Oddział Polski w Odessie
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1917 |
| Rozformowanie |
1918 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
kpt. Stanisław Skrzyński |
| Działania zbrojne | |
| I wojna światowa wojna domowa w Rosji | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Formacja | |
Oddział Polski w Odessie – oddział Wojska Polskiego na Wschodzie.
Historia oddziału
[edytuj | edytuj kod]W kwietniu 1917 roku w Odessie został zorganizowany Związek Wojskowych Polaków. Związek rejestrował żołnierzy polskich w oddziałach rosyjskich, opiekował się jeńcami polskimi w armiach zaborczych i prowadził działalność oświatową wśród kolonii polskiej w okręgu. W listopadzie, na rozkaz Naczpola, przystąpił do werbunku żołnierzy i wysyłania ich do I i II Korpusów Polskich. Korzystając z zezwolenia głównodowodzącego Frontem Rumuńskim (depesza z 23 listopada 1917) gen. Szczerbaczewa rozpoczęto formowanie oddziałów na terenie Odeskiego Okręgu Wojskowego[1]. Miały one stanowić zalążek samodzielnego Korpusu Polskiego.
W marcu 1918 roku, dowódca oddziałów wojskowych Odeskiej Republiki Radzieckiej, Michaił Murawjow wydał rozkaz, żeby przed opuszczeniem przez wojska miasta, zlikwidować „burżujów”, a w szczególności Polaków. Dowództwo Oddziału zadecydowało, by o północy z 9 na 10 marca wyszły na miasto polskie patrole interwencyjne. Bolszewicy przecenili siłę Polaków i nie podjęli akcji nakazanej przez ich dowódcę. Rozpoczęto pertraktacje, w wyniku których powstała odezwa dowództwa bolszewickiego, gwarantująca względne bezpieczeństwo Polakom na terenie okręgu.
18 marca 1918 roku kapitan Skrzyński powołał pułkownika inżyniera Czesława Rybińskiego na szefa sztabu Oddziału i od tego czasu nastąpił jego szybki rozwój. Po zajęciu Odessy przez oddziały armii austro-węgierskiej, ukraiński minister wojny Ołeksandr Żukowski nakazał rozformowanie Oddziału. Kapitan Skrzyński nie wykonał polecenia. Austriacy doprowadzili do wydania rozkazu o dyslokacji oddziału w rejon Chmielnik – Janów. W odpowiedzi Polacy zdemobilizowali oddział, a byli żołnierze armii austriackiej i legionów galicyjskich ukryli się wśród polskiej społeczności. W rozkazie demobilizacyjnym znalazły się słowa: ... Każdy zwolniony żołnierz i oficer powinien się uważać za wolnego obywatela Państwa Polskiego i jest zupełnie samodzielny w rozporządzaniu własną osobą[1]. Oddział formalnie rozformowany został 14 kwietnia 1918.
Organizacja i obsada personalna oddziału
[edytuj | edytuj kod]
Organizacja i obsada personalna oddziału[2]
- Dowództwo
- dowódca – kpt. Stanisław Skrzyński
- szef sztabu – płk Czesław Rybiński
- kierownik działu mobilizacyjnego – kpt. Marian Czerniewski
- szef sanitarny – gen. dr Kazimierz Kardaszewicz
- kontroler – urzędnik wojskowy Mikulski
- intendent – płk Zygmunt Skulski
- skarbnik – urzędnik wojskowy Antoni Porczyński
- pułk piechoty (strzelców) – płk Kazimierz Szymański
- 1 batalion kpt. Józef Kowzan
- 2 batalion i Legia Rycerska – kpt. Albin Skroczyński
- 1 szwadron jazdy – rtm. Michał Prażmowski
- 2 szwadron jazdy – rtm. Sawicki
- dywizjon artylerii (4 działa) – ppłk Kazimierz Ledóchowski, płk Mikołaj Mrozowski (faktycznie kpt. Poloński)
- kompania inżynieryjna – kpt. Łepkowski
- oddział karabinów maszynowych – kpt. Józef Mellerowicz
- oddział samochodowy – kpt. Klonowski
- oddział lotniczy (6 samolotów) – rtm. Czesław Albin Łupiński[3])
- pociąg warsztat – płk Szamota
- szpital polowy – dr Laskowski
- komendant etapów – kpt. Roman Joachimowicz
Ogółem oddział liczył około 250 oficerów i 2500 szeregowych[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Bagiński 1921 ↓, s. 402 - 411.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 405-406, podano stopnie jakie oficerowie posiadali w armii rosyjskiej.
- ↑ Księga Pamiątkowa 1933 ↓, s. 46.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 406.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Bagiński: Wojsko Polskie na Wschodzie 1914-1920. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa. Zakłady Graficzno-Wydawnicze „Książka”, 1921.
- Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, 1933.
- Polskie formacje wojskowe w Rosji 1914-1920 w świetle dokumentów CAW. caw.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-17)]. dostęp 11.10.2008