Hiperdonti
| Hiperdonti | |
|---|---|
 | |
| Önmaksiller alanda süpernümerer dişler | |
| Uzmanlık | Oral ve maksillofasiyel cerrahi  |
Hiperdonti, artı dişlere, sürnümerer dişlere veya süpernümerer dişlere sahip olma veya başka bir deyişle olağandan fazla sayıda diş görünmesi durumudur. Diş arkının herhangi bir bölgesinde görülebilirler ve herhangi bir dişsel organı etkileyebilirler.
Tipler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Süpernümerer dişler şekillerine ya da konumlarına göre sınıflandırılabilirler. Şekillerine göre:
- Bütünleyici (o alandaki dişler için dişin şekli normaldir)
- Tüberküllü (varil şekilli de denir)
- Konik (kazık şekilli de denir)
- Bileşik odontomlar (çok sayıda diş-benzeri biçimli)
- Karmaşık odontomlar (çok sayıda dağınık diş dokusu)[1]
Konumlarına göre sınıflandırıldığında, süpernümerer dişler meziodens, paramolar veya distomolar olarak söylenebilir.[1]
En yaygın süpernümerer diş; maksiller orta kesici dişlerde meydana gelen kusurlu, kazık-benzeri bir görünümü olan meziodenstir. Üçüncü azının arkasından gelen dördüncü ve beşinci azılar diğer bir süpernümerer diş şeklidir.[2]
Nedenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu duruma sebebiyet veren kalıtsal faktörler kanıtları bulunduğu gibi çevresel faktörlerin de kanıtları bulunmuştur. Fazladan bir diş görülmesi göreceli olarak yaygın olsa da, çoklu hiperdontinin, herhangi bir hastalıkla ya da sendromla ilişkisi olmayan insanlarda görülmesi çok nadirdir.[3] Birçok süpernümerer diş hiç sürmeyebilir ancak yanındaki dişin sürmesini geciktirebilir ya da diğer dişsel veya ortodontik problemlere yol açabilir.[4][5] Azı-dişi-tipinde fazladan dişlerin görülmesi en nadir olan şeklidir. Diş X-rayleri hiperdontiyi tespit etmek için sıkça kullanılır.
Süpernümerer dişlerin, diş laminasındaki normal bir diş tomurcuğunun yanında bulunan üçüncü bir diş tomucuğundan geliştiği ya da normal diş tomurcuğundan ayrılıp geliştiği düşünülmektedir. Süt dişlerinde süpernümerer dişler, kalıcı dişlerde görüldüğünden daha seyrektir. Maksillofasiyal sendromların bir bölümünde süpernümerer dişler saptanır.[6]
Etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Süpernümerer dişlerin varlığı - özellikle genç çocuklarda görüldüğünde - maksiller kesici bölgedeki bir bozuklukla ilişkilidir. Bu çoğu zaman karma dentisyon aşaması sırasında kesici dişlerin gömülü kalması ile sonuçlanır. Bu araştırma aynı zamanda şu gibi faktörleri dikkate alır: hastanın yaşı, diş sayısı, morfolojisi, büyüme oryantasyonu ve süpernümerer dişin konumu. Bu yüzden süpernümerer diş bulunduğunda kesici bölgenin sıkışma ihtimalini göz önüne alarak uygun bir tedavi planı ile ele alınmalıdır.[7]
Uzaklaştırılması
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu dişler asemptomatik ve kişiye bir tehdit oluşturmamasına rağmen çoğunlukla estetik sebeplerden ötürü çekilirler. Bu özellikle meziodens maksiller orta kesici bölgesinde konumlandıysa uygulanır. Uzaklaştırma geleneksel yöntemde kemik keskileri kullanarak yapılır ancak eğer ameliyat gerekiyorsa daha gelişmiş bir tekniğin daha yararlı olduğu bulunmuştur. Piezoelektrisite kullanılarak, Piezoelektrik ultrasonik kemik ameliyatı, geleneksel yöntemden daha fazla zaman alsa da operasyon-sonrası kanamayı ve ilgili komplikasyonları ciddi şekilde düşürdüğü görülmüştür.[8]
İlgili durumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Diğer bir anormal durum hipodontidir, beklenenden daha az sayıda diş olması.
Genellikle gömülü olan çoklu süpernümerer dişlerin görüldüğü Gardner sendromu ve kleidokraniyal disostoz rahatsızlıkları olan hastalarda hiperdonti görülür.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Oxford Handbook of Clinical Dentistry
- ^ Kokten, G; Balcioglu, H; Buyukertan, M (2003). "Supernumerary fourth and fifth molars: A report of two cases". The journal of contemporary dental practice. 4 (4). ss. 67-76. PMID 14625596.
- ^ Pereira, Marilia Nalon; De Almeida, Luiz Eduardo; Martins, Marcelo Tarcísio; Da Silva Campos, Marcio José; Fraga, Marcelo Reis; Vitral, Robert Willer Farinazzo (2011). "Multiple hyperdontia: Report of an unusual case". American Journal of Orthodontics and Dentofacial Orthopedics. 140 (4). ss. 580-4. doi:10.1016/j.ajodo.2010.02.038. PMID 21967947.
- ^ Vahid-Dastjerdi, Elaheh; Borzabadi-Farahani, Ali; Mahdian, Mina; Amini, Nazila (2010). "Supernumerary teeth amongst Iranian orthodontic patients. A retrospective radiographic and clinical survey". Acta Odontologica Scandinavica. 69 (2). ss. 125-8. doi:10.3109/00016357.2010.539979. PMID 21142585.
- ^ Fleming, P. S; Xavier, G. M; Dibiase, A. T; Cobourne, M. T (2010). "Revisiting the supernumerary: The epidemiological and molecular basis of extra teeth". BDJ. 208 (1). ss. 25-30. doi:10.1038/sj.bdj.2009.1177. PMID 20057458.
- ^ Lubinsky M, Kantaputra PN. Syndromes with supernumerary teeth. American Journal of Medical Genetics A, 170:2611–2616, 2016
- ^ He, Dongmei; Mei, Li; Wang, Yan; Li, Jialing; Li, Huang (2017). "Association between maxillary anterior supernumerary teeth and impacted incisors in mixed dentition". The Journal of the American Dental Association. 148 (8). ss. 595-603. doi:10.1016/j.adaj.2017.05.017. PMID 28754185.
- ^ Gao, Yongbo; Lin, Zhenyan; Rodella, Luigi Fabrizio; Buffoli, Barbara; Wu, Xifeng; Zhou, Yanmin (2014). "Piezoelectric ultrasonic bone surgery system in the extraction surgery of supernumerary teeth". Journal of Cranio-Maxillofacial Surgery. 42 (8). ss. 1577-82. doi:10.1016/j.jcms.2014.04.007. PMID 24942094.