Tientsin
| Tientsin 天津 | |
|---|---|
Üstten saat yönünde: Şehir merkezi panoraması; Aziz Joseph Katedrali; Tientsin Küresel Finans Merkezi; Binhai Yeni Bölgesi; Tientsin Garı; Tianjin Eye | |
.svg) Tientsin Belediyesi'nin Çin içindeki konumu | |
Koordinatlar: 39°08′01″N 117°12′19″E / 39.1336°K 117.2054°D | |
| Ülke |  Çin |
| Kuruluş tarihi | MS 1404[1] |
| İdare | |
| • Tür | Belediye |
| • Çin Komünist Partisi Belediye Sekreteri | Zhang Gaoli |
| • Belediye başkanı | Huang Xingguo |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 11.760 km² |
| Nüfus (2020)[2] | |
| • Toplam | 13.866.009 |
| • Yoğunluk | 1044/km² |
| Zaman dilimi | UTC+08.00 (ÇSS) |
| Posta kodu | 300000 - 301900 |
| Alan kodu | 22 |
.jpg)
Tianjin (Çince: 天津; pinyin: ; Wade–Giles: T'ien-chin), Türkçe kaynaklarda Tientsin[3][4][5] veya Tiençin[6][7][8][9] olarak da geçer, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı dört doğrudan yönetilen şehirden biridir. Çin'in Ulusal Merkezi Şehirleri'nden biri olmanın yanı sıra Kuzey Çin'deki en büyük "Açık Kıyı Şehir"dir. Tientsin, Kuzey Çin Ovası'nda, Hai Nehri ırmaklarının kesiştiği noktada bulunur. Doğusundan Bohai Denizi, kuzeyinden ise Yan Dağları tarafından çevrelenir. Hai Nehri'nin şehrin içinden akması, şehir çapında köprü dolu manzaraların ortaya çıkmasına yol vermiştir.
Tientsin su taşımacılığı nedeniyle ortaya çıktı ve şehir 23 Aralık 1404 tarihinde resmen kuruldu.[1] 1860 yılında Tientsin Dünya'ya bir ticaret limanı olarak açıldı; bunun ardından İngiltere, Fransa ve diğer ülkeler de dahil olmak üzere dokuz ülke Tientsin'de imtiyaz bölgeleri kurdu. Çing Hanedanı'na bağlı Batılılaşma taraftarları da Tientsin'i ana faaliyet mekânları olarak kullandılar. Tientsin böylece Kuzey Çin'in Dünya'ya açılan kapısı ve Batılılaşma Hareketi'nin bir üssü oldu. Tientsin'in Kuzey Çin'in bu dönemdeki yol gösterici şehri olup, şehrin sanayi, ticarî ve finansal sektörleri bu dönemde hızlı şekilde büyüdü. Asker, eğitim, yargı, ulaşım, iletişim ve sanayi alanlarındaki modernizasyon açısından Tientsin, Çin'de bir öncüydü. Tientsin, bu dönemde Çin'in en büyük ikinci sanayi ve ticari şehri ve Kuzey Çin'in en büyük finans merkezi idi.
