6 de majo

El 6 de majo el ze el 126° dì dal scumìsio de l'ano drio del całendàrio gregorian e el 127° inte i ani bizesti. Par rivar al cao de l'ano ghe vołe oncora 239 dì.

Avegnimenti

• 1527 – I Lanzegheneghi, trupe todesche ai comandi de Carlo V d'Asburgo, i sacheja Roma; Racuanti i pensa de sta data cofà ła fin del Rinasimento.
• 1536 – Rè Enrico VIII el órdena de métar na Bìbia traduzesta in łéngua ingleze in tute łe ceze del regno.
• 1542 – El jezuita Francesco Saverio el riva a Goa, in cheła època portogheza, par evansełizare i indiani.
• 1622 – Guera dei trent'ani: Inte ła bataja de Winpfen łe forse catòłeghe guidae dal conte de Tilly sconfize i protestanti capitanai dal conte Ernst von Mansfeld e dal margravo Zorzi Fedrigo de Baden-Durlach.
• 1682 – Luigi XIV de Fransa el move ła so corte a Versailles.
• 1686 – Tratà de Mosca: paze perpètua intrà Połònia-Lituania e Regno ruso. La Biełorùsia (Minsk) e ła Pìcenina Rùsia (Kiev) łe vien integrae inte el Regno ruso. Finise ła Guera ruso-połaca (1654-1667) e confirma i acordi fati inte l'Armistìsio de Andrussowo inte el 1667.
• 1757 – Guera dei sete ani: Inte ła bataja de Praga l'ezèrsito prusian el dèzema cheło austrìago.
• 1816 – Vien fondada a New York ła American Bible Society.
• 1835 – James Gordon Bennett Sr. el pùblega el primo nàmaro del New York Herald.
• 1840 – Inghiltera, el entra in dòpara el francoboło de ła stòria: el Penny Black.
• 1848 – Prima guera d'indipendensa italiana: Inte ła sanguenària bataja de Santa Lusia i austriaghi de Josef Radetzky i sconfize i piemontezi de Carlo Alberto; 182 morti, dei cuałi 110 piemontezi, e sirca un miliaro de ferii.
• 1851 – Brevetà el frigorìfaro
• 1861 – Stati Unii d'Amèrica: L'Arkansas secede da l'Union.
• 1877 – Redéndose conto che ła so zente ła zera indebolia e inpienia de fredo e fame, el cao Cavallo Pazzo dei Oglala Sioux el se rende a łe trupe statunitensi in Nebraska.
• 1889 – La Tore Eiffel ła vien verzesta al pùblego inte ła Espozision universałe de Parize (1889).
• 1896 – Gresa, par sełebrare ła I Olinpìade de l'era moderna el vien emetesto un francoboło spesałe.
• 1910 – Zorzi V el devien re del Regno Unio dopo de ła morte del pare, Eduardo VII.
• 1937 – El Zepełin todesco LZ 129 Hindenburg, el ciapa fogo in poco tenpo co el proava de pozarse in tera in Lakehurst (New Jersey), copando pì de 30 persone.
• 1940 – John Steinbeck el ciapa el Prèmio Pulitzer par el so romanzo The Grapes of Wrath.
• 1942 – Seconda guera mondiałe: a Corregidor, łe ùlteme forse statunitensi inte łe Fiłipine łe se rende ai Japonezi.
• 1944 – Mohandas Gandhi el vien libarà da ła prezon.
• 1945 – Seconda guera mondiale: Axis Sally el trasmete el so ùltemo mesajo de propaganda a łe trupe Liae (el primo el ze de l'11 de disenbre 1941).
• 1947 – Venèsia, na corte miłitare ła condana par crìmani de guera el zeneral todesco Albert Kesselring, comandante de łe trupe in Italia. La sentensa ła vien convertia in ergàstoło dal zenerale ingleze John Harding. El 23 de otobre del 1952 el vien grasià.
• 1954 – L'atleta britànego Roger Bannister el devien el primo omo a córare el mijo in manco de cuatro minuti.
• 1962 – Antonio Segni el vien ełezesto cuarto Presidente de ła Repùblega Italiana co 443 voti su 854; el zura l'11 de majo.
• 1967 – Sità del Vategan, Papa Polo VI el riseve Claudia Cardinale e Antonella Lualdi, łe cuałe par ła prima volta inte el Stato de ła Ceza łe veste co de łe cotołete.
• 1973 – USA, el Senato el scumìsia ła inchiesta so el Scàndało Watergate.
• 1976 – Teramoto inte el Furlan: un stra-mùcio de dani e sirca 1000 morti dei cuałi ła majoransa parte inte łe zone de sentro-nord
• 1981 – Na zuria de architeti e sculturi i ełeze unànemi el dizegno de Maya Ying Lin par el Vietnam Veterans Memorial, intrà altre 1.421 proposte.
• 1994 – Elisabetta II del Regno Unio e el presidente franseze François Mitterand i inàugura ła vertura de l'Eorotùnel, un tùnel che el pasa soto Ła Mànega ligando l'Inghiltera a ła Fransa par ła prima volta da ła Jasasion Würm.
• 2002 – Jean-Pierre Raffarin devien Primo Ministro de ła Fransa.
• 2004 – USA, el vien emetesto in televizion l'ùltemo epizòdio de ła sitcom Friends.
• 2006 – Ła more Lillian Asplund, l'ùltema testimone ocułar de ła trazèdia del RMS Titanic oncora viva. Inte ła època de l'avegnimento ła ghea sie ani.
• 2007 – In Fransa el bałotajo intrà Ségolène Royal e Nicolas Sarkozy par łe ełesion presidensiałi se vede vinsitor el candidà conservatore.
• 2008 – Aung San Suu Kyi ła vien premiada co ła medaja d'onor.
• 2012 – François Hollande el vien ełezesto 24º presidente de ła Repùblega Franseze.

Nasesti

• 1758:
  • Maximilien de Robespierre
• 1961:
  • George Clooney, atore, produtore çinematografico e regista statunitense

In altri projeti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so 6 de majo
• el detien schemi gràfeghi so