Teodor Skumin Tyszkiewicz

Teodor Skumin Tyszkiewicz
	; Leliwa
Rodzina	Tyszkiewiczowie herbu Leliwa
Data i miejsce urodzenia	1533 ; Czarnobyl
Data i miejsce śmierci	przed 6 maja 1618 ; Nowogródek
Ojciec	Jan Skumin Tyszkiewicz
Matka	Marianna Mieleszkówna
Żona	Katarzyna Lacka
Dzieci	Janusz Skumin Tyszkiewicz

Teodor Skumin Tyszkiewicz herbu Leliwa (ur. 1533, zm. przed 6 maja 1618 roku^[1]) – szlachcic pochodzenia ruskiego, pełniący urzędy; wojewody nowogródzkiego od 1590 r., podskarbiego wielkiego litewskiego w latach 1586-1590, podskarbiego nadwornego litewskiego od 1576 r. Posłował do Moskwy w 1578 r.^[2], starosta ekonomii grodzieńskiej^[3], był starostą niegrodowym Jurborka, Olity i Nowowoli^[4].

Teodor Skumin Tyszkiewicz prawdopodobnie urodził się w Czarnobylu, gdzie jego ojciec pełnił rolę starosty. Był synem Jana Skumina Tyszkiewicza i Katarzyny Lackiej, córki pisarza polnego litewskiego Teodora Lackiego i Izabelli Bonarelli de Rovere^[5]. Teodor miał jedynego syna Janusza Skumina Tyszkiewicza, który w 1640 roku został wojewodą wileńskim. Teodor miał jedną wnuczkę Katarzynę Eugenię Tyszkiewicz, na której skończyła się ta linia Tyszkiewiczów (Skuminów).

W 1589 roku był sygnatariuszem ratyfikacji traktatu bytomsko-będzińskiego na sejmie pacyfikacyjnym^[6].

Był on obok Konstantego Wasyla Ostrogskiego najbardziej wpływową postacią wyznania prawosławnego w Rzeczypospolitej. Brał on udział w procesie powstawania unii brzeskiej. Przyjaźnił się z metropolitą kijowskim Michałem Rahozą i konsultował się z nim w tej sprawie. Ostatecznie, mimo swojego wcześniejszego niezdecydowania, poparł postanowienia unii brzeskiej i przystąpił do kościoła greckokatolickiego, zostając jego największym protektorem^[7].

Teodor Skumin Tyszkiewicz zmarł w wieku 85 lat^[8]. Jego uroczysty pogrzeb odbył się 24 lipca 1618 roku w Wilnie. Jego ciało zostało złożone w kaplicy Najświętszej Panny, wileńskiej cerkwi pod wezwaniem Świętej Trójcy. W owej kaplicy grobowej, nazywanej często kaplicą Tyszkiewiczów, oprócz Teodora pochowani zostali; jego żona Katarzyna oraz syn Janusz razem z żoną Barbarą z Naruszewiczów^[9].

Był wyznawcą prawosławia, w 1603 roku przystąpił do unii brzeskiej^[10].

Przypisy

↑ Karol Żojdź, Stronnictwo Zygmunta III Wazy w Wielkim Księstwie Litewskim w latach 1603-1621, Warszawa 2018, s. 322.
↑ Historia dyplomacji polskiej, pod redakcją Zbigniewa Wójcika, Warszawa 1982, T. II.
↑ Alaksiej Šałanda, Sąd grodzki grodzieński za czasów Wazów (1587–1668): stan badań i źródła, w: Rocznik Lituanistyczny Vol. 3, 2017, s. 51.
↑ Monumentum virtuti meritissimae perillustris et magnifici Herois d. Theodori Tiskiewicz Skumin (łac.) ((pol.) Penegiryk ku czci Teodora Skumina Tyszkiewicza), Strona Litewskiej Akademii Nauk, [dostęp. 11.08.2013].
↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., T. 6, s. 2-5.
↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, t. I, Wilno 1758, s. 238.
↑ T. Kempa, Poparcie magnaterii litewskiej i ruskiej dla unii brzeskiej w pierwszych latach po jej wprowadzeniu, „Rocznik Bialskopodlaski”, T. V, 1997, s. 18-20.
↑ J. Zakrzewski, Pamiętniki Samuela Maskiewicza. Początek swój biorą od roku 1594 w lata po sobie idące, Wilno 1838, s. 103.
↑ J. Kłos, Wilno. Przewodnik krajoznawczy, Wilno 1923, s. 180.
↑ Henryk Lulewicz, Skład wyznaniowy senatorów świeckich Wielkiego Księstwa Litewskiego za panowania Wazów, w: Przegląd Historyczny, 1977, tom 68, Numer 3, s. 430.

Linki zewnętrzne

Tyszkiewicz Teodor

[1] Karol Żojdź, Stronnictwo Zygmunta III Wazy w Wielkim Księstwie Litewskim w latach 1603-1621, Warszawa 2018, s. 322.

[2] Historia dyplomacji polskiej, pod redakcją Zbigniewa Wójcika, Warszawa 1982, T. II.

[3] Alaksiej Šałanda, Sąd grodzki grodzieński za czasów Wazów (1587–1668): stan badań i źródła, w: Rocznik Lituanistyczny Vol. 3, 2017, s. 51.

[4] Monumentum virtuti meritissimae perillustris et magnifici Herois d. Theodori Tiskiewicz Skumin (łac.) ((pol.) Penegiryk ku czci Teodora Skumina Tyszkiewicza), Strona Litewskiej Akademii Nauk, [dostęp. 11.08.2013].

[5] K. Niesiecki, Herbarz polski..., T. 6, s. 2-5.

[6] Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, t. I, Wilno 1758, s. 238.

[7] T. Kempa, Poparcie magnaterii litewskiej i ruskiej dla unii brzeskiej w pierwszych latach po jej wprowadzeniu, „Rocznik Bialskopodlaski”, T. V, 1997, s. 18-20.

[8] J. Zakrzewski, Pamiętniki Samuela Maskiewicza. Początek swój biorą od roku 1594 w lata po sobie idące, Wilno 1838, s. 103.

[9] J. Kłos, Wilno. Przewodnik krajoznawczy, Wilno 1923, s. 180.

[10] Henryk Lulewicz, Skład wyznaniowy senatorów świeckich Wielkiego Księstwa Litewskiego za panowania Wazów, w: Przegląd Historyczny, 1977, tom 68, Numer 3, s. 430.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]