Geraldine Chaplin
Geraldine Chaplin (2017) | |
Imię i nazwisko |
Geraldine Leigh Chaplin |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
31 lipca 1944 |
Zawód |
aktorka |
Współmałżonek |
Patricio Castilla |
Lata aktywności |
od 1952 |
Geraldine Leigh Chaplin (ur. 31 lipca 1944 w Santa Monica) – amerykańska aktorka, której długa kariera obejmuje role w filmach angielskich, hiszpańskich, francuskich, włoskich i niemieckich[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Santa Monica[2] w Kalifornii jako córka Charliego Chaplina[3], pierwsze z ośmiorga dzieci z jego czwartą żoną Oony O’Neill, a tym samym wnuczka dramaturga Eugene’a O’Neilla[4]. Jej rodzina miała pochodzenie angielskie i irlandzkie[5].
Po raz pierwszy pojawiła się na ekranie jako dziewczynka w scenie otwarcia w czarno–białym komediodramacie Charlesa Chaplina Światła rampy (Limelight, 1952)[6]. W wieku ośmiu lat wyemigrowała wraz z matką do Vevey w Szwajcarii. W 1961 przeniosła się do Londynu. Uczyła się baletu klasycznego w londyńskiej Royal Ballet School, ale nie czuła, że jest na tyle dobra, aby zajmować się tym zawodowo[6]. Wystąpiła w Théâtre des Champs Élysées w balecie Kopciuszek. Była tancerką i modelką w cyrku Medrano de París. Jacques Deray zaangażował ją do roli Zeldy, córki milionera porwanej przez gang w dramacie kryminalnym Piękny, letni poranek (Par un beau matin d’été, 1965) z Jeanem-Paulem Belmondem[7]. Zyskała rozgłos rolą Toni, żony tytułowego bohatera (Omar Sharif) w ekranizacji powieści Borisa Pasternaka Doktor Żywago (Doctor Zhivago, 1965) w reżyserii Davida Leana; za rolę otrzymała nominację do Złotego Globu w kategorii najbardziej obiecująca debiutantka. W 1967 wystąpiła na Broadwayu jako Alexandra Giddens w sztuce Lillian Hellman Lisie gniazdo[8].
W dramacie kryminalnym Obcy w domu (Stranger in the House, 1967) na podstawie powieści Georgesa Simenona zagrała postać Angely Sawyer, córki skłóconej z ojcem (James Mason). Przełom nastąpił w 1968, gdy przyjechała na 21. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes wraz z Carlosem Saurą promując dreszczowiec psychologiczny Mrożony peppermint (Peppermint frappé, 1967)[9], gdzie zagrała podwójną rolę uwodzicielskiej Eleny i skromnej pielęgniarki Any. W meksykańskim telewizyjnym filmie krótkometrażowym Nefretete i Achenatos (Nefertiti y Aquenatos, 1973) wystąpiła jako Nefertiti[10].
Zasiadała w jury konkursu głównego na 35. MFF w Cannes (1982). Przewodniczyła jury Złotej Kamery na 55. MFF w Cannes (2002).
Wcieliła się też w postacie biblijne w miniserialach NBC: Elżbietę w Marii, matce Jezusa (Mary, Mother of Jesus, 1999) i Jokebed w U zarania (In the Beginning, 2000).
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W latach 1967–1979 była w nieformalnym związku z hiszpańskim reżyserem filmowym Carlosem Saurą, z którym ma syna Shane’a (ur. 1974). Jej partnerem został później chilijski operator filmowy Patricio Castilla, z którym ma córkę Oonę (ur. 1986).
Ma dom przy plaży w Miami, a także przebywa często w Madrycie i Szwajcarii.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]
|
|
Nagrody i nominacje
[edytuj | edytuj kod]Rok | Nagroda | Kategoria | Film | Rezultat |
---|---|---|---|---|
1966 | Złoty Glob | Najbardziej obiecująca debiutantka | Doktor Żywago (1965) | Nominacja |
1972 | Kataloński Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Sitges | Najlepsza aktorka | Z.P.G. (1972) | Wygrana |
1976 | Złoty Glob | Najlepsza aktorka drugoplanowa | Nashville (1975) | Nominacja |
1978 | Nagroda BAFTA | Najlepsza aktorka drugoplanowa | Witamy w Los Angeles (1976) | Nominacja |
1993 | Złoty Glob | Najlepsza aktorka drugoplanowa | Chaplin (1992) | Nominacja |
2003 | Nagroda im. Goi | Najlepsza aktorka drugoplanowa | Miasto bez granic (2002) | Wygrana |
2008 | Najlepsza aktorka drugoplanowa | Sierociniec (2007) | Nominacja |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Geraldine Chaplin. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-11-14]. (ang.).
- ↑ David Thomson: The New Biographical Dictionary of Film: A Geraldine Chaplin. Nowy Jork: Alfred A. Knopf, 2010, s. 172f. ISBN 978-0307271747.
- ↑ Geraldine Chaplin Biography (1944–). Film Reference. [dostęp 2024-11-14]. (ang.).
- ↑ Holly Williams , Funny Girl: The Not-So Silent Star Oona Chaplin, „The Independent”, 15 lipca 2011 [dostęp 2024-11-14] (ang.).
- ↑ Geraldine Chaplin What Nationality Ancestry Race. EthniCelebs.com, 12 listopada 2016. [dostęp 2024-11-14]. (ang.).
- ↑ a b Geraldine Chaplin Biography, „TV Guide” [dostęp 2024-11-14] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
- ↑ Par un beau matin d’été (1965). AlloCiné. [dostęp 2024-11-14]. (fr.).
- ↑ Geraldine Chaplin. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-11-14]. (ang.).
- ↑ Geraldine Chaplin biografia. MyMovies.it. [dostęp 2024-11-14]. (wł.).
- ↑ Telex: Nowe filmy. „Film”. nr 21/1973 (I), s. 2, 24 czerwca 1973. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jan Słodowski. Dulcynea z Segowni. „Film”. nr 26/1980 (1647) (XXXV), s. 16–17, 3 sierpnia 1980. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- Portret na życzenie: Geraldine Chaplin. „Film”. nr 35/1989 (2095) (XLIV), s. 22, 10 września 1989. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Geraldine Chaplin w bazie IMDb (ang.)
- Geraldine Chaplin w bazie Filmweb
- Geraldine Chaplin w bazie Notable Names Database (ang.)
- Geraldine Chaplin w bazie Discogs.com (ang.)
- ISNI: 0000000121417161
- VIAF: 84229951
- LCCN: no90011051
- GND: 129215112
- BnF: 13892380m
- SUDOC: 059676531
- NLA: 35365738
- NKC: js20030908007
- BNE: XX1061471
- NTA: 073158003
- BIBSYS: 98067130
- CiNii: DA1323899X
- PLWABN: 9810606337505606
- NUKAT: n2009130012
- J9U: 987007422630305171
- CANTIC: a10367652
- CONOR: 32707939
- KRNLK: KAC2020M4241
- LIH: LNB:BZqg;=CE