Deniz Ticareti Hukuku

Özet: Deniz ticareti hukukuna has bir kavram olan gemi alacak-lısı hakkı, sahibine alacağını diğer tüm rehinli alacaklardan öncelikli olarak isteyebilme imkânı sağlayan kanuni bir rehin hakkıdır. Bu im-tiyazlı hakka sahip olabilen alacaklılardan birisi de çalışmasını deni-zin ihtiyaçlarına uygun olarak, fedakârlık ve özveri ile gerçekleştiren gemi adamlarıdır. Çalışmamızda kısaca gemi alacaklısı hakkından bahsedildikten sonra, Türk Ticaret Kanunu'nun bu imkânı bahşettiği gemi adamlarından bahsedilmiş ve kimlerin bu kavram içinde değer-lendirileceği ele alınmıştır. Son olarak da gemi adamlarının gemi ala-caklısı hakkı veren alacakları üzerinde durulmuş, tartışmalı hususlara değinilmiş ve bazı özellikli alacaklar için farklı ihtimallerde hangi ka-nun hükümlerinin uygulanması gerektiği ve çözüm önerilerimizden bahsedilmiştir. Abstract: The maritime lien, which is a context specific to maritime law is a equitable lien that gives its owner the opportunity to request it from all other lienor first. One of the creditors who can have this privileged right is the seafarer who perform their work in accordance with the needs of the sea with sacrifice and dedication. In the article, firstly, maritime lien is mentioned briefly, then the seafarer whom the Turkish Commercial Code bestowed this opportunity and who will be evaluated within this concept is discussed. Finally, the claim of the seafarer giving the maritime liens were emphasized and controversial issues about which law provisions should be applied in different possibilities for some spesific claim and our solution suggestions were discussed and mentioned.

Bu not Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi (2017-2018 Eğitim-Öğretim yılı Bahar dönemi) 'nde görülen Deniz Ticareti Hukuku dersi kapsamında hazırlanmıştır. Notta bulunan konular şunlardır;  1) Konişmento (Sürastarya Hesabı); 2) Taşıyanın Sorumluluğu ve Hakları; 3) Deniz Kazaları (Çatma, Kurtarma, Müşterek Avarya). Birçok pratik çalışma ile not desteklenmiştir.
Öncelikle bu derse büyük bir özveri ile çalışan mezunu olduğum Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencilerine ve tüm hukuk öğrencilerine faydalı olması dileğiyle

Denizde, gemilerin seyrüsefer esnasında karşılaştığı tehlikeler karşısında kurtarma faaliyeti önem taşımaktadır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1298. maddesinde tanımlanan kurtarma faaliyetinin yanında, oluşacak çevre zararının da önlenmesi deniz ve çevre korunması bakımından büyük öneme sahiptir. Kurtarma faaliyeti kapsamında kurtarılan şeyler ve çevre koruması alternatiflerine göre hukukumuzda münhasır düzenlemeler mevcuttur. Bunun yanı sıra uluslararası hukuk alanında 1989 tarihli Uluslararası Kurtarma Sözleşmesi(SALVAGE 1989) mevcuttur. Bu sözleşme hükümleri mezkur konunun 6102 sayılı kanunda düzenlenişinde etkilidir. Ayrıca çevre kirliliğinin engellenmesi hususunda tazminat ile ilgili düzenlenen SCOPIC klozu büyük öneme sahiptir.

Tüm dünya ülkeleri arasındaki ticaret ve taşımacılık faaliyetlerinin %80’inden fazlası deniz yoluyla gerçekleşmektedir. Gemiler yoluyla yapılan ticaret ve taşımacılık deniz ticaretinin başlangıcından beri deniz tehlikelerine maruz kalmaktadır. Ancak günümüzün teknolojik gelişmeleriyle birlikte gemilerin maruz kaldığı tehlikelere siber tehlikeler de eklemlenmiştir. İster konvansiyonel gemi ticareti, ister otonom yahut yakın gelecekte beklenen insansız gemiler olsun siber güvenlik tehditleri ile karşı karşıyadır. Birçok örnek vermek mümkündür. Örneğin; Antwerp limanında siber saldırı ile yükün kaçırılarak izinin silinmesi hadisesi, Ukrayna - NotPetya ve Çin - COSCO saldırıları önemli zararlar meydana getirmiştir. Geliştirilen teknolojiler ile günümüzde yalnızca askeri, belirli pratik amaçlar ve deneysel çalışmalar için kullanılan otonom ve insansız gemilerin tahmini 20 yıl içinde taşımacılık faaliyetlerinde de kullanılabilir hâle gelmesi beklenmektedir. Bu hâlde konvansiyonel gemilerin maruz kaldığı tehlikelerin deniz ticareti ve politikalarını etkilediği göz önüne alınırsa, otonom ve insansız gemilerin maruz kaldığı ve kalacağı siber güvenlik tehditlerine karşı güçlü önlemler alınması elzemdir. Teknik ve yasal çalışmaların teknolojinin gelişmesi ile paralel şekilde yapılması hayati önem arz etmektedir.

