Tren istasyonu
(Gar sayfasından yönlendirildi)
Tren istasyonu, trenlerin yolcu veya yük alıp bırakmak için düzenli olarak durdukları demiryolu tesisidir. Genellikle en az bir platform ve bilet satışı ile bekleme odalarının olduğu bir istasyon binasına sahiptir. Daha büyük tren istasyonları gar olarak adlandırılır.
Tren istasyonları hemzemin, yer altında veya yerden yüksekte olabilir. Mevcut olması durumunda kesişen tren hatları ile otobüs, metro ya da tramvay gibi diğer ulaşım hatlarına aktarma yapılabilir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünyadaki bilinen ilk tren istasyonu, Swansea, Galler'de 1807'de hizmete giren The Mount Tren İstasyonu'dur.[1][2]
İstasyon türleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Merkez istasyon/Gar : Bir şehirde birden fazla tren istasyonunun bulunmasına rağmen merkez istasyon diğerlerinden büyüklük farkı gösterir. Bunun yanında peron sayısı genelde daha fazladır ve şehirdeki diğer istasyonların aksine aktarmalı yolculuk daha kolaydır ve böylece "Aktarma İstasyonu" olarak da adlandırılabilir.
- Bölgesel istasyon: Şehir semtlerinde veya küçük şehirlerde bulunan ve sadece banliyö veya her istasyonda duran trenlerin ama hızlı veya yüksek hızlı trenlerin durmadığı istasyonlar, örneğin "Durak".
- Aktarma istasyonu: Yolcu ve eşyaların bir trenden başka bir trene veya bir vagondan başka bir vagona aktarılmasını yapan istasyonlara denir. Aktarma yapılırken yolcu ve eşyaların gidecekleri yönlere dikkat edilmelidir. Aktarma istasyonlarında doğrudan tren teşkili yapılmaz.
- Kavşak istasyonu: Değişik yönlerden gelen demir yollarının bir noktada birleştiği istasyonlara denir (Eskişehir Garı, Afyonkarahisar gibi).
- Banliyö istasyonu: Şehir içi yolcu taşımasını kolaylaştırmak amacıyla ve kısa aralıklarla kurulmuş ve sadece banliyö trenlerine hizmet veren istasyonlara denir (Kartal, Gazi ve Şirinyer gibi).
- Durak: Sadece yolcu taşımalarında yolculara hizmet veren tesislerin bulunduğu yerlere denir.
- Terminus: İstasyon yollarının sonlandığı veya başladığı yerlerdeki istasyonlara (son istasyon) denir. Bu raylara köryol adı verilir ve raylar tampon tesisatı veya beton duvar ile son bulur. Böylelikle trenler istasyona girdikleri yönden çıkmaları gerekir. (Haydarpaşa Garı, Frankfurt Merkez Tren İstasyonu, Paris Kuzey Garı vb) .
- Sınır istasyonu: Bir ülkeden diğer bir ülkeye demir yolu bağlantısının sağlandığı istasyonlara denir. Örneğin; Kapıkule-Kapitan Andreevo (Bulgaristan), Uzunköprü-Pithiu (Yunanistan).
- Triyaj garı (Dağıtım İstasyonu): Değişik istasyonlardan gelen eşya yüklü vagonların, gidecekleri yönlerin saptandığı ve bu şekilde tren oluşturularak gönderildiği istasyonlara denir. Triyaj istasyonları özellikle kavşak noktalarda bulunur (Eskişehir, Afyon, Kayseri vb.).
Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
İstanbul Sirkeci Garının bir bölümü -
Chicago'da Union İstasyonundan bir görüntü - 1943 -
Çiftehan tren garı -
-
Amsterdam Merkez İstasyonu ve önündeki Smits Koffiehuis
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hughes, Stephen (1990), The Archaeology of an Early Railway System: The Brecon Forest Tramroads, Royal CoFmmission on Ancient and Historical Monuments in Wales, s. 333, ISBN 978-1871184051, 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 9 Şubat 2014
- ^ "Mumbles Railway". bbc.co.uk. 25 Mart 2007. 22 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015.
Wikimedia Commons'ta Tren istasyonu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
