Sighetu Marmației
Sighetu Marmației
| |
---|---|
Centar grada | |
Koordinate: 47°55′N 23°53′E / 47.917°N 23.883°E | |
Država | Rumunjska |
Okrug | Maramureš |
Vlast | |
- gradonačelnik | Ovidiu Nemeș |
Površina | |
- Ukupna | 135.36 km²[1] |
Stanovništvo (2011.) | |
- Grad | 37,640[1] |
- Gustoća | 278.1[1] |
Vremenska zona | UTC+2 (UTC+3) |
Službene stranice www.primaria-sighet | |
Karta | |
Sighetu Marmației ili Sighetul Marmaţiei (čita se Siget Marmaćej) nekad zvan samo Siget (ukrajinski: Сигіт, mađarski: Máramarossziget) je grad na sjeveru Rumunjske općinski centar od 37,640 stanovnika.[1]
Smešten je u okrugu Maramureš, u blizini reke Ize, pritoke Tise, u severozapadnoj Rumuniji. Naziv potiče od mađarske reči „sziget“ što znači: ostrvo. Bio je istorijsko i kulturno središte oblasti Maramureš.
Susedna naselja su: Sărăsau, Săpânţa, Câmpulung la Tisa, Ocna Şugatag, Giuleşti, Vadu Izei, Rona de Jos and Bocicoiu Mare u Rumuniji, i Bila Cerkva i Solotvyno u Ukrajini - Zakarpatska oblast.
Prema popisu iz 1910. u gradu je živelo 21.370 stanovnika od kojih su se njih 82,1% služili mađarskim jezikom, 9,4% rumunskim, 5,9% nemačkim, a 2,6% je govorilo ukrajinski jezik. U gradu je bilo 7.981 jevreja koji su pripadali mađarskoj i nemačkoj jezičkoj grupi.
Grad je naseljen još u periodu Halstatta i od davnina se nalazio na trasi važnih puteva koji su prolazili dolinom Tise. Prvo pominjanje naselja datira od 11. veka, a grad kao takav je prvi put pomenut 1326.g. Godine 1352. postao je slobodni kraljevski grad i prestonica okruga Maramureš u Kraljevini Mađarskoj. Od 1556.g. u njemu su živeli transilvanijski vladari, a od 1570. do 1733. bio je u sastavu Kneževine Transilvanije. 1733.g. kralj Karlo III vraća Siget i okrug Maramureš pod okrilje Mađarske.
Siget Marmaćej je u Kraljevini Mađarskoj bio jedan od kulturnih i političkih centara Rumuna, Rusina i Jevreja. Jevrejska zajednica je bila predvođena porodicom Teitelbaum.
Krajem I svetskog rata Siget Marmaćej postaje deo Kraljevine Rumunije, a ponovo ulazi u sastav Mađarske za vreme II svetskog rata kao rezultat Druge bečke arbitraže. Ovaj period trajao je do 1944.g. i za to vreme više od 20.000 Jevreja iz Sigeta poslato je u Aušvic (uključujući i dobitnika Nobelove nagrade za mir Eli Vizela, rođenog u Sigetu) i ostale logore. Danas u Sigetu živi samo 21 Jevrejin. Pariski Ugovor krajem II svetskog rata odbacio je Bečku arbitražu i Siget Marmaćej se vraća u sastav Rumunije.
Pedesetih i šezdesetih godina dvadesetog veka, nakon dolaska na vlast komunističkog režima u Rumuniji, tajna služba Securitate koristila je Sigetski zatvor kao mesto za smeštanje političkih zatvorenika a posebno javnih ličnosti koje su bile okarakterisane kao "klasni neprijatelji". Najpoznatiji od njih je bio bivši premijer Iuliu Maniu koji je tamo umro 1953.g. Bivši zatvor je sada muzej i "Spomenik žrtvama komunizma".