Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Bước tới nội dung

Tiểu nhi kinh

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Tiểu nhi kinh
Cuốn từ điển Tiểu nhi kinh Hoa - Ả Rập - Anh trước thời CHND Trung Hoa
Phồn thể小兒經
Giản thể小儿经
Tiểu nhi kinhشِيَوْ عَر دٍ‎
Nghĩa đenChữ của trẻ em
Tiểu nhi cẩm
Phồn thể小兒錦
Giản thể小儿锦
Tiểu kinh
Phồn thể小經
Giản thể小经
Tiểu nhi kinhشِيَوْ دٍ‎
Nghĩa đenChữ của trẻ em (phụ)
Xiaojing
Phồn thể消經
Giản thể消经
Nghĩa đenTiêu kinh
Một cuốn sách tiếng Ả Rập về nghi lễ Hồi giáo, với bản dịch tiếng Trung song song bằng chữ Tiểu nhi kinh, được xuất bản tại Tashkent năm 1899

Tiểu nhi kinh hoặc ở dạng rút gọn của nó, Tiểu kinh, nghĩa là "hệ chữ thiếu nhi" hoặc "hệ chữ nhỏ" ("hệ chữ nguyên bản" đề cập đến chữ Ba Tư-Ả Rập; giản thể: 本经; phồn thể: 本經; bính âm: Běnjīng, Xiao'erjing: بٌکٍْ‎; Dungan: Бынҗин, Вьnⱬin), là hệ chữ viết các phương ngôn Hán ngữ như tiếng Quan thoại (đặc biệt là phương ngữ Lan Ngân, Trung Nguyên và Đông Bắc) hoặc tiếng Dungan bằng chữ Ba Tư-Ả Rập.[1][2][3][4] Nó được sử dụng theo nhiều mục đích bởi nhiều người dân tộc thiểu số theo đức tin Hồi giáo ở Trung Quốc (chủ yếu là người Hồi, nhưng cũng có người Đông Hương và người Salar), và trước đây là hậu duệ người Dungan ở Trung Á. Cải cách chính tả đã giới thiệu chữ Latinh và sau đó là chữ Cyrillic cho tiếng Dungan, thứ tiếp tục được sử dụng cho đến ngày nay.

Tiểu nhi kinh được viết từ phải sang trái, như các hệ thống chữ viết khác sử dụng chữ Ba Tư-Ả Rập. Hệ thống chữ viết Tiểu nhi kinh không giống so với các hệ thống chữ viết dựa trên chữ Ả Rập khác ở chỗ tất cả các nguyên âm, dài và ngắn, được đánh dấu rõ ràng mọi lúc với các dấu phụ tiếng Ả Rập, không giống như một số hệ chữ viết khác dựa trên chữ Ả Rập như Uyghur Ereb Yéziqi sử dụng đầy đủ chữ cái và không có dấu phụ để đánh dấu các nguyên âm ngắn. Điều này làm cho nó trở thành một abugida thực sự. Cả hai thực tiễn này trái ngược với thực tiễn bỏ qua các nguyên âm ngắn trong phần lớn các ngôn ngữ sử dụng chữ Ả Rập (như tiếng Ả Rập, tiếng Ba Tư và tiếng Urdu). Điều này có thể là do tầm quan trọng của nguyên âm trong một âm tiết tiếng Trung.

Danh pháp

[sửa | sửa mã nguồn]

Tiểu nhi kinh không có một tên tiêu chuẩn duy nhất. Ở Sơn Tây, Hà Bắc, Hà Nam, Sơn Đông, phía đông Thiểm Tây và cả Bắc Kinh, Thiên Tân và các tỉnh Đông Bắc, hệ chữ này được gọi là "Xiǎo'érjīng", khi rút ngắn thành "Xiǎojīng" hoặc "Xiāojīng" (sau này là "Xiāojīng" "Có nghĩa là" xem xét "trong các khu vực nói trên). Ở Ninh Hạ, Cam Túc, Nội Mông, Thanh Hải, phía tây Thiểm Tây và các tỉnh Tây Bắc, hệ chữ được gọi là "Xiǎo'érjǐn". Người Đông Hương gọi nó là "chữ Đông Hương" hay "chữ Hồi Hồi"; người Salar gọi nó là "chữ Salar"; người Dungan của Trung Á đã sử dụng một biến thể của Tiểu nhi kinh được gọi là "chữ Hồi", trước khi được tạo ra để từ bỏ chữ viết Ả Rập cho chữ Latin và Cyrillic. Theo A. Kalimov, một nhà ngôn ngữ học Dungan nổi tiếng, Dungan của Liên Xô cũ đã gọi hệ chự này là щёҗин (şjoⱬin; 經).

