Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Przejdź do zawartości

Thomas Pesquet

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Thomas Pesquet
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 lutego 1978
Rouen

Narodowość

francuska

Status

aktywny

Funkcja

inżynier pokładowy

Łączny czas misji kosmicznych

196 dni 19 godzin 50 minut

Liczba spacerów kosmicznych

2

Czas spacerów kosmicznych

12 godzin 32 minuty

Misje

Sojuz MS-03 (Ekspedycja 50/51),
SpaceX Crew-2 (Ekspedycja 65)

Wyuczony zawód

pilot cywilny

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Thomas Pesquet (ur. 27 lutego 1978 w Rouen) – francuski inżynier lotniczo-kosmiczny, pilot i astronauta Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Wybrany do grupy kandydatów na astronautów ESA w maju 2009 roku[1], w listopadzie 2010 roku z sukcesem ukończył szkolenie podstawowe. Na pokładzie Sojuza MS-03 odwiedził Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), gdzie od listopada 2016 roku do czerwca 2017 roku brał udział w Ekspedycji 50. oraz 51. na ISS w ramach misji Proxima[2][3][4].

Edukacja i początki kariery

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się i wychował w Normandii w rodzinie wykładowcy matematyki i fizyki oraz nauczycielki[5].

W 1998 roku ukończył prestiżowe classes préparatoires aux grandes écoles (pomaturalne kursy przygotowawcze do egzaminów i studiów na grande école) w Lycée Pierre Corneille w rodzinnym Rouen. W 2001 roku uzyskał dyplom magistra Wyższej Szkoły Lotnictwa (École Supérieure d’Aéronautique, ÉSdA) w Tuluzie, na kierunku projektowania i sterowania pojazdami kosmicznymi – ostatni rok studiów spędzając na wymianie na Politechnice Montrealskiej (École Polytechnique de Montréal)[6].

Już przed karierą w ESA pracował w branży lotniczo-kosmicznej: od kwietnia do września 2001 odbywał staż w Thales Alenia Space w Cannes, od października 2001 pracował w GMV Innovating Solutions jako inżynier dynamiki pojazdów kosmicznych przy misjach dotyczących teledetekcji, a w latach 2002–2004 w Centre National d’Études Spatiales (CNES – francuskiej agencji kosmicznej). W 2004 roku wstąpił do szkoły pilotów Air France, kończąc ją w 2006 roku by ostatecznie uzyskać licencję pilota transportu liniowego wraz z uprawnieniami lotu według wskazań przyrządów (Air Transport Pilot License-Instrument Rating: ATPL-IR) oraz od 2006 roku latać na samolocie pasażerskim Airbus A320[6][7].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Thomas Pesquet już przed zatrudnieniem w agencji kosmicznej był aktywny fizycznie[8]. Według oficjalnego życiorysu ma czarny pas w judo, uprawia też koszykówkę, jogging, pływanie, grę w squasha oraz sport na świeżym powietrzu, w tym kolarstwo górskie, kitesurfing, żeglarstwo, narciarstwo i wspinaczkę górską. Ma też duże doświadczenie w nurkowaniu z akwalungiem i skokach na spadochronie. Wśród innych zainteresowań wymienia podróże, grę na saksofonie oraz lekturę[6].

Uczył się języka angielskiego, niemieckiego, hiszpańskiego i rosyjskiego[9]. Jego wieloletnią partnerką jest Francuzka Anne Mottet, pracująca (w czasie trwania jego lotu w kosmos) w Rzymie dla Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa[10].

ESA

[edytuj | edytuj kod]
Ćwiczenia przed NEEMO 18. Pesquet pod wodą, w kombinezonie nurka, stoi na morskim dnie i pozuje do zdjęcia.
Ćwiczenia przed NEEMO 18

Rekrutacja i przygotowania

[edytuj | edytuj kod]

W 2008 roku publicznie ogłoszono potrzebę uzupełnienia składu Korpusu Astronautów ESA i tym samym Europejska Agencja Kosmiczna rozpoczęła rekrutację nowych kosmonautów; był to trzeci taki nabór w historii tej organizacji (wcześniejsze: 1978, 1992)[11]. Zgłoszenia były przyjmowane od 19 maja do 19 czerwca 2008 roku, w toku wielostopniowej rekrutacji zamierzano wybrać latem 2009 roku czwórkę kandydatów do dalszego treningu i lotów[12]. Wyboru spośród 8413 poprawnych zgłoszeń ostatecznie dokonano po roku, 20 maja 2009 roku, przedstawiając sześć osób, w tym Thomasa Pesqueta[13].

