Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Jump to content

Indonesia

Tikang ha Wikipedia

Mga koordinado: 5°S 120°E / 5°S 120°E / -5; 120

Repúblika han Indonesia

Republik Indonesia  (Indonesian)
Bandira han Indonesia
Bandira
Nasodnon nga tigaman han Indonesia
Nasodnon nga tigaman
Darahonon: Bhinneka Tunggal Ika (Daan nga Jinawa)
(Winaray: "Paghiusa ha Pagdirudialin")
Nasodnon nga ideolohiya: Pancasila[1][2]
Awit: Indonesia Raya
(Winaray: "Dako nga Indonesia")

Kahaluag nga ginkontrolar han Indonesia ginpakita ha lunghaw
Kahaluag nga ginkontrolar han Indonesia ginpakita ha lunghaw
Pamunuan
ngan gidako-i nga syudad
Jakarta
6°10.5′S 106°49.7′E / 6.1750°S 106.8283°E / -6.1750; 106.8283
Mga ginyayakan nga pinulongan[3]
Mga Script
Ethniko nga mga grupo
(2010)
Javanes 40.22%
Sundanes 15.5%
ngan iba pa 44.28%[4]
Relihiyon
(2010)
(Mga) Tawag hin tawo Indonesian
Kagamhanan Unitaryo nga presidentehanon
nga konstitusyonal nga republika
• Mangulo
Joko Widodo
Jusuf Kalla
Oesman Sapta Odang
Fadli Zon (acting)
Muhammad Hatta Ali
Magbabalaod People's Consultative Assembly (MPR)
Regional Representative Council (DPD)
People's Representative Council (DPR)
Kahimo
ika-2 nga gatostuig
ika-13 nga gatostuig
20 Marso 1602
1 Enero 1800
9 Marso 1942
17 Agosto 1945
27 Disyembre 1949
• USI ginwara
17 Agosto 1950
Langyab
1,904,569[10] km2 (735,358 sq mi) (ika-14)
4.85
Kamolupyohan
• 2016 estimate
261,115,456[11]
• 2010 nga census
237.42 ka milyon[12] (ika-4)
• Densidad
138/km2 (357.4/sq mi) (ika-88)
GDP (PPP) 2017 nga banabana
• Bug-os
$3.257 ka trilyon[12] (ika-7)
• Per capita
$12,432[12] (ika-96)
GDP (nominal) 2017 nga banabana
• Bug-os
$1.020 ka trilyon[12] (ika-16)
• Per capita
$3,895[12] (ika-114)
Gini (2016) positive decrease 39.0[13]
medium
HDI (2015)  0.689[14]
namumutnga · ika-113
Salapi Indones nga rupiah (Rp) (IDR)
Zona hin oras UTC+7 ha +9 (magdirudialin)
Format hin pitsa DD/MM/YYYY
Dapit hin pagmanehar walá
Kodigo hin pagtawag +62
ISO 3166 nga kodigo ID
Internet TLD .id

An Indonesia (puyde liwat igsurat nga Indonesya) nga an opisyal nga pagtawag Republika han Indonesia (ha Bahasa Indonesia: Indonesia ngan Republik Indonesia) usá nga unitaryo nga soberano nga estado ngan transcontinental nga nasod nga nahamutang hin prinsipal ha Timugan nga Asya, upod hin pipira nga mga teritoryo ha Oceania. Nahamutang ha butnga han Indyano ngan Pasipiko nga mga kalawdan, amo ini an gidako-i nga purô nga nasod han kalibotan, upod hin labaw hin napulo kag tulo ka yukot nga nga purô.[15] Ha 1,904,569 square kilometres (735,358 kwadrado nga milyas), an Indonesia amo an ika-14 nga gidako-i nga nasod han kalibotan ha pagkita hin langyab hin katunaan ngan an ika-7 nga gidako-i ha pagkita hin gin-usâ nga langyab hin katunaan ngan kadagatan.[16] Mayda ini ginbanabana nga kamolupyohan hin labaw 261 ka ribo nga kamolupyohan ngan an ika-4 hin gidamo-i hin kamolupyohan nga nasod han kalibutan, an gidamo-i hin kamolupyohan nga Austronesyano nga nasod, ngan amo gihapon an gidamo-i hin kamolupyohan nga nasod in Muslim-nga-mayoriya.[17] An Java, nga amo an gidamo-i hin kamolupyohan nga purô han kalibotan,[18] nagbabalay han labaw hin katunga han kamolupyohan han nasod.

