Zelene beretke (film)
| The Green Berets | |
|---|---|
 kino-poster koji je izradio Frank McCarthy | |
| Režija |
|
| Producent | Michael Wayne |
| Scenario | James Lee Barrett |
| Predložak | The Green Berets; autor: Robin Moore |
| Uloge | |
| Muzika | Miklós Rózsa |
| Fotografija | Winton C. Hoch |
| Montaža | Otho Lovering |
| Studio | Batjac Productions |
| Distribucija | Warner Bros.-Seven Arts |
| Datum(i) premijere | 19. 6. 1968
|
| Trajanje | 141 min. |
| Zemlja |  Sjedinjene Države |
| Jezik |
|
| Budžet | 7 mil. $ |
| Bruto prihod | 21,707.027 $[1] |
The Green Berets (sh. Zelene beretke) je američki ratni film snimljen 1968. godine u režiji Johna Waynea i Raya Kellogga, poznat kao prvo važnije hollywoodsko ostvarenje posvećeno Vijetnamskom ratu, jedno od rijetkih napravljenih dok je rat još uvijek trajao, ali i kao najkontroverzniji film u Wayneovoj karijeri.
Temelji se na istoimenoj knjizi Robina Moorea, novinara koji je nekoliko godina ranije pratio grupu pripadnika Specijalnih snaga američke vojske (Zelenih beretki) u Južnom Vijetnamu. Nominalni protagonist, koga tumači John Wayne, je zapovjednik jedne od jedinica Zelenih beretki koji u njene redove privremeno prima novinara (čiji lik tumači David Janssen) koji je ispočetka skeptičan prema ratu i američkoj upetljanosti u sukobe u Jugoistočnoj Aziji. Radnja prikazuje kako mijenja mišljenje kada se iz prve ruke upozna sa opasnošću koju predstavljaju komunistički gerilci Viet Conga i njihovi pokrovitelji iz Sjevernog Vijetnama predstavljaju po stanovništvo Južnog Vijetnama, te kako sudjeluje u opasnoj misiji čiji je cilj hvatanje komunističkog generala.
Glavni pokretač filma je bio Wayne, motiviran dijelom svojim desničarskim i antikomunističkim stavovima, a dijelom i negodovanjem zbog toga što Hollywood, za razliku od Drugog svjetskog rata, ne želi dati otvorenu podršku svojim oružanim snagama. Produkcija je otpočela 1966. godine, pri čemu se Wayne za pomoć obratio predsjedniku Johnsonu; on je omogućio da ekipa uživa punu logističku i tehničku podršku oružanih snaga, uključujući same Zelene beretke koje su im dale pristup svojoj bazi u Fort Benningu, odnosno opremi i tamošnjim lokacijama koje su "glumile" Vijetnam u filmu. Kompozitor Elmer Bernstein, kome je Wayne htio povjeriti muziku, je, pak, odbio angažman zbog svojih političkih stavova i protivljenja ratu; umjesto njega je angažiran veteran Miklos Rozsa, koji je partituru velikim dijelom temeljio na popularnoj Baladi o Zelenim beretkama koja je par godina ranije bila na vrhu top-lista. Film je bio sniman tokom 1967. godine, i zbog njega je George Takei, koji u njemu tumači lik južnovijetnamskog oficira, morao propustiti snimanje druge sezone TV-serije Zvjezdane staze gdje je tumačio lik Sulua.
Zelene beretke su premijeru imale upravo u trenutku kada je rat potakao izuzetno oštre podjele u američkom društvu. Kritičari, koji su u pravilu pripadali ljevičarskoj inteligenciji koja se protivila ratu, su ga jednodnušno napali kao "plitku propagandu" i "provokaciju", a taj stav se dijelom zadržao i do danas kada ga se navodi kao jedan od najgorih filmova svog doba. Film su kritizirali i reporteri i sami vijetnamski veterani, tvrdeći da zapravo i nije imao mnogo zajedničkog sa tadašnjom stvarnošću Vijetnama (iako će dio historičara u dijelu radnje pronaći aluzije na stvarne događaje, poput Bitke za Nam Dong 1964. godine). Međutim, za razliku od kritike, publika je prihvatila film i producentima donijela neočekivanu zaradu, a što je Wayne često znao objašnjavati kao reakciju "patriotske" tihe većine na "izdajničke" kritike. U nekim drugim zemljama su, pak, projekcije Zelenih beretki bile metom demonstracija i napada od strane militantnih pripadnika radikalne ljevice.
- John Wayne ... Puk. Mike Kirby (zapovjednik grupe)
- Jim Hutton ... Nar. Petersen
- David Janssen ... George Beckworth
- Aldo Ray ... Zastavnik Muldoon (viši podoficir)
- Raymond St. Jacques ... viši narednik "Doc" McGee (medicinski podoficir)
- Bruce Cabot ... Puk. Morgan
- Jack Soo ... Puk. Cai (ARVN)
- George Takei ... Kapetan Nim (ARVN)
- Patrick Wayne ... Poručnik korvete Jamison (USN)
- Luke Askew ... Nar. Provo (Teško oružje "ali ne ako može pronaći lako")
- Irene Tsu ... Lin
- Edward Faulkner ... Kap. MacDaniel
- Jason Evers ... Kap. Coleman
- Mike Henry ... Nar. Kowalski
- Craig Jue ... Ham Chuck
- Richard "Cactus" Pryor ... Collier (često pogrešno navođen kao Richard Pryor)
- Rudy Robbins ... Nar. Parks
- ↑ „The Green Berets, Box Office Information”. The Numbers. Pristupljeno 23. V 2012.
- ↑ http://westlakepicayune.com/2011/08/31/obiturary-richard-s-%E2%80%9Ccactus%E2%80%9D-pryor-dies-at-age-of-88/