Satım sözleşmesi gereği satılan eşya taşınma süresince sigortalanabilir. Taşıma si-gorta sözleşmesi nedeniyle sigortalı ve taşıma sözleşmesi nedeniyle de gönderilen olan alıcının yükte oluşan zıya ve hasarı usulüne uygun olarak taşıyan/taşıyıcıya bildirmesi gerekmektedir. Sigorta sözleşmesinde sigortalı olan alıcının gönderilen sıfatına sahip ol-duğu durumda, taşıma hukuku kuralları gereği yapması gereken bildirim külfetini yerine getirmemesi, sigortacının, taşıyandan/taşıyıcıdan zararı tazmin etmesini zorlaştıracaktır. TTK m. 1472/2 ve TTK m. 1448 ile getirilen yükümlülükler sonucunda sigortalı sigor-tacının halefiyetini ihlal etmemek zorundadır. Aksi takdirde gönderilen, sigortacının za-rarını tazmin etmek durumunda kalacaktır. ABSTRACT Goods sold under the contract of sale can be insured during transportation. The buyer who has been insured due to the transport insurance contract and who is the con-signee due to transport contract must inform the carrier about the loss and damage in the cargo. In the case where the insuree of the insurance contract has the title of the consignee, the failure to fulfill the notification burden due to the transportation law rules will make it more difficult for the insurer to compensate the damage from the carrier. As a result of the obligations imposed by TCC article 1472/2 and TCC article 1448, the insuree must not violate the succession of the insurer. Otherwise, he/she will have to compensate for the loss of the insuree.

İhtiyar'da, Hidaye'de, Muhalla'da, Mecelle'de ve Istılahatı Fıkhıyye Qamusu gibi kaynaklarda Gemi ile ilgili hükümler
İçindekiler                                                                                                    Sayfa
Giriş
A) Kurân’da Deniz Kavramı                                                                          1
B) Hz. Peygamber Zamanında Denizcilik                                                  2
I. Bölüm  Deniz Ticaret Hukuku Tarifi ve Tarihî Gelişimi                        3
A) Tarifi                                                                                                            3
B) Tarihi                                                                                                            5

II. Bölüm  Gemi Ve Gemi İle İlgili Ticarî Faaliyetlerin Hükmü                  6
A) Geminin Hukukî Mahiyeti                                                                        6
B) Donatan ve Kaptan                                                                                  7
C) Mecelle’de Deniz Ticareti İle İlgili Maddeler                                          8
D) Istılâhât-ı Fıkhıyye Kâmusu’nda Deniz Ticareti İle İlgili Maddeler    11

    III. Bölüm      Konu İle İlgili Kavramlar
A) Müşterek Avarya                                                                                      12
B) Çatma                                                                                                        14
C) Deniz Sigortaları                                                                                      15
D) Rehin Hakkı                                                                                            15
E) Deniz Ödüncü                                                                                          16

Sonuç                                                                                                              16

According to the Article 1141 of 6102 numbered Turkish Commercial Code, the carrier is obliged to show due diligence to make the ship both sea and cargo worthy. The carrier shall be liable for any loss or damage occasioned through the unseaworthiness of the ship. However, such liability shall not attach when the unseaworthiness was caused by a latent defect not discoverable by due diligence. A seaworthy ship is a ship which is fit enough to perform and finish its voyage safely with its cargo, facing all the risks of the sea. In a sense it must be tight, strong, well-equipped, in every way fitted for the intended voyage. This obligation of the carrier arises in contracts of freightment. The carrier is liable for any damage caused by unseaworthiness. As specified in Article 932 of 6102 numbered Turkish Commercial Code, the carrier is obliged to provide the ship which will carry the load in any freight contract worthy for the sea, road and cargo. Seaworthiness of a ship means that such ship is capable to resist against sea hazards of the cruise in terms of main parts such as body, general equipment, machinery, boiler. Roadworthiness means that a seaworthy ship has required qualifications to resist against the hazards of the cruise in terms of organization, equipment, loading status, fuel, provision, sufficiency and number of the ship's crew. Cargo worthiness may be defined that a ship has organization to protect the current load against other hazards beyond sea hazards.