Nguồn gốc

[sửa | sửa mã nguồn]

Kể từ khi đạo Hồi xuất hiện vào thời nhà Đường (bắt đầu từ giữa thế kỷ thứ 7), nhiều người nói tiếng Ả Rập hoặc tiếng Ba Tư đã di cư vào Trung Quốc. Hàng thế kỷ sau, những dân tộc này đã đồng hóa với người Hán bản địa, tạo thành dân tộc Hồi ngày nay. Nhiều sinh viên Hồi giáo Trung Quốc đã tham dự madrasas để học tiếng Ả Rập cổ điển và Qur'an. Bởi vì những sinh viên này có hiểu biết rất cơ bản về các ký tự Trung Quốc nhưng sẽ có khả năng sử dụng ngôn ngữ nói tốt hơn một khi đã bị đồng hóa, họ bắt đầu sử dụng chữ Ả Rập cho tiếng Trung Quốc. Điều này thường được thực hiện bằng cách viết ghi chú bằng tiếng Trung để hỗ trợ việc ghi nhớ surahs. Phương pháp này cũng được sử dụng để viết các bản dịch tiếng Trung trong từ vựng tiếng Ả Rập đã học trong madrasas. Do đó, một hệ thống chữ viết tiếng Trung Quốc với chữ Ả Rập dần dần được phát triển và chuẩn hóa ở một mức độ nào đó. Hiện tại, cổ vật được biết đến lâu đời nhất có dấu hiệu của Tiểu nhi kinh là một tấm bia đá trong sân của Nhà thờ Hồi giáo Đại học tập hạng ở Tây An thuộc tỉnh Thiểm Tây. Tấm bia cho thấy những câu kinh Qur'an được khắc bằng tiếng Ả Rập cũng như một ghi chú ngắn về tên của những người khắc ghi trong Tiểu nhi kinh..Tấm bia được thực hiện vào năm 740 AH trong lịch Hồi giáo (từ ngày 9 tháng 7 năm 1339 đến ngày 26 tháng 6 năm 1340). Một số bản thảo cũ của Tiểu nhi kinh (cùng với các văn bản hiếm khác bao gồm cả những bản từ Đôn Hoàng) được lưu giữ trong Viện Bản thảo phương Đông của Viện Hàn lâm Khoa học Nga ở St. Petersburg, Nga.

Sử dụng

[sửa | sửa mã nguồn]

Tiểu nhi kinh có thể được chia thành hai bộ, "hệ thống nhà thờ Hồi giáo" và "hệ thống nhật dụng". "Hệ thống nhà thờ Hồi giáo" là hệ thống được sử dụng bởi các học sinh và imam trong các nhà thờ Hồi giáo và madrasah. Nó chứa nhiều từ vựng tôn giáo Ả Rập và Ba Tư, và không sử dụng các chữ Hán. Hệ thống này tương đối chuẩn, và có thể được coi là một hệ thống chữ viết thực sự. "Hệ thống nhật dụng" là hệ thống được sử dụng bởi những người ít được giáo dục về các chữ cái và thư từ ở cấp độ cá nhân. Thông thường các chữ Hán đơn giản được xen lẫn với chữ Ả Rập, chủ yếu viết về các vấn đề phi tôn giáo và tương đối ít các từ mượn tiếng Ả Rập và tiếng Ba Tư. Việc này có thể khác nhau nhiều từ người này sang người khác. Hệ thống sẽ được phát minh bởi chính người viết, với sự hiểu biết của riêng mình về bảng chữ cái tiếng Ả Rập và tiếng Ba Tư, được ánh xạ theo cách phát âm biện chứng của chính mình. Thông thường, chỉ người gửi thư và người nhận thư mới có thể hiểu hoàn toàn những gì được viết, trong khi rất khó để người khác đọc. Không giống như người Hồi giáo Hồi ở các khu vực khác của Trung Quốc, người Hồi giáo ở các tỉnh phía tây bắc Thiểm Tây và Cam Túc không biết gì về Han Kitab hay văn ngôn, họ đã sử dụng Tiểu nhi kinh.[5] Tiểu nhi kinh được sử dụng để chú thích bằng tiếng Trung, tài liệu Hồi giáo tiếng nước ngoài bằng các ngôn ngữ như tiếng Ba Tư.[6]

