Stane Brovet
Admiral Stane Brovet
| |
Zamenik saveznog sekretara za narodnu odbranu SFRJ
| |
| Na dužnosti 1988 – 1992 | |
| Prethodnik | Veljko Kadijević |
|---|---|
| Rođen/a | 14. 5. 1930. Josipdol, Jugoslavija, sadašnja Slovenija |
| Umro/la | 10. 6. 2007. (dob: 77) Beograd |
| Državljanstvo | SFRJ |
| Politička stranka | Savez komunista Jugoslavije |
| Suprug/a | Ljiljana (drugi brak) |
| Djeca | Tamara |
| Prebivalište | Beograd |
| Alma mater | Vojnopomorska škola, Split |
| Zanimanje | oficir JNA |
| Profesija | vojnik |
Stanislav (Stane) Brovet (Josipdol, 14. maj 1930 - Beograd, 10. jun 2007), jugoslovenski vojni obaveštajac, admiral JNA. U periodu od 1988. do 1992. godine obavljao je funkciju zamenika saveznog sekretara za narodnu odbranu SFRJ.[1]
Rođen je 14. maja 1930. u Josipdolu na Pohorju (sadašnja Slovenija). Godine 1941. porodica se preselila u Mengeš, gde je Stane završio osnovnu školu. Nižu gimnaziju počeo je u Ljubljani, a završio u Domžalama. Stanetov otac je kao rezervni oficir vojske Kraljevine Jugoslavije, krajem Aprilskog rata bio zarobljen, ali je ubrzo pušten kući. Porodica se potom preselila u Celovec, gde je Stane nastavio školovanje.
Godine 1945, zajedno sa bratom Bojanom, Stane se učlanio u Savez komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) i priključio se Narodnooslobodilačkoj vojsci Jugoslavije (NOVJ). Pošto je bio maloletan, odmah posle završetka rata je demobilisan i poslat kući. Njegova porodica, se tada vratila u Sloveniju i preselila se u Novo Mesto, gde je Stane završio gimnaziju. Posle završene gimnazije, upisao je vojnopomorsku školu u Splitu i završio je sa odličnim uspehom.
U vreme raspada Jugoslavije Stane Brovet je bio slovenački oficir najvišeg ranga u JNA.
Brovet se posle penzionisanja nastanio u Beogradu, daleko od očiju javnosti, i nikad se više nije vratio u Sloveniju. Umro je 10. juna 2007. godine u Beogradu.[2].
Dva puta oženjen, iz drugog braka je imao ćerku[3].
Po završenju školovanja, Stane Brovet je bio raspoređen na razne dužnosti u vojnopomorskom centru. Nedugo zatim postavljen je za operativca Kontraobaveštajne službe (KOS), da bih posle godinu dana bio dodeljen kao sekretar vojnog atašea u NR Kini i na toj dužnosti je ostao pet godina. Godine 1960. ponovo je poslat kao sekretar vojnog atašea u Italiju i na toj dužnosti je ostao do 1965. godine. Još dva puta je bio vojni ataše u Londonu, prvi put kao kapetan korvete, a drugi put kao kapetan bojnog broda.
U periodu od 1976. do 1980. godine završio je Ratnu školu JNA i tom prilikom je unapređen u čin kontra-admirala. Kao odličan vojni analitičar i poznavalac stranih jezika, naročito kineskog, postavljen za načelnika Vojnoobaveštajne agencije (Druge uprave Generalštaba JNA) i tu dužnost obavljao u periodu od 1984. do 1988. godine. U tom periodu unapređen u čin vice-admirala.
Kada je 1988. godine general-pukovnik Veljko Kadijević postavljen za saveznog sekretara za narodnu odbranu, Stane Brovet je izabran za zamenika saveznog sekretara i, kasnije, unapređen u čin admirala. Kao zamenik saveznog sekretara za narodnu odbranu, Stane je bio i koordinator između Saveznog sekretarijata za narodnu odbranu i mnogih državnih institucija kao što su Savezno izvršno veće, Skupština SFRJ i Predsedništvo SFRJ.[4]
Legalista po ubeđenju, admiral Brovet se protivio pokušajima da se rešenje za jugoslovensku krizu nalazi u intervenciji JNA[3].
Početkom rata u Sloveniji između slovenačke policije i pripadnika Teritorijalne odbrane sa regrutima JNA, Brovet se otišao u Ljubljanu kao pregovarač u ime saveznih organa. Na snazi je bio prekid vatre, a on je, kako pregovarač kako i dolikuje, na sastanak dosao nenaoružan. Bio je neprijatno iznenađen kada su se Janez Janša, tadašnji ministar odbrane, i Igor Bavčar, tadašnji ministar policije, u prostoriji pojavili pod punom ratnom opremom. Kada su seli, ispred sebe su, na sto, prema Brovetovom svedočenju, odložili puške. Shvatio je provokaciju, nije reagovao, ali nikada nije ni zaboravio nedoličan gest svojih sunarodnika.[5]
Zbog nemogućnosti Slobodana Miloševića da utiče na generale JNA u momentu raspada Jugoslavije, početkom 1992. Veljko Kadijević je podneo ostavku na mesto saveznog sekretara za narodnu odbranu što je Milošević iskoristio i izvršio penzionisanje 92 generala koji su zagovarali ideju Jugoslovenstva. Među penzionisanima su se našli Stane Brovet, Aleksandar Vasiljević i drugi.
|
Segment isključivo posvećen Narodnooslobodilačkoj borbi. |
- Vojna enciklopedija (knjiga prva). Beograd 1970. godina.
- ↑ „Niko ništa nezna” (sr). Glas Javnosti. 15. 6. 2000.. Arhivirano iz originala na datum 2018-08-09. Pristupljeno 19.01.2012.
- ↑ „Admiral Stanislav Brovet” (slo). 22. 7. 2007.. Pristupljeno 03.02.2013.
- ↑ 3,0 3,1 Marijan F. Kranjc (2010.). „Admiral Stane Brovet, najprej Slovenec, šele potem vse drugo! (ob tretji obletnici smrti)” (slo). Pristupljeno 19. 1. 2012.[mrtav link]
- ↑ „Brovet Stane” (slo). 10. 7. 2007.. Pristupljeno 19. 1. 2012.
- ↑ „Umro Stane Brovet” (sr). 14. 6. 2007.. Pristupljeno 19. 1. 2012.[mrtav link]