SUBNOR

Savez udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata (skraćeno SUBNOR) je bila krovna društveno-politička organizacija u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji koja je okupljala borce Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije i druge učesnike narodnooslobodilačke borbe 1941-1945.

Simbol SUBNOR-a.

SFRJ

Članak je dio serije: Politika i uprava SFRJ

Ustav (1974) Zakon o udruženom radu (1976)

Republike i pokrajine Društveno-političke zajednice SFRJ Zajednice opština Opštine Organizacija udruženog rada Samoupravna interesna zajednica

Skupština SFRJ Savezno vijeće Vijeće republika i pokrajina

Savezno izvršno vijeće Predsjednici

Vrhovni sud Jugoslavije

Ustavni sud Jugoslavije

Društveno-političke organizacije SKJ SSRNJ SSOJ SSJ SUBNOR

Druge države

Nakon raspada SFRJ ova organizacije se podelila po republikama.

Historija

Savez boraca Narodnooslobodilačkog rata (Jugoslavije; skr. SBNOR odn. SBNORJ; naziv na makedonskom: Сојуз на борците од народноослободителната војна, skr. СБНОВ) osnovan je u Beogradu 30. IX. 1947. godine kao društveno-politička organizacija koja je okupljala sve borce Narodnooslobodilačkog rata (NOR), sudjelovala u borbi za izgradnju socijalizma i za očuvanje tekovina NOB-a.

Na IV. kongresu 29-30. VI. - 1. VII. 1961. godine, spajanjem Saveza boraca NOR, Saveza ratnih vojnih invalida Jugoslavije i Udruženja rezervnih oficira i podoficira, nastao je Savez udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata Jugoslavije (SUBNOR). Od VI. kongresa SUBNOR-a, zbog specifičnih zadataka, "Savez rezervnih vojnih starešina Jugoslavije" (SRVSJ; ranije Udruženje rezervnih oficira i podoficira) djelovao je kao posebna organizacija.

SUBNOR se formirao na teritorijalnom principu (naselje, selo, grad) po odluci općinske skupštine, odnosno općinskog odbora SUBNOR-a. Najviši organi Saveza boraca, počevši od udruženja pa do Saveza, bile su skupštine udruženja (općinskih SUBNOR, SUBNOR pokrajine, republičkih organizacija), odnosno Kongres Saveza udruženja boraca NOR Jugoslavije.

Članstvo u boračkim organizacijama bilo je dobrovoljno i pojedinačno, a član je mogao biti svaki građanin Jugoslavije koji je sudjelovao u NOP-u, bio u zatvoru, internaciji ili na prinudnom radu zbog pomaganja NOP-u, bio zarobljen, a u zarobljeništvu se opredijelio za NOP i svojim držanjem i radom zalagao za ostvarenje ciljeva NOP. Član je mogao biti i svaki građanin Jugoslavije koji se izvan zemlje s oružjem u ruci borio protiv fašizma, te bivši sudionici građanskog rata u Španiji, pokreta otpora u Francuskoj i dr. Sedamdesetih godina 20. stoljeća SUBNOR je imao oko 1.000.000 članova.

Nakon raspada Jugoslavije 1991. godine i SUBNOR je prestao postojati u dotadašnjem obliku. U novonastalim državama dotadašnje republičke organizacije SUBNOR-a nastavile su djelovati ili pod istim nazivom (npr. u Srbiji) ili su promijenile naziv i organizacijski oblik.

Izvori

• "Mala enciklopedija Prosveta", Beograd, 1978, 2. tom (str. 82-83)
• Arhiv u Sarajevu Arhivirano 2007-06-21 na Wayback Machine-u
• Josip Zidar: "Rečnik jugoslovenskih skraćenica", Beograd, 1971.

Povezano

• Narodnooslobodilačka borba Jugoslavije
• Društveno-političke organizacije u SFRJ

Vanjske veze

• SUBNOR Srbije.
• Spletna stran Zveze združenj borcev za vrednote NOB (SUBNOR Slovenije)