Tiểu nhi kinh được sử dụng chủ yếu bởi người Hồi giáo không thể đọc chữ Hán. Nó không hoàn hảo do các yếu tố khác nhau. Các phương ngữ tiếng Hán khác nhau sẽ đòi hỏi nhiều mô tả khác nhau với Tiểu nhi kinh. Tiểu nhi kinh không thể hiển thị các thanh điệu có trong tiếng Trung, các âm cuối không thể phân biệt được, tức là xi'an và xian.[7] Tiểu nhi kinh đơn giản hơn nhiều so với các chữ Hán dùng cho cho tiếng Hán.[8]

Cách sử dụng hiện đại

[sửa | sửa mã nguồn]

Trong những năm gần đây, việc sử dụng Tiểu nhi kinh sắp bị biến mất do nền kinh tế đang phát triển của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và sự cải thiện giáo dục chữ Hán ở các vùng nông thôn của Trung Quốc. Các chữ Hán cùng với bính âm Hán ngữ kể từ đó đã thay thế Tiểu nhi kinh. Từ giữa những năm 1980, đã có rất nhiều công việc mang tính học thuật được thực hiện trong và ngoài Trung Quốc liên quan đến Tiểu nhi kinh. Nghiên cứu tại chỗ đã được tiến hành và người dùng Tiểu nhi kinh đã được phỏng vấn. Các tài liệu viết và in của Tiểu nhi kinh cũng được thu thập bởi các nhà nghiên cứu, những tài liệu tại Đại học Nam Kinh là toàn diện nhất. Machida Kazuhiko đang dẫn đầu một dự án ở Nhật Bản liên quan đến Tiểu nhi kinh.[9] Sách được in trong Tiểu nhi kinh.[10] Trong tiếng Ả Rập Qur'ans, chú thích Tiểu nhi kinh được sử dụng để giúp phụ nữ đọc.[11] Tiểu nhi kinh được sử dụng để giải thích các thuật ngữ nhất định khi được sử dụng làm chú thích.[12] Tiểu nhi kinh cũng được sử dụng để viết Qurans tiếng Hán.[13][14]

Một Đại Xưởng Hồi Imam, Ma Zhenwu, đã viết một bản dịch Qur'an sang tiếng Hán bao gồm các chữ Hán và Tiểu Nhi Kinh.[15]

Bảng chữ cái

[sửa | sửa mã nguồn]

Tiểu nhi kinh có 36 chữ cái, 4 trong số đó được sử dụng để thể hiện các nguyên âm. 36 chữ cái bao gồm 28 chữ cái mượn từ tiếng Ả Rập, 4 chữ cái mượn từ tiếng Ba Tư cùng với 2 chữ cái được sửa đổi và 4 chữ cái thêm duy nhất cho Tiểu nhi kinh.