Çin Devlet Konseyi, Mart 2006'da uyguladığı şehir planında[DN 1] Tientsin'in tümünün "bir uluslararası liman kenti, Kuzey'in ekonomik merkezi ve bir ekoloji şehri" olmasını öngördü,[10] üstelik "Binhai Yeni Bölgesi'nin açılması ve kalkınması"nı ülkenin ulusal kalkınma stratejisine ekledi ve bu bölgeyi Çin'in özel ekonomik bölgelerinden biri olarak atadı. Kasım 2007'de Çin ile Singapur hükümetleri Tientsin'de Çin-Singapur Ekolojik Kenti'ni kurmaya yönelik bir işbirliğine girdiler. Nisan 2015'te Tientsin Serbest Ticaret Bölgesi Kuzey Çin'in ilk serbest bölgesi olarak resmen kuruldu. Şehir sanayisinin 1990'larda başlayan doğuya doğru taşınma stratejisi kapsamında Tientsin'in "iki merkez iki liman" (yani Tientsin Şehir Bölgesi ile Binhai Yeni Bölgesi merkezleri ve Tientsin Limanı ile Tientsin Nangang Sanayi Bölgesi limanları) şeklinde bölünmesindeki ilk adımı tamamlamıştır. Jing-Jin-Ji bölgesi için hazırlanmış resmî kalkınma taslağı[DN 2] kapsamında Tientsin, "Ulusal Gelişmiş Üretim Ar-Ge Üssü, Kuzey Uluslararası Denizcilik Çekirdek Alanı, Finansal İnovasyon Operasyon Gösteri Alanı ve Reform Gösteri Alanı" olarak belirlendi.[11]
Tientsin, 2013 Doğu Asya Oyunları ve 2017 Çin Ulusal Oyunları'na ev sahipliği yaptı;[12] aynı zamanda Dünya Ekonomik Forumu Yeni Şampiyonlar Yıllık Toplantısı ve Dünya Zekâ Kongresi düzenli olarak Tientsin'de yer almaktadır. Tüm bunların dışında, Tientsin, 2021 FIFA Kulüpler Dünya Kupası ve 2023 AFC Asya Kupası'nın ev sahibi şehirlerinden biri olacaktır.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir] Tianjin iklimi 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 14,3 | 20,8 | 30,5 | 33,1 | 40,5 | 39,6 | 40,5 | 37,4 | 34,9 | 30,8 | 23,1 | 14,4 | 40,5 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 2,0 | 5,7 | 12,2 | 20,9 | 26,5 | 30,2 | 31,3 | 30,5 | 26,6 | 19,9 | 10,6 | 3,8 | 18,4 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | −3,4 | −0,1 | 6,4 | 14,7 | 20,5 | 24,8 | 26,8 | 25,9 | 21,1 | 14,1 | 5,2 | −1,2 | 12,9 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −7,4 | −4,4 | 1,7 | 9,3 | 15,1 | 20,0 | 22,9 | 22,2 | 16,7 | 9,4 | 1,1 | −5 | 8,5 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −18,1 | −22,9 | −17,7 | −2,8 | 4,5 | 10,1 | 16,2 | 13,7 | 6,2 | −2,2 | −11,4 | −16,2 | −22,9 |
| Ortalama yağış (mm) | 2,5 | 3,6 | 8,1 | 22,1 | 36,8 | 79,7 | 149,8 | 124,1 | 44,7 | 26,5 | 10,8 | 2,8 | 511,5 |
| Kaynak: Çin Meteoroloji Müdürlüğü[13] | |||||||||||||
İdari yapılanma
[değiştir | kaynağı değiştir]Tientsin doğrudan yönetilen şehrinin kapsadığı alan toplam 16 farklı semte bölünür:
| Tientsin Şehri'nin İdari Bölümleri | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölüm kodu[14] | İsim | Çince Pinyin |