An republikano nga kahimo han kagamhanan han Indonesia naglalakip hin elehido nga lehislatura ngan mangulo. Mayda 34 ka lalawigan an Indonesia, nga diin limá hiní mayda Ispesyal nga Administratibo nga status. Jakarta an pamunuan hini, nga amo an ikaduha nga gidamo-i hin kamolupyohan nga urban nga kahaluag ha kalibutan; upod han iba nga mga dagko nga urbano nga agglomerasyon an Bandung, Surabaya ngan Medan.[19] Nagsasaro an nasod hin linea ha tuna upod han Papua New Guinea, Sinirangan nga Timor, ngan han sinirangan nga dapit han Malaysia. Upood han iba nga mga hagrani nga mga nasod an Singgapura, an Vietnam, an Pilipinas, an Australia, an Palau, ngan an Indiano nga teritoryo han Kapurupod'an han Andaman ngan Nicobar. Bisan pa han dako nga kamolupyohan hini ngan in hataas hin desidad ha kamolupyohan nga mga rehiyon, an Indonesia mayda dagko nga mga kalahuag hin kamingawan nga napabuhi han biodiversidad nga ikatulo ha pagkahitaas han kalibutan.[20] Damo an unob nga karikohan han nasod sugad hin lana ngan natural nga gas, lata, tumbaga ngan bulawan. An pag-uma naghahatag hin dako hin bugas, palm oil, tsaa, kape, cacao, pantambal nga mga tanom, mga panakot ngan rubber.[21] An mga dagko nga kapadis hin pagkomersyo han Indonesia amo an Hapon, an Estados Unidos, an Tsina ngan an mga hagrani nga nasod han Singgapura, Malaysia ngan Australia.

An Indonesia nga kapurupod'an usá nga importante nga rehiyon hin negosyo tikang han mga ika-7 nga gatostuig, han pakignegosyo han Srivijaya ngan ha urhe han Majapahit upod han Tsina ngan India. An mga lokal nga namuno hinayhinay hin nagkuha hin kanan langyaw nga mga modelo hin kultura, relihiyon, ngan politika tikang han mga sayo nga gatos tuig nga CE, ngan mga Hindu ngan Buddhista nga ginhadi-an nagmalinamposon. An Indonesyano nga kaagi na-impluwensya hin mga panlangyaw nga mga gahom nga dinmaop tungod han mga unob nga karikohan hini. Mga Muslim nga negosyante ngan mga Sufi nga mag-aram nagdara han yana-nga-dominante nga Islam,[22][23] samtang an mga Europeo nga gahom nagdara hin Cristianidad ngan nag-aragway ha ira kalugaringon basi ma-monopolisar an negosyo han Kapurupod'an hin Panakot han Maluku dida han Panahon hin Pagdeskubre. Sunod hin tulo ngan tunga nga gatostuig hin Olandes nga kolonyalismo tikang ha Amboina ngan Batavia, ngan ha urhe an bug-os nga kapurupod'an upod han Timor ngan Katundan nga New Guinea, nga ha pira ka mga panahon na-interrumpido han Portuges, Franses ngan Britaniko nga pagdumara, nakakuha hin paglugaring an Indonesia katapos han Ikaduha nga Gera han Kalibotan.