W Europejskiej Agencji Kosmicznej we wrześniu 2009 roku zaczął trening kosmonautyczny razem z pięciorgiem pozostałych kandydatów (w kolejności pierwszego startu: Parmitano, Gerst, Cristoforetti, Mogensen, Peake)[14]. Cała szóstka ukończyła podstawowe szkolenie w listopadzie 2010 roku i rozpoczęła dalsze przygotowania[15].

17 marca 2014 roku przydzielono go do długiej misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej[16], podczas gdy pierwszy lot kosmonauty z jego naboru (Sojuz TMA-09M z włoskim pilotem Lucą Parmitano) odbył się już w 2013 roku. Najmłodszy z całej szóstki Pesquet pierwszy lot kosmiczny miał odbyć jako ostatni z grupy. Wcześniej służył jako dubler dla Andreasa Mogensena (10-dniowa misja iriss, wrzesień 2015)[17].

Załoga Sojuza MS-03 przed kapsułą Sojuz
Załoga Sojuza MS-03

Przed pierwszym lotem Francuz ćwiczył m.in. biorąc udział w pierwszej edycji europejskiego treningu speleologicznego ESA CAVES na Sardynii (wrzesień 2011)[18][19] oraz w dwóch misjach podwodnych NASA do podwodnego habitatu-laboratorium Aquarius u wybrzeży Florydy. W trakcie pierwszej z nich, pięciodniowej SEATEST II (NEEMO 17, wrzesień 2013) Pesquet pełnił rolę pozostającego na powierzchni kierownika misji odpowiedzialnego za komunikację z zespołem podwodnym[20]; podczas drugiej, dziewięciodniowej misji NEEMO 18 (lipiec 2014) spędził pod wodą dziewięć dni w towarzystwie Akihiko Hoshide (dowódcy misji), Jeanette Epps i Marka Vande Heia[7][21]. Brał też udział w ćwiczeniach pod okiem rosyjskich instruktorów Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina w Gwiezdnym Miasteczku koło Moskwy: zarówno w europejskiej grupie w 2014[22], jak i w gronie załogi Sojuza MS-03 wkrótce przed lotem w 2016 roku[23].

Ekspedycja 50. i 51. na ISS

[edytuj | edytuj kod]
Thomas Pesquet w skafandrze kosmicznym podczas swojego pierwszego spaceru kosmicznego, 13 stycznia 2017
Pesquet podczas swojego pierwszego spaceru kosmicznego (13 stycznia 2017)
Thomas Pesquet w stroju codziennym w module Destiny wykonuje rutynowe badanie dna oka przy użyciu oftalmoskopu
Rutynowe badanie dna oka przy użyciu oftalmoskopu w module Destiny

Lot Pesqueta miał odbyć się 30 listopada 2016, jednakże z powodu opóźnienia lotu Sojuz MS-02 następny lot postanowiono przyspieszyć[24].

17 listopada 2016 roku o 23:20 czasu moskiewskiego francuski astronauta ESA został wystrzelony rakietą Sojuz-FG z kompleksu startowego nr 1 kosmodromu Bajkonur na pokładzie trzyosobowej kapsuły Sojuz. Wraz z debiutującym Pesquetem w misję polecieli: wykonujący swój drugi lot Rosjanin Oleg Nowicki (dowódca pojazdu) oraz najbardziej doświadczona z tej trójki Amerykanka, rekordzistka i naukowiec Peggy Whitson. Lot odbył się po długiej trajektorii i do przejścia załogi Sojuza na stację kosmiczną doszło dopiero 20 listopada UTC[24]. Pesquet i Nowicki wrócili na pokładzie tej samej kapsuły w czerwcu 2017 roku, bez Whitson, która z powodu przedłużenia jej misji wróciła na Ziemię inną kapsułą (Sojuz MS-04) trzy miesiące później[25].

