Ya-li-san-ta.Bow-la-min
Ya-li-san-ta.Bow-la-min（Amilika a kamu: Alexander Fleming；Hulam a kamu: 亞歷山大·弗萊明）
亞歷山大·弗萊明爵士，FRS（Sir Alexander Fleming，1881年8月6日—1955年3月11日），蘇格蘭生物學家、藥學家、植物學家。1923年發現溶菌酶，1928年發現青黴素，這一發現開創了抗生素領域，使他聞名於世。1945年，他與弗洛里和錢恩因為對青黴素的研究活動獲諾貝爾生理學或醫學獎。
Ya-li-san-ta.Bow-la-min-cye-se,FRS “Sir Alexander Fleming,1881 a mihca8 a bulad 6 a demiad- 1955 a mihca 3 a bulad 11a demiad”, Su-ke-lan migingkiway tu mauzipay, migingkiway tu sapayu, migingkiway tu mulangaway. 1923 a mihcaan mazih ku zung-cin-meey, 1928 a mihcaan maazih ku cin-mey-su, maazih kuyni mipatizeng tu kang-sen-su, singangan tu i hekal ciniza. 1945 a mihcaan, ciniza atu ci Bow-luw-li atu ci cyen-en zayhan sakay pigingkiw tu mey-su a kawaw pakala tu No-pey-al-sen-li-syey anucaay kalaw tu migingkiway tu imelang.
sumamad a nikauzip atu pasubana’ay早年和教育
弗萊明出生在蘇格蘭的洛克菲爾德（Lochfield），家中世代務農。1906年從倫敦聖馬利亞醫院（St. Mary's Hospital）醫科學校畢業。
Bow-lay-min lecuh i Su-ke-lan a Low-ke-bey-al-te “Lochfield”, nakasu nasumamad u kaluk ku luma’ay. 1906 a mihcaan makay Lun-tunsen-ma-li-ya padekuan “St. Mary's Hospital” padekuay-ke a cacudadan pahezek.
sumamad a nikauzip atu pasubana’ay早年和教育
弗萊明出生在蘇格蘭的洛克菲爾德（Lochfield），家中世代務農。1906年從倫敦聖馬利亞醫院（St. Mary's Hospital）醫科學校畢業。
Bow-lay-min lecuh i Su-ke-lan a Low-ke-bey-al-te “Lochfield”, nakasu nasumamad u kaluk ku luma’ay. 1906 a mihcaan makay Lun-tunsen-ma-li-ya padekuan “St. Mary's Hospital” padekuay-ke a cacudadan pahezek.
migingkiw tu kagak科學研究
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]pin-ni-si-lin盤尼西林
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]928年弗萊明在倫敦大學講解細菌學，那時弗萊明正為了撰寫一篇有關葡萄球菌的回顧論文，在實驗室裡培養大量的金黃色葡萄球菌（S. aureus），七月下旬黴菌孢子掉進這個培養皿之中，8月份弗萊明本人在鄉下度假，9月3日返回實驗室。這時弗萊明發現長滿細菌的培養皿有個角落長了一塊青黴菌，周圍卻沒有細菌滋長，弗萊明馬上意識到黴菌可能有殺菌作用，並將這個現象發表在1929年的英國實驗病理學期刊。
928 a mihcaan ci Bow-lay-min i Lon-tun talakaway a cacudadan musakamu tu bayking, itayaw ci Bow-lay-min misulit tu sakay cacay pakayniay badisusu’cilcay pisuzikuz misulit tu nigingkiwan, i pitanengan yadah ku nipahabay tu kim kulitana badisusu’cilkay “S. aureus”, 7 a bulad tu zikuz mey-cin tabu mahetik tini pipahabayan, 8 a bulan ci Bow-la-min a tademawan i inak misalihalay mihibang, 9 a bulad panukas taluma’ pitanengan. mahini ci Bow-lay-min maazih niza silangaw matumes nu bayking ku pipahabayan i kalimucu’ sicin-mey-cin, liwliw nayi’ ku mulangaway nu bayking, ci Bow-lay-min kasenun mazateng ku mey-cin taneng a mipatay tu bayking, kuyni mahiniay musakamu i 1929 a mihcaan nu Ing-kow pitanengan patahkal tu migingkiway tu imelang.
