Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Kontent qismiga oʻtish

Vikipediya:Ensiklopedik ahamiyat (kishilar)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Vikipediya:GURUHLARdan yoʻnaltirildi)

Har qanday universal ensiklopediya singari, Vikipediyada ham muhim tarixiy shaxslar va zamondoshlarning biografiyalari mavjud. Vikipediya bosma ensiklopediya emasligi va unda aytib oʻtishga arziydigan shaxslar roʻyxati yetarlicha keng boʻlishiga qaramay, unda Yer yuzidagi barcha kishilar toʻgʻrisida maqola boʻlmasligi kerak.

Shaxslarning ahamiyati faqat ushbu sahifada keltirilgan qoida va ahamiyatlilikning tegishli mezonlari yordamida aniqlanadi. VP:Ensiklopedik ahamiyat sahifasida keltirilgan umumiy mezonlar kishilarga taalluqli emas.

Marhum shaxslar

Bir muncha vaqt oldin vafot etgan kishilar boʻyicha odatda kamroq savol tugʻiladi, chunki odatda tarix ularning ahamiyati darajasini aniq aks ettiradi. Tarixiy shaxsning ahamiyatini tahlil qilishda paydo boʻladigan asosiy savollar quyidagilardir:

  1. Ushbu odam oʻz sohasi mutaxassislari tomonidan muhim hissa sifatida tan olingan biron narsani qoldira oldimi?
  2. U vafotidan bir necha yil oʻtgach (nasabnomadagi tadqiqotlar bundan mustasno) haqida eslatib oʻtilganmi?
  3. U haqida ishonchli maʼlumotnomalarda, shu jumladan, sanoat va mahalliy (mahalliy tarixiy) nashrlarda biror maʼlumot keltirilganmi?

Internetda shaxslarni eslatib oʻtishning kamdan-kamligi oʻtmishdagi shaxs haqidagi maqolani oʻchirish uchun yetarli sabab boʻlolmaydi: hozirgi kunga qadar Internet inson faoliyatining barcha sohalari toʻgʻrisida toʻliq maʼlumot bermaydi, ayniqsa, ularning tarixi haqida gap ketganda.

Bundan tashqari, hozirda zamondosh boʻlmish shaxslar uchun ishlab chiqilgan aniqroq muhimlik mezonlari bilan ishlash foydalidir (keyingi boʻlimga qarang).

Hozirgi shaxslar

Hozirda hayot boʻlgan (va yaqindagina vafot etgan) kishilar boʻyicha ancha qiyinroq: bunday shaxslar Vikipediyada maqola yaratilishiga loyiq ekanligiga ishonch hosil qilish uchun quyidagi mezonlar bilan tekshirish kerak.

Siyosatchilar va jamoat arboblari

Ushbu boʻlimda „davlatlar“ yoki „mamlakatlar“ soʻzlari bilan Vikipediya qoidalariga binoan muhim boʻlgan, virtual davlatlar va mamlakatlardan tashqari barcha tan olingan va tan olinmagan davlatlar tushuniladi.