Nahihimo an Indonesia hin pira ka gatos nga magkadirudilain nga mga tuminongnong nga ethniko ngan lingguwistiko nga grupo, nga an gidako-i-ngan-dominante-ha-politika nga grupo amo an Javanes o Jawa. Mayda usá nga ginsaroan nga pagkilala nga ginpadukwag, nga gintagaan hin kahimo hin nasodnon nga pinulongan, pagkadirudilain nga ethniko, pluralismo ha relihiyon ha sakob hin kamolupyohan nga Muslim-nga-maoriya, ngan hin kaagi hin kolonyalismo ngan hin rebelyon patok hiní. An nasodnon nga lema han Indonesia, "Bhinneka Tunggal Ika" ("Paghiusa ha Pagdirudilain" ha literal, "damo, kundi ussa"), nagpapahayag han pagkadirudilain nga naghihimo han nasod. An ekonomiya han Indonesia amo an ika-16 nga gidakoi han kalibutan ha nominal nga GDP ngan an ika-7 nga gidako-i ha GDP ha PPP. Api an Indonesia hin pipira nga mga multilateral nga mga organisasyon, upod an UN,[lower-alpha 2] WTO, IMF ngan G20 nga dagko nga mga ekonomiya. Usá gihapon iní nga nagtukod nga api han Non-Aligned Movement, Association of Southeast Asian Nations, Asia-Pacific Economic Cooperation, East Asia Summit, Asian Infrastructure Investment Bank ngan Organisation of Islamic Cooperation.

An ngaran nga Indonesia o Indonesya natikang han Griniyego nga ngaran nga Indós (Ἰνδός) ngan an pulong nga nèsos (νῆσος), nga nangangahulogan nga "kapurupod'an nga Indyano".[24] An ngaran natikang han ika-18 nga gatostuig, nga hirayo hin paghiuna han kahimo han naglulugaring nga Indonesia.[25] Han 1850, hi George Windsor Earl, usá nga Inggles nga ethnolohista, nagsuhestyon han mga pulong nga Indunesians—ngan, an iya karuyag, Malayunesians—para han mga nangungukoy han "Indyano nga Kapurupod'an o Malayano nga Kapurupod'an" ("Indian Archipelago or Malay Archipelago").[26] Dida hiton gihapon nga ginmantala, usá han iya mga estudyante nga hi James Richardson Logan, nággámit han Indonesia nga sinónimo para han Indyano nga Kapurupod'an (Indian Archipelago).[27][28] Pero an mga Olandes nga mga akademiko nga nagsusurat hin mga pagmantalaan hin Sinirangan nga mga India naghi-alang hin paggamit han pulong nga Indonesia; an ira karuyag an pagtawag nga Malayo nga Kapurupod'an (Maleische Archipel); an Nederlandes nga Sinirangan nga Indya (Nederlandsch Oost Indië), ha popular an pagtawag nga Indië; an Sidlangan (de Oost); ngan Insulinde.[29]

Katapos han 1900, an ngaran nga Indonesia nagin masahid ha mga katitirok ha akademiya ha gawas han Nederlandes, ngan ginpili ini han mga nasyonalista nga grupo nga Indonesyano para hin pagpamahayag ha politika.[29] Hi Adolf Bastian, han Unibersidad han Berlin, nagpasikat han ngaran pinaagi han iya barasahon nga Indonesien oder die Inseln des Malayischen Archipels, 1884–1894. An syahan nga Indones nga iskolar nga nággámit han ngaran hi Suwardi Suryaningrat (Ki Hajar Dewantara), han pagtukod niya hin bureau hin prensa han 1913 ha Nederlandes nga gintawag niya nga Indonesisch Pers-bureau.[25]