Ponad półroczna debiutancka misja badawcza Thomasa Pesqueta otrzymała nazwę kodową Proxima. Odbywała się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej równolegle do Ekspedycji 50. i 51., i była dziewiątą długą misją załogową ESA[26][27].

Aktywność na zewnątrz stacji

[edytuj | edytuj kod]

W trakcie swojego pierwszego pobytu na ISS Pesquet wykonał dwa spacery kosmiczne o łącznym czasie 12 h i 32 minut[28]. Oba spacery przedstawiciel ESA wykonał wspólnie z astronautą NASA Robertem Shane’em Kimbroughem[29].

Podczas pierwszego wyjścia 13 stycznia (EVA-39) dwaj astronauci większość zadań wykonali wspólnie. Najpierw dokończyli wymianę dwunastu starych akumulatorów niklowo-wodorowych na sześć litowo-jonowych, rozpoczętą tydzień wcześniej spacerem EVA-38; para astronautów zainstalowała drugą połowę akumulatorów oraz adaptory w miejscu niepowracających baterii. Po wykonaniu tego priorytetowego zadania astronauci wykonali kilka czynności dodatkowych, m.in. wymieniając kilka części przy manipulatorze Canadarm2, w tym moduł z kamerą, a także przenosząc kilka osłon termicznych. Całość skończyła się o 16:22 UTC po 5h i 58 min[30][31]. Z kolei 23 marca, w trakcie spaceru EVA-40 mającego na celu m.in. przygotowanie PMA-3 do instalacji drugiego adaptera cumowania IDA, astronauci wszystkie zadania wykonywali samodzielnie. Pesquet zajmował się głównie oliwieniem części manipulatora Dextre oraz wykonał dokładne poszukiwania możliwego wycieku. Spacer skończył się o 17:58 UTC po 6h i 34 min[32][33][34].

Na stacji kosmicznej Pesquet kierował też ramieniem robotycznym Canadarm2 przechwytującym kapsułę transportową Cygnus CRS OA-7 22 kwietnia[35]. Wspólnie z Shane’em Kimbroughem przechwytywał też pojazd Dragon CRS-10 23 lutego[36].

Badania naukowe

[edytuj | edytuj kod]

W trakcie pobytu zajmował się także badaniami naukowymi, wykonując około 50 eksperymentów dla Europejskiej Agencji Kosmicznej oraz francuskiej CNES, a także biorąc udział w eksperymentach innych agencji[37].

Wśród tych badań były europejskie eksperymenty Haptics-2 (zdalne sterowanie robotem z ISS)[38] i badania materiałoznawcze dotyczące metali, w tym stopu niklu i tytanu[39], a także siedem eksperymentów opracowanych przez CNES[40], w tym Aquapad (badanie mikrobiologicznej czystości wody)[41][42], MATISS (testy materiałów ograniczających rozwój mikroorganizmów na ich powierzchni)[43] i Fluidics (badanie przepływu cieczy na stacji kosmicznej)[44].

Jego lot służył też testowaniu rozwiązań medycyny kosmicznej (np. brytyjskiego uciskowego kombinezonu SkinSuit[45]) i telemedycznych (np. eksperyment CNES ze zdalnie sterowanym aparatem USG o nazwie ECHO[46] oraz eksperymentalne określanie zapotrzebowania energetycznego na podstawie badania moczu o kryptonimie Energy[47]). Takie testy rozwiązań telemedycznych wykonywano także tuż po lądowaniu oraz w trakcie podróży przez Karagandę do Kolonii, gdy jego stan zdrowia był badany i przesyłany do lekarzy aparatem Tempus Pro[48]. Ponadto Pesquet wykonywał zdjęcia m.in. okrążanej Ziemi, także zamieszczając je w mediach społecznościowych, a nawet – we współpracy z artystą Eduardo Kacem – wziął udział w projekcie artystycznym na pokładzie stacji[49].