Siber güvenlik teknolojinin gelişmesiyle birlikte hayatımızda daha çok yer etmeye başladı. Yazar, gemilerdeki mevcut yazılımlara yönelik olası bir siber saldırıyı ve saldırının yol açacağı zararların boyutlarını olası bir senaryo üzerinden değerlendirdi.

Günümüzün kritik gelişmelerinden olan siber teknolojiler ile kara ve hava araçlarından sonra deniz araçlarının teknolojik olarak geliştirilmesi (geleneksel gemiler / otonom gemiler / insansız gemiler) siber güvenliğin önemini artırmaktadır. Yazıda konuya ilişkin olası bir siber saldırı değerlendirmesi yapılmıştır. Varolan güvenlik önlemlerinin revize edilmesinin önemi vurgulanmıştır. (Not: Yazar henüz doktora sürecinde olup, edisyon hatası olarak Dr. unvanının yazıldığını belirtmek gerekmektedir.)

The subject of this paper is a hoard of about 400 coins found at the depth of 7 meters during training dives in Kızlar Hamamı Bay of Silifke district of Mersin in 2016. The fact that the coins were exposed to salt water for a long time made it difficult to identify. A total of 117 coins were restored and conserved. 111 of these coins have been identified. The identified coins are dated between 355-367 AD. The first of the two earliest coins of a standing emperor holding a spear and a globus on the reverse. While the second coin bearded head of an emperor on the obverse. The first of the coin should be Julian II or Constantius II (355-361 AD). On the second coin Julian II (AD. 361-363) is depicted. The remaining 109 coins are of Valens minted in Antioch and date to 364-367 AD. They are arranged into two groups based on their obverse. The first group consists of 69 coins depicting the emperor dragging a captive surrounded by the inscription “GLORIA RO-MANORVM”; the second group of 41 coins have the depiction of Victoria (Nike) holding a wreath and a palm surrounded by the inscription “SECVRITAS-REIPVBLICAE”. Five coins in the first group were minted in four different workshops marked “A, Δ, Γ and Θ” and three coins in the second group were minted in workshops “E, Γ and Θ”. Late Antique pottery observed in this bay suggest that this coin group belongs to a shipwreck. Given the place where the coins were minted, it should belong to a ship heading westward. The historical events of this period were studied, and it is argued that the shipwreck and the hoard must be related to the Crete earthquake in 365 AD or the revolt of Procopius which broke out in the fall of 365 AD and was suppressed in the spring.
Keywords: Underwater Archaeology, Shipwreck, Coins, Hoard, Porto Calamie Harbour.

Bugünkü siyasi ve ekonomik konjonktüre bakıldığında ‘’ Kanal İstanbul ‘’ projesini destekleyen büyük
bir kesim olduğu gibi muhalif olan kesimde çok fazladır. Politik mecralarda meydana gelen siyasi
tartışmalara da girmeden objektif bir bakış açısıyla topluma kutuplaştıran yanlış bakış açılarına
sebebiyet veren ,toplum mühendisliğinin ve algı operasyonlarının hat safhada olduğu kökü hariciyede
olan kötü emel ve zihniyetlere hizmet eden yazılı ve görsel medyaya karşı da aksiyon almak suretiyle
Türkiye ve Dünya gündemindeki projelerden de bahsetmemize müteakiben birçok husus hakkında
sizleri bu vesile ile bilgilendireceğiz.
Kanal İstanbul Projesi , siyasi askeri idari iktisadi ve uluslararası deniz hukukuna göre ne derece Devlet
menfaatine olacak ilerleyen zamanlarda müspet ve menfii tarafları takip edilip görülecektir. Toplumu
kutuplaştırmak yahut bir taraf tutmak yerine Devletçi ve Stratejik Ortak Akıl ile hareket ederek
aşağıda sizler ile ABD Ordusu tarafından çizilen birkaç harita paylaşıyoruz;

Bu kitapta, deniz ticaretinin temel müesseselerinden olan kurtarma hukuku, kurtarma ücreti ve ücretin belirlenmesine etki eden faktörler 6102 sayılı TTK ve 1989 tarihli Londra Uluslararası Kurtarma Konvansiyonu çerçevesinde ele alınarak doktrinsel tartışmalar, örnek olaylar ve yargı kararları ışığında açıklanmaya çalışılmıştır.