Chữ đầu và phụ âm

[sửa | sửa mã nguồn]
Symbol Final-Medial-Initial Standard Chinese

pronunciation 		Hanyu Pinyin Arabic

pronunciation 		Persian

pronunciation 		Example Notes
1 /a/ [ɑ], [a] a, a-, -a, -a- [ʔ], [æː~aː], [ɑː] [ʔ], [ɔ], [æ] اَ‎اَ(阿ā) nguyên âm
2 /p/ [p], [b]- b- [b] [b] بَا‎(爸bà)
3 /pʰ/ [pʰ]- p- none [p] پُ‎(婆pó) mượn từ Ba Tư
4 /tʰ/ [tʰ]- t- [t] [t] تَا‎(塔tǎ)
5 [tɕʰ]-, [ɕ]- q-, x- [θ] [s] ثِئ‎(些xiē) âm thanh đổi khi dùng cho tiếng Hán
6 [tɕʰ]- q- none none ٿْوݣ‎(穷qióng)
7 /ʈ͡ʂ/ [ʈ͡ʂ], [ɖ͡ʐ] zh- [dʒ]|[ɡ] [dʒ] جـْ‎(这zhè) âm thanh đổi khi dùng cho tiếng Hán
8 /ʈ͡ʂʰ/ [ʈ͡ʂʰ] ch- none [tʃ] چـْ‎(车chē) mượn từ Ba Tư
9 /x/ [x]- h- [ħ] [h] حـْ‎(河hé) dùng trước các âm vị vận mẫu bính âm -e, -ei, -en, -eng
10 /x/ [x]- h- [x] [x] خـُ‎(湖hú) dùng trước các âm vị vận mẫu bính âm -u, -ua, -uai, -uan, -uang, -ui, -un, -uo
11 /t/ [t], [d]-; [tɕ]- d-, j- [d] [d] دٍ۟ݣ‎(钉dīng)* cùng dùng để dại diện cho số ít âm vị thanh mẫu bính âm j-
12 /ʦ/ [t͡s], [d͡z]- z- [ð] [z] ذَىْ‎(在zài)
13 /ɻ/ -[ɻ] -r [r] [ɾ] لِر‎(粒儿lìr)
14 none none [z] [z] زَكَاة‎(zakat) chỉ dùng với từ mượn tiếng Ả rập
15 /ɻ/ [ɻ], [ʐ]- r- none [ʒ] ژْ‎(热rè) mượn từ Ba Tư
16 /s/ [s]-, [ɕ]- s-, x- [s] [s] سٍ‎(信xìn) cùng dùng để dại diện cho số ít âm vị thanh mẫu bính âm s- và sh-
17 /s/ [s]- s- none none (思sī) chỉ được sử dụng để nhập thanh điệu hoặc trước đây nhập âm tiết thanh điệu
18 /ʂ/ [ʂ]-, [ɕ]- sh-, x- [ʃ] [ʃ] شِ‎(是shì) cùng dùng để dại diện cho số ít âm vị thanh mẫu bính âm x-
19 /s/ [s]- s- [sˤ]|[sˠ] [s] صْ‎(色sè)
20 none none [dˤ] [z] الْضَّاد‎(letter ḍād) chỉ dùng với từ mượn tiếng Ả rập
21 /ʦʰ/ [t͡sʰ]- c- none none ڞْ‎(册cè)