Koniec misji

[edytuj | edytuj kod]
Pesquet głową do dołu, ubrany w podkoszulkę z logo misji Proxima, trzyma zdjęcie Tima Peake’a, z kolei trzymającego zdjęcie kolegów-astronautów ESA
Ze zdjęciem Tima Peake’a, trzymającego zdjęcie kolegów-astronautów ESA

Kapsuła z dwuosobową załogą wylądowała standardowo w Kazachstanie, 3 godziny i 23 minuty od odcumowania od stacji, około 147 km na południowy wschód od miasta Żezkazgan[24][50].

Thomas Pesquet był dziesiątym Francuzem w kosmosie i pierwszym na orbicie okołoziemskiej oraz na pokładzie ISS od lotu STS-122 Léopolda Eyhartsa osiem i pół roku wcześniej[6].

Po powrocie

[edytuj | edytuj kod]

Po powrocie francuski kosmonauta musiał przejść rehabilitację, w tym dwa 21-dniowe turnusy[51]. Następnie kontynuował pracę w ESA, m.in. uczestnicząc w ocenie wyników eksperymentów misji Proxima, w tym siedmiu projektów CNES[52].

W 2018 roku Pesquet przygotowywał się do pilotażu samolotu odtwarzającego stan nieważkości w trakcie krótkiego lotu parabolicznego, w ramach programu Airbus „Zero-G”: początkowo w Tuluzie, a następnie w bazie w Mérignac w Żyrondzie[53][54]. Już w marcu 2018 roku był jednym z pilotów samolotu firmy Novespace (firmy-córki CNES), wykonującego paraboliczny lot z dwoma instrumentami naukowymi przeprowadzającymi pomiary w warunkach zbliżonych do nieważkości[55].

Ponadto Pesquet pozostawał w korpusie astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej, zaś loty paraboliczne pomagały utrzymywać go w gotowości[6]. W marcu 2019 roku wspierał z Centrum Lotów Kosmicznych imienia Lyndona B. Johnsona w Houston parę amerykańskich kosmonautów Anne McClain i Nicka Hague’a wykonujących wyjście w przestrzeń celem wymiany akumulatorów – operację, którą Pesquet wykonywał dwa lata wcześniej[56]. Z kolei w sierpniu 2019 roku wraz z Drew Feustelem (NASA) i Norishige Kanai (JAXA) wziął udział w ośmiodniowych testach podwodnych nowego sprzętu (w tym skafandrów i podwodnego łazika) i badań nad metodami szkoleń podwodnych. Ćwiczenia u wybrzeży Kalifornii o kryptonimie NEEMO NXT prowadzono w ramach przygotowań do lotu powrotnego na Księżyc. Brak podwodnego habitatu wymuszał codzienne zanurzanie i wynurzanie akwanautów[57][58][59].

Wykaz lotów

[edytuj | edytuj kod]
Pesquet żongluje kamerami w module laboratoryjnym Destiny
Pesquet żongluje kamerami w module laboratoryjnym Destiny
Loty kosmiczne, w których uczestniczył Thomas Pesquet
№ Data startu Statek kosmiczny Data lądowania Statek kosmiczny Funkcja Czas trwania
1 17 listopada 2016
20:20:13 UTC 		Sojuz MS-03 2 czerwca 2017
14:10:38 UTC 		Sojuz MS-03 inżynier pokładowy 196 dni 19 godzin 50 minut
2 23 kwietnia 2021
09:49:02 UTC 		SpaceX Crew-2 inżynier pokładowy statku Dragon i Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
Łączny czas spędzony w kosmosie – 196 dni 19 godzin i 50 minut

Funkcja publiczna

[edytuj | edytuj kod]
Załoga statku Sojuz MS-03 wchodzi na pokład przed lotem na ISS
Załoga Sojuza MS-03 przed lotem

Thomas Pesquet był najmłodszym kosmonautą w swojej grupie kosmonautów Europejskiej Agencji Kosmicznej[60][61][62], nie był jednak najmłodszym Francuzem w przestrzeni pozaziemskiej – Jean-François Clervoy swoją pierwszą misję (STS-66: listopad 1994 roku) wykonał na krótko przed 36. urodzinami[63][62][61].

