Academia.edu no longer supports Internet Explorer.
To browse Academia.edu and the wider internet faster and more securely, please take a few seconds to upgrade your browser .
Log in with Facebook Log in with Google
ظهور استعاره ها در هدیزیت نام تجاری :به سوی یک رویکزد ارتباطی
چکیده
هدف ٞ :سف اظ ایٗ ٔماِ ٝتٛنیف ،تجعی ٚ ٝتحّیُ ٚزضن اؾتؿاضٞ ٜای زض حاَ غٟٛض زض ٔسیطیت ٘اْ تجاضی
زض ظٔی٘ ٝٙاْ ٞای تجاضی ذسٔاتی اؾت.
طزح /روش شناسی /رویکزد :
ایٗ ٔماِ ٝب ٝقىُ یه ٔمأِ ٝفٟٔٛی اؾت.
یافته ها :
اؾتؿاض ٜؾىٛت اٍِٛی (پاضازایٓ) ٔحه َٛضا تٛنیف ٔی وٙس ٚاؾتؿاض ٜته نسایی اٍِٛی تهٛیطی ضا تكرطی
ٔی وٙس .اؾتؿاضٌٛ ٜـ زازٖ ٘كاٍ٘ط اٍِٛی تطبیمی اؾت ٚؾطا٘جاْ اؾتؿاضٌ ٜفتٍ٘ ٛكراٍ٘ط اٍِرٛی اضتبرا ی
اؾت.
الزاهات و هحدودیت های تحقیق :
زضن ؾٙتی اظ ٘ اْ تجاضی (زض نٙؿت ذسٔات) اظ یه ٚیػٌی وّیرسی ور ٝزض ٚالرؽ ٕٞراٖ ضٚیىرطز دط یٙرسی
ذسٔات اؾت غفّت ٕ٘ٛز ٚ ٜایٗ غفّت باؾث ٔی قٛز و٘ ٝمف حیاتی ٌفت ٌٛ ٚبا ٔكتطی زض اضائر ٝذرسٔت
٘ؿبتا ٘ازیسٌ ٜطدت ٝقٛزِ .صا ٘یاظ ب ٝحطوت زض ضاؾتای ضٚیىطز اضتبا ی زض ٔسیطیت ٘اْ تجاضی پسیساض ٌطزیرسٜ
اؾت.
هفاهین کاربزدی :
تٛؾؿ ٝپیٛؾت٘ ٝاْ ٞای تجاضی ذسٔاتی ٚابؿت ٝب ٝجطیاٖ اضتبا ی ٚزض لاِب ٌ٘ٛاٌ٘ٛی پیاْ ٞای ٘راْ تجراضی
اؾت .ایٗ پیاْ ٞای ٘اْ تجاضی بط ٔس ٜاظ واضوٙاٖ تٕاؼ ،ؾٙانط ٔحه َٛدیعیىری زض دط یٙرس ذرسٔت ٚپیراْ
ٞای اضتبا ی بط٘أ ٝضیعی قس ٚ ٜبط٘أ ٝضیعی ٘كسٔ ٜتؿسز اؾت.
اصالت /اهویت:
إٞیت ایجاز ٘أٟای تجاضی زض اضائ ٝذسٔات قىاض ٌطزیسٔ ٚ ٜؿائُ اضتبا ی زض بط٘سی( ًٙتجاضی ؾاظی ٘راْ
ٔحه )َٛزض قطوتٟای ذسٔاتی إٞیت بؿیاض حیاتی زاضز .با ایجاز ٌفتٍ ٛزض ضٚابط بط٘س (٘اْ تجاضی)٘ ،مكری
دؿاَ زض تجاضی ؾاظی ٘اْ ذسٔت بٔ ٝكتطی زازٔ ٜی قٛز.
کلوات کلیدی :
ٔسیطیت ٘اْ تجاضی ،اؾتؿاضٞ ٜأ ،سیطیت اضتبا ات ،اضتبا ات باظاضیابی
نوع هقاله ٔ :فٟٔٛی
دیباچه
ٔهطف وٙٙسٌاٖ زضیادت وٙٙسٌاٖ ٔٙفؿُ دؿاِیت ٞای باظاضیرابی ٘یؿرتٙس ،زض بط٘رسی( ًٙتجراضی ؾراظی ٘راْ
ٔحه٘ )َٛیع ا٘جاْ واض بطای ٔكتطیاٖ ٘یؿت بّى ٝا٘جاْ واض با ٔكتطیاٖ اؾتٔ( .كاضوت ٔهطف وٙٙرسٌاٖ زض
دط یٙس بط٘سی .)ًٙزض یه ؾ ٛبط٘سٞایی ٚجٛز زاض٘س و ٝبطای بؿیاضی اظ ذطیساضاٖ زض باظاض ٘اقرٙاذت ٝا٘رس ٚزض
ؾٛی زیٍط بط٘سٞایی و ٝذطیساضاٖ بسِیُ قٙاذت ٚیاز ٚضی تا حسٚزی ٘ؿربت برٟ٘ ٝرا ٌراٞی زاض٘رسٚ .ضای
ٌاٞی اظ ٘اْ تجاضی ،بط٘سٞایی ٞؿتٙس و ٝزضج ٝای اظ پصیطـ بط٘س ضا زاضا ٔی باقرٙس .پرؽ اظ ٟ٘را بط٘رسٞایی
ٞؿتٙس و ٝتا حسٚزی ٔٛضز پصیطـ ٔ ٚمبِٛیت لطاض زاض٘س ٘ ٚیع بط٘سٞایی ور ٝزض اٚاٚیرت ا٘ترراس ٘ؿربت برٝ
ؾایطیٗ لطاض ٔی ٌیط٘س ٚؾطا٘جاْ بط٘سٞایی ؤ ٝطتب ٝای اظ ٚدازاضی ایجاز ٕ٘ٛز ٜا٘س (وّط ،2003،1ل.)67 .
ٔؿٕٛا اضظـ یه قطوت بط اؾاؼ أان ٔ ٚؿتغات ،زاضایی ٞای ّٕٔٛؼٔ ،اقیٗ ات ٚتجٟیعات ٔحاؾبٝ
قس ٜاؾت .أا أطٚظ ٜب ٝقىُ دعایٙس ٜای ٔكرم ٌطزیس ٜو ٝاضظـ ٚالؿی یره قرطوت زض ذراضز اظ د رای
وؿب ٚواضـ ٚزض ش ٗٞذطیساضاٖ دؿّی ٚباِم ٖ ٜٛلطاض زاضز ( وطٍٙٞ .)2004،2اْ پطزاذت لیٕتٟای بؿریاض
باا بطای قطوتٟایی با ٘اْ ٞای تجاضی قٙاذت ٝقس ٜزض حمیمت ذطیساضاٖ جایٍا٘ ٖ ( ٜاْ تجاضی) ضا زض شٞرٗ
ٔكتطیاٖ دؿّی ٚباِم ٜٛذطیساضی ٔی ٕ٘ایٙرس (رط٘رات٘ٛی ،2002،3ل ،19 :وراپفطض ،2004،4ل .)10 .ضٚابرط
ٔیاٖ ٔكتطیاٖ ٘ ٚاْ ٞای تجاضی زاضایی ٞایی ٞؿتٙس و ٝقطوتٟا ٔی تٛا٘ٙس اظ ٖ طیك ایجراز اضظـ ادرعٚزٜ
ٕ٘ایٙس (ِیٙسبطي-ضپٌ ٚ ٛط٘ٚطٚظ ،2004 ،5ل.)238 .