Kitap, kurtarmanın tarihinin aktarılması ile başlamaktadır. Denizde kurtarma faaliyetlerinin kendine özgü doğası göz önüne alındığında, kurtarma ücretinin belirlenmesine yönelik formül oluşturmak zor olduğundan, somut olaya göre değişkenlik gösterebilecek etkenlerin değerlendirilmesi ve ücretin menfaatler dengesi çerçevesinde hakkaniyet ve teşvik ilkeleri gözetilerek belirlenmesi önemlidir.

Kitapta köklü uygulamalar yanında güncel gelişmeler dikkate alınarak kurtarma ücretinin belirlenmesinde etkili faktörler kapsamlı şekilde ele alınmaya çalışılmıştır. Nitekim düzenlemelerde kurtarma ücretinin belirlen-mesine yönelik çerçeve kriterler öngörülmüş olsa da bunlar tahdidi değildir. Bu amaçla 6102 sayılı TTK ve 1989 Londra Konvansiyonu esas olarak kaynak alınmış ve aralarındaki farkların tespiti yapılmaya çalışılmıştır.

Ayrıca bazı önemli hususlar da ele alınmıştır. Uluslararası kurtarma sözleşmesinde yer alan tartışmalı "taşıt (craft)" konusu incelenmiştir.

Yine, kurtarma hukukunda günümüzde önem kazanan bir konu olan "insansız su araçları (insansız gemiler)" kurtarma hukuku kapsamında değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Yine, önemini hiç kaybetmeyen sorumluluk kurtarması (liability salvage) ve kurtarma ücretine etkisi konusundaki tartışmalar, eğilimler ve uygulamadan örneklerin yol gösterici olarak aktarılması amaçlanmıştır.

Kurtarma Ücreti, Özel Tazminat, Scopic Klozu, Çevresel Kurtarma, Sorumluluk Kurtarması, Kurtarma Sözleşmesi, Londra Uluslararası Kurtarma Sözleşmesi, İnsan Kurtarma, İnsansız Gemiler, Otonom Gemiler, Salwage Award, Salvage Reward, SCOPIC Clause, special compensation, Environmental Salvage, Ship Salvage, Liability Salvage, Salvage Contract, Salvage Agreement, International Convention on Salvage, Human Rescue, Salvage, Unmanned Vessels, Autonomous Vessels, Brice, Kennedy & Rose, the law of salvage

According to the Article 1141 of 6102 numbered Turkish Commercial Code, the carrier is obliged to show due diligence to make the ship both sea and cargo worthy. The carrier shall be liable for any loss or damage occasioned through the unseaworthiness of the ship. However, such liability shall not attach when the unseaworthiness was caused by a latent defect not discoverable by due diligence. A seaworthy ship is a ship which is fit enough to perform and finish its voyage safely with its cargo, facing all the risks of the sea. In a sense it must be tight, strong, well-equipped, in every way fitted for the intended voyage. This obligation of the carrier arises in contracts of freightment. The carrier is liable for any damage caused by unseaworthiness. As specified in Article 932 of 6102 numbered Turkish Commercial Code, the carrier is obliged to provide the ship which will carry the load in any freight contract worthy for the sea, road and cargo. Seaworthiness of a ship means that such...