Po locie kosmicznym w 2016 roku Pesquet został osobą powszechnie znaną we Francji[64]. Jego profil w serwisie Facebook polubiło 1,4 miliona osób, zaś w serwisie Twitter, gdzie Pesquet umieszczał zdjęcia Ziemi z kosmosu, śledziło go 550 000 kont[64][65]. W dzień powrotu kapsuły Sojuza MS-03 Francuz znalazł się na czterech znaczkach pocztowych wypuszczonych przez La Poste (pocztę francuską)[66][67]. Został też obrany królem karnawału oraz „królem przestrzeni kosmicznej” 134. karnawału w Nicei w 2018 roku, gdzie motywem przewodnim wybrano właśnie przestrzeń kosmiczną[68][69][70].

Najmłodszy kosmonauta ESA udzielał się też publicznie, m.in. prezentując się w towarzystwie Emmanuela Macrona na Międzynarodowym Salonie Lotniczym w Paryżu[71], wykonując wraz z Olegiem Nowickim tournée po Francji[72][73], występując w Parlamencie Europejskim[74][75] oraz w mediach społecznościowych[76]. Wykorzystywał swoją popularność także do popularyzacji kosmonautyki wśród dzieci, młodzieży i studentów[77][78].

Pesquet występował w sprawie zmian klimatycznych, między innymi podczas konferencji COP23 w Bonn[79][80]. Publicznie krytykował nowego amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa za odejście od paryskich porozumień klimatycznych[81]. Mimo to w kwietniu 2018 roku wszedł w skład dużej delegacji towarzyszącej prezydentowi Macronowi w trakcie wizyty państwowej w Stanach Zjednoczonych[82][83].

Kinematografia

[edytuj | edytuj kod]

9 czerwca 2017 roku miał telewizyjną premierę nakręcony na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej film dokumentalny Thomas Pesquet: L'odyssée de l'Espace zmontowany z nagrań wykonanych przez francuskiego kosmonautę[84].

W 2018 roku w kinach (premiera francuska 3 października) pojawił się poświęcony misji Pesqueta, Whitson i Nowickiego film dokumentalny 16 levers de soleil (fr. 16 wschodów słońca) w reżyserii Pierre’a-Emmanuela Le Goffa[85][86]. Dostępny był 117' film reżyserski oraz 30' materiał wideo 360° rzeczywistości wirtualnej Dans la Peau de Thomas Pesquet[85].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

W 2018 roku otrzymał wielki medal Aéro-Club de France[87].

