Zatoka Kotorska
42°26′N 18°38′E/42,433333 18,633333 Widok na zatokę z murów miejskich Kotoru | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Powierzchnia |
87 km² |
| Wymiary |
28,13 × 7 km |
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Miejscowości nadbrzeżne |
Herceg Novi, Kotor, Perast, Risan, Tivat |
| Wyspy |
Prevlaka, Sveti Marko, Mamula, Gospa od Škrpjela, Sveti Đorđe, Milosrda, Ostrvo Cvijeća, Mala Gospa |
Położenie na mapie Czarnogóry  | |
| 42°26′N 18°38′E/42,433333 18,633333
| |
Zatoka Kotorska[1] (czarn. / serb. Бока Которска; serb. / chorw. Boka Kotorska) – zatoka w południowej części Morza Adriatyckiego w Czarnogórze.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Używana przez lokalną ludność nazwa „boka” pochodzi z włoskiego słowa bocca oznaczającego usta, bowiem z lotu ptaka kształt zatoki ma je przypominać[2].
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Zatoka Kotorska ma językowaty kształt, głęboko wcina się w ląd. Składają się na nią 4 mniejsze zatoki. Od strony morza, jako pierwszy, położony jest Zalew Hercegnowski, który poprzez Cieśninę Kumborską łączy się z kolejnym Zalewem Tiwatskim, ten zaś poprzez Cieśninę Verige łączy się z pozostałymi dwoma: Risańskim i Kotorskim. Trzy wewnętrzne zalewy mają charakterystyczny, trójkątny kształt.
W zatoce znajduje się 9 wysp: Miholjska Prevlaka, Mamula, Ostrvo Vavedenje u samego wlotu do zatoki, Sveti Marko, Zanovjetni Školjic, Ostrvo Cvijeća i Mala Gospa w Zalewie Tiwatskim oraz Gospa od Škrpjela i Sveti Đorđe w Zalewie Risańskim[3].
Zatokę Kotorską otacza kilka pasm Gór Dynarskich: od północnego zachodu są to góry Orjenu, od północnego wschodu Ledenice, zaś od strony południowo-wschodniej pasmo Lovćen. Pomiędzy zalewami znajduje się niewielki masyw Vrmac, który wraz z półwyspami Luštica i Prevlaka tworzą charakterystyczną linię brzegową. Zatoka, ze względu na otaczające ją strome zbocza gór, często nazywana jest „śródziemnomorskim fiordem”. W rzeczywistości nie powstała ona wskutek działalności lodowca i nie ma charakteru fiordu (zalanej doliny polodowcowej), ale riasu (zalanej doliny rzecznej).
Północno-zachodnie wybrzeże zatoki na niewielkim odcinku należy do Chorwacji.
Miasta i turystyka
[edytuj | edytuj kod]Nad zatoką leżą m.in. średniowieczne miasta Kotor i Perast oraz pamiętające czasy antyczne Risan. Miejscowości te wraz z całym krajobrazem Zatoki Kotorskiej przypominającym fiordy północy, zostały w 1979 r. wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Nad zatoką położone są ponadto kurorty Tivat i największy Herceg Novi. Dzięki swemu ukształtowaniu geograficznemu i położonym na wybrzeżu miastom oraz licznym zabytkom, zatoka jest najważniejszym regionem turystycznym Czarnogóry. Szczególnie dużo turystów odwiedza dobrze zachowane stare miasto w Kotorze (w tym katedrę św. Tryfona) i potężne mury kotorskiej twierdzy.
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]Pomiędzy miejscowościami Kamenari (na zachodzie) a Lepetani (na wschodzie), w cieśninie Verige, funkcjonuje przeprawa promowa, będąca częścią drogi krajowej M2. Stale kursujące promy umożliwiają przeprawę zarówno samochodów (odpłatnie), jak i ludzi (bezpłatnie).
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Monastyr Św. Jerzego widok od strony Perastu -
Widok na zatokę ze strony pasma Ledenice -
Widok na zatokę z Perastu, widoczna cieśnina Verige -
Widok od strony Lovćen: po lewej Zalew Tivatski, po prawej Kotorski
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Muzeum Morskie Czarnogóry (poświęcone m.in. flocie bokokotorskiej)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Komisja standaryzacji nazw geograficznych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. GUGiK, 2013. s. 113,115. [dostęp 2014-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-08)]. (pol.).
- ↑ Czarnogórskie wybrzeże Adriatyku. W: Agnieszka Szymańska: Czarnogóra – przewodnik. Wyd. 3. Pruszków: Rewasz, 2009, s. 102. ISBN 978-83-8918889-2.
- ↑ Perast – Risan. www.panacomp.net. [dostęp 2014-01-30]. (ang.).