja 2015
Przynależność polityczna	Kok.
Poprzednik	Jari Koskinen
Następca	Kimmo Tiilikainen
	Minister spraw wewnętrznych Finlandii
Okres	od 29 maja 2015; do 22 czerwca 2016
Przynależność polityczna	Kok.
Poprzednik	Päivi Räsänen
Następca	Paula Risikko
	Minister finansów Finlandii
Okres	od 22 czerwca 2016; do 6 czerwca 2019
Przynależność polityczna	Kok.
Poprzednik	Alexander Stubb
Następca	Mika Lintilä
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antti Petteri Orpo (ur. 3 listopada 1969 w Köyliö^[1]) – fiński polityk, poseł do Eduskunty, działacz i od 2016 lider Partii Koalicji Narodowej, w latach 2014–2015 minister rolnictwa i leśnictwa, od 2015 do 2016 minister spraw wewnętrznych, w latach 2016–2019 minister finansów, od 2017 do 2019 jednocześnie wicepremier, w 2023 przewodniczący parlamentu, od 2023 premier Finlandii.

Życiorys

W 1989 zdał egzamin maturalny, w 2002 uzyskał magisterium z nauk społecznych na Uniwersytecie w Turku. W latach 1994–1996 był sekretarzem generalnym uczelnianej organizacji studenckiej, w latach 1997–1998 pełnił funkcję sekretarza generalnego krajowego związku studentów. Później zatrudniony jako etatowy pracownik Partii Koalicji Narodowej (dyrektor regionu Finlandia Południowo-Zachodnia i zastępca sekretarza partii), a także jako doradca ministra spraw wewnętrznych i dyrektor ds. biznesowych w centrum edukacji dorosłych w Turku^[1].

Wybierany do rady miejskiej w Turku i do rady regionu. W 2007 po raz pierwszy uzyskał mandat deputowanego do Eduskunty. W 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję. W 2012 stanął na czele frakcji poselskiej swojego ugrupowania^[1]. W 2014 powołany na urząd ministra rolnictwa i leśnictwa w rządzie Alexandra Stubba^[2]. W 2015 wybrany do fińskiego parlamentu na kolejną kadencję. 29 maja tegoż roku wszedł w skład nowego gabinetu Juhy Sipili jako minister spraw wewnętrznych^[3].

11 czerwca 2016 został wybrany na nowego przewodniczącego Partii Koalicji Narodowej, pokonując ubiegającego się o reelekcję Alexandra Stubba^[4]. 22 lipca tegoż roku zastąpił Alexandra Stubba również na urzędzie ministra finansów^[5]. 28 czerwca 2017 dodatkowo objął stanowisko wicepremiera^[6].

W wyborach w 2019 utrzymał mandat deputowanego^[7]. Jego ugrupowanie nie znalazło się w kolejnej koalicji rządowej, w czerwcu 2019 Petteri Orpo zakończył pełnienie funkcji wicepremiera i ministra. W 2023 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję^[8], Partia Koalicji Narodowej zajęła wówczas pierwsze miejsce, zwiększając o 10 miejsc swoją parlamentarną reprezentację. W kwietniu 2023 został przewodniczącym Eduskunty^[9].

Jako lider zwycięskiej formacji prowadził rozmowy koalicyjne. Po kilku tygodniach ogłoszono zawarcie porozumienia między Kok., prawicową Partią Finów, Szwedzką Partią Ludową oraz Chrześcijańskimi Demokratami^[10]. 20 czerwca 2023 Eduskunta zatwierdziła Petteriego Orpa na stanowisku premiera^[11]. Tego samego dnia jego gabinet został zaprzysiężony przez prezydenta Sauliego Niinistö, rozpoczynając tym samym urzędowanie^[12].

Odznaczenia

W 2015 został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej^[13].

Zobacz też

rząd Petteriego Orpa

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Profil na stronie Eduskunty. [dostęp 2014-06-23]. (fiń.).
↑ Eduskunta valitsi Stubbin pääministeriksi. hs.fi, 23 czerwca 2014. [dostęp 2014-06-23]. (fiń.).
↑ Prime Minister Sipilä's Government. valtioneuvosto.fi, 29 maja 2015. [dostęp 2015-05-29]. (ang.).
↑ Nyt se ratkesi! Petteri Orpo on kokoomuksen uusi puheenjohtaja – Stubb sivuun. iltasanomat.fi, 11 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-30]. (fiń.).
↑ Nyt se on varmaa: Risikko ja Mykkänen ministereiksi – Grahn-Laasonen jatkaa. iltalehti.fi, 21 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-30]. (fiń.).
↑ Petteri Orpo. valtioneuvosto.fi. [dostęp 2017-11-28]. (fiń.).
↑ Eduskuntavaaleissa 2019 valitut kansanedustajat. eduskunta.fi, 15 kwietnia 2019. [dostęp 2021-10-09]. (fiń.).
↑ Parliamentary Elections 2023: Results: Whole country: Elected. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (ang.).
↑ Rulers: Finland: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2023-04-28]. (ang.).
↑ Finland's conservatives to form coalition with far-right. dw.com, 15 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (ang.).
↑ Ronan Browne, Mark B. Odom: Finland has a new government. 20 czerwca 2023opublikowany=yle.fi. [dostęp 2023-06-20]. (ang.).
↑ Pääministeri Orpon hallitus nimitettiin. valtioneuvosto.fi, 20 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (fiń.).
↑ M.P. z 2015 r. poz. 455

[bio-1] Profil na stronie Eduskunty. [dostęp 2014-06-23]. (fiń.).