13 lipca 2019 roku został odznaczony Kawalerią Legii Honorowej[88].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ New class of European astronauts report for training [online], European Space Agency, 3 września 2009 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  2. ↑ Astronauta ESA Thomas Pesquet dotarł na Międzynarodową Stację Kosmiczną [online], European Space Agency, 30 listopada 2016 [dostęp 2017-11-10].
  3. ↑ Michał Moroz, Lądownik Sojuza MS-03 wrócił na Ziemię [online], Kosmonauta.net, 3 czerwca 2017 [dostęp 2017-11-10].
  4. ↑ Thomas Pesquet returns to Earth [online], European Space Agency, 2 czerwca 2017 [dostęp 2017-11-10] (ang.).
  5. ↑ Returning French superstar spaceman Thomas Pesquet’s ode to Earth in pictures [online], France 24, 2 czerwca 2017 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  6. ↑ a b c d e Thomas Pesquet, European Space Agency esa.int, 30 sierpnia 2018 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  7. ↑ a b Wendy Watkins, Meet the NEEMO 18 and 19 Crews, NASA, 4 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  8. ↑ Thomas Pesquet. Une âme d’explorateur. [online], European Space Agency, 8 grudnia 2009 [dostęp 2019-10-02] (fr.).
  9. ↑ French astronaut Pesquet to make country’s first space mission in eight years [online], France 24, 17 listopada 2016 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  10. ↑ Marion Ruffier, Qui est Anne Mottet, la compagne de Thomas Pesquet? [online], www.programme-tv.net, 27 lutego 2019 [dostęp 2019-09-22] (fr.).
  11. ↑ ESA to recruit new European astronauts, European Space Agency, 10 kwietnia 2008 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  12. ↑ Closing in on new astronauts, „European Space Agency”, 24 września 2008 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  13. ↑ ESA prepares for the next generation of human spaceflight and exploration by recruiting a new class of European astronauts [online], European Space Agency, 20 maja 2009 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  14. ↑ New class of European astronauts report for training [online], European Space Agency, 3 września 2009 [dostęp 2019-10-01] (ang.).
  15. ↑ Astronaut Class of 2009 [online], ESA Astronaut training blog, 12 stycznia 2012 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  16. ↑ ESA astronaut Thomas Pesquet will fly to the International Space Station in 2016. ESA, 2014-03-17. [dostęp 2019-10-02]. (ang.).
  17. ↑ ESA’s next astronaut to go into space arrives at launch site. ESA, 2015-08-19. [dostęp 2019-10-02]. (ang.).
  18. ↑ Seeing the light: Astronauts „cave crew” returns to Earth [online], cbsnews.com, 20 października 2011 [dostęp 2017-11-12] (ang.).
  19. ↑ 2011 cavenauts [online], European Space Agency, 23 czerwca 2016 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  20. ↑ Seatest underwater adventure [online], European Space Agency, 30 września 2013 [dostęp 2019-09-21] (ang.).
  21. ↑ Mark Garcia, NEEMO 18 Aquanauts Complete Underwater Mission [online], 13 kwietnia 2015 [dostęp 2017-11-12] (ang.).
  22. ↑ Andreas, Samantha, Thomas and Timothy at Star City [online], European Space Agency, 21 października 2014 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  23. ↑ Next stop Baikonur for ESA astronaut Thomas Pesquet, European Space Agency, 28 października 2016 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  24. ↑ a b c Anatoly Zak, Soyuz MS-03 mission [online], RussianSpaceWeb.com [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  25. ↑ Załoga statku kosmicznego Sojuz MS-03 wróciła na Ziemię, [w:] www.pap.pl [online], Polska Agencja Prasowa SA, 2 czerwca 2017 [dostęp 2019-09-22].
  26. ↑ About Proxima [online], European Space Agency [dostęp 2017-11-10] (ang.).
  27. ↑ Science update – new record for Space Station crew [online], Thomas Pesquet’s Proxima blog (blogs.esa.int) [dostęp 2017-11-10].
  28. ↑ Thomas Gautier Pesquet. [w:] Loty kosmiczne [on-line]. [dostęp 2019-10-02]. (pol.).
  29. ↑ Mark Wade: Pesquet, Thomas Gautier. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2019-10-02]. (ang.).
  30. ↑ Maciej Mickiewicz, Astronauci w ramach EVA-39 kończą serię wymiany baterii [online], Kosmonauta.net, 13 stycznia 2017 [dostęp 2017-11-10].
  31. ↑ Astronauts breeze through spacewalk, complete all get-ahead tasks [online], www.spaceflightinsider.com, 13 stycznia 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  32. ↑ Maciej Mickiewicz, Astronauci przygotowują ISS na przyjęcie nowych statków [online], Kosmonauta.net, 25 marca 2017 [dostęp 2017-11-10].