ٞسف اظ ایٗ ٔماِ ٝتٛنیف ،تجعی ٚ ٝتحّیُ ٚزضن اؾتؿاضٞ ٜای زض حراَ غٟرٛض زض ٔرسیطیت ٘راْ تجراضی زض
ظٔی٘ ٝٙاْ ٞای تجاضی ذسٔاتی اؾت .زض ابتسا زض ٔٛضز ٚیػٌیٟای بط٘سٞای ذسٔاتی بحث ٕ٘رٛز ٚ ٜؾر ؽ برٝ
تكطی اٍِٞ ٛا (اٍِٞٛا) زض ٔسیطیت ٘اْ تجاضی ٔی پطزاظیٓ ٚزض پایاٖ ٘تایج ٛٔ ٚضاز واضبطزی ٔسیطیتی ضا دطآٞ
ٔی ٚضیٓ.
ویژگی های نام های تجاری خدهاتی
با ادعایف تجاضس ٔكتطیاٖ رط٘ات٘ٛی ٔ ٚه ز٘ٚاِس ،2003(6ل لٞ ،)49-41 .كت واضوطز ٔتٕایع برطای ٘راْ
ٞای تجاضی قٙاؾایی ٕ٘ٛز ٜا٘س و ٝؾباضتٙس اظ :
٘ )1كاٍ٘ط ٔاِىیت بٛزٖ ؛
)2بیاٖ تٕایع ٚتفاٚت ؛
)3بیاٍ٘ط لابّیت ٞای واضبطزی بٛزٖ ؛
)4ابعاضی بطای ذٛزٕ٘ایی ذطیساضاٖ ؛
ٚ )5ؾیّ ٝای بطای واٞف ذطط پصیطی ؛
)6ابعاضی بطای اضتبا ات وٛتأ( ٜرتهط) ؛
)7ایجاز ٔكطٚؾیت ؛
ٚ )8یه ابعاض اؾتطاتػیه .
Keller Aaker Chernatony Kapferer Lindberg-Repo and GronroosChernatony and McDonald -
ب ٝؾمیس ٜرط٘ات٘ٛی ( ،2002ل ل ،)20-18ایٗ واضوطزٞا ضا ٔی تٛاٖ زض ؾ ٝزیسٌا ٜزؾت ٝبٙسی ٕ٘رٛز ورٝ
ؾباضتٙس اظ :
)1زیسٌأ ٜبتٙی بط ٚضٚزی ( ٘اْ ٌصاضی تجاضی ضٚقی اؾت بطای ٞسایت ٔٙابؽ جٟت تاثیطٌصاضی برط ٔهرطف
وٙٙسٌاٖ ٚزضیادت ٚاوٙف ٔكتطیاٖ )؛
)2زیسٌأ ٜبتٙی بط ذطٚجی ( تؿابیط ٚتفاؾیط ٔهطف وٙٙسٌاٖ اظ ایٙى٘ ٝاْ ٞای تجاضی رٍٟ٘ ٝ٘ٛا ضا لازض بٝ
زضیادت ٔٙادؽ بیكتط ٔی ٕ٘ایس )؛
)3زیسٌأ ٜبتٙی بطظٔاٖ ( قٙاؾایی ٚپصیطـ ٔاٞیت پٛیا ٚبیؿت تىأّی ٘اْ ٞای تجاضی ).
رط٘ات٘ٛی ٚزاَ إِ ٛضیّی ،1998(7ل ل ،)424-418 .زٚاظز ٜؾٙهط انّی اظ ٔیاٖ یف ٌؿتطز ٜتؿاضیف ٘اْ
تجاضی زض ازبیات (باظاضیابی) ضا قٙاؾایی ٕ٘ٛز ٜا٘س .ایٗ ؾٙانط بط اؾاؼ ٘مكی و ٝزض ٘اْ ٞای تجاضی ایفا ٔری
وٙٙس ؾباضتٙس اظ :
)1ابعاضٞای لا٘٘ٛی؛ ٘ )2كاٖ ٞا؛ )3قطوت؛ )4اضتبا ات وٛتأ ٚ ٜرتهط؛ )5واٙٞرسٞ ٜرای ذططپرصیطی؛
٘ )6ػاْ ٞای ٛٞیتی؛ )7تهاٚیط شٙٞی ٔهطف وٙٙرسٌاٖ؛ ٘ )8ػراْ ٞرای اضظقری؛ )9زاقرتٗ قرهریت ؛
)10ایجاز اضتباط طدیٙی؛ )11ایجاز اضظـ ادعٚزٜ؛ ٔ )12اٞیت تىأّی.
ایٗ 12ؾٙهط ٘اْ تجاضی ٔكتُٕ بط جٙبٞ ٝای ٌ٘ٛاٌ ٖٛاظ دؿاِیتٟرای قرطوت ٚازضاورات ٔهرطف وٙٙرسٌاٖ
اؾتٛٔ .جٛزیت ٘اْ تجاضی ٚابؿت ٝب ٝدط یٙس پیٛؾت ٝایجاز ،تهٛیب ٚتفؿیط اضظقٟا ٚا٘تػاضات ٟ٘فتر ٝزض ٘راْ
تجاضی تٛؾط قطوت ٚباظ تؿطیف ٟ٘ا تٛؾط ٔهطف وٙٙسٌاٖ اؾت (رط٘ات٘ٛی ٚزاَ إِر ٛضیّری ،1998 ،ل
ل.)428-427 .
زض نٙؿت ذسٔات ،تؿاضیف بؿیاضی اظ ٘اْ ٞای تجاضی بسِیُ ِحاظ ٕ٘ٛٙزٖ ٔكتطیٚ ،یػٌی وّیرسی ذرسٔات
یؿٙی دط یٙسی بٛزٖ ٖ ضا اظ زؾت زاز ٜا٘س .زض حمیمت زض ٘اْ ٌصاضی تجاضی یه ذسٔت ،زذاِت ٔكرتطی اظ
إٞیت بٔ ٝطاتب بیكتطی اظ ٘اْ ٌصاضی تجاضی یه ٔحه َٛدیعیىی بطذرٛضزاض اؾرت ،بر ٝایرٗ زِیرُ ور ٝزض
ٔبحث ٘اْ ٌصاضی تجاضی یه ذسٔت اظ ان َٛاؾتا٘ساضز وٕتطی بطذٛضزاض اؾت تا یه واای دیعیىی ّٕٔٛؼ.
اظ ٘جا ؤ ٝكتطیاٖ زض دط یٙس ذسٔات ٔكاضوت ٔی ٕ٘ایٙسٌ ،ط٘ٚطٚظ ،2000(8ل ،)29.پیكٟٙاز ٕ٘رٛز ٜاؾرت
و ٝیه ٘اْ تجاضی ذسٔاتی زض جطیاٖ یه اضتباط پٛیا ٔبتٙی بط ٘اْ تجاضی ایجاز ٌطزز ،بطٛضیىٔ ٝكرتطی برط
پای ٝتٕاؼ ٞای ٌ٘ٛاٌ٘ ٖٛاْ تجاضی و ٝزض ٔؿطو ٟ٘ا لطاض ٔی ٌیطز تهٛیطی ٔتٕایع اظ ذسٔت ضا قرىُ ٔری
زٞس .بٙابطایٗ ٘اْ تجاضی ؾاذت ٝقس ٜزض شٔ ٗٞكتطی ٘اقی اظ ز٘باِ ٝای اظ تٕاؾٟای ٘اْ تجاضی (با ٔكرتطی)
اؾت و ٝب ٝضابطٔ ٝسا ْٚز ٚطف قىُ ٔی زٞس .ضٚیىطز باظاضیابی ضابط ٝای ،ایٗ لبیُ اضتبا ات ٘اْ تجراضی ضا
ب ٝؾٛٙاٖ ابعاضی بطای تٛؾؿٍٟ٘ ،ٝساضی ٚتمٛیت ٘اْ تجاضی زض شٔ ٗٞكتطیاٖ دؿّی ٚباِم ٚ ٜٛؾایط ؾٟأساضاٖ
ٔٛضز اؾتفاز ٜلطاض ٔی زٞسٔ .كاضوت با ٘اْ تجاضی ٔؿتّعْ ایجاز ضابط ٝبا ٘اْ تجاضی ٚپطٚضـ ٖ تٛؾط اضائرٝ
زٙٞس ٜذسٔت اؾتٔ .كاضوت لٛی ٘اْ تجاضی بٔ ٝؿٙی ٖ اؾت ؤ ٝكتطی احؿاؼ وٙس ب ٝقىُ ٔثبتری برا
اضائ ٝزٙٞس ٜذسٔت ٔكاضوت ٕ٘ٛز ٜاؾت (ٌط٘ٚطٚظ ،2000 ،ل.)290.