Alan (km2) |
Nüfus (2020 Nüfus Sayımı)[2] |
Merkez | Belde düzeyi bölümler[15] | |||
| Bucaklar (街道 jiēdào) |
Kasabalar (镇 zhèn) |
Beldeler (乡 xiāng) |
Etnik beldeler (民族乡 mínzú xiāng) | ||||||
| 120000 | Tientsin Şehri | 天津市 Tiānjīn Shì |
11.916,85 | 13.866.009 | Hexi Semti | 121 | 125 | 2 | 1 |
| — Semtler — | |||||||||
| 120101 | Heping Semti | 和平区 Hépíng Qū |
9,98 | 355.000 | Xiaobailou Bucağı | 6 | |||
| 120102 | Hedong Semti | 河东区 Hédōng Qū |
39,63 | 858.787 | Shanghang Lu Bucağı | 13 | |||
| 120103 | Hexi Semti | 河西区 Héxī Qū |
38,01 | 822.174 | Dayingmen Bucağı | 14 | |||
| 120104 | Nankai Semti | 南开区 Nánkāi Qū |
40,64 | 890.422 | Changhong Bucağı | 12 | |||
| 120105 | Hebei Semti | 河北区 Héběi Qū |
29,62 | 647.702 | Wanghailou Bucağı | 10 | |||
| 120106 | Hongqiao Semti | 红桥区 Hōngqiáo Qū |
21,26 | 483.130 | Xiyuzhuang Bucağı | 10 | |||
| 120110 | Dongli Semti | 东丽区 Dōnglì Qū |
475,45 | 857.027 | Zhangguizhuang Bucağı | 11 | |||
| 120111 | Xiqing Semti | 西青区 Xīqīng Qū |
565,36 | 1.195.124 | Yangliuqing Kasabası | 4 | 7 | ||
| 120112 | Jinnan Semti | 津南区 Jīnnán Qū |
387,61 | 928.066 | Balitai Kasabası | 2 | 8 | ||
| 120113 | Beichen Semti | 北辰区 Běichén Qū |
475,75 | 909.643 | Guoyuanxincun Bucağı | 7 | 9 | ||
| 120114 | Wuqing Semti | 武清区 Wǔqīng Qū |
1.571,68 | 1.151.313 | Yunhexi Bucağı | 6 | 24 | ||
| 120115 | Baodi Semti | 宝坻区 Bǎodǐ Qū |
1.509,71 | 722.367 | Baoping Bucağı | 6 | 18 | ||
| 120116 | Binhai Yeni Bölgesi | 滨海新区 Bīnhǎi Xīn Qū |
2.389,20 | 2.067.318 | Xingang Bucağı | 16 | 5 | ||
| 120117 | Ninghe Semti | 宁河区 Nínghé Qū |
1.298,32 | 395.314 | Lutai Kasabası | 2 | 13 | ||
| 120118 | Jinghai Semti | 静海区 Jìnghǎi Qū |
1.474,03 | 787.106 | Jinghai Kasabası | 1 | 16 | 2 | |
| 120119 | Jizhou Semti | 蓟州区 Jìzhōu Qū |
1.589,36 | 795.516 | Wenchang Bucağı | 1 | 25 | 1 | |
Demografi
[değiştir | kaynağı değiştir]2020 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Tientsin'in toplam nüfusu 13.866.009.[2]
Etnik gruplar
[değiştir | kaynağı değiştir]Tientsin'de nüfusları 1.000'i aşan etnik gruplar şunlardır:
| Etnik grup | Nüfus |
|---|---|
| Han | 12.607.276 |
| Hui | 177.734 |
| Mançu | 83.624 |
| Moğol | 20.328 |
| Koreli | 18.247 |
| Tujia | 7.052 |
| Zhuang | 6.123 |
| Miao | 3.751 |
| Uygur | 2.170 |
| Yi | 1.825 |
| Tibetli | 1.775 |
Diller
[değiştir | kaynağı değiştir]Tientsin yerlileri Beifanghua'nın bir şivesi olan Tientsin lehçesini konuşurlar. Tientsin'in Pekin'e coğrafî yakınlığına rağmen, Tientsin lehçesi, Pekin lehçesinden farklı olarak Hebei'de de konuşulan Jilu Guanhua'nın bir değişkesidir ve böylece Pekin lehçesinden farklıdır.
