Tadeusz Somogi

Tadeusz Somogi
Data i miejsce urodzenia	1 stycznia 1922 ; Czerwonogród
Data i miejsce śmierci	12 września 2009 ; Warszawa
Zawód	aktor
Lata aktywności	1944–1989
	Odznaczenia
	;

Tadeusz Somogi (ur. 1 stycznia 1922 w Czerwonogrodzie, zm. 12 września 2009 w Warszawie) – polski aktor teatralny i filmowy.

Życiorys

Przed wojną działacz harcerski. W 1944 w Sumach wstąpił do tworzącej się w ZSRR I Armii Wojska Polskiego i wkrótce został aktorem Teatru Frontowego 4 Dywizji im. Jana Kilińskiego.

Po zakończeniu II wojny światowej powrócił do kraju i rozpoczął studia w Państwowej Szkole Dramatycznej w Warszawie. Po egzaminie eksternistycznym w 1946 debiutował rolą sierżanta w Uczniu diabła Shawa w reż. Dobiesława Damięckiego na Scenie Muzyczno-Operowej Miejskich Teatrów Dramatycznych. Następnie występował na scenach warszawskich teatrów: Nowego (1949–1953), Powszechnego (1954–1955), Ziemi Mazowieckiej (1955–1956) oraz Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie (1947–1948). W latach 1957–1987 był aktorem Teatru Komedia w Warszawie.

W latach 1950–1993 wystąpił w ponad stu filmach fabularnych m.in. Jana Rybkowskiego, Andrzeja Wajdy, Krzysztofa Zanussiego, Jerzego Hoffmana, Stanisława Barei, Jerzego Passendorfera, Tadeusza Chmielewskiego, Czesława Petelskiego, Romana Wionczka, Andrzeja Konica, Ignacego Gogolewskiego, Tadeusza Konwickiego. Występował również w Teatrze Telewizji (m.in. 1953 Okno w lesie w reż. Józefa Słotwińskiego – pierwsze przedstawienie po uruchomieniu Telewizji Polskiej).

Kapitan Wojska Polskiego. Miłośnik i propagator jeździectwa. Od 1968 aktywny członek Sekcji Jeździeckiej CWKS Legia Warszawa, triumfator wielu konkursów w skokach przez przeszkody, w latach 70. XX wieku drugi wicemistrz Warszawy w skokach.

Został pochowany na cmentarzu w Wilanowie.

Filmografia

1950: Miasto nieujarzmione – sierżant Klimczak „Florian”
1955: Godziny nadziei – aktor z teatru polowego
1956: Nikodem Dyzma – porucznik, podwładny Waredy
1956: Warszawska Syrena
1957: Kapelusz pana Anatola – sprzedawca kapeluszy w domu handlowym
1958: Noc poślubna – żołnierz austriacki
1959: Lotna – ułan
1961: Ogniomistrz Kaleń – sierżant „Zawieja”, członek oddziału Żubryda
1963: Naganiacz – łącznik z rozkazem dla Michała
1967: Tortura nadziei – sekretarz trybunału
1969: Jak rozpętałem drugą wojnę światową – tłumacz „Uśmiechniętego Alfreda”
1969: Pan Wołodyjowski – posłaniec od Potockiego wręczający list Wołodyjowskiemu w Kamieńcu
1969: Przygody pana Michała – szlachcic spod Kamieńca
1971: Na przełaj
1972: Kopernik – sługa Łukasza Watzenrode
1972: Kopernik – sługa Łukasza Watzenrode (odc. 2)
1973: Janosik – Hajduk
1973: Nagrody i odznaczenia – aktor śpiewający rannym w szpitalu
1974 Wiosna panie sierżancie - Kozłowski, członek komisji egzaminacyjnej.
1975: Kazimierz Wielki – Rycerz
1978: Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz? – konferansjer prowadzący teleturniej
1978: Romans Teresy Hennert – major
1979: Na własną prośbę – Gajowiec
1980: Zamach stanu – minister w rządzie Witosa
1981: Bołdyn – Czeczot
1981: Miś – spiker w TV
1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy – żandarm poszukujący księdza Śmigielskiego (odc. 8)
1983: Alternatywy 4 – gość na weselu / Wiśniewski
1983: Kamienne tablice – urzędnik Ambasady Polski w Indiach
1983: Na odsiecz Wiedniowi
1984: Pan na Żuławach – UBek
1984: Rycerze i rabusie – sługa Klofasa
1985: Chrześniak – gość na urodzinach Purowskiego
1985: Kim jest ten człowiek – dyrektor Romuald, były przyjaciel Iwińskiego
1985: Rośliny trujące – gość na weselu Juliusza
1986: A żyć trzeba dalej – kelner w tawernie
1986: Tulipan – porucznik Szota
1987: Ballada o Januszku – sędzia na procesie Januszka i Arka Żurka (odc. 3)
1987: Cesarskie cięcie – prezes klubu piłkarskiego
1988: Chichot pana Boga – pracownik drukarni
1988: Crimen – członek oddziału Rosińskiego (odc. 1, 3 i 4)
1988: Generał Berling – Alfred Lampe
1988: Pogranicze w ogniu – recepcjonista w gdańskim hotelu „Sopot” (odc. 5, 6)
1988: Rzeczpospolitej dni pierwsze
1989: Gorzka miłość – oficer na przyjęciu u Powiłańskich
1989: Gorzka miłość – oficer na przyjęciu u Powiłańskich (odc. 1)
1989: Kanclerz – uczestnik egzekucji Zborowskiego (odc. 3)
1989: Opowieść o „Dziadach” Adama Mickiewicza. Lawa – gość na balu u Senatora
1989: Modrzejewska (odc. 6)
1989: Rififi po sześćdziesiątce – dozorca w przedwojennej łaźni
1989: Sceny nocne – gość w salonie barona Niemana
1989: Żelazną ręką – przyglądający się ścięciu Samuela Zborowskiego
1990: W środku Europy – ojciec Bożeny
1991: Pogranicze w ogniu – recepcjonista w Grand Hotelu (odc. 12, 14, 15)

Ordery i odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1970)^[1]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[2]
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Odznaka „Zasłużony dla Warszawy”

Przypisy

↑ Pro memoria. Zmarli lipiec - wrzesień 2009. „Kronika Warszawy”. Nr 3 (142), s. 65, 2009. Warszawa: Archiwum Państwowe m.st. Warszawy, Stowarzyszenie Przyjaciół Archiwum Państwowego m.st. Warszawy. ISSN 0137-3099. [dostęp 2023-12-03].
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazany jako Samogi Tadeusz.

Linki zewnętrzne

[1] Pro memoria. Zmarli lipiec - wrzesień 2009. „Kronika Warszawy”. Nr 3 (142), s. 65, 2009. Warszawa: Archiwum Państwowe m.st. Warszawy, Stowarzyszenie Przyjaciół Archiwum Państwowego m.st. Warszawy. ISSN 0137-3099. [dostęp 2023-12-03].

[2] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazany jako Samogi Tadeusz.

[1]

[2]