Alberta
| |||||
| |||||
| Službeni jezik | Engleski | ||||
| Glavni grad | Edmonton | ||||
| Najveći grad | Calgary | ||||
| Predsjednik vlade | Jason Kenney | ||||
| Površina | 661.848 km² | ||||
| Stanovništvo Provincija 2005. godine Mjesto u Kanadi: Gustoća 2005. godine: |
3.375.763 4. po redu 4.63/km² | ||||
| Internet stranica | www.gov.ab.ca | ||||
Alberta je jedna od deset kanadskih provincija. Osnovana je 1905. godine kada se je i pridružila Kanadi. Geografski je locirana u zapadnom dijelu Kanade. Provincija je dobila ime po princezi Luizi Karolini Alberti† 1848 - 1939 (eng. Louise Caroline Alberta). Ona je bila kćer britanske kraljice Viktorije. Glavni grad provincije je Edmonton
Alberta se jedna od tri prerijske provincije Kanade. Nalazi se na zapadu države, a graniči sa provincijom Saskačevan na istoku, Britanskom Kolumbijom na zapadu i Sjeverozapadnom terirorijom na sjeveru. Južna granica Alberte (granica s Montanom) je međudržavna granica između Kanade i Sjedinjenih država. Od ukupno preko tri miliona stanovnika Alberte, 72% njih živi u 400 km dugom urbanom koridoru između Kalgarija i Edmontona. Glavni grad provincije je Edmonton. Glavni trgovački centar je Kalgari.
Reljef Alberte je mješovit. Najveći provincije su ravnice ili blago zatalasani prostori. Manji dio reljefa, i to na zapadu i sjeverozapadu provincije, čine planinski obronci stjenovitih planina. Alberta ima veliki broj jezera i rijeka. Neka od većih jezera su: jezero Atabaska, Jezero Kler, malo Ropsko jezero, jezero Luiza i dr. Najveći gradovi u Alberti su: Edmonton, Kalgari, Red dir, Letbridž, Medisin hat i dr.
Alberta ima tri tipa klime: alpski na zapadu provincije, prerijski-podtip oštre kontinentalne na jugu i subpolarnu klimu na sjeveru.
Alberta je prija dolaska prvih Evropljana, kao i veći dio sjevenoameričkog kontinenta, bila nastanjena Indijancima, tzv. Prvim narodima. Od 1670. godine, ovo dugo vremena neistraženo i nenaseljeno područje Kanade pripadalo je Kompaniji hadsonovog zaliva (The Hudsons' Bay company). Područja današnje Alberte tada su bila dio područja koji je nazivan Rupertova zamlja.
U prvoj polovini 18. vijeka francuski traperi ovdje grade prva naselja da bi ih nedugo zatim slijedili i prvi engleski lovci na krzna. Neka od ovih naselja su lac La biche i Bonnyville. Istraživač Peter Pond je u Alberti ustanovio utvrdu zvanu Fort Atabaska, a ovuda je prošao i istraživač koji je prvi prešao Kanadu od Atlantika do Pacifika, Alexander Mackenzie.
Područje Alberte se znatnije naseljava dovršavanjem kanadske transkontinentalne pruge krajem 19. vijeka. Od tada broj stanovnika ubrzano raste te počinje i kampanja za odvajanje distrikta Alberte iz Sjeverozapadne teritorije. Ova će politička aktivnost biti uspješna, tako da je Alberta proglašena nezavisnom provincijom Kanade 1905. godine.
Alberta danas ima 3.375.763 stanovnika. Stanovništvo Alberte je uglavnom evropskog porijekla. Indijansko stanovništvo je zastupljeno sa manje od 5% u ukupnom broju stanovnika. Pripadnici drugih rasnih grupa imaju manji udio u ukupnom broju stanovnika, a među njima su najbrojniji pripadnici kineske etničke grupe kao i stanovnici porijeklom s indijskog potkontinenta. Oko 81% stanovnika živi u urbanim naseljima. Najveći dio njih, preko dvije trećine od ukupnog broja, je lociran na prostoru između Kalgarija i Edmontona. Najveći grad u Alberti je Kalgari i ima 991.759 stanovnika. Drugi po veličini je glavni grad provincije Edmonton, koji ima 712.391 stanovnika.
Alberta ima jedno od najbrže rastućih ekonomija u Kanadi. U ovoj provinciji se nalaza najveća kanadska nalazišta nafte i zahvaljujući upravo iskorištavanju ovog resursa, provincija doživljava izuzetan ekonomski uspjeh. Najveće rafinerije nafte nalaze se u Edmontonu. Provincija je također poznata i kao velika žitnica, ali i kao područje s izrazito zastupljenim stočarstvom. Alberta je poznata po uzgoju bizona (za potrebe mesne industrije) i ovaca, ali je ipak najslavnija po uzgoju goveda. Alberta proizvodi više od polovine od sveukupnog broja goveđih grla u Kanadi. Tržište za govedinu Alberta nalazi u cijelom svijetu ali ponajviše u Sjedinjenim državama.