Mga lalawigan han Indonesya

[igliwat | Igliwat an wikitext]
Province map of Indonesia
Mga Lalawigan han Indonesia[30]
Selyo Lalawigan ISO[31] Ulohan Katawhan Kahaluag (km²) Tigaman Katitirok hin Purô
Amihan nga Maluku (A. g. Moluccas) ID-MU Ternate 890,000 30,895 Maluku Islands and New Guinea
Amihan nga Sulawesi ID-SA Manado 2,154,234 15,364 Sulawesi
Amihan nga Sumatra ID-SU Medan 11,642,000 71,680 Sumatra
Bali ID-BA Denpasar 3,150,000 5,633 Nusa Tenggara
Bangka-Belitung ID-BB Pangkal Pinang 1,300,000 18,725 Sumatra
Banten ID-BT Serang 9,083,114 9,161 Java
Bengkulu ID-BE Bengkulu 1,564,000 21,168 Sumatra
Butnga nga Java ID-JT Semarang 31,820,000 32,548 Java
Butnga nga Kalimantan (B. g. Borneo) ID-KT Palangkaraya 1,912,747 153,564 Kalimantan
Butnga nga Sulawesi ID-ST Palu 1,820,000 68,089 Sulawesi
Gorontalo ID-GO Gorontalo 830,200 12,215 Sulawesi
Ispisyal nga Ulohan nga Rehiyon han Jakarta ID-JK Jakarta 8,389,443 750 Nasodnon nga ulohan,
direkta nga gindudumara
Java
Jambi ID-JA Jambi 2,742,196 53,436 Sumatra
Katundan nga Java ID-JB Bandung 35,724,000 34,817 Java
Katundan nga Kalimantan (K. g. Borneo) ID-KB Pontianak 4,073,304 146,807 Kalimantan
Katundan nga Nusa Tenggara ID-NB Mataram 4,015,102 19,709 Nusa Tenggara
Katundan nga Papua [32] Manokwari 800,000 115,364 Nalalaín nga rehiyon Maluku Islands and New Guinea
Katundan nga Sulawesi ID-SR Mamuju 938,254 16,796 Sulawesi
Katundan nga Sumatra ID-SB Padang 4,241,000 42,297 Sumatra
Lampung ID-LA Bandar Lampung 6,731,000 35,376 Sumatra
Maluku (Moluccas) ID-MA Ambon 1,266,000 46,975 Maluku Islands and New Guinea
Nanggroe Aceh Darussalam ID-AC Banda Aceh 3,930,000 57,366 Nalalaín nga rehiyon Sumatra
Papua ID-PA Jayapura 2,795,182 421,981 Nalalaín nga rehiyon Maluku Islands and New Guinea
Riau ID-RI Pekanbaru 4,948,000 82,232 Sumatra
Islas Riau ID-KR Tanjung Pinang 1,198,526 21,992 Sumatra
Salatan nga Kalimantan (S. g. Borneo) ID-KS Banjarmasin 3,054,129 36,985 Kalimantan
Salatan nga Sulawesi ID-SN Makassar 7,497,701 72,781 Sulawesi
Salatan nga Sumatra ID-SS Palembang 6,900,000 53,436 Sumatra
Sinirangan nga Java ID-JI Surabaya 34,766,000 47,922 Java
Sinirangan nga Kalimantan (Sg.Borneo) ID-KI Samarinda 2,750,369 245,238 Kalimantan
Sinirangan nga Nusa Tenggara ID-NT Kupang 4,260,294 47,876 Nusa Tenggara
Timugan nga Sulawesi ID-SG Kendari 1,771,951 38,140 Sulawesi
Nalalaín nga Rehiyon han Yogyakarta ID-YO Yogyakarta 3,121,000 3,186 Nalalaín nga rehiyon (sultanato) Java
  1. Ginkikilala han gobyerno hin opisyal in unom lâ nga mga relihiyon: Islam, Protestantismo, Katolisismo Romano, Hinduismo, Buddhismo, ngan Confucianismo;[7] bisan pa man kun ginkikilala han gobyerno gihapon an mga tuminongnong nga mga relihiyon.[8][9]
  2. Binmiya anay an Indonesia tikang han UN dida han 20 Enero 1965 nga pagbataon han kapili han Malaysia nga usa nga diri-permanente nga api han Konseho hin Seguridad. Nagpasamwak ini han panuyo nga "bumalik ha bug-os nga pakigbulig upod han Nasyones Unidas ngan pagbalik hin pagtambong han mga buruhaton hiní" didâ han 19 Septyembre 1966, ngan gin-imbitar ini nga bumalik-pag-api han UN han 28 Septyembre 1966.
  1. "Pancasila". U.S. Library of Congress. 3 Pebrero 2017. Archived from the original on 5 Pebrero 2017. Ginkuhà 5 Pebrero 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  2. Vickers 2005, p. 117.
  3. Simons, Gary F. and Charles D. Fennig. "Ethnologue: Languages of the World, Twentieth edition". SIL International. Archived from the original on 22 Agosto 2017. Ginkuhà 22 Agosto 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  4. Na'im, Akhsan; Syaputra, Hendry (2010). "Nationality, Ethnicity, Religion, and Languages of Indonesians" (PDF) (ha Indonesian). Statistics Indonesia. Archived from the original on 23 Septyembre 2015. Ginkuhà 23 Septyembre 2015. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  5. "Islamic Ideas versus Secularism: The Core of Political Competition in Indonesia". Bina Nusantara University.
  6. "2010 Population Census: Population by Region and Religion". Statistics Indonesia. 15 Mayo 2010. Ginkuhà 20 Nobyembre 2011.
  7. Yang, Heriyanto (Agosto 2005). "The history and legal position of Confucianism in post-independence Indonesia" (PDF). Marburg Journal of Religion. Archived from the original on 11 Abril 2017. Ginkuhà 2 Oktubre 2006. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  8. "Court recognises Indonesian native faiths in victory for religious freedom". The Sydney Morning Herald. 8 Nobyembre 2017. Archived from the original on 3 Disyembre 2017. Ginkuhà 3 Disyembre 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  9. Allard, Tom & Damiana, Jessica (7 Nobyembre 2017). "Indonesian court recognizes native religions in landmark ruling". Reuters. Ginkuhà 8 Disyembre 2017.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  10. "UN Statistics" (PDF). United Nations. 2005. Archived from the original on 31 Oktubre 2007. Ginkuhà 31 Oktubre 2007. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  11. "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Ginkuhà 10 Septyembre 2017.
