Vaso Miskin Crni

Ovo je članak o jugoslavenskom partizanu. Za ulici koja je nekada nosila njegovo ime, vidi Ferhadija (ulica). Za masakr u istoj ulici, vidi Masakr u ulici Vase Miskina.

Vaso Miskin Crni (1916 — 1945), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

VASO MISKIN CRNI
Profesija	bravarski radnik
Član KPJ od	1939.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Narodni heroj od	26. jula 1945.
Odlikovanja	Orden narodnog heroja Orden narodnog oslobođenja

Biografija

Rođen je 14. januara 1916. godine u selu Orašju, kod Trebinja. Potiče iz siromašne seljačke porodice. Osnovnu školu i četiri razreda gimnazije završio je u Trebinju. Zbog lošeg materijalnog stanja nije mogao nastaviti školovanje, već je prešao na zanat. U železničkoj radionici u Sarajevu izučio je bravarski zanat i vrlo rano se priključio radničkom pokretu.

Družio se sa starijim radnicima, čitao je marksističku literaturu, učestvovao u demonstarcijama i štrajkovima u Sarajevu. Godine 1939. primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije. Po prijemu u Partiju, postao je jedan najistaknutijih rukovodilaca političkog rada u Železničkoj radionici, sekretar partijske ćelije i aktivan član sindikata u Sarajevu. Najpre je bio član, a potom i sekretar mesnog komiteta KPJ za Sarajevo. Godine 1940. na Pokrajinskoj konferenciji KPJ za Bosnu i Hercegovinu izabran je za člana Biroa Pokrajinskog komiteta KPJ za BiH.

Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije i uspostavljanja ustaške Nezavisne Države Hrvatske, 1941. godine, Vaso je kao sekretar Mesnog komiteta aktivno radio na organizovanju otpora okupatoru. Pored organizovanja otpora u Sarajevu, putovao je u razna mesta istočne i centralne Bosne, gde je održavao sastanke sa mesnim partijskim organizacijama i u kontaktu sa narodom govorio o neminovnosti oružane borbe i ciljevima Narodnooslobodilačkog pokreta. Na jednom ovakvom putovanju, 22. juna 1941. godine, uhapšen je od strane ustaša u Kaknju. Odmah po hapšenju prebačen je u Sarajevo, gde je bio strahovito mučen u ustaškom zatvoru. Znajući da je Vaso bio jedan od rukovodećih komunista u Sarajevu, želi su da od njega saznaju imena i drugih komunista i saradnika NOP-a. Iako dosta mučen Vaso nije nikoga odao. Posle dva meseca mučenja, krajem avgusta 1941. godine, uspeo je da sa još trojicom drugova, uz pomoć sarajevske partijske organizacije, pobegne iz zatvora.

Odmah potom prešao je na Romaniju, gde se priključio Romanijskom partizanskom odredu. Kao dobar agitator i govornik, do kraja 1941. godine, je politički radio na oslobođenoj teritoriji obilazeći sela od Romanije do Majevice i od Goražda do Semberije. Održavao je zborove i konferencije na kojima je seljacima govorio o ciljevima Narodnooslobodilačkog pokreta. Početkom 1942. godine, bio je upućen na partijski rad u Hercegovinu. Tokom maja i juna 1942. godine, italijanski okupator je uz pomoć četnika pokrenuo veliku ofanzivu protiv partizanskih jedinica u Hercegovini. Posle povlačenja partizanskih snaga iz Hercegovine, Vaso je sredinom juna postao zamenik političkog komesara Hercegovačkog partizanskog odereda. Avgusta 1942. kada je od ovog Odreda formirana Deseta hercegovačka brigada, Vaso je postao zamenik političkog komesara i partijski rukovodilac brigade. Na ovoj dužnosti ostao je sve do povratka brigade u Hercegovinu, posle bitke na Sutjesci, jula 1943. godine.

Posle povratka brigade u Hercegovinu, u leto 1943. godine, Vaso je napustio brigadu i ponovo se bavio političkim radom - radio je na obnovi partijskih organizacija, formiranju Narodnooslobodilačkih odbora, kao i masovnih antifašističkih organizacija Narodnooslobodilačkog pokreta. Od novembra 1943. godine bio je sekretar Oblasnog komiteta KPJ za Hercegovinu. Pored političkog rada na terenu, učestvovao je i u izgradnji partijskih organizacija u jedinicama Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije - hercegovačim brigadama i 29. hercegovačkoj diviziji.

Od sredine 1944. godine Vaso je bio član Oblasne narodnooslobodilačke skupštine i član Izvršnog odbora Oblasnog Narodnooslobodilačkog odbora za Hercegovinu, a zatim sekretar Oblasnog odbora Narodnooslobodilačkog fonda za Hercegovinu. Bio je član Zemaljskog antifašističkog veća narodnog oslobođenja Bosne i Hercegovine (ZAVNOBiH) i član Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ).

Posle oslobođenja Jugoslavije, Vaso je došao u Sarajevo gde je preuzeo funkciju sa koje je i pošao u rat - sekretar Mesnog komiteta KPJ za Sarejevo. Na ovoj funkciji je i umro 8. jula 1945. godine, iscrpljen ratnim naporima. Sahranjen je u Grobnici narodnih heroja u spomen-parku Vraca, na Trebeviću, kod Sarajeva.

Još za života, 6. decembra 1944. godine, odlukom Predsedništva AVNOJ-a, odlikovan je Ordenom narodnog oslobođenja, a za narodnog heroja proglašen je, svega par dana posle smrti - 26. jula 1945. godine.

Po njemu je nazvana i glavna sarajevska ulica, koja se dotada zvala Ferhadija, a koja je 1992. postala poznata po masakru u redu za hljeb.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. „Mladost“, Beograd 1975. godina.