Çad-Libya Savaşı
| Çad-Libya Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Soğuk Savaş | |||||||
 GUNT kontrolündeki bölgeler (1986-1987) | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Çad Fransa Zaire |
 Libya FROLINAT | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Hissène Habré Hasan Camus Idriss Déby Valéry Giscard d'Estaing François Mitterrand |
 Muammer Kaddafi Mesud Abdülhafız Halife Hafter (esir) Goukouni Oueddei | ||||||
Çad-Libya Savaşı, 1978-1987 yılları arasında Libya ve müttefik Çad güçleri ile Fransa destekli Çad güçleri arasında meydana gelen bir savaştır.
Libya, 1978'den itibaren Çad İç Savaşı'nın kuzey Çad'a yayılmasıyla başlayarak, Çad'ın iç işlerine karışmaya başladı. Libya lideri Muammer Kaddafi başlangıçta sömürge döneminin onaylanmamış bir antlaşması temelinde Libya'nın bir parçası olduğunu iddia ettiği Çad'ın en kuzeyindeki Avuzu Şeridi'ni ilhak etmeyi amaçladı. Çatışmalar, Çad'da 1978, 1979, 1980-1981 ve 1983-1987 yılları arasında gerçekleşen dört ayrı Libya'nın müdahalesiyle yaşandı. Savaşta Kaddafi, iç savaşa katılan birkaç grubun desteğini alırken, Libya karşıtı güçler ise, 1978, 1983 ve 1986 yıllarında Çad hükûmetini desteklemek için askeri olarak müdahale eden Fransız hükûmetinin desteğini aldı.
Savaş, 1978'de Libya güçlerinin zırhlı araç, topçu ve hava desteği sağlaması ve keşif ile savaşın büyük kısmını üstlenen Çadlı müttefiklerinin piyade gücü ile kendini belirledi. Ancak 1986'da savaşın sonlarına doğru, Çad kuvvetlerinin çoğu Libya'nın kuzey Çad'ı işgaline karşı daha önce hiç görülmemiş bir birlik duygusu ile hareket etmeye başladıklarında durum tamamen değişti. Bu, Libya kuvvetlerini alıştıkları piyade birliklerinden mahrum bıraktı ve tam da kendilerini şu anda ABD, Zaire ve Fransa tarafından iyi bir şekilde tanksavar ve hava savunma füzeleri sağlanan hareketli bir orduyla karşı karşıya bulduklarında Libya'nın ateş gücündeki üstünlüğünü ortadan kaldırdı. Bunu, Libya kuvvetlerinin bozguna uğratılıp Çad'dan sürüldüğü ve çatışmaya son verdiği Toyota Savaşı izledi.
11 Eylül 1987 tarihinde iç ve uluslararası baskılar sonucu Libya ve Çad arasında ateşkes imzalanmasıyla savaş sona erdi ve Kaddafi yönetimi Habré'yi Çad'ın meşru devlet başkanı olarak tanıdı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Pollack, Kenneth M. (2002). Arabs at War: Military Effectiveness, 1948–1991. University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-3733-2.
- Nolutshungu, Sam C. (1995). Limits of Anarchy: Intervention and State Formation in Chad. University of Virginia Press. ISBN 0-8139-1628-3.