  1. Barcha mamlakatlarning nominal va haqiqiy rahbarlari.
  2. Xalqaro tashkilotlar va davlatlararo tashkilotlarning (BMT, UNESCO, XAEA, Jahon banki, NATO, MDH va boshqalarning) yuqori rahbariyati (rais, bosh kotib va boshqalar) va juda mas’uliyatli mansabdor shaxslar (maxsus vakil darajasida boʻlgan shaxslar va boshqalar).
  3. Barcha mamlakatlarning oliy qonunchilik (parlament, duma, kongress va boshqalar), ijroiya (hukumat, vazirlar kengashi yoki vazirlar mahkamasi va boshqalar) va sud (oliy sud, konstitutsiyaviy sud va boshqalar) rahbarlari va aʼzolari.
  4. Jamiyat faoliyatida eng faol boʻlgan turli mamlakatlardagi yetarlicha nufuzli siyosiy partiyalar va harakatlarning rahbarlari va vakillari (siyosiy tashkilotning taʼsiri saylovlarda muntazam ishtirok etish bilan ham, faol va tizimli parlamentdan tashqari faoliyat bilan ham belgilanadi: namoyishlar va namoyishlar tashkil etish, qonunchilik tashabbuslari va boshqalar).
  5. Yuqori darajadagi maʼmuriy-hududiy tashkilotlarning (viloyat, shtat va boshqalarning) turli xil hokimiyat tarmoqlari rahbarlari — qaysi davlat boʻlishidan qatʼi nazar.
  6. Aholisi kamida 50 ming kishini tashkil etuvchi shahar va boshqa munitsipal va maʼmuriy rahbarlar, shuningdek, davlatlar poytaxtlari va maʼmuriy-hududiy tashkilotlar markazlarining eng yuqori darajadagi rahbarlari (viloyat, shtat va boshqalar) — mamlakat va aholi sonidan qatʼi nazar.
  7. Xalqaro, davlat va munitsipal darajadagi boshqa siyosiy va jamoat arboblari, ularning aniq harakatlari (omma oldida chiqishlari, qonunchilik tashabbuslari va boshqalar) keng jamoatchilik eʼtiborining markaziga tushgan (ommaviy axborot vositalariga havolalar bilan tasdiqlangan) va mintaqa, mamlakat yoki dunyo hayotiga sezilarli taʼsir koʻrsatgan shaxslar.
  8. Jamoatchilik faoliyatida yetakchilar va eng faol boʻlganlar — bu milliy yoki xalqaro miqyosda faoliyat yuritadigan yetarlicha nufuzli siyosiy va jamoat tashkilotlarining vakillari (tashkilotning taʼsiri nufuzliligi yuqori darajadagi manbalarda (milliy ommaviy axborot vositalari, ensiklopediyalar, ilmiy ishlar va boshqalarda) ularning faoliyati muntazam ravishda yoritib borilishi bilan belgilanadi).
  9. Mintaqa, mamlakat yoki dunyo hayoti uchun muhim boʻlgan tadbirlarda shaxsan ishtirok etadigan inson huquqlari himoyachilari, tinchlikparvar kuchlar va boshqa shaxslar.
  10. Diplomatlar toʻgʻrisida alohida boʻlimda taʼkidlangan, qarang: VP:DIPLOMATLAR.
  11. Markaziy banklar va barcha mamlakatlarda pul-kredit organlari vazifasini bajaruvchi boshqa tashkilotlar rahbarlari.

Diplomatlar

  1. Boshqa davlatlarda va yirik xalqaro tashkilotlarda davlatlarning mustaqil diplomatik vakolatxonalari rahbarlari.
  2. Favqulodda va muxtor elchi darajasidagi yoki shunga oʻxshash eng yuqori diplomatik darajadagi diplomatlar.
  3. Kasbiy faoliyati xalqaro munosabatlarga sezilarli taʼsir koʻrsatgan boshqa diplomatlar.

Sportchilar

Bu yerda „sport“ atamasi Xalqaro olimpiya qoʻmitasi tomonidan tan olingan sport turlari, shuningdek, agar ular xalqaro federatsiya yoki milliy federatsiyalar (yoki bir nechta federatsiyalar tomonidan, agarda mashhur sport turida raqobatlashadigan tuzilmalar mavjud boʻlsa) va ikkilamchi mustaqil nufuzli manbalar tomonidan sport tadbirlari sifatida muntazam ravishda xabar berib turiladigan boshqa sport turlari ham tushuniladi.

Quyida keltirilgan sportchilar mezonlari faqat yoshi va sogʻligʻi cheklanmagan raqobatchilarga tegishli. Xususan, ular oʻsmirlar, faxriylar va nogironlar musobaqalariga taalluqli emas.