Kardeş şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Tientsin'in kardeş şehirleri şunlardır:[17]
Abidjan, Fildişi Sahili
Chiba, Japonya
Doğu Cava, Endonezya
Filibe İli, Bulgaristan
Groningen, Hollanda
Haiphong, Vietnam
Harkiv, Ukrayna
Incheon, Güney Kore
İslamabad, Pakistan[18]
İzmir, Türkiye[19]
Jönköping İli, İsveç- Kobe, Japonya
- Lahor, Pakistan[18]
Łódź, Polonya
Lombardiya, İtalya
Melbourne, Avustralya
Métropole Rouen Normandie, Fransa- Nord-Pas-de-Calais, Fransa
Orange County, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri- Philadelphia, Amerika Birleşik Devletleri
- Réunion, Fransa
Rio de Janeiro, Brezilya
Saarland, Almanya
Saraybosna, Bosna-Hersek
Ulan Batur, Moğolistan- Yokkaichi, Japonya
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Tientsin ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- 2015 Tientsin patlaması
- Binhai
- TEDA Futbol Stadyumu
- Tientsin Binhai Uluslararası Havalimanı
- Tientsin metrosu
- Tientsin Radyo ve Televizyon Kulesi
Dipnot
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bu şehir planın resmî ismi "Tientsin Şehri'nin Kapsamlı Planı" (天津市总体规划)'dır. Tientsin'in şehir planlaması hakkında daha ayrıntılı bilgi için lütfen Çince Vikipedi'deki "Tientsin Şehir Planlaması" maddesine bakınız.
- ^ Kalkınma taslağının ismi: "Jing-Jin-Ji Koordineli Kalkınma Taslağı" (bkz: Çince Vikipedi "京津冀协同发展").
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "天津：沉淀着厚重的历史". 工人日报. 18 Kasım 2007.
- ^ a b c "天津市2020年第七次全国人口普查主要数据公报（第2号）". 天津市统计局. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021.
- ^ Eberhard, Wolfram. Uzak Doğu Tarihi. Türk Tarih Kurumu yayınları. ss. sf. 232. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
- ^ Ortaylı, İlber. "Osmanlı İmparatorluğunda Alman nüfuzu". ss. sf. 15. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
- ^ Çavuşoğlu, Zeynep (2017). "Uluslararası Bir Firmanın İnşaat Projesindeki İş Kazalarının Değerlendirilmesi". Ankara: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- ^ Toygar Akman, Karlı dağda atlı turizm: Çin'de 5 hafta, Milliyet, 11 Kasım 1998.
- ^ Öztuna, Yılmaz, Devletler ve hânedanlar, 3. cilt, Kültür Bakanlığı, s. 206.
- ^ Nicholas Brunner (Çev.: Ahmet Y. Gökdere), Çin Ekonomisi 17 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankara Üniversitesi
- ^ İhmalyan, Vartan, Bir Yaşam Öyküsü, Cem Yayınevi, s. 180.
- ^ 天津总体规划获国务院批复 定位为北方经济中心 30 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.，人民网，2010-8-7查阅
- ^ "京津冀协同发展领导小组办公室负责人就京津冀协同发展有关问题答记者问". 新华网. 23 Ağustos 2015. 16 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2017.
- ^ "十三届全运会举办地揭晓 天津获承办权". 网易. 16 Ağustos 2011. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2016.
- ^ 中国气象局 国家气象信息中心 (Çince). Çin Meteoroloji Müdürlüğü. Haziran 2011. 10 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2010.
- ^ "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
- ^ 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN 978-7-5037-7130-9.
- ^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
- ^ "天津友好城市一览表". tj.gov.cn (Çince). Tianjin. 23 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
- ^ a b "China's Tianjin Municipality named sister-city to Karachi, Islamabad". pakistantoday.com.pk. Pakistan Today. 21 Eylül 2021. 22 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ "İzmir'in kardeş kentleri". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2012.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmî site(Çince)
- 8 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
| Eyaletler |  | |
|---|---|---|
| Özerk bölgeler | ||
| Doğrudan yönetilen şehirler | ||
| Özel idari bölgeler | ||
* Çin Halk Cumhuriyeti tarafından hak iddia edilmektedir, ancak fiilen Çin Cumhuriyeti tarafından yönetilmektedir. | ||