[2] Eduskunta valitsi Stubbin pääministeriksi. hs.fi, 23 czerwca 2014. [dostęp 2014-06-23]. (fiń.).

[3] Prime Minister Sipilä's Government. valtioneuvosto.fi, 29 maja 2015. [dostęp 2015-05-29]. (ang.).

[4] Nyt se ratkesi! Petteri Orpo on kokoomuksen uusi puheenjohtaja – Stubb sivuun. iltasanomat.fi, 11 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-30]. (fiń.).

[5] Nyt se on varmaa: Risikko ja Mykkänen ministereiksi – Grahn-Laasonen jatkaa. iltalehti.fi, 21 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-30]. (fiń.).

[6] Petteri Orpo. valtioneuvosto.fi. [dostęp 2017-11-28]. (fiń.).

[7] Eduskuntavaaleissa 2019 valitut kansanedustajat. eduskunta.fi, 15 kwietnia 2019. [dostęp 2021-10-09]. (fiń.).

[8] Parliamentary Elections 2023: Results: Whole country: Elected. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (ang.).

[9] Rulers: Finland: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2023-04-28]. (ang.).

[10] Finland's conservatives to form coalition with far-right. dw.com, 15 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (ang.).

[11] Ronan Browne, Mark B. Odom: Finland has a new government. 20 czerwca 2023opublikowany=yle.fi. [dostęp 2023-06-20]. (ang.).

[12] Pääministeri Orpon hallitus nimitettiin. valtioneuvosto.fi, 20 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (fiń.).

[13] M.P. z 2015 r. poz. 455

[a-14] Prezydent pełni równocześnie funkcję szefa rządu.

[b-15] Republika Kosowa jest uznawana przez 97 ze 193 państw członkowskich ONZ, 22 z 27 państw członkowskich UE oraz 26 z 30 państw członkowskich NATO (stan na 4 września 2020).

[16] Kolegialny organ pełniący funkcję głowy państwa i szefa rządu.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[A]

[B]

[C]

W dniu zaprzysiężenia	Juha Sipilä (Kesk.) Timo Soini (PS/UV) Alexander Stubb (Kok.) Lenita Toivakka (Kok.) Jari Lindström (PS/UV) Petteri Orpo (Kok.) Jussi Niinistö (PS/UV) Anu Vehviläinen (Kesk.) Sanni Grahn-Laasonen (Kok.) Kimmo Tiilikainen (Kesk.) Anne Berner (Kesk.) Olli Rehn (Kesk.) Hanna Mäntylä (PS) Juha Rehula (Kesk.)
Późniejsi członkowie rządu	Kai Mykkänen (Kok.) Paula Risikko (Kok.) Mika Lintilä (Kesk.) Pirkko Mattila (PS/UV) Antti Häkkänen (Kok.) Sampo Terho (PS/UV) Jari Leppä (Kesk.) Annika Saarikko (Kesk.) Anne-Mari Virolainen (Kok.)

W dniu zaprzysiężenia	Alexander Stubb (Kok.) Antti Rinne (SDP) Erkki Tuomioja (SDP) Lenita Toivakka (Kok.) Pekka Haavisto (Vihr.) Carl Haglund (SFP) Päivi Räsänen (KD) Anna-Maja Henriksson (SFP) Krista Kiuru (SDP) Pia Viitanen (SDP) Petteri Orpo (Kok.) Paula Risikko (Kok.) Jan Vapaavuori (Kok.) Lauri Ihalainen (SDP) Laura Räty (Kok.) Susanna Huovinen (SDP) Ville Niinistö (Vihr.)
Późniejsi członkowie rządu	Sirpa Paatero (SDP) Sanni Grahn-Laasonen (Kok.)

Przywódcy państw	Albania Andora Austria Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Czarnogóra Cypr^[A] Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Kosowo^[B] Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia San Marino Serbia Słowacja Słowenia Szwajcaria^[C] Szwecja Turcja^[A] Ukraina Watykan Węgry Wielka Brytania Włochy
Przywódcy państw nieuznawanych	Cypr Północny Naddniestrze
Premierzy rządów	Albania Andora Austria Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Kosowo Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia Serbia Słowacja Słowenia Szwecja Ukraina Watykan Węgry Wielka Brytania Włochy
Premierzy rządów państw nieuznawanych	Cypr Północny Naddniestrze

Przewodniczący Rady Europejskiej	Costa (nie głosuje)
Członkowie Rady Europejskiej (27)	Nehammer (AT) De Croo (BE) Gławczew (BG) Plenković (HR) Christodulidis (CY) Fiala (CZ) Frederiksen (DK) Michal (EE) Orpo (FI) Macron (FR) Scholz (DE) Mitsotakis (GR) Orbán (HU) Harris (IE) Meloni (IT) Siliņa (LV) Nausėda (LT) Frieden (LU) Abela (MT) Schoof (NL) Tusk (PL) Montenegro (PT) Iohannis (RO) Fico (SK) Golob (SI) Sánchez (ES) Kristersson (SE)
Przewodniczący Komisji Europejskiej	Von der Leyen (nie głosuje)
Przedstawiciele organów Unii Europejskiej	Kallas (wysoki przedstawiciel) (nie głosuje) Metsola (przewodniczący PE) (na zaproszenie, nie głosuje)