Sulkhan Bordzikashvili
2018 - 2020 MA Caucasus Studies
2013–2018 B.A. Caucasus Studies
Ivane Javakhishvili Tbilisi State University, Faculty of Humanities, Institute of Caucasiology
2015–2016 One-year program in Caucasus Studies
People’s University of Caucasian Studies (Caucasian House)
WORK EXPERIENCE:
Jan. 2017–Present Journalist Open Caucasus Media
Feb. 2016–Present Journalist, Blogger Pankisi.Ge
Feb.–Apr. 2016 Journalist Radio WAY
Apr. 2015–Jan. 2016 Board Member
Project Coordinator Center for Civic Activities
Sep. 2014–Apr. 2016 Website Administrator regmarket.ge
Sep. 2013–Feb. 2016 Journalist Network of Information Centers
CONFERENCES AND TRAINING: April 2015 Open World Exchange Program
“Social Issues – Social Inclusion” May 2014 Transitions TOL Training for Network Journalism
– News Reporting
May 2014 Training Financed by the U.S. Embassy in Georgia
– Backpack Journalism
February 2014 IREX G-MEDIA Training for Media Organization Journalists
– Production of New Media Content
November 2013 U.S. Embassy in Georgia financed project
“New Media Development” – Training for New Journalists LANGUAGES: Chechen – native, Georgian – native, English – basic, Russian – basic.
COMPUTER SKILLS: Microsoft Word, PowerPoint, Movie Maker, Sony Vegas Movie Studio
INTERESTS: Photography, history, manuscripts
Supervisors: Supervisor
2013–2018 B.A. Caucasus Studies
Ivane Javakhishvili Tbilisi State University, Faculty of Humanities, Institute of Caucasiology
2015–2016 One-year program in Caucasus Studies
People’s University of Caucasian Studies (Caucasian House)
WORK EXPERIENCE:
Jan. 2017–Present Journalist Open Caucasus Media
Feb. 2016–Present Journalist, Blogger Pankisi.Ge
Feb.–Apr. 2016 Journalist Radio WAY
Apr. 2015–Jan. 2016 Board Member
Project Coordinator Center for Civic Activities
Sep. 2014–Apr. 2016 Website Administrator regmarket.ge
Sep. 2013–Feb. 2016 Journalist Network of Information Centers
CONFERENCES AND TRAINING: April 2015 Open World Exchange Program
“Social Issues – Social Inclusion” May 2014 Transitions TOL Training for Network Journalism
– News Reporting
May 2014 Training Financed by the U.S. Embassy in Georgia
– Backpack Journalism
February 2014 IREX G-MEDIA Training for Media Organization Journalists
– Production of New Media Content
November 2013 U.S. Embassy in Georgia financed project
“New Media Development” – Training for New Journalists LANGUAGES: Chechen – native, Georgian – native, English – basic, Russian – basic.
COMPUTER SKILLS: Microsoft Word, PowerPoint, Movie Maker, Sony Vegas Movie Studio
INTERESTS: Photography, history, manuscripts
Supervisors: Supervisor
less
InterestsView All (29)
Uploads
Papers by Sulkhan Bordzikashvili
langguages, concretely thire personal and demonstrative pronouns.
This specific groups of pronoun (personal and demonstrative) have wide area of use in
Georgian and Chechen languages.
In the work is attempt to compare lingual facts of these languages and by historicalcomparative
method show difference and similarity between these related languages.
It is fact, that during compare Georgian and Chechen languages, we can`t ignor the
facts of relative languages.
For analysis we were guided also Svan, Zan, Ingush and Batsbi(Tsova-tushetian) lingual
facts, which we have studied during the educational curse.
For study the question, works of Georgian linguists have been used.
წის ზურგზე ალბათ იშვიათად მოიძებნება ერი,
რომელსაც დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლაში იმდე-
ნი მსხვერპლი გაეღოს, რამდენიც პატარა, თავისუფ-
ლებისმოყვარე ჩეჩენმა ერმა გაიღო. ჩეჩნებმა მთელი
თავისი უშრეტი ენერგია `ბოროტების იმპერიის~ წი-
ნააღმდეგ ბრძოლას შეალიეს და ეს ბრძოლა დღესაც
არ წყდება. რუსეთისათვის ჩეჩნეთი ყოველთვის იყო
და კვლავ რჩება `აქილევსის ქუსლი~ კავკასიაში.