  1. Olimpiya oʻyinlari ishtirokchilari, har qanday sport turi boʻyicha qitʼa yoki davlat chempionatlari va jahon kuboklari gʻolib va sovrindorlari.
  2. Har qanday sport turi boʻyicha jahon, qitʼa yoki davlat rekordchilari.
  3. Barcha sport turlari boʻyicha davlat terma jamoalari aʼzolari.
  4. Sportning eng ommabop turlari boʻyicha eng muhim xalqaro musobaqalar ishtirokchilari.
  5. Mamlakatlarning eng ommabop jamoaviy sport turlari boʻyicha barcha oliy ligalar klub jamoalari aʼzolari.
  6. Yuqoridagi shartlarga javob beradigan sportchilar murabbiylari va jamoalarning bosh murabbiylari.
  7. Ismlari sport tarixidagi muayyan muhim voqealar bilan bogʻliq boʻlgan alohida sport arboblari, shu jumladan, xalqaro sharafli sport zallari aʼzolari.
  8. Sportning yetakchi xodimlari (Olimpiya qoʻmitalari, milliy va xalqaro sport federatsiyalari rahbarlari va boshqalar), eng muhim sport tadbirlarini tashkilotchilari.
  9. Xalqaro darajadagi eng koʻzga koʻringan sport hakamlari.

Nogiron sportchilar:

  1. Paralimpiya va Surdlimpiya oʻyinlarining gʻolib va sovrindorlari.
  2. Paralimpiya yoki Surdlimpiya oʻyinlari dasturiga ushbu yutuqlar vaqtida kiritilgan fanlardan jahon chempionatlari va jahon kuboklari gʻoliblari va sovrindorlari, jahon rekordchilari — agarda nufuzli manbalar musobaqa protokollaridan, terma jamoalar roʻyxatlaridan va boshqa birlamchi manbalardan olinib boʻlmaydigan sportchilarning tarjimai hollarini batafsil yoritib bersa.

Sanʼat va madaniyat namoyandalari

Ommaviy sanʼat va madaniyat vakillari

  1. Shou-biznes (shu jumladan, modellashtirish biznesi va moda sanoatida) va ommaviy sanʼatda (ommabop kino, pop musiqasi, ommaviy adabiyot va boshqalarda) taniqli shaxslar. Bunday holda, shuhrat mezonlari quyidagicha boʻlishi mumkin:
    1. Kitoblar va disklarning muomalasi, konsertlardan olingan yalpi tushumlar va filmlarni namoyish qilish va shu kabi tijorat muvaffaqiyatlarining koʻrsatkichlari (shu jumladan, kamida bitta mamlakatda asarlarni kumush, oltin, platina yoki undan yuqori maqomlarni berish bilan rasmiy sertifikat beruvchi tashkilot tomonidan sertifikatlash).
    2. Eng taniqli jadvallar, reytinglar va soʻrovlardagi oʻrinlar.
    3. Shaxsning hayoti va faoliyati toʻgʻrisida milliy axborot, professional va koʻngilochar davriy nashrlarda, ensiklopediyalarda, ommabop televideniye va radio dasturlarida („Yulduzlar fabrikasi“ realiti-shousidan tashqari va boshqa shunga oʻxshashlar), nufuzli internet-manbalarda yoritilgan boʻlsa.
    4. Yuqoridagi mezonlarga javob beradiganlar muvaffaqiyatining asosiy tashkilotchilari prodyuserlar, targʻibotchilar, mashhur ijrochilar uchun ashula matni va musiqa mualliflari va boshqalar.