22 /ʦ/ [t͡s], [d͡z]- z- [tˤ]|[tˠ] [t] طٌ‎(遵zūn) âm thanh đổi khi dùng cho tiếng Hán
23 /ʦ/ [t͡s], [d͡z]- z- [ðˤ]|[ðˠ] [z] ظْ‎(作zuò) âm thanh đổi khi dùng cho tiếng Hán
24 /ə/ e, e-, -e, -e- [ʕ] [ʔ] عـَ‎(恶è) một nguyên âm khi đại diện cho tiếng Trung Quốc, nhưng được coi là một phụ âm khi đại diện cho tiếng Ả Rập và tiếng Ba Tư.
25 none none [ɣ]|[ʁ] [ɣ~ɢ] غَبْن‎(criminal fraud) chỉ được sử dụng với các khoản vay bằng tiếng Ả Rập
26 /f/ [f]- f- [f] [f] فِ‎(废fèi)
27 /k/ [k], [ɡ]- g- [q] [ɣ~ɢ], [q] قَ‎(个ge) thay đổi âm thanh xảy ra khi đại diện cho tiếng Trung Quốc
28 none none [k] none كَلِمَة‎(proverb) chỉ có thể được sử dụng với các khoản vay bằng tiếng Ả Rập với các khoản vay bằng tiếng Ả Rập
28 /kʰ/ [kʰ]- k- none [k] کْ‎(可kě) mượn từ tiếng Ba Tư
29 none none none [ɡ] گنج‎(treasure) vay từ Ba Tư và chỉ được sử dụng với các khoản vay Ba Tư
30 [ŋ]-, [ɲ]- ng-, gn- none none ݣْاݣ‎(仰ngǎng) đại diện cho âm cuối -ng, cũng được sử dụng để đại diện cho [ŋ] - chữ viết tắt của Ninh Hạ và Nội Mông hoặc [ɲ] - chữ viết tắt của Cam Túc và Thanh Hải
31 /l/ [l]- l- [l] [l] لِ‎(里lǐ)
32 /m/ [m]-, /n/ [n]- m-, n- [m] [m] مِ‎(秘mì)
33 /n/ [n]- n- [n] [n] نِ‎(你nǐ)
34 /x/ [x]- h- [h] [h], [ɛ], [æ] هَا‎(哈hā) chủ yếu được sử dụng với các khoản vay trong tiếng Ả Rập, được sử dụng trước các âm tiết có âm cuối Hán Việt -a, -ai, -an, -ang, -ao
35 /u/ [u], [ʊ] wu, u-, -u, -u- [w], [uː] [v], [u], [o], [ow] ءُ‎(无wú) nguyên âm
36 none none [j], [iː] none يَوْم‎(Judgement Day) chỉ được sử dụng với các khoản vay bằng tiếng Ả Rập và một nguyên âm
36 /i/ [i], [ɪ] yi, i-, -i, -i- [j], [iː], [æː~ɑː] [j], [i], [e] يَا‎(呀ya) mượn từ tiếng Ba Tư và một nguyên âm. (Xem tiếng Ba Tư-Ả Rập) <i id="mwBCw">ye</i>