ჩეჩენი ერის სწრაფვა თავისუფლებისაკენ ყველაზე
კარგად არის ასახული იჩქერიის ეროვნულ ჰიმნში. ამ
ჰიმნის სათაურშივე ვლინდება ჩეჩენი ერის გმირული
ბუნება:
იმ ღამეს ვიშვით, როცა ლეკვებს ყრიდა ძუ მგელი,
დილით დაგვარქვეს სახელები ლომის ღრიალში,
მთის არწივების საბუდარში გვზრდიდნენ დედები,
კლდეებზე ჯირითს გვასწავლიდნენ გმირი მამები.
ამ მიწა-წყლისთვის, მამულისთვის გვზარდეს დედებმა.
და განსაცდელში ჩვენს სამშობლოს მტკიცედ დავიცავთ,
მთის თავისუფალ არწივებთან ერთად დავზრდილვართ,
სიძნელეები ღირსეულად დაგვიძლევია.
ეს გრანიტის კლდე, ტყვიასავით დადნება უმალ,
ვიდრე ბრძოლაში ჩვენ დავკარგავთ კაცურ ღირსებას,
უმალ გასკდება დედამიწა მზის სიმხურვალით,
ვიდრე მიწაში ჩავიდოდეთ სულგაყინულნი.
ქედს არ მოვიხრით არასოდეს არვის წინაშე,
ჩვენ ერთი გზა გვაქვს: სიკვდილი ან თავისუფლება!
თავისუფლება ან სიკვდილი!
ჭრილობებს დები სიმღერებით მოგვიშუშებენ,
ხოლო სატრფონი აღგვანთებენ ისევ საომრად.
ხის ფესვებს დავღრღნით, შიმშილმა თუ შემოგვიტია,
ცვარ-ნამს შევსრუტავთ, წყურვილმა თუ დაგვრია ხელი,
იმ ღამეს ვიშვით, როცა ლეკვებს ყრიდა ძუ მგელი,
უფალს, ჩვენს მოდგმას, ჩვემს მიწა-წყალს ვემსახურები.
Books by Sulkhan Bordzikashvili
მიუხედავად იმისა, რომ მუჰაჯირობის შესახებ ისტორიკოსების მრავალი ნაშრომი არსებობს, ეს მოვლენა სათანადოდ ჯერ კიდევ არ არის შეფასებული.
მე-19 საუკუნის განმავლობაში რუსეთის იმპერია დამპყრობლურ ბრძოლებს აწარმოებდა კავკასიაში. რუსეთის იმპერიულ პოლიტიკას სხვადასხვა ხალხები წინააღმდეგობას უწევდნენ. მათ შორის იყვნენ აფხაზები, აბაზგები, უბიხები და სხვა მცირერიცხოვანი ხალხები. სისხლიანი ბრძოლები გაიმართა დღევანდელი სოჭის მახლობლად, სადაც სისხლში ჩაახშვეს კავკასიელი ხალხების წინააღდეგობა. ბრძოლის ველი მათი სისხლით წითლად შეიღება, რის გამოც ამ ადგილს რუსები დღემდე „კრასნაია პოლიანას“ - წითელ ველს უწოდებენ.
მუჰაჯირობა რუსეთის იმპერიის დამყრობლური პოლიტიკის გაგრძელება იყო. თანამედროვე სამართლებრივი კრიტერიუმებით, რეალურად, ეს იყო ეთნოწმენდაც და გენოციდიც. დამარცხებულ კავკასიელ ხალხებს ორი არჩევანის საშუალება მიეცა - ისინი ან რუსეთის შორეულ მიწებზე - ყუბანში უნდა გადასახლებულიყვნენ, ან თურქეთში, სადაც მათ სულთანი ქვეშევრდომობას ჰპირდებოდა.
ბაგრატ შინკუბას რომანი „უკანასკნელი უბიხი“ აფხაზების მონათესავე ხალხის - უბიხების თურქეთში ძალადობრივ გადასახლებას ასახავს. პარალელურად აღწერილია აფხაზების გადასახლებაც. რომანის მთავარი გმირია 100 წლის ზაურყან ზოლაკი - ერთადერთი უბიხი, რომელსაც 1930-იან წლებში თურქეთში მივლინებით მყოფი აფხაზი ეთნოგრაფი პოულობს გადასახლებიდან 7-8 ათეული წლის შემდეგ. რომანის სიუჟეტი სწორედ მისი ნაამბობის კვალზე ვითარდება. კრიტიკოსების შეფასებით, ზაურყან ზოლაკის ბიოგრაფია, მისი სისხლიანი ისტორია „დაჭრილის კვალივით მისდევს უბიხი ხალხის ტრაგედიას“.
