Paweł Karol Sanguszko

Paweł Karol Sanguszko
	; Pogoń Litewska
Rodzina	Sanguszkowie herbu Pogoń Litewska
Data urodzenia	1680
Data i miejsce śmierci	14 kwietnia 1750 ; Zahajce
Ojciec	Hieronim Sanguszko (1651–1684)
Matka	Konstancja Sapieżanka (1651–1691)
Żona	Bronisława Pieniążkówna; Marianna Lubomirska (1693–1729); Barbara Urszula Duninówna (1718–1791)
Dzieci	Janusz Aleksander (1712–1775); Józef Paulin (1740–1781); Janusz Modest (1749–1806); Hieronim Janusz (1743–1812); Krystyna (1741–1778); Anna (1739–1766); Kunegunda
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Paweł Karol Sanguszko herbu Pogoń Litewska (ur. 1680, zm. 14 kwietnia 1750 w Zahajcach^[2] na Wołyniu) – książę, marszałek wielki litewski od 1734, marszałek nadworny litewski od 1713, podskarbi nadworny litewski od 1711. VII ordynat ostrogski, pułkownik gwardii litewskiej, starosta krzemieniecki i czerkaski, odznaczony Orderem Orła Białego^[3]. W 1708 roku był stolnikiem litewskim, w 1709 roku ustąpił z urzędu po powrocie Augusta II Mocnego^[4], sędzia kapturowy na sejmie elekcyjnym 1733 roku^[5].

Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 27 kwietnia 1733 roku na sejmie konwokacyjnym^[6]. W czasie elekcji w 1733 roku został sędzią generalnego sądu kapturowego^[7]. Był elektorem Augusta III Sasa w 1733 roku^[8]. W 1735 roku podpisał uchwałę Rady Generalnej konfederacji warszawskiej^[9].

Życiorys

Pochodził ze znanej i szanowanej rodziny litewskiej. Jego matka Konstancja, była córką Pawła Jana Sapiehy, hetmana wielkiego litewskiego. Ojciec Hieronim Sanguszko (1651–1684) był dworzaninem królewskim i starostą suraskim. Sam Paweł Karol był prawnukiem Samuela Szymona. Jego starszy brat Kazimierz Antoni uzyskał tytuł marszałka nadwornego litewskiego, a siostra Anna Katarzyna wyszła za mąż za Karola Stanisława Radziwiłła, kanclerza wielkiego litewskiego. Pierwszą żoną była Bronisława Pieniążkówna. Przez małżeństwo z Marianną Lubomirską wszedł w posiadanie olbrzymiej ordynacji ostrogskiej, którą zagospodarował i wybudował tam szereg kościołów.

Trzecią żoną była Barbara z Duninów (1718–1791). Ślub odbył się 17 kwietnia 1735 roku we franciszkańskim kościele w Warszawie, a udzielał go biskup krakowski Jan Aleksander Lipski. W trakcie tego małżeństwa urodziło się jedenaścioro dzieci, z których przeżyło sześcioro.

Książę Paweł Karol Sanguszko miał czterech synów: Janusza Aleksandra z drugiej żony oraz Janusza Modesta, Hieronima Janusza i Józefa Paulina z trzeciej żony.

Pogrzebany w kościele kapucynów w Lublinie, jego serce zostało pochowane w kościele farnym w Lubartowie.

Upamiętnienie

Jego imieniem nazwano Zespół Szkół nr 2 w Lubartowie^[10].

Przypisy

↑ Paweł Karol Sanguszko. genealogia.grocholski.pl. [dostęp 2014-05-20].
↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV. Warszawa: 1880-1902, s. 278.
↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 147.
↑ Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku spisy opracowali Henryk Lulewicz i Andrzej Rachuba, Kórnik 1994, s. 190.
↑ Actum in Curia Regia Varsaviensi 1733 sub tempus moderni interregni, feria tertia in crastino festi S. Matthaei Apostoli et Evangelistae anno Domini 1733, s. 2.
↑ Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 (słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 36.
↑ Porządek na Seymie Walnym elekcyi między Warszawą a Wolą dnia 25 Sierpnia roku Pańskiego 1733 postanowiony, s. 2.
↑ Elektorowie królów Władysława IV., Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III. / zestawili w porządek abecadłowy Jerzy Dunin-Borkowski i Miecz. Dunin-Wąsowicz, Lwów 1910, s. 199
↑ Uchwała Rady Generalnej Konfederacji, 1735, s. 20.
↑ Zespół Szkół nr 2 im. Księcia Pawła Karola Sanguszki w Lubartowie. oficjalna strona [dostęp 2020-02-05]

Bibliografia

Elżbieta Aleksandrowska: Sanguszkowa Barbara. [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXXIV. Wrocław–Warszawa–Kraków, 1992–1993, s. 517–521.
Roman Marcinek: Sanguszko Paweł Karol, książę (1680–1750). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXXIV. Wrocław–Warszawa–Kraków, 1992–1993, s. 497–500.

Linki zewnętrzne

Paweł Karol Sanguszko – rękopisy w bibliotece Polona

[genealogia-1] Paweł Karol Sanguszko. genealogia.grocholski.pl. [dostęp 2014-05-20].

[Geo-2] Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV. Warszawa: 1880-1902, s. 278.

[3] Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 147.

[4] Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku spisy opracowali Henryk Lulewicz i Andrzej Rachuba, Kórnik 1994, s. 190.

[5] Actum in Curia Regia Varsaviensi 1733 sub tempus moderni interregni, feria tertia in crastino festi S. Matthaei Apostoli et Evangelistae anno Domini 1733, s. 2.

[6] Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 (słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 36.

[7] Porządek na Seymie Walnym elekcyi między Warszawą a Wolą dnia 25 Sierpnia roku Pańskiego 1733 postanowiony, s. 2.

[8] Elektorowie królów Władysława IV., Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III. / zestawili w porządek abecadłowy Jerzy Dunin-Borkowski i Miecz. Dunin-Wąsowicz, Lwów 1910, s. 199

[9] Uchwała Rady Generalnej Konfederacji, 1735, s. 20.

[10] Zespół Szkół nr 2 im. Księcia Pawła Karola Sanguszki w Lubartowie. oficjalna strona [dostęp 2020-02-05]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]