Orta Asya Kürtleri

The Journal of Academic Social Science Studies, 2013

Turk Kulturu Ve Hacı Bektas Veli Arastırma Dergisi, 2002

TAYYAR ARI, 2012

"Orta Doğu ile İlişkiler", Türk Dış Politikası, 1919-2012, 2. Baskı. Haydar Çakmak (der). Ankara: Barış-Platin Yayınevi, 2012. 770-776 1970’lerin sonlarına doğru Afganistan ve İran’daki gelişmeler dünyanın dikkatini Orta Doğu’nun merkezi nitelikteki sorunu olan Filistin sorunundan bir anda Körfeze ve bu bögedeki sorunlara yöneltmiştir Dolayısıyla 1980’ler boyunca Orta Doğu’da asıl ilgi odağı Filistin sorunundan ziyade Körfez Krizi ve sonrasında meydana gelen gelişmeler olmuş ve Filistin sorununu öylesine marjinalleştirmiştir ki bu ortamda 1982’de İsrail’in Lübnan’ı işgali bile bölge ülkelerinin yeterli ve gerekli tepkiyi vermesini sağlayamamıştır. Mısır’ın Arap dünyasından dışlanmasıyla sonuçlanan 1978-1979 Camp David süreci sonunda Kahire yönetimi işgal altındaki kendi topraklarını (Sina’yı) kurtarsa da bunun faturası oldukça ağır olmuş ve Mısır, Arap dünyasındaki onurlu yerini kaybetmişti. Mısır’ın tutsak alınması ise İsrail’e büyük bir hareket serbesitisi kazandırmış ve Lübnan’ı işgal ederken Suriye’nin dışında başka bir engelle karşılaşmamıştı. Bu olaylar olurken söz konusu olan İran Devrimi ve Afganistan’ın işgali ise dünyanın dikkatini bu sorunlardan uzaklaştırmış İsrail’e rahat bir nefes aldırmıştır. Söz konusu gelişmelerle bölgesel ve uluslararası güç dengesinde meydana gelen ciddi değişiklikle beraber tüm bölge ülkeleri gibi Türkiye de kendisini daha doğrudan ilgilendiren bu sorunlarla ilgilenmek zorunda kalmıştır. Irak-İran savaşı boyunca izlediği dış politikayla Ankara hükümeti her iki ülkeyle de ilişkisini korumayı başarmıştır.

2012

Bu calismada, Orta Asya kulturlerinde muzik ve kimlik meselesiyle ilgili, gecmiste ve bugun muzigin icrasini arastiran Batili ve yerli bilim adamlarina ait dort makale hakkinda genel bir tanitma yapilacaktir. Bununla birlikte iki onemli detay, icraci ve ulusal kimlik anlayisindaki degisim uzerinde durulacaktir. Ozbekistan’dan ornekler verilerek, icraci- dugun paradigmasina odaklanilacak: Rusya’nin ve Bolseviklerin Orta Asya’da hukmettigi zamanlardan gunumuz bagimsiz devletlerine kadar olan tarihsel surecte muzikal ve milli kimlik olgusunda meydana gelen degisim tetkik edilecektir.

2011

Orta Asya Türk tarihi hem Türkiye hem de Orta Asya, İdil-Ural ve Kafkasya Türklerinin ortak hafızalarını, geleneklerini ve medeniyetini, davranış tarzlarının altında yatan kültürü bilmek açısından önemlidir. Ortak bir çalışmanın ürünü olan bu kitapta Orta Asya Türk tarihi bütün yönleriyle incelenmeye çalışıldı. İslam öncesi Türk tarihi, bu alanda değerli çalışmaları olan Ahmet Taşağıl; Timur ve Timurlular, bu konunun üstadı İsmail Aka; Hindistan Timurluları Ahmet Kanlıdere; Moğol İmparatorluğu döneminde Türkistan, Harezmşahlar ve Çağatay Hanlığı M. Bilal Çelik; Altın Orda ve ardılı devletler ise İlyas Kamalov tarafından kaleme alındı. Timurlulardan sonra Batı Türkistan’da hüküm süren Şibanîler, Buhara, Hive ve Hokand Hanlıkları, Kazak Hanlığı ile Doğu Türkistan’da kurulan Yarkend Hanlığı ve Kaşgar Emirliği bu konuların uzmanı Mehmet Alpargu tarafından yazıldı. Türkistan’ın yakın dönem tarihine ve son 20 yılda ortaya çıkan gelişmelere de yer ayrıldı. Rusya Türklerinin fikir tarihi ile Çarlık ve Sovyet egemenliğinde yaşayan Türkistanlıların muhatap oldukları tesirler Ahmet Kanlıdere tarafından ele alındı.