ბაგრატ შინკუბა 2005 წელს, 88 წლის ასაკში გარდაიცვალა. დაკრძალულია სოხუმში. ქართულ-აფხაზურ კონფლიქტამდე მას მჭიდრო ურთიერთობა ჰქონდა ქართველ მწერლებთან. ცნობილი ქართველი მწერლები - გრიგოლ აბაშიძე, ნიკა აგიაშვილი, რეზო მარგიანი, შოთა ნიშნიანიძე და სხვები მის ლექსებს თარგმნიდნენ. „უკანასკნელი უბიხი“ კი შოთა ნიშნიანიძის მეუღლემ, თამარ ჩიჯავაძემ თარგმნა და გასული საუკუნის 80-იან წლებში გამომცემლობა „მერანმა“ ორჯერ გამოსცა. თვითონ ბაგრატ შინკუბაც აქტიურ მთარგმნელობით საქმიანობას ეწეოდა და ქართველი მწერლების ნაწარმოებებს აფხაზურად თარგმნიდა.
მიუხედავად იმისა, რომ 25-30 წლის წინ „უკანასკნელი უბიხი“ ქართულ ენაზე 50 000 ტირაჟით გამოიცა, დღეს იგი ბიბლიოგრაფიული იშვიათობაა და ქართველ მკითხველს ნაკლები წარმოდგენა აქვს ამ ნაწარმოებზე. ინტერნეტში დღემდე ამ ნაწარმოების მხოლოდ რუსული ვერსია არსებობს. აფხაზურ და ქართულ ენებზე კი აქამდე მისი წაკითხვა მხოლოდ ნაბეჭდი სახით იყო შესაძლებელი.
ადამიანის უფლებათა ცენტრი ითვალისწინებს, რომ მუჰაჯირობა არა მარტო აფხაზების, არამედ ქართველების ტრაგედიაცაა, რადგან მაშინ თურქეთში გადასახლებულთა შორის ასეულობით ქართველიც მოხვდა. ამავე დროს, მუჰაჯირებს თურქეთში დახვდნენ ის ქართველებიც, რომლებიც ოსმალური იმპერიის მიერ მიტაცებულ ისტორიულ ქართულ სოფლებში ცხოვრობდნენ. „უკანასკნელ უბიხში“ ერთ-ერთი მთავარი პერსონაჟია ზაურყან ზოლაკის ძმადნაფიცი ქართველი მჭედელი, დაუთი (დავითი).
„ადამიანის უფლებათა ცენტრი“, კამპანია „ბოდიშის“ ფარგლებში, აპირებს გამოსცეს „უკანასკნელი უბიხი“, როგორც აფხაზურ, ისე ქართულ ენაზე. თავდაპირველად დაგეგმილია ამ ნაწარმოების ორენოვანი ელექტრონული ვერსიის მომზადება, რომელიც PDF ფაილად აიტვირთება კამპანია „ბოდიშის“ ოთხენოვან საიტზე www.apsni.org . შემდგომში ნაწარმოები ერთდროულად დაიბეჭდება ორ წიგნად - როგორც აფხაზურ, ისე ქართულ ენაზე და გამოიცემა ერთი შეფუთვით.
ადამიანის უფლებათა ცენტრი გამოდის ინიციატივით, რომ ბაგრატ შინკუბას „უკანასკნელი უბიხი“ და ასევე მისი საუკეთესო ლექსები ისწავლებოდეს საქართველოს საჯარო სკოლებში. ცენტრი ასევე მიმართავს თბილისის მერიის შესაბამის სამსახურს წინადადებით, თბილისის ერთ-ერთ ქუჩას ეწოდოს აფხაზი კლასიკოსის სახელი, სადაც შესაძლებელია, დაიდგას როგორც მწერლის, ასევე მისი სახელოვანი პერსონაჟის - უკანასკნელი უბიხის ძეგლები.
Drafts by Sulkhan Bordzikashvili
langguages, concretely thire personal and demonstrative pronouns.
This specific groups of pronoun (personal and demonstrative) have wide area of use in
Georgian and Chechen languages.
In the work is attempt to compare lingual facts of these languages and by historicalcomparative
method show difference and similarity between these related languages.
It is fact, that during compare Georgian and Chechen languages, we can`t ignor the
facts of relative languages.
For analysis we were guided also Svan, Zan, Ingush and Batsbi(Tsova-tushetian) lingual
facts, which we have studied during the educational curse.
For study the question, works of Georgian linguists have been used.