  33. ↑ Thomas Pesquet completes second spacewalk [online], European Space Agency, 27 marca 2017 [dostęp 2017-11-10] (ang.).
  34. ↑ EVA-40 spacewalkers prepare ISS docking module for relocation [online], www.spaceflightinsider.com, 24 marca 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  35. ↑ April 24, 2017 – ISS On-Orbit Status Report [online], blogs.nasa.gov, 24 kwietnia 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  36. ↑ Mark Garcia, Astronauts Capture Dragon with Robotic Arm – Space Station [online], blogs.nasa.gov, 23 lutego 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  37. ↑ Thomas with Fluidics [online], European Space Agency, 11 czerwca 2019 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  38. ↑ Mark Garcia, Astronaut Thomas Pesquet Works on the European Haptics-2 Experiment [online], 14 lutego 2017 [dostęp 2017-11-12] (ang.).
  39. ↑ Space age metals and plasma [online], European Space Agency, 5 kwietnia 2018 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  40. ↑ Proxima – CNES experiments: #5 EXO-ISS, [w:] Thomas Pesquet’s Proxima blog, blogs.esa.int, 24 marca 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  41. ↑ NASA – Aquapad – 11.21.17 [online], www.nasa.gov, 21 listopada 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  42. ↑ Aquapad infographics [online], European Space Agency, 18 września 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  43. ↑ Proxima experiments by CNES: #4 Matiss [online], Thomas Pesquet’s Proxima blog, 3 marca 2017 [dostęp 2019-10-02].
  44. ↑ Thomas Pesquet conducts Fluidics experiment to improve Earth observation and climate prediction -, Office for Science & Technology of the Embassy of France in the United States, 9 maja 2017 [dostęp 2019-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-02].
  45. ↑ Mark Garcia, Astronauts Study New SkinSuit and New Lights – Space Station [online], blogs.nasa.gov, 3 lutego 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  46. ↑ PROXIMA – CNES EXPERIMENTS: #6 ECHO, [w:] Thomas Pesquet’s Proxima blog [online], blogs.esa.int, 20 kwietnia 2017 [dostęp 2017-11-22].
  47. ↑ Mark Garcia, Ongoing Space Science Seeks to Keep Astronauts Healthy – Space Station [online], blogs.nasa.gov, 7 marca 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  48. ↑ Telemedicine via satellite improves care at astronaut landings, European Space Agency esa.int, 29 września 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  49. ↑ Frank Rose, A Space Odyssey: Making Art Up There, „The New York Times”, 23 marca 2017, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  50. ↑ Landing Profile – Soyuz MS-03 [online], Spaceflight101 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  51. ↑ Russia: Novitsky and Pesquet visit Star City after rehabilitation period following ISS expedition. Ruptly TV 2017-08-04. [dostęp 2017-12-17].
  52. ↑ Thomas Pesquet post-mission tour – Proxima: CNES serving science [online], presse.cnes.fr, 3 października 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  53. ↑ Eric Oteng, French astronaut, Thomas Pesquet preparing for „zero gravity” flight, „Africanews”, 19 lutego 2018 [dostęp 2018-02-22] (ang.).
  54. ↑ Joël Ignasse, Thomas Pesquet. Bientôt prêt à piloter les avions zéro G [online], Sciences et Avenir, 19 lutego 2018 [dostęp 2019-09-22] (fr.).
  55. ↑ BRGM participation in the latest CNES Zero-G campaign in Bordeaux [online], www.brgm.eu, 3 maja 2018 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  56. ↑ European link to NASA spacewalk [online], European Space Agency, 22 marca 2019 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  57. ↑ Thomas Pesquet on a new underwater lunar adventure [online], European Space Agency, 20 sierpnia 2019 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  58. ↑ Chelsea Gohd, Astronauts Test Retro Spacesuit Tech for Mock Mars Missions Under the Sea [online], Space.com, 4 września 2019 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  59. ↑ Donovan Alexander, NASA, ESA Show off Technology for New Underwater Adventure: The Internet Loves It [online], interestingengineering.com, 23 sierpnia 2019 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  60. ↑ Returning French superstar spaceman Thomas Pesquet’s ode to Earth in pictures [online], France 24, 2 czerwca 2017 [dostęp 2019-10-01] (ang.).