Ommaviy boʻlmagan sanʼat va madaniyat namoyandalari

  1. Ommaviy boʻlmagan („yuqori“, jiddiy, dolzarb, elita) sanʼat arboblari — yozuvchilar, badiiy adabiyotlar tarjimonlari, musiqachilar, aktyorlar, rejissyorlar, rassomlar, fotosuratchilar, haykaltaroshlar va boshqalar — oʻzning professional hamjamiyatida barqaror yoki munozarali janjalli obroʻga ega shaxslar. Ushbu obroʻ-eʼtiborni quyidagilar isbotlashi mumkin:
    1. eng muhim, nufuzli va obroʻli professional mukofotlar va boshqa mukofotlar (faxriy stipendiyalar, faxriy unvonlar va sanʼat sohasidagi davlat mukofotlari, nufuzli akademiyalarga saylanish);
    2. ushbu sanʼat turining eng nufuzli muassasalari tomonidan insonni qoʻllab-quvvatlash (eng obroʻli nashriyotlardagi kitoblar, eng nufuzli davriy nashrlardagi nashrlar, yirik muzeylardagi rasmlar, eng muhim festivallarda qatnashish, eng muhim joylarda namoyish va boshqalar);
    3. professional nashrlarda kishi ijodiga bagʻishlangan sharhlar va tahliliy materiallarning paydo boʻlishi;
    4. tegishli sanʼat sohalarida eng nufuzli va nufuzli professional mukofotlarni berish uchun hakamlar hay’atiga (komissiyalariga) takroran kiritish.
  2. 1-band mezonlariga javob beradigan yoki 1-band mezonlariga javob beradigan mualliflar bilan ishlaydigan badiiy tashkilotchilar — noshirlar va muharrirlar, muzey xodimlari va galereya egalari, tanqidchilar va boshqalar.

Jurnalistlar

Quyidagi mezonlardan biriga javob beradigan jurnalistlar (bundan keyin jurnalistlar bosma va elektron ommaviy axborot vositalaridagi publitsistik nashrlarning mualliflari, shuningdek, televideniye va radio dasturlarining koʻrsatuvchilari) tushuniladi:

  1. Eng nufuzli milliy ommaviy axborot vositalarining yetakchi jurnalistlari (kunduzgi sharhlovchilar, doimiy muxbirlar, ommabop dasturlarning taqdimotchilari va boshqalar) (masalan, „Oʻzbekiston“ kanali, The New York Times, Uza.uz, Oʻzbekiston ovozi).
  2. Vikipediya qoidalariga koʻra muhim ahamiyatga ega boʻlgan ommaviy axborot vositalarining bosh muharrirlari, agar ular uzoq vaqt (kamida bir necha yil) ishlagan boʻlsa.
  3. Eng nufuzli professional mukofotlarning gʻoliblari (masalan, Pulitzer mukofoti, TEFI).
  4. Kasbiy faoliyati mustaqil nufuzli manbalar tomonidan keng yoritilgan boshqa jurnalistlar.

Porno sanoati namoyandalari

AVN Awards mukofotlari kabi taniqli professional mukofotlar egalari, shuningdek, asosiy individual nominatsiyalar boʻyicha takroriy nomzodlar („Yilning eng yaxshi aktrisasi / aktyori“, „Yil ijrochisi“ va boshqalar). toifasida keltirilgan: filmlar uchun mukofotlar, mukofotlar, yirik erotik va pornografik jurnallar (masalan, Penthouse, Playboy, Playgirl), ixtisoslashtirilgan pornografik janrlarning yetakchi jurnallari, shuningdek, tarjimai holi va kasbiy faoliyati mavzusi umumiy (maxsus pornografik boʻlmagan) muhim ommaviy axborot vositalarida yoritilgan shaxslar.

Boshqalar

U yoki bu sabablarga koʻra mamlakat va dunyoning ijtimoiy va madaniy hayotida muhim voqeaga aylangan individual asarlarning (sheʼrlar, qoʻshiqlar, rasmlar va boshqalar) mualliflari, ayni muallifning boshqa asarlaridan qatʼi nazar. Eng muhim shaharlar va boshqa madaniy ahamiyatga ega boʻlgan geografik ob’yektlarning (bogʻlar, koʻpriklar va boshqalarning) landshaft muhitini shakllantirishda muhim rol oʻynayotgan yoki oʻynagan meʼmoriy, haykaltaroshlik va boshqa landshaft asarlari mualliflari.

