Karolina J . Hołubowicz-Zelent

Badanie poezji antycznej różni się od badania innych źródeł narracyjnych z tego okresu. Wynika to z takich przyczyn, jak trudność rozróżnienia zdania autora od zdania wykreowanej przez niego persony czy z niepewności związanej z interpretacją znaczenia jego słów, które mogą być odczytane dosłownie, albo mieć inne, metaforyczne znaczenie. W nieco zakamuflowany i pośredni sposób źródła poetyckie mogą jednak przekazywać nam wiele zupełnie wyjątkowych informacji. Nie inaczej jest w przypadku wywołującej kontrowersje Satyry XV Juwenalisa. Z interpretacją tego utworu wiążą się trzy podstawowe problemy badawcze: nadmierne skupianie się badaczy na kulminacyjnej części Satyry (czyli na opisie sceny kanibalizmu 1), utożsamianie autora z podmiotem mówiącym w Satyrze, wreszcie zaś nazbyt dosłowna interpretacja jego słów. W niniejszym artykule postaram się ukazać utwór Juwenalisa w nowym świetle oraz zaproponować jego interpretację, nieco inną od dotychczasowych.

Celem artykułu jest przedstawienie obrazu Antoniusza i Kleopatry oraz ich romansu wykreowanego przez starożytnych autorów rzymskich doby cesarstwa – Plutarcha i Kasjusza Diona. Ich dzieła, które powstały w I i II w. n.e., przedstawiają głównego przeciwnika politycznego Oktawiana i ostatnią królową Egiptu w zdecydowanie negatywnym świetle, stanowiąc odbicie wizji historiografii okresu cesarstwa o początkach cesarstwa, która prawdopodobnie wynika jeszcze z propagandy augustowskiej schyłku republiki rzymskiej. Na podstawie analizy źródeł literackich epoki cesarstwa artykuł przedstawia, jak przez lata propagandy został zachwiany wizerunek tych postaci i jak dalece ma on wpływ na dzisiejszy ich obraz zapisany w historii.