1918
година
1918. je bila prosta godina.
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vekovi: | |
Decenije: | |
Godine: | |
1918 na Vikimedijinoj ostavi. |
Događaji
uredi
Januar
uredi- 8. januar — Američki predsednik Vudro Vilson je objavio svojih Četrnaest tačaka za svet nakon završetka Prvog svetskog rata.
- 19. januar — Boljševici u Petrogradu raspustili Ustavotvornu skupštinu Rusije.
- 31. januar — U Rusiji je 31. januar bio poslednji dan računanja vremena prema Julijanskom kalendaru, a sledećeg dana datum je označen kao 14. februar prema Gregorijanskom kalendaru.
Februar
uredi- 1. februar — Topovskim pucnjem sa krstarice „Sankt Georg“ označen početak pobune oko 6.000 mornara u austrougarskoj ratnoj floti u Boki kotorskoj.
- 12. februar — 14. april — Narodna skupština na Krfu 1918.
- 15. februar — Litvanski savet je potpisao Deklaraciju o nezavisnosti, čime je proglasio obnovu litvanske države.
Mart
uredi- 3. mart — U Brest-Litovsku je potpisan mirovni ugovor Sovjetske Rusije i Nemačke i njenih saveznika u Prvom svetskom ratu.
- 4. mart — Prvi poznati slučaj španske groznice je prvi put zabeležen u Fort Rajliju u Kanzasu.
- 5. mart — Boljševici su premestili glavni grad Rusije iz Petrograda u Moskvu.
- 21. mart — Počela je operacija Mihael, prva faza poslednje nemačke ofanzive u Prvom svetskom ratu.
- 23. mart — Nemački top „Debela Berta“ u Prvom svetskom ratu bombardovao Pariz s više od 100 km razdaljine.
April
uredi- 1. april — U Ujedinjenom Kraljevstvu je osnovano Kraljevsko ratno vazduhoplovstvo spajanjem Kraljevskog letačkog korpusa i Kraljevske mornaričke vazduhoplovne službe.
- 9. april — Kanadski vojnici su tokom bitke kod Arasa započeli napad na uzvišenje Vimi.
Maj
urediOvaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Jun
uredi- 10. jun — Italijanski torpedni čamac potopio austrougarski bojni brod Sent Ištvan u Jadranskom moru
Jul
uredi- 15. jul — Počela je Druga bitka na Marni u Prvom svetskom ratu ofanzivom nemačke vojske pod komandom generala Eriha Ludendorfa.
- 17. jul — Boljševici su streljali carsku porodicu Romanov u Jekaterinburgu.
Avgust
uredi- 8. avgust — Počela je bitka kod Amijena koja je označila početak savezničke Stodnevne ofanzive na Zapadnom frontu u Prvom svetskom ratu.
Septembar
uredi- 14. septembar — Početak ofanzive na Solunskom frontu; srpska vojska vrši proboj.
- 29. septembar — Solunsko primirje
Oktobar
uredi- 19. oktobar — U Zagrebu je Narodno vijeće Slovenaca, Hrvata i Srba donelo Deklaraciju o ujedinjenju svih Južnih Slovena u jednu državu.
- 27. oktobar — Britanske, francuske i italijanske snage porazile, u Prvom svetskom ratu, austrougarsku vojsku u bici kod Vitorija Veneta.
- 29. oktobar — Hrvatski sabor posle raspada Austrougarske proglasio je raskid državno-pravnog odnosa s Habsburškom monarhijom i proglasio pristupanje Hrvatske Državi Slovenaca, Hrvata i Srba.
- 31. oktobar — Ugarska vlada je raskinula personalnu uniju sa Austrijom, čime je zvanično raspuštena Austrougarska.
Novembar
uredi- 1. novembar — Italijani su potopili bojni brod Viribus Unitis u Puli, usmrtivši više od 200 osoba.
- 3. novembar — Pobunom mornara Nemačke carske mornarice u Kilu počela je Nemačka revolucija.
- 3. novembar — Austrougarska je potpisala obustavu rata sa Saveznicima.
- 6—9. novembar — Ženevski sporazum
- 9. novembar — Nemački car Vilhelm II je abdicirao, a Filip Šajdeman je proglasio republiku.