Kết thúc và nguyên âm

[sửa | sửa mã nguồn]
Script Standard Chinese

pronunciation 		Hanyu Pinyin Example Notes
1 or [ɑ] a اَ‎(阿ā)
2 -[ɑ] -a دَا‎(大dà)
3 [iɑ] ya يَا‎(呀ya)
4 -[iɑ] -ia كِا‎(家jiā) giới hạn ở các âm tiết có chữ cái đầu Hán Việt j-, q-, x-, l-
5 [uɑ] wa وَ‎(娃wá)
6 -[uɑ] -ua قُوَ‎(刮guā)
7 none [o] o none hiếm, không có đại diện ở Xiao'erjing
8 none [uo]|[uɔ] wo none hiếm, không có đại diện ở Xiao'erjing
9 [ə]|[ɤ] e عـَ‎(恶è)
10 or -[ə]|[ɤ] -e دْ‎(德dé)
11 [uə] wo وَع‎(我wǒ)
12 -[uə] -uo قُوَع‎(国guó)
13 [ɑɻ] er عَر‎(儿ér)
14 -[ɻ] -r لِر‎(粒儿lìr) đại diện cho âm cuối -r hình thoi
15 none [ɛ] ê none hiếm, không có đại diện ở Xiao'erjing
16 [iɛ] ye اِئ‎(耶yē)
17 -[iɛ] -ie كِئ‎(解kiě)
18 [yɛ] yue يُؤ‎(约yuē)
19 -[yɛ] -üe, -ue كُؤ‎(决jué)
20 or [i] yi ءِ‎(意yì)
21 -[i] -i چـِ‎(其qí)
22 -[] -i ذِ‎(子zǐ) giới hạn ở các âm tiết có chữ cái đầu Hán Việt j-, q-, x-, l-
23 -[ɨ] -i جـِ‎(知zhī) giới hạn ở các âm tiết có chữ cái đầu Hán Việt j-, q-, x-, l-
24 [aɪ] ai اَىْ‎(爱ài)
25 -[aɪ] -ai كَىْ‎(凯kǎi)
26 none [eɪ] ei none hiếm, không có đại diện ở Xiao'erjing
27 or -[eɪ] -ei دِؤ‎(得děi)
28 [uaɪ] wai وَىْ‎(歪wāi)
29 -[uaɪ] -uai كُوَىْ‎(块kuài)
30 [ueɪ] wei وِ‎(为wèi)
31 -[ueɪ] -ui حُوِ‎(回huí)
32 or [u] wu ءُ‎(无wú)
33 or -[u] -u كُو‎(苦kǔ)
34 [aʊ] ao اَوْ‎(奥ào)
35 -[aʊ] -ao قَوْ‎(高gāo)
36 [əʊ]|[ɤʊ] ou عِوْ‎(偶ǒu)
37 -[əʊ]|[ɤʊ] -ou كِوْ‎(口kǒu)
38 [iaʊ] yao يَوْ‎(要yào)
39 -[iaʊ] -iao كِيَوْ‎(教jiào)
40 [iəʊ]|[iɤʊ] you يِوْ‎(有yǒu)
41 -[iəʊ]|[iɤʊ] -iu نِيِوْ‎(牛niú)
42 [y] yu يُوْ‎(与yǔ)
43 and -[y] -ü, -u نُوُ‎(女nǚ) giới hạn ở các âm tiết có chữ cái đầu Hán Việt j-, q-, x-, l-
44 [an] an ءًا‎(安ān)
45 -[an] -an دًا‎(但dàn)
46 or or [ən] en ءٌ‎(恩ēn)
47 or -[ən] -en قٍ‎(根gēn)
48 or [in] yin ءٍ‎(因yīn)
49 -[in] -in ٿٍ‎(勤qín)
50 [yn] yun ىٌ‎(孕yùn)
51 -[yn] -un کٌ‎(均jūn) giới hạn ở các âm tiết có chữ cái đầu Hán Việt j-, q-, x-, l-
52 [iɛn] yan يًا‎(严yán)
53 -[iɛn] -ian لِيًا‎(练liàn)
54 [uan]|[wan] wan وًا‎(万wàn)
55 -[uan] -uan كُوًا‎(宽kuān)
56 [yɛn] yuan يُوًا‎(源yuán)
57 -[yɛn] -uan كُوًا‎(捐juān) giới hạn ở các âm tiết có chữ cái đầu Hán Việt j-, q-, x-, l-
58 [uən]|[wən] wen وٌ‎(问wèn)
59 -[uən] -un کٌ‎(困kùn)
60 [ɑŋ] ang ءْاݣ‎(昂áng)
61 -[ɑŋ] -ang قْاݣ‎(刚gāng)
62 none [əŋ] eng none hiếm, không có đại diện ở Xiao'erjing
63 or -[ɤŋ] -eng قْعݣ‎(更gèng)
64 [iŋ] ying ىٍ۟ݣ‎(应yīng)*
65 -[iŋ] -ing لٍ۟ݣ‎(另lìng)*
66 -[ʊŋ] -ong خْوݣ‎(宏hóng)
67 or [yʊŋ] yong يْوݣ‎(用yòng)
68 or -[yʊŋ] -iong ٿْوݣ‎(穷qióng) giới hạn ở các âm tiết có chữ cái đầu Hán Việt j-, q-, x-, l-
69 [iɑŋ] yang يْاݣ‎(羊yáng)
70 -[iɑŋ] -iang لِيْاݣ‎(良liáng)
71 [uɑŋ]|[wɑŋ] wang وْاݣ‎(忘wàng)
72 -[uɑŋ] -uang كُوْاݣ‎(况kuàng)
73 [uɤŋ]|[wɤŋ] weng وْعݣ‎(翁wēng)
  • Bởi vì có một vấn đề trong quá trình tổng hợp dấu phụ và thay thế ۟ trong ْ .

