Abstrakt. Nauki medyczne nie mogą udzielić odpowiedzi na pytanie, kogo należy uratować od śmierci, jeśli nie można wszystkich. Jest to problem etyczny. Tymczasem właśnie przed takim py-taniem stajemy, gdy zastanawiamy się nad kryteriami...
moreAbstrakt. Nauki medyczne nie mogą udzielić odpowiedzi na pytanie, kogo należy uratować od śmierci, jeśli nie można wszystkich. Jest to problem etyczny. Tymczasem właśnie przed takim py-taniem stajemy, gdy zastanawiamy się nad kryteriami alokacji narządów do przeszczepu. Głów-nym zadaniem artykułu jest sformułowanie pluralistycznej teorii sprawiedliwej dystrybucji narzą-dów, która inkorporuje założenia utylitaryzmu, egalitaryzmu oraz teorii poziomu wystarczającego. Każda z tych teorii składowych przyjmuje inną wartość jako kryterium alokacji narządów. Dla utylitaryzmu jest to korzyść zdrowotna odnoszona przez pacjenta, dla egalitaryzmu stosunek zasług do zgromadzonych w ciągu życia dóbr zdrowotnych, a dla teorii poziomu wystarczającego ważne jest to, czy kandydat do otrzymania przeszczepu znajduje się poniżej poziomu wystarczają-cego. Przedstawiona w artykule koncepcja stanowi propozycję pogodzenia tych trzech konkuren-cyjnych teorii. Słowa kluczowe: etyka transplantacji, alokacja narządów, utylitaryzm, egalitaryzm, priorytaryzm, teoria poziomu wystarczającego, Derek Parfit, Larry Temkin, Roger Crisp. Narządy do przeszczepu są zasobami o charakterze trwale deficytowym. Co oznacza, że jest ich mniej niż osób, które mogłyby je otrzymać, i w najbliższych latach nie można się spodziewać, że ta sytuacja się zmieni 2. W związku z tym de-cyzja o przydzieleniu organu jednemu z pacjentów wiąże się de facto ze skaza-niem innego na śmierć, cierpienie lub niepełnosprawność. Tego rodzaju decyzje jednak są podejmowane i należałoby oczekiwać, że zapadają one przy uwzględ-nieniu wartości oraz zasad etycznych. Odwołanie do refleksji etycznej jest ko-nieczne, bowiem nauki medyczne nie dostarczają podstaw do rozstrzygania tego typu dylematów moralnych 3. W niektórych krajach dostrzega się istotną rolę etyki przy projektowaniu systemów dystrybucji narządów. W Wielkiej Brytanii uznano, że alokacji narzą-dów należy dokonywać przy uwzględnieniu wartości, takich jak korzyść odno