Ilm-fan, texnika va taʼlim arboblari

Nufuzli manbalarga koʻra quyidagi talablardan istalganiga javob beradigan olimlar ensiklopedik ahamiyatga ega. Ushbu shartlarning hech biriga javob bermaydigan olimlar VP:BIO shartlariga yoki boshqa ensiklopedik ahamiyat mezonlariga javob bersalar, ular haqida maqola yaratilishi mumkin. Muayyan shaxs haqida maqola yaratish koʻp jihatdan u haqidagi maʼlumotlarni tasdiqlash imkoniyating mavjudligiga bogʻliqdir.

  1. Shaxsning tadqiqotlari oʻz sohasida sezilarli taʼsir koʻrsatgan, keng talqin qilingan boʻlsa va buni mustaqil, nufuzli manbalar tasdiqlasa.
  2. Shaxs milliy yoki xalqaro darajada nufuzli ilmiy mukofot (masalan, Nobel mukofoti, Fields medali va hokazo) yoki unvonga sazovor boʻlgan boʻlsa.
  3. Shaxs aʼzo boʻlish oson boʻlmagan va nufuzli ilmiy jamiyat yoki uyushma (masalan, Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi, London qirollik jamiyati va hokazo) yoki aʼzolari saralab olinadigan ilmiy jamiyat (masalan, AQShdagi Elektrotexnika va elektronika muhandislari instituti aʼzosi) aʼzosi boʻlsa.
  4. Shaxsning ilmiy faoliyati oliy taʼlim sohasiga, koʻplab akademik muassasalarga taʼsir koʻrsatgan boʻlsa.
  5. Shaxs yirik ilmiy muassasa yoki yirik ilmiy jamiyatda eng yuqori darajadagi saylanadigan yoki tayinlanadigan maʼmuriy lavozimda ishlagan boʻlsa; xususan, 5 yildan koʻproq vaqt oldin tashkil etilgan, davlat akkreditatsiyasidan oʻtgan oliy oʻquv yurtlariga rektorllik qilgan boʻlsa.
  6. Shaxs oʻzining ilmiy faoliyati davomida oʻz sohasi tashqarisida sezilarli taʼsir koʻrsatgan boʻlsa.
  7. Shaxs oʻzi faoliyat yuritadigan sohada yirik, yaxshi tashkil etilgan akademik jurnallar, yirik xalqaro va milliy ilmiy davriy nashrlar, kitoblar turkumlari bosh muharriri yoki muharriri oʻlaroq ishlagan boʻlsa.
  8. Shaxsning kashfiyotlari yoki ixtirolariga nomi berilgan, bunday kashfiyotlar va ixtirolar ushbu nom bilan atalishi maxsus adabiyotlarda muntazam ravishda qayd etilgan boʻlsa.

Dasturchilar

Dasturiy taʼminot ishlab chiqaruvchilarining (dasturchilarining) dolzarbligini aniqlash uchun quyidagi mezonlar qoʻllaniladi:

  1. Yagona mualliflik yoki taniqli dasturiy mahsulotni yaratishda manbalar tomonidan tasdiqlangan muhim ishtirok (ushbu mahsulotni hisobga olgan koʻplab mustaqil nufuzli manbalarga havolalar bilan tasdiqlangan boʻlsa).
  2. Insonning dasturiy taʼminot ishlab chiqaruvchisi (dasturchi) sifatida hayoti va faoliyati milliy axborot, professional va koʻngilochar davriy nashrlarda, ensiklopediyalarda, ommabop televideniye va radio dasturlarida, nufuzli Internet-resurslarida takroriy yoritib borilgan boʻlsa.
  3. Eng muhim, nufuzli va obroʻli professional va boshqa mukofotlarni olgan boʻlsa.
  4. Yuqoridagi mezonlarga javob beradigan shaxslar muvaffaqiyatining asosiy tashkilotchilari.
  5. Dasturlash, kompyuter texnikasi va texnologiyalari boʻyicha eng mashhur kitoblarning mualliflari.