Các nguyên âm trong tiếng Ả Rập và Ba Tư vay mượn tuân theo các ngôn ngữ chính thống tương ứng của chúng, cụ thể là, chỉ các nguyên âm dài được thể hiện và các nguyên âm ngắn bị bỏ qua. Mặc dù có thể bỏ qua sukuun () khi đại diện cho các khoản vay tiếng Ả Rập và Ba Tư, nhưng không thể bỏ qua nó khi đại diện cho tiếng Trung Quốc. Ngoại lệ là những từ đơn tiết được sử dụng thường xuyên có thể bị lược bỏ sukuun khỏi chữ viết. Ví dụ, khi được nhấn mạnh, "的" và "和" được viết là (دِ‎) và (حـَ‎); khi không được nhấn mạnh, chúng có thể được viết bằng các sukuuns như (دْ‎) và (حـْ‎), hoặc không có succubus như (د‎) và (حـ‎). Tương tự, sukuun đôi khi cũng có thể đại diện cho tiếng Trung Quốc -[ŋ] cuối cùng thay vì (ـݣ‎). Điều này đôi khi được thay thế bằng fatHatan (), các kasratan (), hoặc dammatan (). Trong các từ đa âm, cuối cùng là 'alif (ـا‎) đại diện cho nguyên âm dài -ā có thể được bỏ qua và thay thế bằng một nguyên âm (FatHah) đại diện cho nguyên âm ngắn -ă. Xiao'erjing tương tự như Hán Việt ở chỗ các từ được viết như một, trong khi một khoảng trắng được chèn giữa các từ. Khi đại diện cho các từ tiếng Trung, dấu shaddah thể hiện sự nhân đôi của toàn bộ âm tiết mà nó nằm trên đó. Nó có chức năng tương tự như dấu lặp trong tiếng Trung "々". Các dấu câu tiếng Ả Rập có thể được sử dụng với Xiao'erjing cũng như các dấu câu tiếng Trung Quốc, chúng cũng có thể được trộn lẫn (các dấu ngắt và dấu chấm trong tiếng Trung với dấu phẩy và dấu ngoặc kép tiếng Ả Rập).

Thí dụ

[sửa | sửa mã nguồn]

Điều 1 của Tuyên ngôn Quốc tế về nhân quyền ở Tiểu nhi kinh, chữ Hán giản thể và phồn thể, Bính âm hán ngữ và tiếng Việt:

  • Tiểu nhi kinh (hình ảnh):
  • Tiểu nhi kinh (Unicode ﴿ژٍّ شٍ عَر ذِيِوْ، ذَىْ طٌيًا حْـ ٿ‬ُوًالِ شْا ءِلُوُ پٍْدْع。 تَمٍ فُيِوْ لِسٍْ حْـ لِيْاسٍ، بٍْ ىٍْ ءِ سِْودِ قُوًاسِ دْ كٍْشٍ خُسِيْا دُوِدَىْ。﴾‎ فيو لس ح لياس ﴿ژٍّ شٍ عَر ذِيِوْ، ذَىْ طٌيًا حْـ ٿ‬ُوًالِ شْا ءِلُوُ پٍْدْع。 تَمٍ فُيِوْ لِسٍْ حْـ لِيْاسٍ، بٍْ ىٍْ ءِ سِْودِ قُوًاسِ دْ كٍْشٍ خُسِيْا دُوِدَىْ。﴾‎ دودى.(
  • Giản thể: 「人人生而自由，在尊严和权利上一律平等。他们赋有理性和良心，并应以兄弟关系的精神互相对待。」
  • Phồn thể: 「人人生而自由，在尊嚴和權利上一律平等。他們賦有理性和良心，並應以兄弟關係的精神互相對待。」
  • Bính âm: "Rénrén shēng ér zìyóu, zài zūnyán hé quánlì shàng yílǜ píngděng. Tāmen fùyǒu lǐxìng hé liángxīn, bìng yīng yǐ xiōngdi guānxì de jīngshén hùxiāng duìdài."
  • Tiếng việt: "Tất cả mọi người sinh ra đều tự do và bình đẳng về phẩm cách và quyền lợi, có lý trí và lương tri và nên đối xử với nhau trong tình anh em."