後來他又作了許多相關的實驗，隨即遇到一個問題，如何提煉單純的盤尼西林，缺乏這個技術，使他無法繼續觀察研究，隨著磺胺類藥物的出現，人們普遍對青黴素的報告不感興趣。
zikuz yadah ku nisanga’an niza aca tu malecaday nitanengan, kilul malikeluh tu bunday, hicaen misanga’ ku mahiniay pan-ni-si-lin, cangu’ut kuyni a gizice, acaay kalalid sa miazih migingkiw, kilul katahkal nu hwang-an a sapayu,, tademaw amin sakay cn-mey-su anipakatineng caay kanamuh.
1935年英國牛津大學病理學系主任弗洛里和旅英的德國生物化學家錢恩合作，研究青黴素的性質、分離和化學結構，解決了青黴素的純煉問題。後來以弗洛里為首的研發團隊從青黴菌中提取出了抗生素盤尼西林（又名青黴素）。
.jpg)
1935 a mihcaan Ing-kow niw-cin talakaway cacudadan migingkiway tu imelang ci-zen ci Bow-low-li atu miliwkuay i Ing-koway Te-kow migingkiway ci Cyen-en makakadum, migingkiw tu kapahay a cin-mey-su, malaliyas atu macacayatay a hwa-sey, palasawad tu cin-meysu pisanga’ a bunday. zikuz saayaway ni Bow-low-li a migikiway a sakaput makay cin-mey-cinan miala patahkal tu kang-sen-su-pan-ni-si-lin “singangan aca tu cin-mey-su”,
牛津病理學系主任的哈里斯（Henry Harris）曾說過：「沒有弗萊明，不會有錢恩；沒有錢恩，不會有弗洛里；沒有弗洛里，不會有希特利；沒有希特利，則不會有盤尼西林。」
Niw-cin migingkiway cu-zen ci Ha-li-s “Henry Harris” namusakamu, “inayi’ ci Bow-lay-min, caay ka izaw ci Cyen-en, nayi’ ci Cyen-en, cayay ka izaw ci Bow-low-li, inayi’ ci Bow-loe-li, cayay ka izaw ci Si-te-li, inayi’ ci Si-te-lix, ainayi’ ku pan-ni-si-lin.”
1941年首次於人類測試青黴素；青黴素的發現，完全改變了人類與傳染病之間生死搏鬥的歷史，人類的平均壽命也得以延長。弗萊明因此與錢恩和弗洛里共同獲得了1945年諾貝爾醫學獎。
1941 a mihcaan saayaway a tademaw mikinsaay tu cin-mey-su, maazih ku cin-mey-su, hamin masumad tu ku tademaw atu milaliday a imelangan malalebu tu patay a likisi, palalecad tu nikauzip nu tademaw amanayatu, namahiza ci Bow-lay-min ci Cyen-en atu ci Bow-loe-li mapulung pakalal tu 1945 a mihcaan tu Now-pey-al-i-sye a kawlah.
kaliyuhan a kawaw 軼事
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]有一個廣為流傳的但不真實的故事，說弗萊明的農夫父親曾救過小時候的邱吉爾，邱吉爾之父出資讓弗萊明上學成才，而後邱吉爾本人又在二戰中因青黴素而從瀕死的疾病中獲救。弗萊明給朋友的信中證實，這是誤傳，後來挽救邱吉爾的藥物是磺胺藥物而非青黴素。這個誤傳的原因很可能是因為磺胺是德國拜耳實驗室發現的，在戰爭時期宣傳機構不願意宣傳由敵國發現的藥物，而轉用英國人發現的青黴速。
izaw ku cacay nakamuan nika caay ku tatengaay a kungku, sakukamu malukay a wama ni Bow-lay-min namapauzip tu adidi’ henay ci Ciw-ci-alnan, wama ni Ciw-ci-al patahkal tu kalisiw papicudad ci Bow-lay-minan amala u sitinengay, zikuz ci Ciw-ci-al i saka tusa lalaisan aca zayhan u cin-mey-su makay amapatay nu imelangan mapauzip. Ci Bow-lay-min pabeli tu tingamian tu cabayan amatineng, patelac a kamu kuyni, zikuz pauzipay ci Ciw-ci-alnan a sapayu u hwang-an a sapayuan caay ku cin-mey-su. uyni patelac a nakamuan lalekalan hakay zayhan hwang-an nu Te-kow Pay-al a pitanengan maazih, i kalalaisan patinakay a sakaput makai patinak na u adaay a kanatal ku pakaazihay tu sapayu, maniyul u Ing-kow a tademaw ku pakaazihay tu cin-mey-su.
malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]- 中文 維基百基 : 亞歷山大·弗萊明