Yuqorida keltirilgan eng kamida bitta mezonga javob berish yetarli. Qoʻshimcha umumiy talab: inson hayoti va ishini yetarlicha batafsil yoritadigan mustaqil nufuzli manbalarning mavjudligi. Shuningdek, professional ommaviy axborot vositalarida va saytlardagi sahifalarda chop etilgan intervyulardan, garchi shaxs bilan bogʻliq boʻlsa-da, lekin ishonchli tashkilotlardan (masalan, universitetlar, FSF, GNU va boshqalar) foydalanish mumkin.

Diniy ulamolar

  1. Har qanday aqida yoki mazhabning eng yuqori iyerarxlari.
  2. Yuqori darajadagi milliy va mintaqaviy rahbarlar (bosh imomlar, yepiskoplar va arxiyepiskoplar, kardinallar, bosh ravvinlar va boshqalar).
  3. Ommaviy chiqishlarda eng faol ibodatxona vakillari, diniy publitsistlar va vaʼzgoʻylar (ommaviy axborot vositalari tomonidan aniqlanadi).
  4. Eng muhim diniy voizlar va mutafakkirlar, ilohiyotchilar.

Harbiylar va huquqni muhofaza qilish organlari xodimlari

  1. Barcha davlatlar armiyasining yoki boshqa huquqni muhofaza qilish organlarining yuqori darajadagi rahbarlari (shu jumladan, tan olinmagan, separatistik harakatlar va boshqalar rahbarlari).
  2. Buyruq va rahbar kadrlarning quyidagi toifalari:
    1. Armiyaning katta tarkibiy yoki hududiy tuzilmalari rahbarlari yoki boshqa mamlakatlar huquqni muhofaza qilish idoralari;
    2. Toʻgʻridan-toʻgʻri Birinchi yoki Ikkinchi Jahon urushlari operatsiyalari teatrida joylashgan armiya boʻlinmasida 2.1-bandga mos keladigan lavozimni vaqtincha egallab turganlar.
    3. Barcha mamlakatlar qurolli kuchlarining eng yirik tarkibiy yoki hududiy tuzilmalari shtab boshliqlari va qoʻmondonlarning birinchi oʻrinbosarlari.
    4. Mamlakat qurolli kuchlarining yuqori va keyingi darajadagi (lekin brigada komandiridan past boʻlmagan) darajadagi harbiy tuzilmalar qoʻmondonlari, agar ular umumiy ahamiyat mezoniga javob bersalar.
  3. Tarixiy jihatdan eng muhim yoki yuqori darajadagi harbiy, politsiya va razvedka operatsiyalarining asosiy ishtirokchilari.
  4. Eng taniqli harbiy jinoyatchilar.

Tadbirkorlar va menejerlar

  1. Taʼsischilar, uzoq muddatli (bir necha yillar davomida) yagona rahbarlar va yirik kompaniyalar nazorat qiluvchi aksiyalar paketi egalari, agar mustaqil nufuzli manbalar bu shaxsning kompaniyadagi faoliyati global, milliy iqtisodiyot, yirik mintaqa yoki yirik sanoat iqtisodiyotiga shaxsiy taʼsir koʻrsatganini tasdiqlasa.
  2. Yuqori darajali menejerlar, direktorlar kengashlari aʼzolari va shunga oʻxshash boshqaruv organlari, strategik korxonalar va yirik aksiyalarning egalari va iqtisodiyotning yirik sektoridagi milliy yoki yirik mintaqaviy monopolistlar, agar ularning korxona natijalariga sezilarli taʼsiri mustaqil nufuzli manbalarda koʻrsatilgan boʻlsa.