Chernatony and Dall’Olmo RileyGronroos -
الگو ها در هدیزیت نام تجاری
اظ زیسٌاِٛ( ٜض ٚ ٚوٟ٘ٛا ،2001 ،ل ل ،)875-849.رٟاض اٍِ( ٛپاضازایٓ) ٔسیطیت ٘اْ تجاضی ؾباضتٙس اظ :
ٔ )1حهَٛ؛
)2تهٛیطی؛
)3ا٘طبالی؛
)4ضابط ٝای.
ایٗ بم ٝبٙسی اٍِٞ ٛای ٔسیطیت ٘اْ تجاضی اظ 2بؿس لابُ تجعی ٚ ٝتحّیُ اؾت؛ ا َٚایٙى ٝترا رر ٝحرس ٘راْ
ٞای تجاضی ضإٙٞا ٚقىُ زٙٞس ٜاؾتطاتػی قطوت ٞؿتٙس ٚزٔ ْٚیعاٖ ٔحٛضیت ٔكتطی ٔ ٚكاضوت ٔهطف
وٙٙس ٜزض دط یٙس اضظـ دطیٙی قطوت اؾت (ِٛض ٚ ٚوٟٙا ،2001 ،ل .)854.ایٗ ز ٚبؿس باظتاس وٙٙسٔ ٜیرعاٖ
تٛج ٝب ٝإٞیت اؾتطاتػیه ٘اْ ٞای تجاضی زض ازبیات ٘اْ ٌصاضی تجاضی ٕٞ ٚچٙیٗ زضج ٝتٕایع ٔیاٖ وٛقف
ٞای ٔكتطیاٖ ٚقطوت زض تؿطیف ٔف ٚ ْٟٛاضظـ ٘اْ تجاضی اؾت ( وط ٚوایفطض .)2004 ،9ایٗ ز ٚبؿس ٚرٟاض
اٍِ ٛزض قىُ (٘ )1كاٖ زاز ٜقس ٜا٘س (ِٛض ٚ ٚوٟٙا ،2001 ،ل.)855.
تمرکز برمشتری
گرایش تاکتیکی
اٍِٛی ؾاظٌاض پصیط
(ا٘طبالی)
اٍِٛی تِٛیس
تمرکز
برنام تجاری
چند جانبه
یک جانبه
اٍِٛی ضابط ٝای
اٍِٛی تهٛیطی
گرایش نام تجاری
شكل ( )1الگو ها در مدیریت نام تجاری (لورو و کنها ،2001 ،ص)588 .
Aaker & Kapferer -
زض بؿس ؾٕٛزی و ٝبط ٔحٛضیت ٘اْ تجاضی اؾتٛاض اؾت اظ ٌطایف تاوتیىی یؿٙی جایی ور٘ ٝراْ ٞرای تجراضی
بؿٛٙاٖ ّٔحمات ٔحه َٛزضن ٔ ٚسیطیت ٔی ق٘ٛس غاظ ٚتا ٌطایف ب٘ ٝاْ تجاضی و ٝزض ٖ دط یٙرس ؾراظٔاٖ
ح َٛایجاز ،تٛؾؿٔ ٚ ٝحادػت اظ اضظـ ٘اْ تجاضی ٔی رطذس ازأٔ ٝی یابس .برط اؾراؼ ایرٗ زیرسٌا ٜتجراضی
ؾاظی ٘اْ ٔحه َٛبؿٛٙاٖ بركی اظ اؾتطاتػ ی باظاضیابی ٕ٘ایراٖ قرس ٚ ٜانرٛا زض اضتبراط برا تبّیرل ٔحهرَٛ
اؾتفازٔ ٜی قٛز .زض ٔمابُ ٌطایف ٘اْ تجاضی یه زیس رٙس بؿسی اظ حیث پیچیسٌی ٚاضظـ ٘اْ تجاضی ٞرٓ
بطای قطوتٟا ٓٞ ٚبطای ٔهطف وٙٙسٌاٖ ضا ٔس ٘ػط لطاض ٔی زٞس (ِٛض ٚ ٚوٟٙا ،2001 ،ل ل.)855-854.
ٔحٛض ادمی قىُ ( )1و ٝبط ٔكتطی ٔتٕطوع اؾت اظ جٟت ٌیطی یره جا٘بر ٝورٔ ٝهرطف وٙٙرسٌاٖ بؿٙرٛاٖ
زضیادت وٙٙسٌاٖ ٔٙفؿُ اضظـ ایجاز قس ٜتٛؾط قطوت پٙساقتٔ ٝی ق٘ٛس غاظ قس ٚ ٜب ٝجٟت ٌیطی رٙرس
جا٘ب ٝو ٝبٔ ٝهطف وٙٙسٌاٖ بؿٛٙاٖ قطوت وٙٙسٌاٖ دؿاَ زض دط یٙس ذّك اضظـ ٍ٘طیؿتٔ ٝی قٛز ذتٓ ٔی
قٛز .زض ٌطایف ته بؿسی تٕطوع بط دؿاِیت ٞای باظاضیابی ب ٝؾٛٙاٖ تؿییٗ وٙٙسٞ ٜای دط یٙس ذّك اضظـ ٔی
باقسٔ .فٔ ْٟٛتهٛض اظ ٔكتطیاٖ زض ایٗ زیسٌأ ٜرا باٖ ٔٙفؿّی ٞؿتٙس و ٝزض ٘مكی اظ پیف تؿییٗ قس ٜزض
دطایٙس ٔهطف لطاض ٌطدت ٝا٘س .تاویس جٟت ٌیطی رٙس بؿسی بط ٚابؿتٍی ٔتمابُ زض ٔاٞیت دط یٙس ذّك اضظـ
اؾت .بط ایٗ اؾاؼ تجاضس قرهی ٔكتطیاٖ ٔٙابؿی اظ قایؿتٍی ٚتٛؾؿ ٝبركی برطای قرطوت درطأ ٓٞری
ٚض٘س .اضظـ ٘اْ تجاضی پیٛؾت ٝاظ طیك اضتباط ٕٞ ٚىاضی قطوت – ٔكتطی ایجاز ،تمٛیرت ٚزٌطٌرٔ ٖٛری
قٛز (ِٛض ٚ ٚوٟٙا ،2001 ،ل ل.)856-855 .
استعاره ها در الگو های نام گذاری تجاری
استعاره سکوت در الگوی محصول
أٍِ ٛحه َٛباظتاس زٙٞسٌ ٜطایف تاوتیىی ٚته جا٘ب ٝزض ٔسیطیت ٘اْ تجاضی -با تٕطوع بط ٔحه َٛاؾرت.
