Abu Dabi
Abu Dabi
أبو ظبي Abū ẓabī | |||
|---|---|---|---|
 | |||
|
|||
| Koordinate: 24°28′N 54°22′E / 24.467°N 54.367°E | |||
| Država |  Ujedinjeni Arapski Emirati
| ||
| Emirat | Abu Dabi (emirat) | ||
| Površina | |||
| - Ukupna | 67,34 km² | ||
| Stanovništvo (2006.) | |||
| - Gustoća | 13.317 st./km² | ||
| - Urbano područje | 630.000 | ||
| - Područje utjecaja | 1,559.000 | ||
| Vremenska zona | UTC+4 (UTC) | ||
| Službene stranice www.adm.gov.ae | |||
| Karta | |||
  Abu Dabi Položaj Abu Dabija u Ujedinjenim Arapskim Emiratima | |||
Abu Dabi ili Abu Zabi (arap. أبو ظبي, dosl. otac gazele) je glavni grad Ujedinjenih Arapskih Emirata te drugi po veličini grad te federacije (nakon Dubaija) i prijestolnica istoimenog Emirata Abu Dabi. Abu Dabi ima 630.000 stanovnika (2006.) u užem središtu grada,[2] a metropolitanski Abu Dabi ima 1,559.000 stanovnika.[2]
Abu Dabi je relativno novi grad, nastao tek 1761.[1] čitav 19. vijek i prvu polovicu 20. vijeka to je bio mali gradić, sjedište lokalnog emira, poznat po roniocima bisera i piratima. Sve se to promijenilo otkrićem velikih količina nafte 1958.[1]
Od tad je počeo eksplozivni razvoj grada i nagla urbanizacija početkom 1970-ih Abu Dabi je izrastao u kozmopolitsku metropolu. Danas je on politički centar Ujedinjenih Arapskih Emirata (sjedište državnih institucija), centar industrije vezane u naftu, kulture, prosvjete i trgovine. Abu Dabi je 2008. zaradio oko 56% BDP-a Ujedinjenih Arapskih Emirata.
Porijeklo imena Abu Dabija nije posve jasno, postoji više teorija o nastanku imena. Po jednoj od teorija na tom terenu su živjele gazele (arapski: ẓabi). Po drugoj legendi grad je dobio ime po čovjeku koji je lovio antilope tj. "ocu gazela" (arapski: abu znači otac). Beduini su naselje zvali i Um Ẓabi ("majka antilopa"), ali se po britanskim arhivima vodio kao Abu Dhabi.
Abu Dabi je poput Dubaia prepun visokih nebodera koji se manje više nalaze u dijelu grada Central Market. Najnoviji su The Domain visok 374 m i Trust Tower (278 m) izgrađeni po projektu britanskog arhitekta Normana Fostera. Ostali impozantni neboderi su The Landmark (324 m), Sky Tower (312 m), Abu Dhabi Investment Authority Tower (185 m), Capital Gate (160 m) i grupa Etihad Towers (5 nebodera od 217 do 305 m). Pored postmodernističkih nebodera poznati su i njegovi luksuzni hoteli poput Emirates Palacea i Yas Marine, kao i monumentalna džamija šeika Zajeda podignuta 2007. Grad je pun brižno održavanih parkova.
U Abu Dabiju se od 2009. voze utrke Formule 1 na stazi Yas Marina izgrađenoj na otoku Yas, koji je s Abu Dabijem povezan mostom dugim 2 km.
Abu Dabi leži u sjeveroistočnom dijelu Perzijskog zaljeva, na Arapskom poluotoku. Centar grada leži na otoku trokutastog oblika koji je od kopna udaljen oko 250 metara. Predgrađa na kopnu su Kalifa A, B i C, Plaža al-Raha, al-Bahia A, B i C, al-Šahama, al-Rahba, Između dva mosta, Banijas i Musafah. Neka od takvih spojena je mostovima Makta, Musafah i Šeik Zajed. Abu Dabi je također mostovima povezan s otocima Sadijatom i al-Rim.
Abu Dabi ima suhu pustinjsku klimu po Köppenovoj klasifikaciji klime, sa blagim zimama, i vrućim ljetima. Na Abu Dabi prosječno padne na godinu svega oko 109 mm kiša, tako da se desalanizira morska voda za potrebe grada.
Od juna do septembra je uglavnom pakleno vruće sa velikim procentom vlage u zraku, s prosječnim temperaturama iznad 35 °C. U tom razdoblju česte su pješčane oluje, koje ponekad smanje vidljivost na svega nekoliko metara. Vrijeme je hladnije od novembra do marta, u tom periodu česte su guste magle.
| Klimatološki medijani za Abu Dabi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Srednji maksimum (°C) | 23 | 31 | 35 | 40 | 44 | 45 | 42 | 39 | 34 | 32 | 25 | 23 | 35 |
| Srednji minimum (°C) | 12 | 14 | 26 | 30 | 30 | 30 | 28 | 23 | 20 | 17 | 15 | 14 | 20 |
| Precipitacija (mm) | 2 | 6 | 5 | 0 | 0 | 6 | 16 | 30 | 30 | 10 | 4 | 4 | 109 |
| Izvor: [3] | |||||||||||||
Javni gradski promet u Abu Dabiju odvija se autobusima, taksijima, trajektima i avionima. Aerodrom Abu Dhabi je drugi je po veličini i prometu u Ujedinjenim Arapskim Emiratima, odmah do Aerodroma Dubai.
Abu dabi ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima;
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Abu Dhabi,” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 24. 04. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 „UNITED ARAB EMIRATES” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 24. 04. 2012.
- ↑ „Climatological Information for Abu Dhabi”. Hong Kong Observatory. Arhivirano iz originala na datum 2012-11-20. Pristupljeno 24. 04. 2012.
- Službene stranice grada Arhivirano 2017-06-13 na Wayback Machine-u (en)