Boshqalar

  1. Odatiy boʻlmagan u yoki bu ishni qilgan odamlar, ularning xatti-harakatlari axloqiy nuqtai nazardan qanday baholanishidan (ijobiy qahramonlar, boshqa odamlarning qutqaruvchilari, tarixdagi muhim ilmiy tajribalarning birinchi ishtirokchilari va boshqalar), salbiy (terrorchilar, taniqli jinoyatchilar va boshqalar) yoki betaraf) qatʼi nazar.
  2. Oʻzini u yoki bu gʻayrioddiy vaziyatda topgan yoki oʻziga xos xususiyatlarga ega boʻlgan kishilar (samolyot qulagandan keyin omon qolgan kishi, oʻlayotgan tilning soʻnggi soʻzlovchisi va boshqalar), agar ular yetarli darajada shuhrat qozongan boʻlsalar.
  3. Eng yuqori davlat mukofotlari bilan taqdirlangan kishilar.
  4. „Xalqlar orasida solih“ unvoniga sazovor boʻlganlar yoki Florence Nightingale medali bilan taqdirlanganlar, shaxsning hayoti va ishi yetarlicha batafsil yoritilgan mustaqil nufuzli manbalar mavjud boʻlganda.
  5. Xalqaro tan olingan davlatlar poytaxtlarining „Faxriy fuqarosi“ faxriy unvoniga sazovor boʻlgan kishilar, agar ularning hayoti va faoliyatini yetarlicha batafsil yoritadigan mustaqil nufuzli manbalar mavjud boʻlsa.
  6. Orbital kosmik parvozni yakunlagan odamlar. Shu bilan birga, orbitali kosmik kemaning parvozga chiqmagan ekipaj aʼzolari, dublyorlar va zaxira ekipaj aʼzolari (uchish natijasidan qatʼi nazar), shuningdek, suborbital parvozni tugatgan odamlar haqida maqola yozish uchun ular hayoti va ishi haqida batafsil maʼlumot beradigan mustaqil nufuzli manbalar mavjud boʻlishi kerak.

Qoʻshimcha mezonlar

Oʻzi haqida maqola yozish

Vikipediyada oʻzi yoki maqola muallifi shaxsan manfaati boʻlgan shaxslar (yaqin qarindoshlar, rahbarlar va ilmiy rahbarlar, raqiblar va boshqalar) haqida maqola yaratish ragʻbatlantirilmaydi.

Qidiruv tizimlar tomonidan tekshirish

Maʼlum bir shaxsning ahamiyatini hal qilishda uni ikki yoki uchta asosiy qidiruv tizimlari orqali (ehtimol, ismning turli xil yozilishlaridan foydalanib) tekshirish foydalidir: ular nechta havolani berishadi, ushbu havolalarda qanday maʼlumot berilgan? Internetda maʼlum bir ismning tez-tez tilga olinishi kishining ahamiyatini isbotlamaydi (masalan, forumlarga tez-tez tashrif buyuradigan odamning imzosi tez uchraydi) va bunday eslatmaning yoʻqligi insonning ahamiyatsizligini isbotlamaydi(Internetda inson faoliyatining barcha sohalari teng ravishda namoyish etilmaydi). Ammo koʻp hollarda Internetda zikrlarning chastotasi yaxshi dastlabki koʻrsatkichdir.

Ahamiyati faqat bitta voqea bilan bogʻliq boʻlgan kishilar

Vikipediya yangiliklar ro‘znomasi yoki axlatxona emas. Yangiliklarda bir kishining zikr qilinishi Vikipediyada u haqida maqola boʻlishi kerak, degani emas. Qoida tariqasida, quyidagi uchala shart ham toʻgʻri kelsa, siz shaxs haqida maqola yaratishingiz shart emas:

