Holtyt
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
Al6(Al,Ta)(BO3)[(Si,Sb,As)O4]3(O,OH)3 |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
8,5 |
| Przełam |
brak |
| Łupliwość |
zgodnie z (001) |
| Pokrój kryształu |
słupkowe, wydłużone względem [100] |
| Układ krystalograficzny |
rombowy |
| Gęstość minerału |
3,60 – 3,90 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
kremowy, białawy, żółtawy, brązowawy |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
jedwabisty |
| Współczynnik załamania |
nα = 1,705-1,746 nβ = 1,728-1,759 nγ = 1,730-1,761 |
| Inne |
optycznie ujemny |
Holtyt – minerał z gromady krzemianów, wcześniej zaliczany do tlenków. Nazwa pochodzi od australijskego premiera Harolda Edwarda Holta (opisany w 1971 r.). Bardzo rzadki minerał, opisany jak dotąd tylko z trzech miejsc na świecie, w tym z Polski.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Minerał ten tworzy cienkie żyłki i większe nagromadzenia promienistych agregatów. Kryształy mają pokrój słupkowy o postaci silnie wydłużonych indywiduów o żółtawej do białej barwie i jedwabistym połysku. Długość tych kryształów sięga czasem kilku centymetrów, a grubość w większości w granicach 2 do 5 μm. Występowanie holtytu związane jest z wtargnięciem kwaśnych magm granitoidowych w utwory zasadowe i ultrazasadowe. Występuje w paragenezie z tantalitem i jako minerał wtórny po stibiotantalicie.
Minerały współwystępujące
[edytuj | edytuj kod]kwarc, K-skalenie, plagioklazy, turmaliny, lepidolit, muskowit, spodumen, amblygonit, pollucyt, mikroklin, simpsonit, cyrkon, tantalit i stibiotantalit.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]- Polska - Szklary koło Ząbkowic Śląskich na Dolnym Śląsku.
- Australia - Greenbush
- Rosja - Półwysep Kolski
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Bolewski A., Manecki A., Mineralogia szczegółowa, Wydawnictwo PAE. Warszawa 1993, ISBN 83-85636-03-X
- Pieczka A., Marszałek M., Holtite the first occurrence in Poland, Mineralogia Polonica, Volume 27 No2 1996
- Pieczka A., A rare mineral-bearing pegmatite from the Szklary serpentinite masiff, the Fore-Sudetic Block, SW Poland, Geologia Sudetica, vol 33: 23-31, 2000
- Szełęg E., Atlas minerałów i skał, Wyd. Pascal, Bielsko-Biała 2007, ISBN 978-83-7513-138-3