ÖZET Deniz hukukunda tahkim, ticaret gemilerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların devlet mahkemeleri dışında hakem adı verilen kişilerce bağlayıcı bir şekilde çözüme ulaştırılması olup; devlet mahkemelerinden daha çok başvurulan bir yargılama yoludur. Deniz ticareti alanında akdedilen çarter sözleşmelerinde genellikle matbu formlar kullanılmaktadır. Bu formların çoğunda ise tahkim klozu da bulunmaktadır. Tarafl ar " incorporation " metodunu uygulayarak atıfta bulundukları metnin kendilerinin düzenledikleri metin gibi uygulanacağını beyan etmiş olmaktadırlar. Bu durumda aralarındaki bir ihtilafta tahkim uygulamasını da kabul etmiş sayılırlar. Yani atıf yapılan matbu form ya da herhangi bir sözleşmede bulunan tahkim klozu tarafl ar için bağlayıcı hale gelmektedir. Bu husus 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu ile 1958 tarihli New York Sözleşmesi ve 1985 UNCITRAL Model Kanunu'nda açık bir şekilde ifade edilmiştir. Bizim çalışma konumuzu ise tarafl ar için bağlayıcı olan tahkim şartının konişmento hamili için de bağlayıcı olup olmadığı hususu oluşturmaktadır. Bu kapsamda konu Türk ve yabancı mahkeme kararları ışığı altında incelenmeye çalışılmıştır. ABSTRACT In maritime law, arbitration is the resolution of the confl icts due to the commercial vessels by the persons named arbitrators other than the state courts and it is a litigation course more referred to in comparison to state courts. In the charter contracts concluded in the fi eld of maritime, generally two printed Forms are used. The arbitration clause is present in most of these forms. The Parties declare that by implementing the " incorporation " , they will have declared that the form they referred to is to be executed in the same way as the form they have arranged. In this case, they will have accepted an arbitration implementation should any confl icts arise between them. Thus, the printed form they referred to or the arbitration clause within

ÖZET Deniz hukukunda tahkim, ticaret gemilerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların devlet mahkemeleri dışında hakem adı verilen kişilerce bağlayıcı bir şekilde çözüme ulaştırılması olup; devlet mahkemelerinden daha çok başvurulan bir yargılama yoludur. Deniz ticareti alanında akdedilen çarter sözleşmelerinde genellikle matbu formlar kullanılmaktadır. Bu formların çoğunda ise tahkim klozu da bulunmaktadır. Tarafl ar " incorporation " metodunu uygulayarak atıfta bulundukları metnin kendilerinin düzenledikleri metin gibi uygulanacağını beyan etmiş olmaktadırlar. Bu durumda aralarındaki bir ihtilafta tahkim uygulamasını da kabul etmiş sayılırlar. Yani atıf yapılan matbu form ya da herhangi bir sözleşmede bulunan tahkim klozu tarafl ar için bağlayıcı hale gelmektedir. Bu husus 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu ile 1958 tarihli New York Sözleşmesi ve 1985 UNCITRAL Model Kanunu'nda açık bir şekilde ifade edilmiştir. Bizim çalışma konumuzu ise tarafl ar için bağlayıcı olan tahkim şartının konişmento hamili için de bağlayıcı olup olmadığı hususu oluşturmaktadır. Bu kapsamda konu Türk ve yabancı mahkeme kararları ışığı altında incelenmeye çalışılmıştır. ABSTRACT In maritime law, arbitration is the resolution of the confl icts due to the commercial vessels by the persons named arbitrators other than the state courts and it is a litigation course more referred to in comparison to state courts. In the charter contracts concluded in the fi eld of maritime, generally two printed Forms are used. The arbitration clause is present in most of these forms. The Parties declare that by implementing the " incorporation " , they will have declared that the form they referred to is to be executed in the same way as the form they have arranged. In this case, they will have accepted an arbitration implementation should any confl icts arise between them. Thus, the printed form they referred to or the arbitration clause within

GİRİŞ Çarter sözleşmeleri navlun sözleşmelerinin alt türünü oluşturmaktadır. Çarter söz-leşmesi ile taşıyan, geminin tamamını veya bir kısmını veyahut da belirli bir yeri-ni taşıtana tahsis ederek denizde eşya taşımayı taahhüt eder ve bunun karşılığında da taşıtandan bir ücret talep eder. Çarter sözleşmeleri esas itibariyle zaman çarter ve sefer çarter sözleşmeleri olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Zaman çarter sözleşmesinde taşıyan gemisini yük ta-şınması için belirli bir süreliğine taşıtana tahsis etmeyi, taşıtan da bunun karşılığı olarak taşıyana belirli bir navlun ödemeyi taahhüt eder. İnceleme konumuz sefer çarter sözleşmesinde bekleme süreleri olduğu için zaman çarter sözleşmesinin sa-dece tanımı vermekle yetiniyoruz. Çalışmamızda sefer çarterpartilerinde bekleme sürelerinin ne şekilde düzenlen-diği incelenecektir. Bu bağlamda öncelikle sefer çarter sözleşmesine kısaca de-ğinilecek, sonra sefer çarterinde mevcut düzenlemeye göre bekleme sürelerinin ne şekilde düzenlendiği incelenecek ve en son olarak TTK Tasarısında bekleme sürelerinin nasıl düzenlendiği maddeler halinde ele alınacaktır.