Eritre Bağımsızlık Savaşı
| Eritre Bağımsızlık Savaşı | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Afrika Çatışmaları | |||||||||||
 Eritre Bağımsızlık Savaşı Haritası | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Eritre Halk Cephesi .svg){kind=small} Eritre Liberal Cephesi Olumsuz Etken: Eritre İç Savaşı (İki cephe arasında.) Olumlu Etken: Etiyopya İç Savaşı |
.svg){kind=small} Etiyopya İmparatorluğu .svg){kind=small} Etiyopya Sosyalist Halk Cumhuriyeti  Küba [1][2][3][4] Destekleyenler:  SSCB [1][5][6][7]  Doğu Almanya [8]  Güney Yemen [8] Olumlu Etken: Eritre İç Savaşı Olumsuz Etken: Etiyopya İç Savaşı | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
|
Petros Solomon Isaias Afewerki |
Haile Selassie (İmparatorluk devri) Mengistu Haile Mariam (Komünizm devri) | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
|
~60,000 asker ve piyade [9] ~90,000 sivil [9] |
Etiyopya: 18,000+ asker ve piyade [10] ~50,000 sivil[11] Küba: 5,000 asker ve piyade [10] SSCB: ~900 asker ve piyade | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| 65.000-70.000 kişi öldü |
103.682 kişi öldürüldü 33.895 kişi yakalandı | ||||||||||
|
150.000-280.000 sivil öldürüldü 440.000-600.000+ yerinden edildi | |||||||||||
| 1961'den, 1991'e kadar süren bu 30 yıllık savaş içerisinde, 1972 - 1974 ve 1980 - 1981 yılları arasında Eritre İç Savaşı yaşanmıştır. | |||||||||||
Eritre Bağımsızlık Savaşı 1 Eylül 1961'de başlayıp, Eritre'nin bağımsızlık tarihi olan 29 Mayıs 1991'e kadar 30 yıl boyunca devam etmiş bir savaştır. Savaş, Etiyopya hükûmeti ve Eritreli özerkçilikçiler arasında çıkmıştır. Bu 30 yıllık savaş içerisinde, 1972 - 1974 ve 1980 - 1981 yılları arasında Eritre'yi temsil eden Eritre Halk Cephesi ve Eritre Liberal Cephesi arasında Eritre İç Savaşı yaşanmıştır. 1974 - 1992 yılları arasında ise Etiyopya İç Savaşı yaşanmıştır.
Savaş, Eritre Halk Cephesi'nin iç savaşta ELC'ni yenmesi ve 1991'de, Etiyopya'yı yenilgiye uğratmasıyla sona ermiştir ve Eritre 24 Mayıs 1991'de de facto yani dış işlerinde Etiyopya'ya bağlı bir cumhuriyet haline gelmiştir. 1991'de Etiyopya yenilmesine rağmen, 1993'te Eritre'deki, Etiyopyalı askerler bölgeyi ablukaya almıştır ve Etiyopya hükûmeti, Eritre'de 10 büyükşehirde yaşayan insanlara, belli bir yerde yaşamayan Eritre Özgürlük Savaşçıları üyelerine, Sudan ve Etiyopya'da yaşayan yaklaşık 200,000 kişiyle beraber yaklaşık 80,000 alakasız insana "Eritre Tam Bağımsız Bir Ülke Olmalı Mı?" sorusuna sorarak geniş bir referandum yapmışlar ve oyların % 99.79'u Eritre lehine olunca, Eritre'den çekilerek, Eritre'yi tam bağımsız bir ülke yapmışlardır ve Eritre Cumhuriyeti kurulmuştur. 29 Mayıs 1993'te Eritre, BM üyeleri tarafından tanınarak, bağımsızlığı pekiştirilmiştir. 28 Mayıs 1993'te, BM'ye katılmak için talep veren, oldukça kısa bir süre içinde talepliği onaylanmış ve 30 Mayıs 1993'te BM üyesi haline gelmiştir.
Tam Bağımsızlık ve Referandum
[değiştir | kaynağı değiştir]1993 yılı Mayıs Ayı başlarında, Etiyopya'nın, Eritre'yi özerk bir devletken tekrar abluka alması sâyesinde, Amerika Birleşik Devletleri'nin de barışçıl yaklaşımlarının etkisiyle Etiyopya hükûmeti tarafından "Eritre'nin Tam Bağımsız Bir Devlet Hâline Gelmesini Onaylıyor Musunuz?" başlığı altında yapılan kamuoyunun sonuçları;
| Şehir - Bölge | "Eritre'nin Tam Bağımsız Bir Devlet Hâline Gelmesini Onaylıyor Musunuz?" | Toplam | ||
|---|---|---|---|---|
| Evet | Hayır | Sayılmayan Oy | ||
| Asmara | ||||
| Barka | ||||
| Denkalia | ||||
| Gash-Setit | ||||
| Hamasien | ||||
| Akkele Guzay | ||||
| Sahel | ||||
| Semhar | ||||
| Seraye | ||||
| Senhit | ||||
| Freedom fighters (Özgürlük Savaşçıları) |
||||
| Sudan | ||||
| Etiyopya | ||||
| Diğer | ||||
| Toplam (%) | ||||
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça ve Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Connell, Dan (Mart 2005). Building a New Nation: Collected Articles on the Eritrean Revolution (1983–2002). Red Sea Press. ISBN 1569021996.
- ^ "Eritrean War of Independence 1961-1993". 19 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2007.
- ^ "A Little Help from Some Friends". Time. 16 Ekim 1978. 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2007.
- ^ "F-15 Fight: Who Won What". Time. 29 Mayıs 1978. 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2007.
- ^ "Communism, African-Style". Time. 4 Temmuz 1983. 28 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2007.
- ^ "Red Star Over the Horn of Africa (U.S.S.R.)". Time. 4 Ağustos 1986. 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2007.
- ^ "Ethiopia a Forgotten War Rages On". Time. 23 Aralık 1985. 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2007.
- ^ a b Keneally, Thomas (27 Eylül 1987). "In Eritrea". The New York Times. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ a b Cousin, Tracey L. "Eritrean and Ethiopian Civil War". ICE Case Studies. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2007.
- ^ a b "Eritrean War of Independence 1961-1993". 19 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2007.
- ^ Pool, David (Temmuz 1993). "Eritrean Independence: The Legacy of the Derg and the Politics of Reconstruction". African Affairs. 92 (368). Royal African Society. ss. 389-402. Erişim tarihi: 12 Nisan 2007.
- ^ "Eritrea: Birth of a Nation - Eritrea !". 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2007.