წის ზურგზე ალბათ იშვიათად მოიძებნება ერი,
რომელსაც დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლაში იმდე-
ნი მსხვერპლი გაეღოს, რამდენიც პატარა, თავისუფ-
ლებისმოყვარე ჩეჩენმა ერმა გაიღო. ჩეჩნებმა მთელი
თავისი უშრეტი ენერგია `ბოროტების იმპერიის~ წი-
ნააღმდეგ ბრძოლას შეალიეს და ეს ბრძოლა დღესაც
არ წყდება. რუსეთისათვის ჩეჩნეთი ყოველთვის იყო
და კვლავ რჩება `აქილევსის ქუსლი~ კავკასიაში.
ჩეჩენი ერის სწრაფვა თავისუფლებისაკენ ყველაზე
კარგად არის ასახული იჩქერიის ეროვნულ ჰიმნში. ამ
ჰიმნის სათაურშივე ვლინდება ჩეჩენი ერის გმირული
ბუნება:
იმ ღამეს ვიშვით, როცა ლეკვებს ყრიდა ძუ მგელი,
დილით დაგვარქვეს სახელები ლომის ღრიალში,
მთის არწივების საბუდარში გვზრდიდნენ დედები,
კლდეებზე ჯირითს გვასწავლიდნენ გმირი მამები.
ამ მიწა-წყლისთვის, მამულისთვის გვზარდეს დედებმა.
და განსაცდელში ჩვენს სამშობლოს მტკიცედ დავიცავთ,
მთის თავისუფალ არწივებთან ერთად დავზრდილვართ,
სიძნელეები ღირსეულად დაგვიძლევია.
ეს გრანიტის კლდე, ტყვიასავით დადნება უმალ,
ვიდრე ბრძოლაში ჩვენ დავკარგავთ კაცურ ღირსებას,
უმალ გასკდება დედამიწა მზის სიმხურვალით,
ვიდრე მიწაში ჩავიდოდეთ სულგაყინულნი.
ქედს არ მოვიხრით არასოდეს არვის წინაშე,
ჩვენ ერთი გზა გვაქვს: სიკვდილი ან თავისუფლება!
თავისუფლება ან სიკვდილი!
ჭრილობებს დები სიმღერებით მოგვიშუშებენ,
ხოლო სატრფონი აღგვანთებენ ისევ საომრად.
ხის ფესვებს დავღრღნით, შიმშილმა თუ შემოგვიტია,
ცვარ-ნამს შევსრუტავთ, წყურვილმა თუ დაგვრია ხელი,
იმ ღამეს ვიშვით, როცა ლეკვებს ყრიდა ძუ მგელი,
უფალს, ჩვენს მოდგმას, ჩვემს მიწა-წყალს ვემსახურები.
მიუხედავად იმისა, რომ მუჰაჯირობის შესახებ ისტორიკოსების მრავალი ნაშრომი არსებობს, ეს მოვლენა სათანადოდ ჯერ კიდევ არ არის შეფასებული.
მე-19 საუკუნის განმავლობაში რუსეთის იმპერია დამპყრობლურ ბრძოლებს აწარმოებდა კავკასიაში. რუსეთის იმპერიულ პოლიტიკას სხვადასხვა ხალხები წინააღმდეგობას უწევდნენ. მათ შორის იყვნენ აფხაზები, აბაზგები, უბიხები და სხვა მცირერიცხოვანი ხალხები. სისხლიანი ბრძოლები გაიმართა დღევანდელი სოჭის მახლობლად, სადაც სისხლში ჩაახშვეს კავკასიელი ხალხების წინააღდეგობა. ბრძოლის ველი მათი სისხლით წითლად შეიღება, რის გამოც ამ ადგილს რუსები დღემდე „კრასნაია პოლიანას“ - წითელ ველს უწოდებენ.
მუჰაჯირობა რუსეთის იმპერიის დამყრობლური პოლიტიკის გაგრძელება იყო. თანამედროვე სამართლებრივი კრიტერიუმებით, რეალურად, ეს იყო ეთნოწმენდაც და გენოციდიც. დამარცხებულ კავკასიელ ხალხებს ორი არჩევანის საშუალება მიეცა - ისინი ან რუსეთის შორეულ მიწებზე - ყუბანში უნდა გადასახლებულიყვნენ, ან თურქეთში, სადაც მათ სულთანი ქვეშევრდომობას ჰპირდებოდა.