٘اْ ٞای تجاضی بؿٛٙاٖ ٘كاٖ ٞا ٚابعاضٞای لا٘٘ٛی بطای ا٘جاْ ٘مف ٞای قطوت ٔحٛض ؾاذت ٝقس ٜا٘س .قطوتٟا
اظ ٘اْ تجاضی بٙٔ ٝػٛض تؿییٗ ٔاِىیت لا٘٘ٛی ٔ ٚحادػت زض بطابط تمّیرس ٚجؿرُ ٔحهرٛات ذرٛز بٟرطٔ ٜری
ٌیط٘س .بط بك أٍِ ٛحهٔ ،َٛسیطیت ٘اْ تجاضی بط ٔیرت ٝباظاضیابی ؤ ٝحه َٛبؿٛٙاٖ ٞؿت ٝانّی ٖ ٔری
باقس ٔتٕطوع قس ٜاؾت .اؾتؿاض ٜؾىٛت زضبطٌیط٘س ٜأٍِ ٛحه َٛاؾت (ِٛض ٚ ٚوٟٙا ،2001 ،ل.)856.
بؿیاضی اظ قطوتٟای ا٘طغی ایاِتی (زِٚتی) ٕ٘ٞ ٝ٘ٛایی اظ اؾتؿاض ٜؾىٛت ٞؿتٙس ظیطا ٔسیطیت ٘راْ تجراضی زض
ٟ٘ا اغّب بط ٔحه َٛبؿٛٙاٖ ؾٙهط انّی ٔیرت ٝباظاضیابی ٔتٕطوع قس ٜاؾت.
استعاره تک صدایی در الگوی تصویری
اٍِ ٛتهٛیطی ٔىُٕ أٍِ ٛحه َٛبا تاویس بط إٞیت اؾتطاتػیه ٘اْ ٌصاضی تجاضی ٔحه َٛاؾرتٚ .درك ایرٗ
اٍِ٘ ٛاْ ٞای تجاضی پایٞ ٝای انّی بطای اٞساف اؾتطاتػیه قطوت ٞؿتٙس٘ .اْ تجاضی یه ٔحه٘ َٛیؿرت :
بّىٙٔ ٝبؽ ٔحهٔ ٚ َٛؿٙا برف ٚجٟت زٙٞسٔ ٜحه َٛاؾت ٛٞ ٚیت ذٛز ضا زض ظٔاٖ ٔ ٚىراٖ تؿطیرف ٔری
ٕ٘ایس .زض بؿیاضی اظ ٔٛاضز ٘اْ ٞای تجاضی اظ طیك اجعا ذٛز یؿٙی؛ ٘اْ٘ ،كاٖ ،طاحی ،بؿت ٝبٙسی ،تبّیغرات
ٚقٙاؾایی ٔجسز ٘اْ ٔٛضز بطضؾی لطاض ٔی ٌیط٘سٞ .ط رٙس ؤ ٝسیطیت ٚالؿی ٘اْ تجاضی ٕٞطا ٜبا تؿییٗ ركٓ
ا٘ساظ یى اضر ٚ ٝاؾتطاتػی قطوت غاظ ٔی ٌطزز.
ٔف ْٟٛانّی و ٝزض لّب ٔسیطیت ٘اْ تجاضی لطاض زاضز ٚبایس تؿطیف ٔ ٚسیطیت قٛزٛٞ ،یت ٘راْ تجراضی اؾرت
(زٚیُ ،1998،10ل.)172.
تٕطوع ٔسیطیت ٘اْ تجاضی بط تمٛیت ٚتٛؾؿ ٝجایٍا٘ ٜاْ تجاضی اظ طیك ایجرازٌ ،ؿرتطـ ٚاضتبراط برا یره
ٛٞیت ٘اْ تجاضی ٔٙؿجٓ اؾت .رٙیٗ ٛٞیتی زض ؾٕت دطؾتٙس ٜلطاض زاضز ٞ ٚسف ٖ ٔؿٙا بركریسٖ بر٘ ٝراْ
تجاضی اؾتٛٞ .یت ٔمسْ بط تهٛیط اؾت .پیف اظ اضائ ٝؾٕٔٛی یه تهٛیط ،قطوت بایس بسا٘س ور ٝزلیمرا لهرس
اضائ ٝر ٝریعی ضا زاضز (واپفطض ،2004،11ل ل .)99-95.زض اٍِ ٛتهٛیطی تٕطورع ٔرسیطیت ٘راْ تجراضی برط
ٔٙطك ٘اْ تجاضی اؾت ،وٕٞ ٝطا ٜبا ٛٞیت ٘اْ تجاضی ٚبؿٛٙاٖ ؾٙهط انّی ٖ ضخ ٔری ٕ٘ایرس .اؾرتؿاض ٜتره
نسایی زضبطزاض٘س ٜتاویس بط ٘اْ تجاضی زض اٍِ ٛتهٛیطی اؾت(ِٛض ٚ ٚوٟٙا ،2001 ،12ل لٕٝ٘ٛ٘ .)860-859.
بىاضٌیطی اؾتؿاض ٜته نسایی٘ ،اْ ٞای تجاضی ٔا٘ٙس ،ٌٛٛٞباؼ ٚواِٛیٗ وّریٗ زض نرٙایؽ پٛقران ٚؾطرط
اؾت ،ظیطا تٕطوع ٔسیطیت ٘اْ تجاضی بط اضائ٘ ٝاْ ٞایی ٔطتبط با ٛٞیت ٘اْ تجاضی ٌ ٚطٟٞٚرای ٞرسف ا٘تررابی
قطوت اؾت.
استعاره گوش دادن در الگوی انطباقی
اٍِ ٛا٘طبالی ٔىُٕ اٍِ ٛتهٛیطی اؾت ٚبط ٘مف ٔهطف وٙٙسٌاٖ ب ٝؾٛٙاٖ ؾاظ٘سٌاٖ انّی ٔؿٙای ٘اْ تجاضی
تاویس ٔی ٚضظز .اضظـ ٚیػ٘ ٜاْ تجاضی ٔبتٙی بط ٔكتطیٌ ،اٞی اظ ٘اْ تجاضی ٘ ٚاْ ٞرای تجراضی بر ٝؾٙرٛاٖ
تهاٚیط اظ جّٕٛٔ ٝاضزی اؾت و ٝزض ایٗ اٍِ ٛتٛج ٝبؿریاضی برساٖ قرس ٜاؾرت .اضظـ ٚیرػ ٜبط٘رس ٔبتٙری برط
ٔكتطی ،ظٔا٘ی ضخ ٔی زٞس ؤ ٝكتطی ٌاٞی باایی ٘ؿبت ب٘ ٝاْ تجاضی زاقتٛ٘ ٚ ٝؾی پی٘ٛس شٙٞری لرٛی،
ٔطّٛس ٙٔ ٚحهط بفطز با ٖ ایجاز ٕ٘ایسٌ .اٞی اظ ٘اْ تجاضی قأُ ز ٚبؿس قرٙاذت ٚیراز ٚضی ٘راْ تجراضی
اؾت (ریعی قبی ٝزْ ٚباظزْ) (وّط ،2003 ،ل .)67.اٍِ ٛا٘طبالی اشؾاٖ ٔی وٙس و ٝتهٛیط ایجراز قرس ٜزض
شٔ ٗٞهطف وٙٙسٌاٖ ٘اْ تجاضی بٛ٘ ٝؾی ٔكاضوت زض ٔؿٙا بركی ب٘ ٖ ٝاْ تجاضی اؾت (واپفطض ،2004 ،ل
ل .)99-98ازضاوات ٔكتطیاٖ اظ یه ٘اْ تجاضی و٘ ٝاقی اظ پی٘ٛسٞای شٙٞی با ٖ اؾت زض تؿییٗ تهٛیط ٘اْ
تجاضی ٘مف زاضز .و ٝایٗ پی٘ٛسٞای زٙٞی ٔی تٛا٘ٙس بٚ ٝیػٌی ٞا ٔ ٚعایای ٖ ٘اْ تجاضی زؾت ٝبٙسی قر٘ٛس
(بٛـ ٚج٘ٛع ،2006 ،13ل4.؛ وّط ،2003 ،لٔ .)71.سیطیت ٘راْ تجراضی دط یٙرس تراوتیىی ؾراظٌاض ٕ٘رٛزٖ
پیٛؾتٔ ٝطوع ٘اْ تجاضی با تهٛضات ٔكتطیاٖ اؾت جایی و ٝتهٛیط ٘اْ تجاضی بتسضیج جایٍعیٗ ٛٞیت ٖ ٔی
ٌطزز .تهٛیط ٘اْ تجاضی ٔحٛض انّی قىُ زٞی اؾتطاتػی اؾاؾی ٚراضرٛس ؾاظی ذهٛنیات ٘اْ تجراضی ٚ
حٕایت اظ بط٘أ ٝباظاضیابی قطوت ٔی ٌطزز .زض اٍِ ٛا٘طبالی ٔسیطیت ٘اْ تجاضی تٕطوع بط ٔهطف وٙٙس ٜبٛزٚ ٜ
تهٛیط ٘اْ تجاضی بؿٛٙاٖ ؾٙهط ٔطوعی ٔؿطدی ٔی ٌطزز .اؾتؿاضٌٛ ٜـ زازٖ تكطی وٙٙسٌ ٜطایكری مرٕٙی
اؾت و ٝظیطبٙای اٍِ ٛتطبیمی لطاض ٔی ٌیطزٞ .تُ ٞای ظ٘جیط ٜای بیٗ إِّّی ٛ٘ ٚقریس٘ی ٞرای غیرط اِىّری
Doyle Kapferer Louro and CunhaBoush and Jones -
ٔا٘ٙس پ ؿی ٚدا٘تا ٕ٘ٞ ٝ٘ٛایی اظ واضبطز اؾتؿاض ٜا٘طبالی ٞؿتٙس ظیطا ٔسیطیت ٘راْ تجراضی برط ایجراز تهرٛیط
شٙٞی ٔثبت زض ٔكتطیاٖ دؿّی ٚیٙس ٜتٕطوع ٕ٘ٛز ٜاؾت.