  61. ↑ a b European Space Agency (ESA) Handbook. Updated reprint, [Place of publication not identified]: International Business Publications, USA, 2011, ISBN 1-4330-1531-5, OCLC 946749271 [dostęp 2019-10-01] (ang.).
  62. ↑ a b Age astronauts from other countries (no USA no Russia). [online], www.april12.eu, 5 września 2019 [dostęp 2019-10-01].
  63. ↑ Jean-François Clervoy [online], European Space Agency, 18 stycznia 2018 [dostęp 2019-10-01] (ang.).
  64. ↑ a b Jérôme Cadet, Storytelling. La marque Pesquet [online], Franceinfo, 4 czerwca 2017 [dostęp 2019-09-23] (fr.).
  65. ↑ French astronaut Thomas Pesquet back on Earth after 196-day trip [online], RFI, 2 czerwca 2017 (ang.).
  66. ↑ Pesquet postage: Stamps mark ‘Return to Earth’ of French astronaut [online], collectSPACE.com, 9 lipca 2017 [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  67. ↑ Le retour sur terre de Thomas Pesquet Collector de timbres – Boutique Particuliers La Poste [online], boutique.laposte.fr [dostęp 2017-11-23] (fr.).
  68. ↑ Vincent Laganier, Carnaval de Nice 2018 : mise en lumière du Roi de l’Espace – Light ZOOM Lumière [online], Light ZOOM Lumière - Portail de la Lumière et de l’Éclairage, 20 lutego 2018 [dostęp 2019-09-23] (fr.).
  69. ↑ Nice kicks off 134th carnival with Trump and Kim on parade. Thomson Reuters [dostęp 2018-02-22].
  70. ↑ Figura Thomasa Pesqueta była częścią karnawału [online], Carnaval de Nice, 2018 [dostęp 2019-09-23] (ang.).
  71. ↑ Manuel Pedoussaut, Emmanuel Macron meets Thomas Pesquet [online], European Space Agency, 19 czerwca 2017 [dostęp 2018-02-22] (ang.).
  72. ↑ Guillemette Faure, En orbite autour de Thomas Pesquet, „Le Monde.fr”, 1 grudnia 2017, ISSN 1950-6244 [dostęp 2017-12-17] (fr.).
  73. ↑ L’astronaute Thomas Pesquet a été accueilli en héros à Dieppe [online], 13 listopada 2017 [dostęp 2017-12-17] (fr.).
  74. ↑ European Parliament Audiovisual: Space event with Thomas PESQUET, European Space Agency astronaut: introductory statement by Antonio TAJANI, EP President, European Parliament, 7 listopada 2017 [dostęp 2019-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-27] (ang.).
  75. ↑ Space event with Thomas PESQUET, European Space Agency astronaut: introductory statement by Antonio TAJANI, EP President, European Parliament, 7 listopada 2017 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  76. ↑ Thomas Pesquet, the astronaut who invited the French to the ISS – TECH2 [online], tech2.org, 15 grudnia 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  77. ↑ Damon Embling, 'Most fantastic time of my life’ – French astronaut Pesquet reflects on space mission [online], euronews, 4 lipca 2018 [dostęp 2019-09-23] (ang.).
  78. ↑ Talking space with the next generation in Europe [online], Space Daily, 3 października 2019 [dostęp 2019-10-04] (ang.).
  79. ↑ Global Climate Action at COP23: Full Programme UNFCCC [online], cop23.unfccc.int [dostęp 2019-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-09] (ang.).
  80. ↑ Astronaut Thomas Pesquet on the view from space, „United Nations Sustainable Development”, 11 listopada 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  81. ↑ Mike Wall, French Astronaut Throws Shade at Trump Over Withdrawal from Climate Deal, „Space.com”, 7 czerwca 2017 [dostęp 2017-12-17].
  82. ↑ Zasadzili dąb, odwiedzili rezydencję Jerzego Waszyngtona. Macron z wizytą u Trumpa [online], TVN24.pl, 24 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-24] (pol.).
  83. ↑ Thomas Pesquet en visite d’Etat en Amérique avec Emmanuel Macron [online], France3, 24 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-24] (fr.).
  84. ↑ Thomas Pesquet: L’odyssée de l’Espace (2017) [online], IMDb [dostęp 2019-10-02].
  85. ↑ a b Thomas Pesquet launches the film „16 Levers de Soleil” in Paris [online], Fondation Antoine de Saint Exupéry pour la Jeunesse, 25 września 2018 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  86. ↑ 16 levers de soleil (2018) [online], IMDb [dostęp 2019-10-02].
  87. ↑ Thomas Pesquet récipiendaire de la Grande Médaille 2018 de l’Aéro-Club de France [online], www.aerocontact.com, 1 lutego 2018 [dostęp 2019-10-02] (fr.).
  88. ↑ Décret du 13 juillet 2019 portant nomination à titre exceptionnel [online], www.legifrance.gouv.fr, 14 lipca 2019 [dostęp 2019-09-22] (fr.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Thomas_Pesquet&oldid=74103961”