Kürtlerin tarih boyunca Batı ve Orta Anadolu'daki varlığı, 2024

Kürd Araştırmaları Dergisi, 2022

Günümüzde Mezopotamya, İran, Küçük Asya ve Kafkasya gibi sahalar Kürt tarih yazımında birer laboratuvar olarak kullanılmaktadır. Bilhassa Kafkasya bölgesi her daim “gizemini” korumuştur. Burası Kürt araştırmacılar açısından hâlâ bir terra incognitadır. Şu ana kadar Kafkas Kürtleri üzerine yapılan incelemeler sadece "uvertür" niteliğindedir. Yani operanın perdesi henüz yeterince açılmamıştır. Bu sahada Medler, Mihranî Kürt devleti, Deysemî Kürt devleti, Şeddadîler ve Revvadîler gibi Kürdî elementlerin hüküm sürdüğü bilinmektedir. Yine İranî hanlıklar, Osmanlı Devleti, Çarlık Rusya ve Sovyetler Birliği döneminde Kürtlerin mevcut bölgede yaşadığı malumdur. Bütün bu unsurların ve süreçlerin tafsilatlı şekilde irdelenmesi Kürdoloji açısından şüphesiz büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada operanın perdesini biraz olsun açmaya çalıştık.

İNSAMER, 2021

İran’ın modernleşme, iç gerilimler ve devrimler sürecinde İran Kürtlerinin durumu diğer bölge halklarından farklıdır; İran, Kürt etnik grubunun 20. yüzyılda devlet kurduğu tek coğrafya olmuştur.

Matbuat-İyidüşün Yayınları, 2022

“Orta Doğu Dergisi (Nisan 1961 - Aralık 1973)” başlığını taşıyan ve Uğur Matiç tarafından hazırlanan bu tezde söz konusu tarihler arasında aylık olarak yayınlanmış olan Orta Doğu Siyasi, Ekonomik ve Sosyal Türk Dergisi incelenmiştir. Çıktığı dönemdeki uluslararası meseleler hakkında önemli bir bilgi kaynağı olan Orta Doğu dergisinin Ortadoğu’ya, Türk Dış Politikasına ve genel anlamda uluslararası gelişmelere yaklaşımı ele alınırken, dergide yazıları yer alan dönemin aydınlarının gelişmelere yaklaşımları hakkında da geniş bilgi verilmiştir. Ayrıca toplam 140 sayı olan tüm nüshalarının izahlı bibliyografyası ile Orta Doğu dergisi tanıtılmış, böylece 1960’lı ve 1970’li yılların başlarında uluslararası alanda yaşanan, özellikle Ortadoğu ile ilgili gelişmelere yönelik dönemin Türkiye’deki en ciddi dış politika ve strateji dergisi olan Orta Doğu dergisinin yaklaşımı sunulmuştur. Derginin tüm sayılarının mevcut olduğu Beyazıt Devlet Kütüphanesinde yapılan araştırmada öncelikle derginin tamamı okunarak notlar çıkartılmak suretiyle bir izahlı bibliyografya oluşturulmuştur. Daha sonra bu çıkartılan notlar, derginin çıktığı döneme ve Ortadoğu’ya ilişkin kaynaklar ve konuyla ilgili yapılan mülakatlar ışığında yukarıda sözü edilen çerçevede tezin ana kısmı oluşturulmuştur. İzahlı Bibliyografya ve gerekli belgeler “Ekler” kısmında sunulmak suretiyle “Orta Doğu Dergisi (Nisan 1961 - Aralık 1973)” başlıklı tez tamamlanmıştır.