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Michael Dillon (1999). China's Muslim Hui community: migration, settlement and sects. Richmond: Curzon Press. tr. 155. ISBN 0-7007-1026-4. Truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2010.
  2. ^ Howard Yuen Fung Choy (2008). Remapping the past: fictions of history in Deng's China, 1979–1997. Brill. tr. 92. ISBN 90-04-16704-8. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  3. ^ Daftar-i Muṭālaʻāt-i Siyāsī va Bayn al-Milalī (Iran) (2000). The Iranian journal of international affairs, Volume 12. Institute for Political and International Studies. tr. 52. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  4. ^ Centre for the Study of Religion and Communism (2003). Religion in communist lands, Volume 31. Centre for the Study of Religion and Communism. tr. 13. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  5. ^ Tōkyō Daigaku. Tōyō Bunka Kenkyūjo (2006). International journal of Asian studies, Volumes 3–5. Cambridge University Press. tr. 141. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  6. ^ Geoffrey Roper (1994). World survey of Islamic manuscripts. 4. (Supplement; including indexes of languages, names and titles of collections of volumes I-IV), Volumes 1–4. Al-Furqan Islamic Heritage Foundation. tr. 96. ISBN 1-873992-11-4. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  7. ^ Jonathan Neaman Lipman (2004). Familiar strangers: a history of Muslims in Northwest China. Seattle: University of Washington Press. tr. 51. ISBN 0-295-97644-6. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2010.
  8. ^ Geoffrey Roper (1994). World survey of Islamic manuscripts. 4. (Supplement; including indexes of languages, names and titles of collections of volumes I-IV), Volumes 1–4. Al-Furqan Islamic Heritage Foundation. tr. 71. ISBN 1-873992-11-4. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2010.
  9. ^ Stéphane A. Dudoignon (2008). Central Eurasian Reader: a biennial journal of critical bibliography and epistemology of Central Eurasian Studies, Volume 1. Schwarz. tr. 12. ISBN 3-87997-347-4. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2010.
  10. ^ Centre for the Study of Religion and Communism (2003). Religion in communist lands, Volume 31. Centre for the Study of Religion and Communism. tr. 14. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  11. ^ Suad Joseph, Afsaneh Najmabadi (2003). Encyclopedia of women & Islamic cultures, Volume 1. Brill. tr. 126. ISBN 90-04-13247-3. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  12. ^ Daftar-i Muṭālaʻāt-i Siyāsī va Bayn al-Milalī (Iran) (2000). The Iranian journal of international affairs, Volume 12. Institute for Political and International Studies. tr. 42. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  13. ^ Archives de sciences sociales des religions, Volume 46, Issues 113–116. Centre national de la recherche scientifique. 2001. tr. 25. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2010.
  14. ^ Kees Versteegh; Mushira Eid (2005). Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics: A-Ed. Brill. tr. 381–. ISBN 978-90-04-14473-6.
  15. ^ Garnaut, Anthony (tháng 3 năm 2006). “The Islamic Heritage in China: A General Survey”. China Heritage Newsletter (5).
  • A. Forke. Ein islamisches Tractat aus Turkistan // T’oung pao. Vol. VIII. 1907.
  • O.I. Zavyalova. Sino-Islamic language contacts along the Great Silk Road: Chinese texts written in Arabic Script // Chinese Studies (漢學研究). Taipei: 1999. № 1.
  • Xiaojing Qur'an (《小經古蘭》), Dongxiang County, Lingxia autonomous prefecture, Gansu, PRC, 1987.
  • Huijiao Bizun (Xiaojing) (《回教必遵（小經）》), Islam Book Publishers, Xi'an, Shaanxi, PRC, 1993, 154 pp, photocopied edition.
  • Muhammad Musa Abdulihakim. Islamic faith Q&A (《伊斯兰信仰问答》) 2nd ed. Beiguan Street Mosque, Xining, Qinghai, PRC, appendix contains a Xiao'erjing–Pinyin–Arabic comparison chart.
  • Feng Zenglie. Beginning Dissertation on Xiao'erjing: Introducing a phonetic writing system of the Arabic script adopted for Chinese in The Arab World (《阿拉伯世界》) Issue #1. 1982.
  • Chen Yuanlong. The Xiaojing writing system of the Dongxiang ethnicity in China's Dongxiang ethnicity (《中国东乡族》). People's Publishing House of Gansu. 1999.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Tiểu_nhi_kinh&oldid=68857865”