Sojuz 9

Sojuz 9
	Dane misji
Indeks COSPAR	1970-41A
Zaangażowani	ZSRR
	Pojazd
Statek kosmiczny	Sojuz 7K-OK
Masa pojazdu	6 590 kg
Rakieta nośna	Sojuz
	Załoga
Załoga	Andrijan Nikołajew (2); Witalij Siewastjanow (1)
	Start
Miejsce startu	Bajkonur, Kazachstan
Początek misji	1 czerwca 1970 (19:00:00 UTC)
	Orbita okołoziemska
Apogeum	227 km
Perygeum	176 km
Okres orbitalny	88,5 min
Inklinacja orbity	51,6°
	Lądowanie
Miejsce lądowania	50°N 72°E/50,000000 72,000000
Lądowanie	19 czerwca 1970 (11:58:55 UTC)
Czas trwania misji	17 d, 16 h, 58 min, 55 s
Liczba okrążeń Ziemi	288
	Program Sojuz
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sojuz 9 (kod wywoławczy Сокол - „Sokół”) przetarł drogę dla stacji kosmicznych Salut, badając wpływ długotrwałego przebywania w stanie nieważkości na ludzki organizm.

Załoga

Opis misji

Sojuz 9 wystartował 1 czerwca 1970 roku o godzinie 19 UTC. Był to pierwszy w dziejach nocny start załogowej misji kosmicznej. Początkowe parametry lotu: perygeum – 207 km, apogeum – 220 km, nachylenie 51,7°, czas okrążenia – 88,6 min. Lot trwał do 19 czerwca do godziny 11:59.

Załoga spędziła na orbicie 18 dni, przeprowadzając na sobie eksperymenty fizjologiczne i medyczne, a także badając psychologiczne efekty długotrwałego przebywania w kosmosie. Regularnie kontrolowali tętno, częstotliwość oddechu, ciśnienie krwi, działanie systemu krążenia i systemu nerwowego. Wykonywali systematycznie ćwiczenia gimnastyczne – rozciąganie sprężyn. Posługiwali się specjalnym elastycznym skafandrem, powodującym obciążenie mięśni ciała. Tętno Nikołajewa w stanie spoczynku wynosiło 68-80, a Siewastjanowa 60-70 uderzeń na minutę (u Nikołajewa było niższe niż w czasie lotu na Wostoku 3). Ciśnienie krwi i praca serca praktycznie nie uległy zmianom. Adaptacja do braku ciążenia nastąpiła po 10 godzinach, a koordynacja ruchowa po 3 dniach lotu. Apetyt uległ pewnemu osłabieniu i wystarczająca była racja 2600 kcal na dobę^[1]. Dobowe spożycie wody wynosiło 1,6-1,8 dm³. W czasie lotu badano obiekty biologiczne: muszki Drosophila, kiełki pszenicy, jęczmienia, kultury chlorelli i wodorostów sinozielonych. Ponadto na statku dokonano:

Fotografowania obiektów geologicznych, geograficznych oraz oceanologicznych w różnych rejonach Ziemi.
Obserwacji i fotografowania zjawisk atmosferycznych, meteorologicznych oraz zaśnieżenia i zalodzenia.
Badania zjawisk w przestrzeni kosmicznej w sąsiedztwie Ziemi.

Prowadzono eksperymenty nawigacyjne ze sterowaniem ręcznym w oparciu zarówno o astronawigację z wykorzystaniem gwiazd (Wega, Syriusz, Canopus, Deneb), jak i orientację w stosunku do obiektów naziemnych, a także ze sterowaniem automatycznym przy wykorzystaniu żyroskopów oraz ze zdalnym sterowaniem z Ziemi^[1]. Kosmonauci pozostawali w telewizyjnym kontakcie ze swoimi rodzinami, oglądali mecz mistrzostw świata w piłce nożnej, grali w szachy z kontrolą naziemną i głosowali w radzieckich wyborach.

Załoga ustanowiła rekord czasu przybywania w kosmosie (pobity dopiero przez załogę statku Sojuz 11) i sygnalizowała zmianę w priorytetach badań kosmicznych – zamiast wykonywać pojedyncze loty, trwające najwyżej kilka dni, jak w wypadku misji Apollo, kosmonauci musieli od tej pory żyć w przestrzeni kosmicznej.

