Pszeniec grzebieniasty
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pszeniec grzebieniasty |
| Nazwa systematyczna | |
| Melampyrum cristatum L. Sp. Pl. 2: 605. 1753 | |
Pszeniec grzebieniasty (Melampyrum cristatum L.) – gatunek roślin należący do rodziny zarazowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Występuje w Europie i Azji[3]. W Polsce był uważany za gatunek prawdopodobnie wymarły; występował głównie w dolinach Odry i Wisły[4]. W ostatnich latach potwierdzono jednak wiele stanowisk oraz odkryto nowe[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Łodyga
- Do 50 cm wysokości, omszona.
- Liście
- Równowąskolancetowate, całobrzegie, zaostrzone.
- Kwiaty
- Ustawione w 4 rzędach w 4-graniasty kwiatostan. Przysadki rynienkowato złożone, ząbkowane u nasady, zielone, blade lub czerwonawe. Wierzchołek przysadek długi, całobrzegi, przegięty w dół. Ząbki przysadek krótsze od szerokości przysadek. Kielich dwa razy krótszy od rurki korony. Rurka kielicha pokryta szeregiem włosków. Górne ząbki kielicha dłuższe od dolnych. Korona różowopurpurowa lub blada, długości 13–16 mm. Rurka korony prosta[6].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Roślina jednoroczna, pasożytnicza. Rośnie w lasach i zaroślach. Kwitnie od maja do sierpnia. Gatunek charakterystyczny związku Geranion sanguinei[7].
Zagrożenia i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[8] w grupie gatunków wymarłych (kategoria zagrożenia Ex). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię VU (narażony)[9]. Znajduje się także w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii VU (narażony)[5]. Objęta ścisłą ochroną.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
- ↑ Mapa rozmieszczenia gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2013-12-05].
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
- ↑ a b Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