استعاره گفتگو در الگوی ارتباطی
اٍِ ٛاضتبا ی ٘مكی دؿاَ بطای ٔكتطیاٖ زض باظؾاظی ٔؿٙای ٘اْ تجاضی لایُ اؾتٔ .سیطیت ٘اْ تجاضی زض ایرٗ
اٍِ ٛدط یٙسی اؾت ٔؿتٕط ٚپٛیا و ٝاضظـ ٔ ٚؿٙای ٘اْ تجاضی ب ٝقىُ ٕٞعٔاٖ ٚاظ طیك ضدتاضٞا ٕٞ ٚىاضی
ٞای قطوت ٔ ٚكتطیاٖ ایجاز ٔی قٛز٘ .اْ ٞای تجاضی قطواء ٕ٘رازیٙی ٞؿرتٙس ور ٝد رای اضتبرا ی ضا براظ
تؿطیف ٔی ٕ٘ایٙس .زض ایٗ اٍِ٘ ٛاْ تجاضی ضؾا٘ٚ ٝاؾط اضتبا ات قطوت ٔ ٚهطف وٙٙسٌاٖ اؾت ٔ ٚسیطیت ٘اْ
تجاضی دط یٙسی تسضیجی اؾت و٘ ٝمكی دؿاَ بٔ ٝهطف وٙٙسٌاٖ ٔ ٚكاضوت ٘اٖ زض ایجاز ٚتٛؾرؿٔ ٝؿٙرا ٚ
اضظـ ٘اْ تجاضی ِحاظ ٕ٘ٛز ٜاؾت .زض اٍِ ٛاضتبا ی تٕطوع ٔرسیطیت ٘راْ تجراضی برط ضٚیىرطز ٔباحثر ٝای زض
اضتبا ات بؿٛٙاٖ ؾٙهط انّی ٔ ٚطوعی اؾت .اٍِ ٛاضتبا ی ٔسیطیت ٘اْ تجاضی ضٚیىطزی اؾت وٛ٘ ٝیس برف ٚ
ض ٖٕٛٙٞوٙٙس ٜب ٝتحمیمات بیكتط ٚجسیستط زض یٙس ٜاؾت ٞط رٙس وٛٙٞ ٝظ زض ابتسای ضا ٜاؾرت ٚ .اؾرتؿاضٜ
ٌفتٍ ٛتٛنیف ٌط ٔاٞیت ٔسیطیت ٘اْ تجاضی ٔبتٙی بط ضابط ٝاؾرت (ِرٛض ٚ ٚوٟٙرا ،2001 ،14ل.)866-865.
ٕ٘ ٝ٘ٛایٗ اؾتؿاض ٜضا ٔی تٛاٖ زض ٔٛضز ٔٛتٛضؾیىّت ٞاضِی زیٛیؿٔ ٖٛاحػ ٝوطز ؤ ٝسیطیت ٘اْ تجاضی برط
ایجاز یه اضتباط دؿاا٘ ٝبا ؾٛاضاٖ ایٗ ٔٛتٛضٞا تٕطوع ٕ٘ٛز ٜاؾت.
تؿبیط ٚتفؿیط ٘اْ تجاضی اظ ٘مط٘ ٝػط ضابط ٝتؿٕیٓ زٙٞس ٜایرٗ ایرسٙٔ ٜطمری اؾرت ور٘ ٝراْ تجراضی زاضای
قرهیت اؾت .یه دطز زاضای قرهیتی ٔتٕایع اظ ؾایطیٗ بط پایٔ ٝجٕٛؾ ٝای اظ ذهٛنریات ٔا٘ٙرس ضدالرت،
نسالت ٚلابُ ا ٕیٙاٖ بٛزٖ اؾت و ٝایٗ ٚیػٌی ٞا زض قىُ زٞی ب ٝاضتبا ات ٚی اؾتفاز ٜقرس ٚ ٜتٛؾرؿٝ
ٔی یابٙسٔ .یعاٖ لابُ تٛجٟی اظ تحمیمات بط ایٗ ٔٛمٛؼ تٕطوع ٕ٘ٛز ٜو ٝرٍ ٝ٘ٛقرهیت ٘اْ تجاضی ٔهرطف
وٙٙسٌاٖ ضا لازض ٔی ؾاظز تا قرهیت ذٛز ضا با اؾتفاز ٜاظ ٖ ٕ٘ایف زٙٞس .بٙابطایٗ قرهیت ٘اْ تجراضی ضا
ٔی تٛاٖ ب ٝؾٛٙاٖ اٍ٘یعا٘ٙس ٜانّی تطجیحات ٔ ٚهاضف ٔكتطیاٖ ٘ ٚیع تمؿیٓ وٙٙسٔ ٜكتطن باظاض برطای ٘راْ
تجاضی زض دطٞ ًٙٞای ٔرتّف ب ٝقرٕاض ٚضز ( ورط ،1997 ،ل ل350-347.؛ پطیرا ٚبره ،2004 ،15ل
ل.)75-71.