ბაგრატ შინკუბას რომანი „უკანასკნელი უბიხი“ აფხაზების მონათესავე ხალხის - უბიხების თურქეთში ძალადობრივ გადასახლებას ასახავს. პარალელურად აღწერილია აფხაზების გადასახლებაც. რომანის მთავარი გმირია 100 წლის ზაურყან ზოლაკი - ერთადერთი უბიხი, რომელსაც 1930-იან წლებში თურქეთში მივლინებით მყოფი აფხაზი ეთნოგრაფი პოულობს გადასახლებიდან 7-8 ათეული წლის შემდეგ. რომანის სიუჟეტი სწორედ მისი ნაამბობის კვალზე ვითარდება. კრიტიკოსების შეფასებით, ზაურყან ზოლაკის ბიოგრაფია, მისი სისხლიანი ისტორია „დაჭრილის კვალივით მისდევს უბიხი ხალხის ტრაგედიას“.
ბაგრატ შინკუბა 2005 წელს, 88 წლის ასაკში გარდაიცვალა. დაკრძალულია სოხუმში. ქართულ-აფხაზურ კონფლიქტამდე მას მჭიდრო ურთიერთობა ჰქონდა ქართველ მწერლებთან. ცნობილი ქართველი მწერლები - გრიგოლ აბაშიძე, ნიკა აგიაშვილი, რეზო მარგიანი, შოთა ნიშნიანიძე და სხვები მის ლექსებს თარგმნიდნენ. „უკანასკნელი უბიხი“ კი შოთა ნიშნიანიძის მეუღლემ, თამარ ჩიჯავაძემ თარგმნა და გასული საუკუნის 80-იან წლებში გამომცემლობა „მერანმა“ ორჯერ გამოსცა. თვითონ ბაგრატ შინკუბაც აქტიურ მთარგმნელობით საქმიანობას ეწეოდა და ქართველი მწერლების ნაწარმოებებს აფხაზურად თარგმნიდა.
მიუხედავად იმისა, რომ 25-30 წლის წინ „უკანასკნელი უბიხი“ ქართულ ენაზე 50 000 ტირაჟით გამოიცა, დღეს იგი ბიბლიოგრაფიული იშვიათობაა და ქართველ მკითხველს ნაკლები წარმოდგენა აქვს ამ ნაწარმოებზე. ინტერნეტში დღემდე ამ ნაწარმოების მხოლოდ რუსული ვერსია არსებობს. აფხაზურ და ქართულ ენებზე კი აქამდე მისი წაკითხვა მხოლოდ ნაბეჭდი სახით იყო შესაძლებელი.
ადამიანის უფლებათა ცენტრი ითვალისწინებს, რომ მუჰაჯირობა არა მარტო აფხაზების, არამედ ქართველების ტრაგედიაცაა, რადგან მაშინ თურქეთში გადასახლებულთა შორის ასეულობით ქართველიც მოხვდა. ამავე დროს, მუჰაჯირებს თურქეთში დახვდნენ ის ქართველებიც, რომლებიც ოსმალური იმპერიის მიერ მიტაცებულ ისტორიულ ქართულ სოფლებში ცხოვრობდნენ. „უკანასკნელ უბიხში“ ერთ-ერთი მთავარი პერსონაჟია ზაურყან ზოლაკის ძმადნაფიცი ქართველი მჭედელი, დაუთი (დავითი).
„ადამიანის უფლებათა ცენტრი“, კამპანია „ბოდიშის“ ფარგლებში, აპირებს გამოსცეს „უკანასკნელი უბიხი“, როგორც აფხაზურ, ისე ქართულ ენაზე. თავდაპირველად დაგეგმილია ამ ნაწარმოების ორენოვანი ელექტრონული ვერსიის მომზადება, რომელიც PDF ფაილად აიტვირთება კამპანია „ბოდიშის“ ოთხენოვან საიტზე www.apsni.org . შემდგომში ნაწარმოები ერთდროულად დაიბეჭდება ორ წიგნად - როგორც აფხაზურ, ისე ქართულ ენაზე და გამოიცემა ერთი შეფუთვით.
ადამიანის უფლებათა ცენტრი გამოდის ინიციატივით, რომ ბაგრატ შინკუბას „უკანასკნელი უბიხი“ და ასევე მისი საუკეთესო ლექსები ისწავლებოდეს საქართველოს საჯარო სკოლებში. ცენტრი ასევე მიმართავს თბილისის მერიის შესაბამის სამსახურს წინადადებით, თბილისის ერთ-ერთ ქუჩას ეწოდოს აფხაზი კლასიკოსის სახელი, სადაც შესაძლებელია, დაიდგას როგორც მწერლის, ასევე მისი სახელოვანი პერსონაჟის - უკანასკნელი უბიხის ძეგლები.