- 12. novembar — Karl Rener je izabran za prvog kancelara Austrije.
- 24. novembar — Veliki narodni zbor u Rumi je doneo odluku o neposrednom prisajedinjenju Srema Kraljevini Srbiji.
- 25. novembar — Velika narodna skupština Srba, Bunjevaca i ostalih Slovena u Banatu, Bačkoj i Baranji je proglasila prisajedinjenje ovih regiona Kraljevini Srbiji.
- 26. novembar — Velika narodna skupština u Podgorici je odlučila da se sa prestola zbace Petrovići Njegoši i da se Kraljevina Crna Gora prisajedini Kraljevini Srbiji.
Decembar
uredi- 1. decembar — U Beogradu svečano proglašeno Kraljevstvo Srba, Hrvata, i Slovenaca.
- 14. decembar — U Velikoj Britaniji prvi put na izborima glasale žene i dobile pravo da se kandiduju za Parlament.
- 14. decembar — Fridrih Karl je odbio da bude kralj Finske zbog svog nemačkog porekla po kraju Prvog svetskog rata.
Rođenja
urediJanuar
uredi- 26. januar — Nikolaje Čaušesku, rumunski političar (†1989)
April
uredi- 25. april — Ela Ficdžerald, američka pevačica. (†1996).
Maj
uredi- 11. maj — Ričard Fajnman, američki fizičar. († 1988).
Jun
uredi- 18. jun — Nelson Mandela, južnoafrički političar.(† 2013)
Jul
uredi- 14. jul — Ingmar Bergman, švedski filmski i pozorišni režiser i scenarista. († 2007)
Avgust
uredi- 13. avgust — Frederik Sanger, engleski biohemičar. († 2013)
- 19. avgust — Julijan Knežević, arhimandrit. († 2001)
Septembar
uredi- 16. septembar — Branka Veselinović, srpska glumica († 2023)
- 22. septembar — Henrik Šering, meksički violinista poreklom poljski Jevrejin. († 1988)
Oktobar
uredi- 18. oktobar — Konstantin Micotakis, grčki političar. († 2017)
Decembar
uredi- 13. decembar — Bil Vuković, američki automobilista srpskog porekla. († 1955)
- 21. decembar — Kurt Valdhajm, austrijski političar, predsednik Austrije i 4. generalni sekretar Ujedinjenih nacija. († 2007)
- 23. decembar — Helmut Šmit, nemački kancelar. († 2015)
- 23. decembar — Anvar el Sadat, egipatski političar. († 1981)
Smrti
urediJanuar
uredi- 1. januar — Leon Hua, belgijski biciklista. (*1867)
- 6. januar — Georg Kantor, nemački matematičar. (*1845)
Februar
uredi- 10. februar — Gustav Klimt, austrijski slikar. (*1862)
- 10. februar — Abdul Hamid II, turski sultan. (*1842)
Mart
uredi- 2. mart — Mirko Petrović-Njegoš, crnogorski princ. (*1879)
- 25. mart — Klod Debisi, francuski kompozitor (*1862).
April
uredi- 20. april — Karl Ferdinand Braun, nemački fizičar. (*1850)
- 21. april — Manfred fon Rihthofen, nemački pilot. (*1892)
- 28. april — Gavrilo Princip, srpski revolucionar. (*1895)
Jul
uredi- 17. jul — Nikolaj II Romanov, ruski car (*1868).
Septembar
uredi- 28. septembar — Georg Zimel, nemački sociolog i filozof. (*1858)
Novembar
uredi- 1. novembar — Janko Vuković-Podkapelski, austrougarski admiral. (*1871)
Decembar
uredi- 11. decembar — Ivan Cankar, slovenački književnik. (*1876)
Nobelove nagrade
uredi- Fizika — Maks Plank
- Hemija — Fric Haber
- Medicina — Nagrada nije dodeljena
- Književnost — Nagrada nije dodeljena
- Mir — Nagrada nije dodeljena
- Ekonomija — Nagrada u ovoj oblasti počela je da se dodeljuje 1969. godine
Vidi još
urediReference
uredi