اٌط بتٛاٖ ب٘ ٝاْ ٞای تجاضی قرهیت زازٔ ،كتطیاٖ ٔی تٛا٘ٙس با ٟ٘ا اضتباط بطلرطاض ٕ٘ایٙرس ٚایرٗ اضتبا رات
بٛیػ ٜزض حیط ٝذسٔات ؾٛزٔٙس ذٛاٞس بٛز .ا٘تراس ٘اْ ٞای تجاضی تٛؾط ٔكتطیاٖ حسالُ تا حسٚزی زض پی
ایٗ أیسٚاضی اؾت و ٝبا زضن ذٛزقاٖ بتٛا٘ٙس اظ جٙبٞ ٝای ٔكتطن با ؾایطیٗ اضتباط بطلطاض ٕ٘ایٙس .زضٌیرط
قسٖ ٚاضتباط ٞط رٙس وٛتأ ٚ ٜرتهط با ٘اْ تجاضیٔ ،كتطیاٖ ضا لازض ب ٝحُ پراض ٜای ابٟأرات ٔ ٚكرطٚؾیت
بركی بطذی ایسٞ ٜا زض ٔٛضز ذٛزقاٖ ٔی ٕ٘ایسٞ .طرٙس دطاٚ ٓٞض٘س ٜیه ذرسٔت زض حرس أىراٖ ذٛاؾرتاض
اضتبا ات ٘عزیه تط با ٔكتطیاٖ اظ طیك ٘اْ تجاضی ذٛز اؾت أا ٔكتطیاٖ ٕٔىٗ اؾت تٕایُ ب ٝحفع دانّٝ
بیكتط زض ضابطٔ ٝصوٛض باقٙس (رط٘ات٘ٛی ،2002 ،ل ل.)41-40 .
دٛض٘یط )1998(16با اؾتفاز ٜاظ ٘ػطی ٝاضتبا ات بطای تٛنیف اضتبا ات ٘اْ تجاضی بٟط ٜبطز ٚ ٜب ٝتٛؾرؿ ٝجٙبرٝ
ٞای جسیسی و ٝرطا ٔهطف وٙٙسٌاٖ اظ ٘اْ ٞای تجاضی ب ٝطق ٔرتّف اؾتفازٔ ٜی وٙٙس پطزاذت ٝاؾرت .اٚ
Louro and Cunha Aperia and BackFournier -
ب ٝتٛؾؿٌ ٚ ٝؿتطـ اؾتؿاض ٜضٚابط ٔیاٖ دطزی زض حٛظ٘ ٜاْ تجاضی پطزاذت تا اضتبا رات ایجراز قرسٔ ٜیراٖ
ٔكتطیاٖ با ٘اْ ٞای تجاضی ٔرتّف ضا اؾتٙباط ٕ٘ایس (وّط ،2006 ،ل.)160.
بٌ ٝفت ٝدٛض٘یط ( ،1998ل٘ ،)365.اْ ٞای تجاضی ب ٝؾٛٙاٖ ٔراظٖ پایساض اظ ٔؿا٘ی بطای ٔكتطیاٖ ٞؿتٙس وٝ
ب ٝقىّی ٞسدٕٙس ٔ ٚتفاٚت ٟ٘ا ضا بطای ایجاز ،تجؿٓ بركی ٚدط ٚضی ٔفاٞیٓ ٔٛضز ٘ػط ذٛزقاٖ ب ٝواض ٔی
ٌیط٘س.
17
دٛض٘یط ٚیائ ،)1997( ٛاؾتساَ ٕ٘ٛز ٜا٘س و٘ ٝاْ تجاضی یه قطیه اضتبا ی دؿاَ بطای ٔكتطی اؾت ٚیه
راضرٛس بطای ٔكرم ٕ٘ٛزٖ ا٘ٛاؼ ضٚابطی ؤ ٝهطف وٙٙسٌاٖ با ٘اْ ٞای تجاضی ایجاز ٔی وٙٙس اضائٕٛ٘ ٝزٜ
ا٘س .بط اؾاؼ ایٗ راضرٛس ضٚابط ٘اْ تجاضی؛
قأُ تبازات ٔتمابُ ٔیاٖ قطوای اضتبا ی دؿاَ ٚ ٚابؿتٔ ٝی ٌطزز؛
ٞ سدٕٙس بٛزٔ ٚ ٜكتُٕ بط تساضن ٔؿا٘ی ٞؿتٙس؛
پسیسٞ ٜای پیچیس ٜای ٞؿتٙس و ٝزض ٔیاٖ ابؿاز ٔرتّف تغییط وطز ٚ ٜاقىاَ ٔتفاٚتی بر ٝذرٛز ٔری
ٌیط٘س تا ٌؿتط ٜای اظ دٛایس باِم ٜٛبطای ٔكاضوت وٙٙسٌاٖ دطاٚ ٓٞض٘س؛
پسیس ٜای دط یٙسی ٞؿتٙس و ٝی یه ؾطی دؿُ ٚا٘فؿاات ٚزض پاؾد بٛ٘ ٝؾا٘ات ٔحیطی تىأرُ
ٔی یابٙس (دٛض٘یط ،1998 ،ل.)344.
٘مط ٝلٛت ضابط٘ ٝاْ تجاضی ب 6 ٝؾٙهط انّی ٚابؿت ٝاؾت :
ٚ )1ابؿتٍی ٔتمابُ
)2اتهاَ با ذٛز پٙساقت ٔكتطی
)3تؿٟس
)4ؾكك/تؿهب
)5نٕیٕیت
)6ویفیت قطاوت ٘اْ تجاضی
بؿا ٜٚاضتبا ات ٘اْ تجاضی 6بؿس ٘یع زاضز :
)1اضتبا ات زاّ ٚبا٘ ٚ ٝیا اجباضی؛
)2اضتبا ات ٔثبت یا ٔٙفی؛
)3ضٚابط ؾٕیك ٔ ٚؿتحىٓ یا ؾطحی ٚغاٞطی؛
)4ضٚابط پایساض یا ٘اپایساض؛
)5ؾٕٔٛی بٛزٖ یا ذهٛنی بٛزٖ ضٚابط؛
)6اضتبا ات ضؾٕی یا غیطضؾٕی (دٛض٘یط ،1998 ،ل ل.)373-343 .
Yao -
ٔطابك با اٍِٛی اضتبا ی زض ٔسیطیت ٘اْ تجاضی ،زض دط یٙس اضتباط ایٗ تٟٙا دطٚقٙس٘ ٜیؿت و ٝبرك ٔؿٕرَٛ
ٌٛیٙس ٜاؾت ٔ ٚكتطی ق٘ٛٙس ٜبّىٞ ٝط ز ٚطف (قطیه) ضابط ٝبا یىسیٍط ٚاظ طیك ٙٔ 4بؽ پیاْ ٞرای ٘راْ
تجاضی تؿأُ ٔی ٕ٘ایٙس :
)1پیاْ ٞای بط٘أ ٝضیعی قس( ٜذٛاؾت)ٝ؛
)2پیاْ ٞای ذسٔاتی؛
)3پیاْ ٞای ٔحهَٛ؛
18
)4پیاْ ٞای بط٘أ ٝضیعی ٘كس٘( ٜاذٛاؾت( )ٝزا٘ىٗ ٛٔ ٚضیاضتی 1997 ،؛ ٌط٘ٚطٚظ.)2000 ،
پیاْ ٞای بط٘أ ٝضیعی قسٔ ٜی تٛا٘ٙس ٘تیج ٝدؿاِیتٟای باظاضیابی بط٘أ ٝضیعی قرس ٜباقرس ور ٝاظ ضؾرا٘ٞ ٝرای
اضتبا ی ٔجعا بطای اضؾاَ پیاْ ٞای ٌ٘ٛاٌ ٖٛاؾتفاز ٜقس ٜاؾت ٚ .اغّرب وٕترط لابرُ اؾتٕراز ٞؿرتٙس ،ظیرطا
زضیادت وٙٙسٌاٖ (ٔكتطیاٖ دؿّی ٚیا ٔكتطیاٖ باِمٔ )ٜٛی زا٘ٙس و ٝدطؾتٙس ٜبطای ٔتماؾس ؾاذتٗ ٘اٖ برطای
حطوت زض یه جٟت ذال پیاْ ضا بط٘أ ٝضیعی ٕ٘ٛز ٜاؾت .پیاْ ٞای ٔحه َٛضا ٔی تٛاٖ پیاْ ٞایی ٔطبرٛط
ب ٝقطوت ٚپیكٟٙازات ٖ ؤ ٝؿٕٛا ٕٞطا ٜبا ٔحهٛات دیعیىی یا ذسٔات اضائٔ ٝری ٌطز٘رس زا٘ؿرت .پیراْ
ٞای ذسٔاتیٔ ،ی تٛا٘ٙس پیاْ ٞایی باقٙس و ٝبط ٔس ٜاظ دط یٙس انّی ذرسٔات قرطوت ٞؿرتٙس .تؿأرُ ٔیراٖ
ٔكتطیاٖ ٚاضائ ٝزٙٞسٌاٖ ذسٔات زض دط یٙس ذسٔت قأُ ؾٙانط اؾاؾی اظ اضتبا ات اؾت.
