Carl Emanuel I
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
 Carl Emanuel I, dit ël Grand për soe realisassion polìtiche e stataj, a l'era nassù a Rìvole ij 12 ëd gené dël 1562 e a l'é mòrt a Savian ij 25 ëd luj dël 1630 d'un colp al cheur. A l'era fieul d'Emanuel Filibert. A l'era montà al podèj ch'a l'avìa pòch pi che 18 agn. Sò nemis a l'avìo stranomalo ël gheub ëd Savòja; ël pòpol a lo ciamava Carlin. Cand ch'a l'ha gionzù ël Marchesà ëd Salusse a sò possediment a l'han ëdcò ciamalo ël marodeur savojard. La famija e soe masnà[modìfica | modifiché la sorgiss]J'11 ëd mars 1585 Carl Emanuel a l'avìa marià Catlin-a d'Asborgh, sconda fija ëd Filip II re dë Spagna, ch'a l'é mòrta ai 7 ëd novèmber 1597. Apress la mòrt ëd soa fomna, ël duca a l'ha avù tante àutre morose.
Con un-a 'd coste, Margrita ëd Roussillon marchèisa ëd Riva, a l'é mariasse dë scondion ai 28 ëd novèmber 1597 e da chila a l'ha avù sinch masnà: Morissi, marchèis ëd Riva (mòrt dël 1645); Carl Umbert, marchèis ëd Murassan (nassù dël 1601 e mòrt dël 1663) ch'a l'ha marià Clàudia ëd Massran Fiesch; Gabriel (nassù dël 1620 e mòrt ai 2 ëd giugn 1695); Antòni, abà d'Autacomba (mòrt ai 24 ëd fërvé 1688); Margrita, ch'a l'ha marià Filip d'Este marchèis ëd Lans e a l'é mòrta ai 5 ëd novèmber 1659. Soe produssion literaria[modìfica | modifiché la sorgiss]Oltre a protege ij litrà, com Alessandro Tassoni, Carl Emanuel a l'era scritor ëdcò chiel: a l'ha scrivù 'd vers an piemontèis, an fransèis, an italian, an castilian ëd vàire argoment. A l'era ëdcò motobin passionà ëd teatro e as anteressava d'archeologìa. A son conossùe doe euvre an piemontèis dël prinsi:
Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse[modìfica | modifiché la sorgiss]Gianrenzo P. Clivio - Profilo di storia della letteratura in piemontese |
|||||||