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 12.4 "World Economic Outlook: Report for Selected Countries and Subjects - Indonesia". International Monetary Fund. Abril 2017. Archived from the original on 10 Oktubre 2017. Ginkuhà 10 Oktubre 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  13. "GINI Ratio Indonesia Declines: Economic Inequality Narrows". Indonesia Investments. 20 Agosto 2016. Archived from the original on 27 Hunyo 2017. Ginkuhà 27 Hunyo 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  14. "Human Development Report 2016: Human Development for Everyone" (PDF). United Nations Development Programme. 21 Marso 2017. Archived from the original on 18 Hulyo 2017. Ginkuhà 18 Hulyo 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  15. "The World Factbook: Indonesia". Central Intelligence Agency. 12 Disyembre 2017. Ginhipos tikang han orihinal han 10 Disyembre 2008. Ginkuhà 19 Disyembre 2017.
  16. "Indonesia - The Next Major Oil Importer?". Seeking Alpha. 10 Enero 2017. Archived from the original on 6 Pebrero 2017. Ginkuhà 6 Pebrero 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  17. "Muslim Population of Indonesia". Pew Research Center. 4 Nobyembre 2010. Archived from the original on 17 Hulyo 2015. Ginkuhà 17 Hulyo 2015. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  18. "Highest population, island". Guinness World Records. Archived from the original on 6 Hunyo 2017. Ginkuhà 6 Hunyo 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  19. Witton 2003, pp. 139, 181, 251, 435.
  20. Butler, Rhett A. (21 Mayo 2016). "The top 10 most biodiverse countries". Mongabay. Ginhipos tikang han orihinal han 21 Septyembre 2017. Ginkuhà 21 Septyembre 2017. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)
  21. "Indonesia". The Observatory of Economic Complexity. 2016. Archived from the original on 19 Nobyembre 2016. Ginkuhà 19 Nobyembre 2016. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  22. Burhanudin, Jajat; van Dijk, Kees (31 Enero 2013). "Islam in Indonesia: Contrasting Images and Interpretations". Amsterdam University Press. Archived from the original on 17 Nobyembre 2016. Ginkuhà 17 Nobyembre 2016 – via Google Books. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  23. Lamoureux, Florence (2003). "Indonesia: A Global Studies Handbook". ABC-CLIO Corporate. Archived from the original on 17 Nobyembre 2016. Ginkuhà 17 Nobyembre 2016 – via Google Books. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  24. Tomascik, T.; Mah, J.A.; Nontji, A.; Moosa, M.K. (1996). The Ecology of the Indonesian Seas – Part One. Hong Kong: Periplus Editions. ISBN 962-593-078-7. 
  25. 25.0 25.1 Anshory, Irfan (16 Agosto 2004). "The origin of Indonesia's name". Pikiran Rakyat. Archived from the original on 15 Disyembre 2006. Ginkuhà 15 Disyembre 2006. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  26. Earl 1850, p. 119.
  27. Logan, James Richardson (1850). "The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders". Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA): 4:252–347.
  28. Earl 1850, pp. 254, 277–278.
  29. 29.0 29.1 Justus M van der Kroef (1951). "The Term Indonesia: Its Origin and Usage". Journal of the American Oriental Society. 71 (3): 166–171. doi:10.2307/595186. JSTOR 595186.
  30. References and details on data provided in the table can be found within the individual provincial articles.
  31. ISO 3166-2:ID (ISO 3166-2 codes for the provinces of Indonesia)
  32. An Katundan nga Papua ginhimo tikang han katundan nga bahin han lalawigan han Papua dida han Pebrero 2003, ngan ha syahan ginhimo ini ha ilarom han ngaran nga Irian Jaya Barat, ngan gin-ngaranan hin otro nga Papua Barat (Katundan nga Papua) dida han 7 Pebrero 2007. Duro hin kakontrobersyal ini nga pagbahin.. Han Nobyembre 2004, in Indones nga korte nagsiring nga an pagbulag nagtalapas han mga balaod hin paglugaring han Papua. Kondi, an hukmanan nagsiring gihapon nga tungod kay nahimo na an bag-o nga lalawigan, angay na ini magpabilin nga bulag tikang han Papua. Gindidiri liwat han korte an paghimo hin dugang pa nga lalawigan, nga amo an Butnga nga Irian Jaya, kay diri pa tapos an pagbulag. Sumala han Hunyo, 2008, waray pa ginmantala nga kodigo hin ISO 3166-2 para han Katundan nga Papua. Kon mayda susundon nga nahinabo na, an kodigo magigin ID-PB.