پیاْ ٞای ذسٔاتی اغّب ٔٛثك تط اظ پیاْ ٞای بط٘أ ٝضیعی قس ٚ ٜپیاْ ٞای ٔحهٞ َٛؿتٙس .زض حاِی و ٝپیاْ
ٞای بط٘أ ٝضیعی ٘كس٘( ٜاذٛاؾت )ٝبیكتطیٗ ٔیعاٖ اؾتٕاز ضا ب ٝذٛز اذتهال زاز ٜا٘س .انرٛا ایرٗ پیراْ ٞرا
بٛؾیّٔ ٝكتطیاٖ ٕٞىاض زض ظٔاٖ بطذٛضز ٔكتطیاٖ با ذسٔات قطوت ٚیا اظ طیك ٌفتٍ ٛزض د ای ضؾرا٘ ٝای
دطؾتازٔ ٜی ق٘ٛس (ٌط٘ٚطٚظ ،2000 ،ل.)266 .
رٟاض ٔٙبؽ ٔتٕایع پیاْ ٞای ٘اْ تجاضی٘ ،ماط تٕاؼ ٔابیٗ دطٚقٙس ٚ ٜذطیساض ضا بط اؾاؼ اضتبا ات ٔبتٙی برط
٘اْ تجاضی دطأ ٓٞی ٚضز (ٞیٙا٘ٗ ٚاؾتطا٘سٚیه ،2005 ،19ل لِ ،187-186 .یٙسبطي – ضپرٌ ٚ ٛط٘ٚرطٚظ،
،2004ل ل .)232-231 .دط یٙس ٔؿتٕط تٛؾؿٌ ٚ ٝؿتطـ ا٘ٛاؼ ٌ٘ٛاٌ٘ ٖٛاْ ٞای تجراضی احتٕراا باؾرث
تجٕیؽ تاثیطات ٟ٘ا زض شٔ ٗٞكتطیاٖ ٌطزز .ؾسْ ح ٛض اضتبا ات ٘یع پیاْ ٞای ٔتٕایعی اضؾاَ ٔری ٕ٘ایرس ٚ
بٙابطایٗ ٔی تٛا٘س بٔ ٝجٕٛؼ دط یٙس اضتبا ات وٕه ٕ٘ایس (ٌط٘ٚطٚظ ،2004 ،ل ل.)106-105.
زض ظٔی ٝٙذسٔاتٔ ،كتطی ٘مكی دؿاَ زاضز بٙابطایٗ ٚی اظ طیك ٘ماط تٕاؼ با ٘اْ تجاضی قطوت زض دط یٙرس
تِٛیس اضظـ ٖ ٘اْ تجاضی ٔكاضوت ٔی ٕ٘ایس (ِیٙسبطي-ضپٌ ٚ ٛط٘ٚطٚظ ،2004 ،ل.)231.
وصقت ٝاظ ایٗٔ ،طابك با اٍِٛی ضابط ٝایٌ ،فتٍٔ ٛیاٖ ٔكتطی ٚاضائ ٝزٙٞس ٜذسٔات (زض ظٔی ٝٙذسٔات) ٔری
تٛا٘س ٌؿتطـ ٚتٛؾؿ ٝیابس ٚایٗ ٌفتٍٛی ٔؿتٕط ٔی تٛا٘س ب ٝایجاز ٚتٛؾؿ ٝپایٍا ٜزازٔ ٜكتطن ٔیاٖ ٟ٘را
ٔٙجط قٛزٌ .فتٍٔ ٛی تٛا٘س ب ٝؾٛٙاٖ یه دط یٙس تؿأّی اظ اؾتساَ با یىسیٍط اؾتٙباط ٌطزز وٚ ٝجٛز تٕایُ
زض بركی اظ ٞط ز ٚطف ضا بطای ٌٛـ زازٖ ٚاضتباط بطلطاض وطزٖ جٟت ضؾیسٖ ب ٝاٞساف ٔكتطن ضا بطضؾی
ٕ٘ایس (وطیؿتٛدط ٕٞ ٚىاضاٖ ،2002 ،20ل ل .)223-222.زض ٌفتٍ ٛدطؾتٙس ٜیا ٌیط٘سٚ ٜجرٛز ٘رساضز ،بّىرٝ
ایٗ ٔكاضوت وٙٙسٌاٖ ٞؿتٙس و ٝدط یٙس ٌفتٍ ٛضا قرىُ ٔری زٙٞرس (ٌط٘ٚرطٚظ ،2004 ،ل .)107.ایرٗ ٘رٛؼ
Duncan and Moriarty Heinonen and StrandvikChristopher et al -
ٌفتٍ ٛبیف اظ ٘ى ٝنطدا بٍٟ٘ ٝساضی ٚتسا ْٚضابط ٝبیا٘جأس ٔٛجبات تؿٟیُ ٚبٟبٛز ٖ ضا دطأ ٓٞی ٚضز –
یىی اظ اٞساف بؿیاض ٔ ٟٓباظاضیابی ضابطٙٔ ٝس (ِیٙسبطي-ضپٌ ٚ ٛط٘ٚطٚظ ،2004 ،ل.)231.
نتایج و کاربزدهای هدیزیتی
واضٞای تجطبی وٕی زض ظٔی ٝٙپسیس ٜاضتبا ات ٔطتبط با اضتبا ات ٘اْ تجاضی بٛیػ ٜزض برف ذرسٔات نرٛضت
ٌطدت ٝاؾت (رط٘ات٘ٛی ٚؾرٍاَ ٞرٛضٖ ،2001 ،ل ل651-646.؛ درٛض٘یط 1998 ،ل ل .)343.إٞیرت
ایجاز ٘اْ تجاضی زض اضائ ٝذسٔات قىاض ٌطزیرسٔ ٚ ٜؿرایُ اضتبرا ی زض بحرث ٘راْ ٌرصاضی تجراضی ٔحهرَٛ
(ذسٔت) بٛیػ ٜبطای قطوتٟای ذسٔاتی ب ٝقست حیاتی قس ٜا٘س .ؾا ٜٚبط ایٗ زیسٌا ٜؾرٙتی زض ٘راْ ٌرصاضی
تجاضی زض برف ذسٔات تٕایُ ب ٝغفّت زض ٔٛضز یىی اظ ٚیػٌی ٞای وّیسی ذسٔات یؿٙری بحرث دط یٙرسی
بٛزٖ ٔاٞیت ذسٔات زاضز (ٌط٘ٚطٚظ ،2000 ،ل ل .)286-285.ایٗ غفّت تاؾف باض ٔٛجرب ٔری قرٛز ورٝ
٘مف حیاتی ٔكتطی زض دط یٙس اضائ ٝذسٔات ٚزض بحث ضٚابط ٘اْ تجاضی زض ازبیات جاضی ٘اْ ٌصاضی تجراضی
ذسٔات ٘ؿبتا ٘ازیسٌ ٜطدت ٝقٛز.
