Adalbert z Ivrei

Adalbert

król Włoch
Okres	od 950 do 963
Koronacja	15 grudnia 950
Poprzednik	Lotar II z Arles
Następca	Otto I Wielki
Margrabia Ivrei
Okres	od 966 do ok. 965
Poprzednik	Berengar II
Następca	Konrad z Ivrei
Dane biograficzne
Dynastia	Anskarydzi
Data urodzenia	ok. 936
Data śmierci	30 kwietnia 971
Miejsce spoczynku	Autun
Ojciec	Berengar II
Matka	Willa Toskańska
Żona	św. Adelajda Burgundzka
Dzieci	Otto Wilhelm

Adalbert z Ivrei (ur. ok. 936; zm. 18 kwietnia 971 r.) – król Włoch z dynastii Anskarydów w latach 961–963, koregent od 950 jako Adalbert oraz margrabia Ivrei w latach 961–965 jako Adalbert II.

Życiorys

Adalbert był najstarszym legalnym synem Berengara II z Ivrei oraz Willi Toskańskiej. Jego ojciec od ok. 935 roku był margrabią Ivrei; w 945 wzniecił powstanie przeciwko panującej dynastii z Arles. Odtąd przejął on faktyczną władzę nad Włochami, a 5 lat później wypędził Lotara II z Arles. 15 grudnia 950 roku Berengar i Adalbert zostali koronowani na odpowiednio króla i koregenta Włoch. Król-ojciec chciał zmusić wdowę po Lotarze, św. Adelajdą Burgundzką, do małżeństwa ze sobą. Ta wezwała na pomoc cesarza Ottona I, swego dalekiego krewnego i zarazem wdowca, który sam ją poślubił. 7 sierpnia 952 Otto zhołdował władców Włoch, pozwalając im jednak zachować tylko formalne tytuły.

Wiosną lub latem 951 r., czyli jeszcze przed ojcem, książę szwabski Ludolf wyruszył z wojskiem do Italii. Chciał w ten sposób zabezpieczyć swoje prawa do włoskiego tronu, które nabył poprzez małżeństwo. Berta, matka Adelajdy i Ida, żona Ludolfa były przyrodnimi siostrami. Obie poprzez matkę Regelindę pochodziły z włoskich Karolingów. Wyprawa Ludolfa spotkała się z przeciwdziałaniem jego stryja księcia bawarskiego Henryka I, ale znalazł on innego sojusznika, Konrada Czerwonego. Włochy nie były jednak na długo areną wojny, bowiem w 955 nastąpił najazd Węgrów na Niemcy, co spowodowało powrót Ludolfa. Ten ostatni powrócił do Włoch w 956 roku, by zwalczyć bunt Berengara. Ludolf odnosił znaczne zwycięstwa i zmusił Adalberta do ucieczki do Werony, ale w 957 niespodziewanie zmarł na febrę.

W 953 rozpoczął oblężenia hrabiego Canossy Azzo Adalberta w tym samym zamku, w którym dwa lata wcześniej więziona była Adelajda Burgundzka. W 960 razem ze swoim ojcem wystąpił przeciwko papieżowi Janowi XII, co dało cesarzowi pretekst do zaatakowania władców z Ivrei. Otton I wypędził królów z Włoch (Adalbert trafił do Burgundii i sam koronował się na cesarza rzymskiego, a tym samym króla Włoch. Wkrótce powrócił do Włoch, chcąc zająć Pawię, stolicę. Przeszkodziła mu w tym jednak inwazja Szwabów pod wodzą Burcharda III. Tylko opór braci, Gwidona i Konrada, zniechęcił go do walczenia z nimi nad Padem, w której zginął Gwidon, jego brat. Przez następne 3 lata szukał na wybrzeżach Morza Śródziemnego sojuszników. Próbował jeszcze uzyskać poparcie Bizancjum dla swego powrotu na tron, ale w 963 ostatecznie zrezygnował z roszczeń o tron i zbiegł do Francji. Formalnie zachował tytuł margrabiego Ivrei od śmierci ojca w 966 do swojej śmierci, ale został on już w 965 roku nadany jego bratu Konradowi, który został sprzymierzeńcem Ottona I. Adalbert zmarł najprawdopodobniej 18 kwietnia 971 roku.

Małżeństwo i potomstwo

Z małżeństwa z Gebirgą z Mâcon (zm. 11 grudnia między 986 a 991), zawartego ok. 956 roku miał następujące dzieci:

• Otto Wilhelma, który został adoptowany przez swego ojczyma Ottona-Henryka I Burgundzkiego i został jego następcą na stanowisku hrabiego Burgundii
• Gizelę (983–1020), żonę Anzelma, księcia Montferratu
• Harduina (zm. 1015), margrabiego Ivrei
• Gilberta (zm. 1030), margrabiego Ivrei
• Amadeusza

Linki zewnętrzne

• Genealogia Adalberta