Po powrocie na Ziemię, obaj członkowie załogi byli bardzo osłabieni. Pierwszego dnia czuli się tak, jakby poddano ich przeciążeniu 2 do 2,5 g. Stan ten ustąpił jednak po dwóch dobach. Pełna readaptacja do warunków ziemskich nastąpiła po 10 dniach. Okazało się, że trudniej jest readaptować się do warunków ziemskich niż adaptować do warunków lotu kosmicznego^[1]. Podczas pobytu na orbicie rezygnowali z części ćwiczeń na rzecz przeprowadzania dodatkowych eksperymentów naukowych. Reakcja ich organizmów na przedłużone przebywanie w stanie nieważkości spowodowała, że w kolejnych misjach znacznie więcej czasu poświęcano na regularne ćwiczenia.

Lot Sojuza 9 stanowił zarazem ostatnią próbę przed wysłaniem pierwszej w dziejach bazy satelitarnej Salut. Wystartowała z Ziemi 19 kwietnia 1971^[1].

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Andrzej Marks: Polak w Kosmosie. Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1978, s. 185-187.

Linki zewnętrzne

Sojuz 9 na stronie Spacefacts (ang.)
Mark Wade: Soyuz 9. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).

[Polak-1] Andrzej Marks: Polak w Kosmosie. Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1978, s. 185-187.

[1]

Sojuz 7K-OK (1966–1971)	1 2a 3 4 5 6 7 8 9
Sojuz 7KT-OK (1971)	10 11
Sojuz 7K-T (1973–1981)	12 13 14 15 17 18a† 18 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
Sojuz 7K-TM (1975–1976)	16 19 22
Sojuz-T (1976–1986)	T-2 T-3 T-4 T-5 T-6 T-7 T-8 T-9 T-10-1† T-10 T-11 T-12 T-13 T-14 T-15
Sojuz-TM (1986–2003)	TM-2 TM-3 TM-4 TM-5 TM-6 TM-7 TM-8 TM-9 TM-10 TM-11 TM-12 TM-13 TM-14 TM-15 TM-16 TM-17 TM-18 TM-19 TM-20 TM-21 TM-22 TM-23 TM-24 TM-25 TM-26 TM-27 TM-28 TM-29 TM-30 TM-31 TM-32 TM-33 TM-34
Sojuz-TMA (2003–2012)	TMA-1 TMA-2 TMA-3 TMA-4 TMA-5 TMA-6 TMA-7 TMA-8 TMA-9 TMA-10 TMA-11 TMA-12 TMA-13 TMA-14 TMA-15 TMA-16 TMA-17 TMA-18 TMA-19 TMA-20 TMA-21 TMA-22
Sojuz-TMA-M (2010–2016)	TMA-01M TMA-02M TMA-03M TMA-04M TMA-05M TMA-06M TMA-07M TMA-08M TMA-09M TMA-10M TMA-11M TMA-12M TMA-13M TMA-14M TMA-15M TMA-16M TMA-17M TMA-18M TMA-19M TMA-20M
Sojuz-MS (2016–trwa)	MS-01 MS-02 MS-03 MS-04 MS-05 MS-06 MS-07 MS-08 MS-09 MS-10† MS-11 MS-12 MS-13 MS-15 MS-16 MS-17 MS-18 MS-19 MS-20 MS-21 MS-22 MS-23 MS-24 MS-25
Loty planowane	MS-26 MS-27
Loty bezzałogowe	Kosmos 133 Kosmos 140 Kosmos 186 Kosmos 188 Kosmos 212 Kosmos 213 Kosmos 238 Sojuz 2 Kosmos 379 Kosmos 398 Kosmos 434 Kosmos 496 Kosmos 573 Kosmos 613 Kosmos 638 Kosmos 656 Kosmos 670 Kosmos 672 Kosmos 772 Sojuz 20 Kosmos 869 Kosmos 1001 Kosmos 1074 Sojuz T-1 Sojuz TM-1 Sojuz MS-14
Rakiety nośne	Sojuz (1966–1975) Sojuz-U (1973–2017) Sojuz-U2 (1985–1995) Sojuz-FG (2002–2019) Sojuz 2 (2004 – dziś)

Załoga

Podstawowa

Rezerwowa

Druga rezerwowa

Opis misji

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne