Nurmes

**Nurmes**
	Lidnanznam;
Valdkund	Suomenma
Eläjiden lugu (2024)	9,016 ristitud
Pind	2,692,84 km²
Pämez'	Pasi Parkkinen; (2023—)
Telefonkod	+358-
Aigvö	tal'vel UTC+2,; kezal UTC+3

Nurmes (mugažo suomen i ročin kelil) om Suomenman lidn da lidnankund valdkundan keskuzpalan päivnouzmas. Se om Pohjoižkarjal-agjan nellänz' lidnankund videspäi eläjiden lugun mödhe.

Istorii

Municipalitetan aluz om pandud vl 1810. Nimitihe Nurmesjärven mödhe, sen nimi libub karjalan nurma-sanaspäi «normik». Mülütihe Nurmesan küläkundad sihe vl 1973, i ühtištadud kund sai lidnan statusad vl 1974. Valtimo-kund om lidnankundan palaks vspäi 2020.

Nurmes šingotase mecan pilindal i ümbriradmižel, sömtegimištol (glütenatoi leib, kala- i lihaproduktad), metalltegesiden inžiniringal, mugažo mägisuksiden Jurttivaar-keskusel (suom.: Jurttivaara). Himižiden produktoiden tehmine biotorhudel (pumaterial) projektiruiše. Muzikfestivalid oleskeldas Raštvoiden kanman, i Nurmes om tetab Evropas kuti «Raštvoiden pajoiden lidn».

Geografijan andmused

Lidn sijadase agjan pohjoižes, Pielinen-järven pohjoižrandal (894 km², 93 m ü.m.t., Neva-jogen bassein). Kaik om 409 järved municipalitetas.

Matkad Venäman röunhasai om 45..50 km päivnouzmha orhal. Matkad agjan Jogensu-keskushesai om 127 km suvhe avtotel vai raudtel, Hel'sinki-pälidnhasai om 435 km suvipäivlaskmha orhal, 508 km avtotedme vai raudtedme. Toižed lähembaižed lidnad oma Lieks 46 km suvipäivnouzmha orhal, 55 km avtotedme vai raudtedme, i Kuhmo (Kainu-agj) 68 km pohjoižhe-pohjoižpäivnouzmha orhal, 80 km avtotedme vai raudtedme. «Jogensu — Kajani»-raudtekeskust läbitab Nurmesad vspäi 1911.

Vn 2022 andmusiden mödhe lidnankundan pind om 2 692,84 km², sidä kesken kuiv ma — 2 401,37 km², vezi i sokaz tahond ottas ühesandest (291,47 km²).

Tobmuz

Nurmesan municipaline suim kogoneb 35 ezitajaspäi.

Edeližed lidnan pämehed oma Asko Saatsi (keväz'ku 2012 — 2022), Pertti Vainionpää (radoi vll 1974–2012, kaikiš hätkemb strok Suomenmas meran radnikusel).

Eläjad

Vl 1980 nügüdläižen lidnankundan territorijan eläjiden lugu oli 15 569 ristitud (kaikiš suremb ristitišt vspäi 1980), vl 2000 — 12 783 ristitud, vl 2010 — 10 966 ristitud, vl 2020 — 9 501 ristitud. Ristituiden pol' eläb lidnankundan keskuses.

Mamankelen mödhe (2016): suomen kel' — 98,3 %, ročin kel' — 0,1 %, toižed keled — 1,6 %.