Mga kasarigan

[igliwat | Igliwat an wikitext]

Mga sumpay ha gawas

[igliwat | Igliwat an wikitext]
Gobyerno
Kasahiran nga impormasyon


Katig-uban han mga Nasod ha Salatan-Sinirangan Asya / Association of Southeast Asian Nations (ASEAN)
Birmania /Myanmar | Brunei | Cambodia/Camboya | Indonesia/Indonesya | Laos | Malaysia | Pilipinas | Singgapura | Taylandya/Thailand | Vietnam
Mga Nasod ha Timugan nga Asya
Birmania/Myanmar | Brunei | Cambodia/Camboya | Indonesia | Laos | Malaysia | Pilipinas | Singgapura/Singapur | Sinirangan nga Timor | Thailand/Tailandya | Vietnam
Mga Nasod ha Asya
Afganistan | Amihanan nga Korea | Arabya Saudi | *Armenya | *Aserbaiyan | Barein | Bangladesh | Birmania/Myanmar | Brunei | Butan | Cambodia/Camboya | *Ehipto | Emiratos Arabes Unidos | *Georgia | Hapon | Hordanya | India | Indonesia/Indonesya | Irak | Iran | Israel | *Kasahistan/Kazakhstan | Kirguistan | Kuwait | Laos | Libano | Malaysia | Maldivas | Mongolya | Nepal | Oman | Pakistan | Pilipinas | Qatar/Catar | *Rusia | Salatan nga Korea | Singgapura | Sinirangan nga Timor | Sirya | Sri Lanka | Taiwan (Republika han Tsina) | Tayikistan | Thailand/Tailandya | Tsina (Kanan Katawhan Republika han Tsina) | Turkmenistan | Turkeya | Usbekistan | Vietnam | Yemen