ٕٞاٖ ٌ ٝ٘ٛو ٝزض اؾتؿاض ٜؾىٛت زض اٍِٛی تِٛیس اظ ٔسیطیت ٘اْ تجاضی ٘كاٖ زاز ٜقس ،زض ضٚـ ؾٙتی برطای
٘اْ ٌصاضی تجاضی ٔحهٛات دیعیىی اظ زیسٌا ٜباظاضیاس بٛٔ ٝمٛؼ ٍ٘طیؿرتٔ ٝری قرسٔ .هرطف یره وراای
دیعیىی قأُ ٔهطف ٔحهٟ٘ َٛایی اؾت ،أا ٔهطف وٙٙسٞ ٜیچ ٘مكی زض دط یٙرس تِٛیرس ٘رساضز .زض ٔمابرُ،
ٔكتطی یه ذسٔت ٔؿٕٛا ب ٝقىّی دؿاَ زض دط یٙس تِٛیس ٔكاضوت ٔی وٙس ٚ ،بٙابطایٗ ٔكتطی زض ایجاز یه
٘اْ تجاضی ٔٛدك زض نٙؿت ذسٔات ٘مكی بؿیاض ٔ ٚ ٟٓحائع إٞیت زاضز (ٌط٘ٚطٚظ ،2000 ،ل ل.)59-50.
زض ذسٔاتٔ ،كتطی اغّب برف جسایی ٘اپصیط اظ دط یٙس تِٛیس ،تحٛیرُ ٔ ٚهرطف ذرسٔت اؾرت ٚ .ایرٗ أرط
ٔؿتّعْ ٌفتٍٛی ٘عزیه ٔیاٖ اضائ ٝزٙٞس ٜذسٔت ٔ ٚكتطی اؾت .برسیٟی اؾرت ور ٝپطؾر ُٙتٕراؼ ٘مكری
حیاتی زض ایجاز ٌفتٍ ٛبا ٔكتطی زض ذهٛل اضتبا ات ٘اْ تجاضی زض نٙؿت ذسٔات بط ؾٟس ٜزاض٘س (ایٍاٖ،22
.)2004با ایجاز ٌفتٍ ٛبٕٞ ٝاٖ قىّی و ٝاٍِٛی اضتبا ی ٘كاٖ ٔی زٞسٔ ،ی تٛاٖ ان َٛاضتبا ات ضا بتسضیج
جایٍعیٗ ٔفاٞیٓ ٚتبازات وٛتأ ٜست زض ظٔیٞ ٝٙایی دىطی ٚؾّٕی ٔبحث ٘اْ ٌصاضی تجاضی ٕ٘ٛز .زض ازأٝ
٘ؿبت ب ٝاناح ٔسَ اِٚی ٚ ٝاضائٔ ٝسَ جسیس (قىُ )2الساْ ٔی ٕ٘اییٓ.
ٔحٛض تٕطوع بط ٘اْ تجاضی ٌ :طایف ٞای تاوتیىی بط اؾتؿاضٞ ٜرای ؾرىٛت ٌ ٚرٛـ زازٖ تاویرس ٔری وٙٙرس.
ٌطایف ب٘ ٝاْ تجاضی ٘مف حیاتی زض اؾتؿاضٞ ٜای ته نسایی ٌ ٚفتٍ ٛزاضز.
ٔحٛض تٕطوع بط ٔكتطی :یه جا٘بٌ ٝطایی ؾٕستا بط دؿاِیتٟای باظاضیابی ٔبتٙی بط قطوت تٕطوع ٕ٘ٛز ٜاؾرت.
زض حاِی و ٝزض رٙس جا٘بٌ ٝطایی ٔكتطیاٖ بیكتط بؿٛٙاٖ ٔٙابؽ ٔطتبط با قایؿتٍی ٕٞ ٚىاضاٖ دؿاَ زض ایجاز
اضظـ ٘اْ تجاضی اظ طیك تؿأُ تٍٙاتٔ ًٙیاٖ قطوت ٔ ٚكتطی زض ٘ػط ٌطدت ٝقس ٜا٘س .اضائ ٝیه ره ِیؿت
اظ ٔجٕٛؾ ٝپطؾف ٞایی و ٝاظ ٖ طیك قطوتٟا بتٛا٘ٙس اؾتؿاضٞ ٜای ٘اْ تجاضی ٔتٙاؾب برا قرطایط ذرٛز ضا
Segal-HornEgan -
تؿییٗ ٕ٘ایٙس واضی زقٛاض اؾت .ایٗ ٔفٔ ْٟٛی تٛا٘س ب ٝبٟتطیٗ ٚج ٝبطای ل اٚت ٔ ٚكرم ٕ٘ٛزٖ الرسأات
ؾّٕی قطوتٟا زض ذهٛل ٘اْ ٌصاضی تجاضی ٔٛضز اؾتفاز ٜلطاض ٌیطز.
تٕطوع بط ٔكتطی
گرایش تاکتیکی
اؾتؿاضٌٛ ٜـ زازٖ
تٕطوع
بط ٘اْ تجاضی
اؾتؿاض ٜؾىٛت
چند جانبه
یک جانبه
اؾتؿاضٌ ٜفتٍٛ
اؾتؿاض ٜته نسایی
گرایش نام تجاری
شكل ( )2استعاره ها در مدیریت نام تجاری (اصاح شده از لورو و کنها ،2001 ،ص)588 .
٘اْ ٞای تجاضی ذسٔاتی بؿٛٙاٖ ٔكتطی جطیاٖ اضتبا ات زض لاِب پیاْ ٞرای ٌ٘ٛراٌ٘ ٖٛراْ تجراضی تٛؾرؿٚ ٝ
تغییط ٔی یابٙس .ایٗ پیاْ ٞای ٘اْ تجاضی اظ واضوٙاٖ تٕاؼ ،ؾٙانط واای دیعیىی زض دط یٙرس ذرسٔت ٚپیراْ
ٞای اظتبا ی ٌ٘ٛاٌ ٖٛذٛاؾت ٝیا ٘اذٛاؾت٘ ٝاقی ٔی ق٘ٛسٍٙٞ .أیى ٝبٔ ٝكتطی ٘مكی دؿاَ زض دط یٙرس ٘راْ
ٌصاضی تجاضی ذسٔت ٔی زٞیٓ ،ضابطٔ ٝیاٖ ٚی ٘ ٚاْ تجاضی ذسٔاتی ایجاز ٚتٛؾؿٔ ٝی یابس .ایٗ ضابط٘ ٝراْ
تجاضی ب٘ ٝاْ تجاضی ذسٔاتی ٔؿٙایی ذال زض شٔ ٗٞكتطیاٖ ٔی بركس ،و ٝبؿٙرٛاٖ ٘تیجر ٝرٍرٍ٘ٛی زضن
ٔكتطی اظ اضتباط ٘اْ تجاضی ذسٔاتی زض َٛظٔاٖ ٔی باقس (ٌط٘ٚطٚظ ،2000 ،ل.)287
یه ٘اْ تجاضی ذٛـ ؾاذت اِعأا ٔتىی ب ٝقرم اؾت ،ظیطا بر ٝظ٘رسٌی أ ٚتهرُ ٔری ٌرطزز ٚجعیری اظ
زضٌیطی ٞای ضدتاضیٍ٘ ،طقی ٚاحؿاؾی ٚی ٔی ٌطززٞ .سف ٔسیطیتی اظ ٘اْ ٌصاضی تجاضی ذرسٔاتی ایجراز
پی٘ٛسٞای ضمایت برف بطای حفع ٚتسا ْٚذطیس ٖ ذسٔت ٚپیكٟٙاز ٚتٛنی ٖ ٝب ٝزیٍطاٖ اؾت (ٚضی،23
،2002ل.)63.
Varey -