E premtja e zezë (pazar)
E premtja e zezë është e premtja pas Ditës së Falenderimeve në Shtetet e Bashkuara. Tradicionalisht shënon fillimin e sezonit të blerjeve të Krishtlindjeve në Shtetet e Bashkuara. Shumë dyqane ofrojnë shitje shumë të promovuara me çmime të zbritura dhe shpesh hapen herët, ndonjëherë në mesnatë[1] ose edhe në Ditën e Falënderimeve. Shitjet e disa dyqaneve vazhdojnë deri të hënën ("E hëna kibernetike") ose për një javë ("Java kibernetike").
"E premtja e zezë" ka evoluar në kuptim dhe ndikim gjatë viteve, fillimisht duke iu referuar ditëve katastrofike, me një shembull të hershëm të dukshëm që është e Premtja e Zezë (1869) në ShBA. Kjo krizë financiare pa një rënie dramatike të çmimeve të arit, duke prekur investitorët. Termi u përdor më vonë në shitjen me pakicë amerikane, duke filluar në mënyrë të paqartë në vitet 1950. Fillimisht e lidhur me mungesën e fuqisë punëtore pas Ditës së Falenderimeve, ajo u riinterpretua nga policia e Filadelfias si mbipopullimi i shkaktuar nga blerjet. Përpjekjet për riemërtim në "të premten e madhe" dështuan dhe termi "e premtja e zezë" u ngurtësua në vitet 1980, duke iu referuar pikës kryesore ku shitësit me pakicë supozohet se kaluan nga humbja ("në të kuqe") në fitim ("në të zezë"). Kjo ditë shënon fillimin jozyrtar të sezonit të blerjeve të Krishtlindjeve, me shitje promocionale që synojnë të tërheqin turma të mëdha. E premtja e zezë është dita e blerjeve më e ngarkuar e vitit në Shtetet e Bashkuara[2][3][4] dhe shitësit me pakicë e kanë prioritet atë dhe të hënën kibernetike si ditë blerjesh shumë fitimprurëse festash.[5]
Koncepti është globalizuar që atëherë, me vendet në mbarë botën që miratojnë shitjet e "të premtes së zezë" për të imituar fenomenin amerikan, duke rregulluar zakonet vendase ose duke krijuar ngjarje të ngjashme. Ardhja e blerjeve në internet dhe ngjarjet si "e hëna kibernetike" e kanë zgjeruar furinë tradicionale të blerjeve njëditore në një sezon më të gjerë blerjesh festash, duke zbehur fokusin e veçantë të së Premtes së Zezë dhe duke zgjeruar ndikimin e saj ekonomik.
Dhuna
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Pavarësisht përpjekjeve të shpeshta për të kontrolluar turmat e blerësve, lëndimet e vogla janë të zakonshme në mesin e turmave, zakonisht si rezultat i shtyerjes ose hedhjes në tokë në përplasje të vogla të turmave. Ndërsa shumica e lëndimeve mbeten të lehta, lëndime të rënda dhe madje edhe dhunë e qëllimshme kanë ndodhur në disa të Premte të Zeza.
- ^ Albright, Mark. "Holiday Shopping Strategy Guide for Black Friday". Tampa Bay Times. Arkivuar nga origjinali më 28 janar 2012. Marrë më 23 janar 2012.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ International Council of Shopping Centers. "Holiday Watch: Media Guide 2006 Holiday Facts and Figure". Arkivuar nga origjinali (PDF) më 29 nëntor 2010.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ International Council of Shopping Centers. "Daily Sales Comparison Top Ten Holiday Shopping Days (1996–2001)" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 12 janar 2012.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "HOLIDAY SHOPPERS JAM U.S. STORES". The New York Times. 28 nëntor 1981.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Swilley, Esther; Goldsmith, Ronald E. (1 janar 2013). "Black Friday and Cyber Monday: Understanding consumer intentions on two major shopping days". Journal of Retailing and Consumer Services. 20 (1): 43–50. doi:10.1016/j.jretconser.2012.10.003. ISSN 0969-6989.
{{cite journal}}:|hdl-access=ka nevojë për|hdl=(Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)