Apis (egipatska mitologija)
| Apis Hapis | |
|---|---|
 | |
Apis (starogrčki) ili Hapis, Hep,Hapi (staroegipatski) je božanstvo iz egipatske mitologije u liku bika, čiji se kult njegovao u kraju oko Memfisa.[1]
Apisov kult nastao je još za Prve dinastije (oko 2925. pne. - oko 2775. pne. ).
Kao i druga bikovska božanstva, i Apis je u početku vjerojatno bio bog plodnosti povezan uz žito i stoku, vremenom je povezan sa Ptahom, glavnim božanstvom u području Memfisa, ali i sa Ozirisom (kao Ozir-Hapi) i Sokarom, bogovima mrtvih i podzemnog svijeta.
Kao Apis-Atum bio je povezan sa kultom sunca pa je često prikazivan sa sunčevim diskom između rogova.[1]
Većina onog što se zna o Apisu, dolazi od grčko-rimskih pisaca. Tako se zna da je bio crno-bijel, sa specijalnim šarama. Neki od autora su govorili da je rođen iz zrake svjetlost]]i sa neba, a drugi su tvrdili da je rođen od Apisovog bika. Kad bi sveti bik uginuo - tele koje je trebalo biti njegov nasljednik, posvuda je traženo i nakraju smješeno u Apieion u Memfisu.[1]
Svećenici iz tog hrama proricali su iz njegovog ponašanja, pa je to svetište bilo vrlo posjećeno. Kad bi Apisov bik uginuo, pokopan je sa velikom pompom u Sakari, u podzemnim galerijama poznatim za antike kao - Serapeum.[1]
Za helenizma za vladavine Ptolemeja I Sotera (305. pne.-282. pne.) u Memfisu se rodio novi kult - Serapisa, nastao kao kombinacija Ozirisa i Apisa. Taj kult se iz Aleksandrije raširio po istočnim dijelovima Rimskog Carstva.[1]
- Apis, Egyptian god (en)