Film Dubbing

In Georgia, a law enacted on January 1, 2011 mandated that all foreign language films possess either Georgian dubbing or subtitling for public film showings. This legal measure was targeted at removing Russian presence in film language, as part of then-President Saakashvili's shift away from alignments with Russia and Russianness in Georgian public cultural life. This article investigates the ideological and institutional dimensions of the creation of a new film dubbing industry in Tbilisi for an audience that was critical of it. Russian technical and artistic expression remained the rubric against which Georgian dubbing was compared. Soviet and Russian forms, which continue to permeate the Georgian social world, have structured expectations about “quality” or “art” in dubbing. Additionally, evaluations of dubbing as a form of linguistic mediation described Georgian language as in a relationship of inferiority with respect to Russian, which has long been linked to high-culture forms of sociotechnical mediation. The emergence of a new film dubbing industry in Georgia draws out a number of contradictions in the ways that the institutional calibration of foreignness inheres in labor, aesthetics, and technical forms.

„2011 წლის 21 იანვარს საქართველოში ძალაში შევიდა კანონი, რომლის მიხედვით ნებისმიერი უცხოურენოვანი ფილმი უნდა გახმოვანებულიყო ქართულ ენაზე ან თან ხლებოდა სუბტიტრები საჯარო ჩვენებისას. ეს სამართლებრივი ღონისძიება მიზნად ისახავდა რუსულის გაქრობას ფილმის ენიდან და წარმოადგენდა მაშინდელი პრეზიდენტი სააკაშვილის რუსეთთან და რუსობის საქართველოს საჯარო კულტურული ცხოვრებიდან ამოღების ნაწილს. სტატია იკვლევს ფილმის დუბლირების ახალი ინდუსტრიის იდეოლოგიური და ინსტიტუციური განზომილებების შექმნას თბილისში, სადაც აუდიტორია კრიტიკულად განეწყო ამ წამოწყებისადმი. ქართული გახმოვანება შეედარა რუბრიკად დარჩენილ რუსულ ტექნიკურ და არტისტულ გამოხატულებას. საბჭოთა და რუსულმა ფორმებმა, რომელიც კვლავ ფონად გასდევს ქართულ სოციალურ სამყაროს, შექმნა მოლოდინები გახმოვანების „ხარისხისა“ და „ხელოვნების“ შესახებ. ამასთანავე, გახმოვანებამ, როგორც ენობრივი მედიაციის ფორმამ ქართული ენა წარმოაჩინა არასრულფასოვნად რუსულთან მიმართებაში, რამეთუ რუსული ითვლებოდა სოციო-ტექნიკური მედიაციის მაღალ-კულტურულ ფორმად. ახალი გახმოვანების ინდუსტრიის გამოჩენამ საქართველოში გააჩინა წინააღმდეგობათა წყება, რომლის მიხედვითაც უცხოურობის ინსტიტუციური სტანდარტიზაცია სუფევს შრომაში, ესთეტიკასა და ტექნიკურ ფორმებში.“

Une situation paradoxale se produisit en Espagne au début des années 1960 : la sortie commerciale en version doublée en espagnol de deux films de l’une des plus importantes figures du cinéma moderne, Michelangelo Antonioni, alors que sévissait une dictature implacable au pouvoir depuis plus de vingt ans, à savoir, celle du général Francisco Franco, qui perdura finalement jusqu’en 1975. La première de L'eclisse (1962) eut lieu en 1963 et celle de La notte (1961) en 1964.
Comment une telle situation put-elle survenir ? Il faut justement en chercher la raison principale dans la ferme volonté de cette dictature de se perpétuer. Franco et son appareil politique présidaient aux destinées du pays depuis la fin de la guerre civile espagnole, en 1939. Entre cette date et le début des années 1960, non seulement la société espagnole mais aussi la place du pays dans le concert international avaient beaucoup changé. Suite à son entrée à l’ONU en 1955, l’Espagne devait gérer son image extérieure dans un environnement occidental dominé par les régimes démocratiques. Dans le même temps, les Espagnols avaient commencé à profiter des avantages, pas seulement économiques, de la société de consommation. Le régime franquiste était pleinement conscient de ces changements et, dans sa lutte pour la survie, n’avait pas d’autre choix que de se lancer dans un difficile exercice d’équilibres entre sa nature autoritaire et l’exigence d’une plus grande liberté demandée aussi bien à l’intérieur qu'à l’extérieur du pays. Dans ce contexte, le cinéma apparaît comme un terrain privilégié pour vérifier l’existence d’un bras de fer entre la modernité en provenance de l’extérieur, avec l’exemple d’Antonioni en première ligne, et les limites d’un régime qui ne voulait pas – ni ne pouvait – y renoncer. Le doublage s'avère être à la fois un outil et un témoignage de ce conflit complexe.

Este artículo analiza la recepción del doblaje en España a partir de la encuesta llevada a cabo en 1934 por la revista cinematográfica Films Selectos. Esta encuesta constituye un documento de interés puesto que brinda acceso al punto de vista de los lectores y a los criterios en los cuales se basaron a la hora de apoyar o de combatir el doblaje.