1. Nufuzli manbalarda shaxs faqat bitta voqea bilan bogʻliq kishi mazmunida tilga olingan. 2. Ushbu hodisadan tashqari, insonning tarjimai holi jamoat qiziqishi doirasidan tashqarida va shunday boʻlib qolishi ehtimol. Natijada, bunday shaxs haqidagi maqola ushbu hodisaga juda koʻp eʼtibor berishi mumkin (maqolaning umumiy hajmiga nisbatan) va muvozanatli taqdimot qoidalarini buzishi mumkin. Bunday vaziyatda ushbu shaxs haqidagi maʼlumotlarni toʻgʻridan-toʻgʻri voqea haqidagi maqolaga joylashtirish va unga kishi ismidan yoʻnaltirish qoldirish yaxshiroqdir. 3. Ushbu shaxs favqulodda ahamiyatga ega boʻlgan voqeaning roli yaxshi hujjatlashtirilgan, markaziy ishtirokchisi emas.

Hodisa yoki shaxsning ahamiyati nufuzli manbalarda yoritilganligi bilan namoyon boʻladi. Bundan tashqari, bir hodisa ortidan nom chiqargan shaxsiyat ahamiyatliligining aniqlashdan ayrim aniq mezonlar qoʻl kelishi mumkin.

Ushbu qoidaning shaxslar guruhiga tatbiq etilishi

Muayyan mezonlar mavjud boʻlmagan holatlarda yuqoridagi mezonlar tegishli faoliyatni muntazam ravishda birgalikda olib boradigan bir nechta shaxslar guruhlariga nisbatan ham qoʻllanilishi kerak, agar ushbu shaxslar toʻgʻrisida alohida maqolalar ushbu qoidaga mos kelmasa yoki boshqa sabablarga koʻra nooʻrin boʻlsa: oilalar (qoʻgʻirchoqlar oilasi), musiqiy ansambllar, sport jamoalari, badiiy asarlar hammualliflari (Coen Brothers) va ilmiy ishlar, jinoiy guruhlar (aka-uka Tolstopyatovlar) va boshqalar.

Jamoa haqidagi maqola alohida ishtirokchilarning tarjimai hollarini oʻz ichiga olishi kerak, shu bilan birga, maqoladagi bunday biografik maʼlumotlarning aniq hajmi ularning jamoa faoliyatiga qoʻshgan hissasiga toʻgʻri kelishi kerak.

Ushbu qoida, ozmi-koʻpmi ochiq aʼzolikka ega boʻlgan katta jamoalarga taalluqli emas, unda alohida ishtirokchilarning koʻpchiligining umumiy faoliyatga qoʻshgan hissasi hal qiluvchi ahamiyatga ega emas (zodagonlar oilalari, sheʼriyat doiralari, siyosiy partiyalar, diniy tashkilotlar, yirik uyushgan jinoiy guruhlar va boshqalar). Ularning ahamiyati umumiy mezonga muvofiq yoki tegishli mezonlarga muvofiq belgilanadi.

Agar maqola mezonlarga javob bermasa

Agar maqola yuqoridagi mezonlarga javob bermasa, u {{tezda oʻchirishga}} andozasi bilan belgilanishi, maqola muallifining munozara sahifasida yaratilgan maqola Vikipediya qoidalariga javob bermasligi haqida yozilishi va ushbu sahifaga havola berilishi kerak. Shu bilan birga, ushbu roʻyxat toʻliq deb hisoblanmasligi kerak: keltirilgan qoidalar toʻplamiga toʻgʻri kelmaydigan yoki unga zid boʻlgan alohida holatlar VP:Oʻchirishga sahifasida umumiy muhokamaga olib chiqilishi mumkin.

Shu oʻrinda aytish joizki, ayrim hollarda alohida maqola uchun yetarlicha ahamiyatga ega boʻlmagan shaxs boshqa bir maqolada, masalan, uning taniqli qarindoshi yoki shogirdi (ustozi), xoʻjayini (ishchisi) yoki ushbu shaxs tegishli boʻlgan joy yoki voqea haqida maqolada (minimal biografik maʼlumotlar bilan) tilga olinishi mumkin.

Yana qarang